“ΕΙΔΑΜΕ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΥΣ ΜΑΣ ΝΑ ΚΛΑΙΝΕ” – ΒΑΡΥ ΚΛΙΜΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΒΟΥΛΗ

Η θερμοκρασία στο Στρασβούργο την εβδομάδα που πέρασε κυμαινόταν από -7 έως 1 βαθμό Κελσίου σε αντίθεση με το θερμόμετρο μέσα στο Ευρωκοινοβούλιο που ήταν στα ύψη.

Τρεις ημέρες μετά την είδηση για το σκάνδαλο το οποίο έσκασε σαν βόμβα στην καρδιά της Ευρώπης το κλίμα εντός του Ευρωκοινοβουλίου στην λαμπερή “πρωτεύουσα των Χριστουγέννων”, μόνο γιορτινό δεν ήταν. Η συνήθως πανηγυρική συνεδρίαση της Ολομέλειας του Δεκεμβρίου, κατα την οποία απονέμονται και τα βραβεία Ζαχάρωφ, επισκιάστηκε απο το QatarGate. Πηγαδάκια, σκυθρωπά πρόσωπα, νεύρα και ανησυχία ήταν τα κύρια χαρακτηριστικά σε όλες τις αίθουσες, τους διαδρόμους, τα καφέ και τα εστιατόρια του μεγαλοπρεπούς κτιρίου που φιλοξενεί το εκλεγμένο κοινοβουλευτικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θλίψη, οργή και προβληματισμός για όσα έρχονται στο φως ενώ υπάρχει κοινή πεποίθηση οτι οι αποκαλύψεις δεν θα σταματήσουν εδώ.

Το NEWS 24/7 συνομίλησε στο Στρασβούργο με τρεις ευρωβουλευτές για το σκάνδαλο, τα λόμπι, την ατιμωρησία, τη διαφθορά, τα κενά στη λειτουργία του Ευρωκοινοβουλίου και την επόμενη μέρα μετά την κρίση.

Πέτρος Κόκκαλης: Να εφαρμοστούν σύγχρονα πλαίσια διασφάλισης διαφάνειας και λογοδοσίας

Λίγες ώρες μετά την σύλληψη της Εύας Καϊλή στις Βρυξέλλες ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ Πέτρος Κόκκαλης έγραψε στο Twitter ότι είναι η “κορυφή του παγόβουνου”. Τον ρωτήσαμε αν θεωρεί πως κάτω απο την επιφάνεια, το παγόβουνο είναι μεγάλο.

“Σαφώς αυτή ειναι η κορυφή του παγόβουνου και για το υπολοιπο παγόβουνο θα πρέπει να κάνουμε πάρα πολύ γρήγορες και αποτελεσματικές κινήσεις και να φροντίσουμε να μην οδηγήσουμε την ευρωπαϊκή δημοκρατία πάνω του και να έχουμε έναν Τιτανικό“.

Το κύρος του Ευρωκοινοβουλίου έχει πληγεί σημαντικά. Και η επόμενη ερώτησή μας ήταν το τι πρέπει να γίνει για να διαφυλαχθεί, με δεδομένο οτι είναι ένας θεσμός, οι εκπρόσωποι του οποίου εκλέγονται απευθείας απο τους πολίτες.

“Επειδή ακριβώς ειναι ο μόνος θεσμός στον οποίο οι εκπρόσωποι εκλέγονται απευθείας από τους πολίτες, είναι κρίσιμος για τη δημοκρατική νομιμοποίηση της προσπάθειας για τη δημιουργία της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Η ΕΕ είναι ακόμα μια ατελής προσπάθεια κι εδω ειναι η ώρα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε κατάματα τα βασικά θέματα. Κατ’ αρχήν το γεγονός οτι είναι ένα κοινοβούλιο το μόνο στον πλανήτη το οποίο δεν εχει Σύνταγμα κι επομένως κανείς εδω δεν ορκίζεται σε τίποτα. Πέραν της βασικής αναθεώρησης του θεσμικού ρόλου, θα πρέπει να εφαρμοστεί και μία σειρά απο σύγχρονα πλαίσια διασφάλισης διαφάνειας και λογοδοσίας. Και μιλάω για πολύ συγκεκριμένα και βασικά πράγματα που δεν έχουν αναθεωρηθεί, όπως η παράδοξη συνήθεια να ψηφίζουμε με ανάταση χειρός με αποτέλεσμα να μην γνωρίζουμε πχ ποιος ψήφισε υπέρ και ποιος ψήφισε κατά του ψηφίσματος για το Κατάρ. Τέτοια απλά τεχνικά θέματα μέχρι ζητήματα που έχουν να κάνουν με τις Συνθήκες, με τον τρόπο εξωτερικής επίβλεψης των θεμάτων ηθικής.

Εδω για παραδειγμα έχουμε ένα σώμα απο 700 και πλέον βουλευτές που έχουν όλοι ασυλία και οι οποίοι ελέγχουν τον εαυτό τους με μια επιτροπή 5 ατόμων. Επομένως πρέπει να εκσυγχρονίσουμε όλο εκείνο το πλέγμα του συστήματος λογοδοσίας και διαφάνειας προκειμένου να ανακτήσουμε το κύρος και την εμπιστοσύνη που χάθηκε και η οποία είναι κρίσιμη για την ευρωπαϊκή δημοκρατία γιατί υπάρχουν πολλά σκοτεινά σημεία, πολλά σκοτεινά δωμάτια. Ας μην ξεχνάμε οτι στις συζητήσεις των αρχηγών κρατών και των υπουργών των κρατών στο Συμβούλιο, δεν κρατούνται πρακτικά. Είναι όλα πίσω απο κλειστές πόρτες. Πολλά απο αυτά ισχύουν για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το κοινοβούλιο έχει μια μεγάλη ευκαιρία να επανακτήσει το ηθικό πλεονέκτημα ανάμεσα στους θεσμούς της ΕΕ. Το Ευρωκοινοβούλιο ειναι η καρδιά της ευρωπαϊκής δημοκρατίας κι οταν πλήττεται προφανώς έχει επέκταση σε όλους τους θεσμούς οι οποίοι έχουν κι αυτοί θέματα διαφάνειας“.

“Υπάρχει μια κουλτούρα αδιαφάνειας και καθεστώς ατιμωρησίας. Αλλα ας μην ξεχάσουμε πως αν δεν ήταν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που είχε δώσει τη δυνατότητα στο Ν. Ανδρουλάκη να ελέγξει το κινητό του, ακόμα ο Θανάσης Κουκάκης θα ήταν ένας άνθρωπος που θα έψαχνε να βρει το δίκιο του”.

Κώστας Παπαδάκης: Ο ορισμός της υποκρισίας

Η Διεθνής Διαφάνεια (Transparency International), μη κυβερνητικός οργανισμός που ασχολείται με την καταπολέμηση διαφθοράς στον κόσμο, έκανε λόγο απόλυτη απουσία ανεξάρτητου ηθικού ελέγχου, την οποία επιτρέπει εδώ και χρόνια το Ευρωκοινοβούλιο.

Ρωτήσαμε τον ευρωβουλευτή του ΚΚΕ Κώστα Παπαδάκη, τον οποίο συναντήσαμε στο Στρασβούργο αν συμμερίζεται αυτή την άποψη.

“Η ΕΕ και το Ευρωκοινοβούλιο της είναι μια ένωση του κεφαλαίου. Φτιάχτηκε για να εξυπηρετεί τα συμφέροντά του και απο αυτή τη σκοπιά αναπτύσσει τη νομοθεσία, τις δραστηριότητες, τους κανονισμούς και τις οδηγίες που ψηφίζει ακριβώς για να εξυπηρετούνται επιχειρηματικά συμφέροντα. Και μέσα σε αυτό το περιβάλλον υπάρχουν και περιπτώσεις που διαμορφώνεται το έδαφος ώστε ορισμένοι είτε να χρηματιστούν είτε να δωροδοκηθούν, είτε να μπουν σε μια διαδικασία σαν αυτή που είδαμε αυτές τις μέρες με την περίπτωση της Καϊλή. Το ζήτημα είναι: λύνεται αυτό με έναν κώδικα δεοντολογίας ή ορισμένους κανόνες λογοδοσίας; Κατ’ αρχήν όλα αυτά θυμίζουν όλες τις μεγαλοστομίες που συνόδευαν τις ισχύουσες ρυθμίσεις όταν πρωτοεφαρμόζονταν και λέγανε οτι εαν γίνει ένα μητρώο λόμπι θα λυθεί το πρόβλημα, θα ελέγχονται τα μονοπώλια και οτι θα μπουν κανόνες. Τι έγινε; Υπήρξε ο περιβόητος κανονισμός που έλεγε “να κάνεις επαφή με το λόμπι αρκεί να το δηλώσεις”. Κι αυτό για τον εισηγητή και τον σκιώδη εισηγητή . Οι υπόλοιποι μπορούν να κάνουν τη δήλωση εθελοντικά. Τα λόμπι πιάνουν βουλευτές και τους πείθουν (με τα επιχειρήματά τους μόνο;). Και ξαφνικά βλέπεις 60-70 βουλευτές να ψηφίζουν ως δια μαγείας την ίδια διατύπωση για ένα ζήτημα η οποία φωτογραφίζεται από μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα. Το πότε δηλαδη θα εφαρμοστεί μια οδηγία, ή ποια τεχνολογία θεωρείται πράσινη και ποια όχι, συνδεεται με πολύ σφοδρούς ανταγωνισμούς.

Αυτά είναι το υπόστρωμα που διαμορφώνει τέτοιες συνθήκες και ορισμένοι αξιοποιούν για προσωπικά οφέλη.

Συγκρούονται πολύ μεγάλα συμφέροντα και δεν υπάρχει δυνατότητα να πεις οτι θα τα βάλεις σε τάξη, θα μπουν κανόνες, θα υπάρξει ένας κώδικας δεοντολογίας, είναι αστεία και μόνο η συζήτηση”.

“Ο κόσμος βλέπει και καταλαβαίνει οτι δεν εκφράζει τα συμφέροντά του. Αυτό το κοινοβούλιο εξυπηρετεί συμφέροντα της ΕΕ, των ευρωενωσιακών ομίλων και απο αυτή τη σκοπιά σήμερα λέμε οτι ειναι ένα ολόκληρο σύστημα, το κυνήγι του κέρδους, που δεν μπορεί να διορθωθεί, να βελτιωθεί. Σήμερα μπορούν να βγουν συμπεράσματα οτι πρόκειται για μια Ευρωπαϊκή Ένωση που πάνω στους τάφους 6.500 νεκρών εργατών ανακάλυπτε υποδειγματικές εργασιακές μεταρρυθμίσεις”.

Κάνοντας λόγο για “ορισμό της υποκρισίας” εξήγησε: “Τον Νοέμβριο υπήρξε το ψήφισμα για το Κατάρ, το οποίο εγκρίθηκε απο σοσιαλδημοκράτες και Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, στο οποίο έλεγαν “είμαστε ικανοποιημένοι από τις προόδους που κάνει το Κατάρ στις εργασιακές μεταρρυθμίσεις, οτι είναι αυτές υποδειγματικές για τις χώρες του Κόλπου”, επικαλούνταν το Διεθνές Γραφείο Εργασίας και τη Διεθνή Συνομοσπονδία Συνδικάτων, ο επικεφαλής της οποίας ερευνάται. Άρα ήταν ένα ψήφισμα που ήταν η πολιτική της ΕΕ. Πριν από 2 εβδομάδες στην επιτροπή LIBE εγκρίθηκε και η βίζα για το Κατάρ από την πλειοψηφία. Τωρα αναπέμφθηκε στην Επιτροπή. Κι αυτή η κολοτούμπα από που προκύπτει; Αυτό δείχνει ακριβώς οτι υπήρχε μια πολιτική. Το Καταριανοί θεωρούνταν επενδυτές, εναλλακτικοί για την ενεργειακή επάρκεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τώρα σε ένα βράδυ το Κατάρ έγινε το αυταρχικό καθεστώς που επιτίθεται στην ευρωπαϊκή δημοκρατία”.

Δημήτρης Παπαδάκης: Δύσκολη η επόμενη μέρα

Ακόμα πιο βαρύ είναι το κλίμα στους Σοσιλαδημοκράτες. Όπως μας είπε ο Κύπριος ευρωβουλευτής, μέλος του S&D Δημήτρης Παπαδάκης, “είδα συναδέλφους μου να κλαίνε γιατί νιώθουν οτι τους έχουν ξεγελάσει κι οτι αμαυρώνεται η πολύ σκληρή δουλειά που κάνουν μέσα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο”.

Ο κ. Παπαδάκης χαρακτήρισε δύσκολη την επόμενη μέρα. “Εμπράκτως πρέπει να αποδείξουμε οτι έχουμε ξεπεράσει την κρίση για να ανακτήσουμε την αξιοπιστία. Πρέπει να αποδείξουμε οτι τέτοια φαινόμενα ήταν ‘τυχαία’“.

Ρωτήσαμε τον κ. Παπαδάκη αν θεωρεί πως, σε συνδυασμό με την ενεργειακή κρίση και τους χειρισμούς της ΕΕ, το σκάνδαλο αυτό θα σπρώξει τους πολίτες μακριά από τη συμμετοχή τους στις ευρωεκλογές.

“Θέλω να ελπίζω πως όχι, αλλά θα τους σπρώξει. Το 2019 η συμμετοχή ήταν αυξημένη γιατί σήμανε το καμπανάκι του κινδύνου οτι πιθανόν να έβγαινε ενισχυμένη η ακροδεξιά αν απείχαν οι πολίτες. Οι πολίτες έδωσαν απάντηση. Οι πολιτικές ηγεσίες όμως; Τι έχουν κάνει; Πώς αξιοποίησαν αυτήν την ισχυρή εντολή από τους πολίτες που ήταν πέραν του να ανακόψουμε την άνοδο της ακροδεξιάς, “χειριστείτε την καθημερινότητά μας με τον καλύτερο τρόπο”. Νομίζω πως δεν το έχουν κάνει. Μας έχουν ωθήσει να πάρουμε κυρώσεις, και σωστά τις πήραμε, κατά της Ρωσίας αλλά όφειλαν από πριν να εξετάσουν ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις σε αυτήν την περίπτωση”.

Αναφορικά με την λειτουργία των λόμπι, ο κ. Παπαδάκης σημείωσε:

“Ας υποθέσουμε οτι χτίζουμε μια φούσκα. Και βάζουμε μέσα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και κανείς δεν μπαίνει μέσα για να συναντήσει τον οποιονδήποτε ευρωβουλευτή. Ετσι θα αντιμετωπίζουμε τη διαφθορά; Σας λέω οτι θα πηγαίνουν απέναντι στις καφετέριες και θα παίρνουν το φακελάκι. Αρα έχεις να κάνεις με διεφθαρμενους ανθρώπους ή όχι και δεν εχει σημασία αν αμείβονται με δύο ή με πέντε ή με δεκαπέντε χιλιάδες. Ο διεφθαρμένος είναι διεφθαρμένος όσα και να παίρνει”.

“Σαφώς πρέπει να υπάρχει ένα θεσμικό πλαίσιο καλύτερης παρακολούθησης αλλα δεν έχει να κάνει με τις επαφές. Είναι κακό να συναντηθούμε με αυτοκινητοβιομηχανίες να ακούσουμε τα επιχειρήματά τους γιατι δεν μπορούν να κινηθούν ταχύτερα σε σχέση με την ακτίνα δράσης των ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων; Είναι κακό να ακουσουμε τις συνδικαλιστικές οργανώσεις για τα αιτήματά τους; Είναι κακό να ακουσουμε τις πρεσβείες χωρών και τις θέσεις τους για διάφορα ζητήματα που είναι αμοιβαίου ενδιαφέροντος; Θα γίνουμε τόσο φοβικοί που στο τέλος δεν θα παράγουμε ουσιαστικά έργο. Το ζήτημα είναι να μην υπάρχουν διεφθαρμένοι μέσα στα ινστιτούτα. Κι αυτό είναι στο χέρι των πολιτών που ψηφίζουν. Πρέπει να λειτουργήσουν με καλύτερα αντανακλαστικά. Να μην κοιτούν μόνο το φαίνεσθαι, να βλέπουν λίγο πιο βαθιά. Ποια είναι η ιστορία κάθε υποψηφίου, ποιός είναι ο τρόπος ζωής του; Σε όλες τις χώρες καθένας ξέρει περίπου ποιον πάει να ψηφίσει. Ας ψάξει λίγο παραπάνω. Οι κοινωνίες πρέπει να ανεβάσουν το επίπεδο της κρίσης τους”.