ΕΠΙΒΙΩΝΟΝΤΑΣ ΣΤΟΝ ΚΑΥΣΩΝΑ ΧΩΡΙΣ AIR CONDITION

Η ιστορία που ακολουθεί θα μπορούσε να έχει τίτλο “πώς ένας 25χρονος δοκίμασε τα όρια του οργανισμού του στον καύσωνα“. Πρωταγωνιστής είναι ο φίλος, Πάνος.

Μεταφερόμαστε στο καλοκαίρι του 2021, με την σκηνή να διαδραματίζεται στο Νέο Κόσμο, σε διαμέρισμα 37 τετραγωνικών, πέμπτου ορόφου σε κτίριο 12 ορόφων, κατασκευής του 1975.

Δεν υπάρχει θερμομόνωση, όπως και δεν έχουν ανακαινιστεί τα κουφώματα.

Άρα ό,τι θερμοκρασία έχει το περιβάλλον, ‘μπαίνει’ στο διαμέρισμα, χωρίς να συναντά κάποιο εμπόδιο.

Ο άνθρωπος μας ζει ήδη έξι χρόνια στο συγκεκριμένο σπίτι. Τα καλοκαίρια τα ‘βγάζει’ με έναν ανεμιστήρα. Δεν έτυχε να χρειαστεί κάτι παραπάνω, αφού δεν είχε σημειωθεί κάποια ακραία θερμοκρασία.

Έως τον Ιούλιο του 2021.

“Η ΕΜΥ είχε ενημερώσει για την έλευση καύσωνα, οπότε έκρινα πως πρέπει να πάρω τα μέτρα μου. Η προτεραιότητα μου ήταν να μην ξοδέψω πάρα πολλά χρήματα και επειδή έως τότε δεν είχα αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα με υψηλές θερμοκρασίες, έκρινα πως δεν είχα ανάγκη το κλιματιστικό.

Από τις τηλεοπτικές διαφημίσεις, είχα καταλήξει ότι για τα τετραγωνικά μου η πιο σωστή επιλογή είναι ο ανεμιστήρας με ψύξη”.

Ήταν μηχάνημα που τον ‘αναβάθμιζε’ από τον απλό, ταπεινό -και προφανώς αποτελεσματικό- ανεμιστήρα “χωρίς να κινδυνεύω με ‘πολιτισμικό’ σοκ της αλματώδους εξέλιξης στο air condition”.

Πήγε σε ένα από τα γνωστά πολυκαταστήματα και ζήτησε τον ανεμιστήρα ψύξης αέρα (πύργου) που είχε ξεχωρίσει. Μηχάνημα που λειτορυγεί με βάση την εξάτμιση του νερού που αρχικά απορροφά τη θερμότητα από τον αέρα και με την εξάτμιση τη μειώνει. Στα θετικά, δεν χρειάζεται εγκατάσταση και καταναλώνει λιγότερη ενέργεια.

“Η υπάλληλος μου είπε ‘αν με ρωτάς, καλύτερα να δώσεις τα μισά χρήματα και να πάρεις έναν ανεμιστήρα’, βεβαιώνοντας με πως κάνουν την ίδια δουλειά”.

Ως γνήσιος Έλληνας που δεν έχει μάθει να εμπιστεύεται κανέναν και τίποτα (αφού συνήθως κάτι άλλο υπάρχει πίσω από μια φαινομενικά ευγενή πρόθεση ή πρόταση), επέμεινε στην απόφαση του.

“Έδωσα 130 ευρώ, συν τα 5 ευρώ που χρειάστηκα για το ταξί, με το οποίο μετέφερα το μηχάνημα στο σπίτι”.

Όλο χαρά, όταν μπήκε στο διαμέρισμα του, πάτησε το on. Είχε κάνει ήδη την προετοιμασία. Δηλαδή, είχε ετοιμάσει τον πάγο που ήξερε πως χρειάζεται η συσκευή. “Τις πρώτες δυο μέρες ένιωσα απόλυτα δικαιωμένος με την απόφαση μου. Βέβαια, ήταν μέρες με θερμοκρασίες 30 και 31 βαθμούς Κελσίου”.

Δυο 24ωρα αργότερα, το θερμόμετρο ξεπέρασε τους 40 βαθμούς.

“Μέσα σε πέντε λεπτά κατάλαβα πως είχα ‘πετάξει’ 130 ευρώ. Όπως και ότι θα έπρεπε να έχω μπαρ, για να μπορώ να καλύπτω την ανάγκη του μηχανήματος σε πάγο.

Για να μπορώ να δροσιστώ, έπρεπε να κολλάω το πρόσωπο μου μπροστά στη συσκευή, η οποία βγάζει ζεστό αέρα από πίσω. Μπορείτε να υποθέσετε την ατμόσφαιρα που δημιουργήθηκε στο χώρο μου, δεδομένου ότι είχα κλείσει όλα τα τζάμια και τα παντζούρια”.

Παρέπεμπε σε αυτές που προκαλούν αναφυλαξία. Nα πούμε βέβαια, σε αυτό το σημείο πως οι κατασκευαστές ενημερώνουν πως οι συσκευές λειτουργούν, εξατμίζοντας τον αέρα και μετατρέποντας τον ζεστό αέρα σε κρύο για να μειώσουν τη θερμοκρασία στο δωμάτιο.

“Έβαλα τον ανεμιστήρα απέναντι από το air cooler, κάθισα στη μέση και βύθισα τα πόδια μου σε μια λεκάνη γεμάτη με πάγο”. Θα βοηθούσε να βάλει τα πόδια σε κρύο νερό, χωρίς παγάκια.

“Έκανα και συνέχεια παγωμένα ντους”. Οι ειδικοί προτείνουν πως βοηθά περισσότερο να βάζουμε δροσερές πετσέτες στα σημεία όπου φαίνονται οι φλέβες μας (καρποί, στήθος, λαιμός, κρόταφοι).

Η θερμοκρασία του σώματος του δεν έπεφτε και ο Πάνος άρχισε να παρουσιάζει συμπτώματα θερμικής εξάντλησης, η οποία προηγείται της θερμοπληξίας που απειλεί τη ζωή μας.

“Ένιωσα πως λιποθυμώ, ότι το σώμα μου αρχίζει να καταρρέει. Ζαλιζόμουν, είχα τάση για εμετό, δυσφορία, ταραχή και δύσπνοια”.

Θυμάται ότι ένιωσε απελπισία, όπως κατευθυνόταν στο κρεβάτι του “που έβραζε”, μήπως και χαλαρώσει.

“Δεν ήξερα τι να κάνω: να ανοίξω τα παράθυρα ή να κλείσω το μηχάνημα που έβγαζε ζέστη από το πίσω μέρος; Επέλεξα το δεύτερο γιατί μέσα σε όλο αυτό το παραλήρημα, με βασάνιζε και η σκέψη πως όσο λειτουργούσε χωρίς αποτέλεσμα, ‘έκαιγε’ και ρεύμα”.

Παράλληλα με όλα αυτά “μούτζωνα τον εαυτό μου για τις επιλογές μου”.

Μιάμιση ώρα αργότερα, όταν πια είχε πέσει ο ήλιος “αποφάσισα πως δεν θα περάσω ούτε ένα ακόμα λεπτό σε αυτό το περιβάλλον. Άρχισα να τηλεφωνώ στους φίλους μου που είχαν κλιματιστικά και να τους ρωτώ ποιος μπορεί να με φιλοξενήσει. Ο ένας ήταν διακοπές, ο άλλος στη μάνα του, ο τρίτος στον μπατζανάκη του…”, οπότε ‘άνοιξε’ τον κύκλο και σε φίλους φίλων.

“Βρήκα διάφορα ‘θύματα’ στα οποία πέρασα τις 4 επόμενες ημέρες -του ‘άγριου’ καύσωνα και των πυρκαγιών. Δεν έκανα διακρίσεις. Πήρα το δισάκι μου και πήγαινα από καναπέ σε καναπέ, σε όποιον είχε air condition. Μέχρι και στον αντιπαθέστατο σύντροφο της κολλητής μου.

Ναι, για τέτοια απελπισία μιλάμε”.

Επέστρεψε στο διαμέρισμα του, την 5η ημέρα της ‘ηρωικής’ εξόδου.

“Τον ανεμιστήρα ψύξης αέρα δεν τον χρησιμοποίησα ξανά. Τρεις μήνες αργότερα αγόρασα κλιματιστικό, αφού είχα αποφασίσει ότι δεν πρόκειται να ξαναπεράσω αυτό το βασανιστήριο ποτέ ξανά στη ζωή μου.

Η ημέρα αυτής της αγοράς ήταν άλλη μια ημέρα ‘αυτοταπείνωσης’, με την κυρίαρχη σκέψη να είναι πως αν από τον Ιούλιο είχα δώσει άλλα 150 ευρώ θα είχα αγοράσει ένα αξιοπρεπέστατο κλιματιστικό.

Δεν ήξερα βέβαια, πως είναι ανάγκη στον καύσωνα”.

Το έμαθε, με τρόπο από αυτούς που αποτυπώνονται για πάντα στο μυαλό.

Πώς ήταν η ζωή πριν το air condition

Κλιματιστικά δεν υπήρχαν σε κάθε σπίτι προ ολίγων δεκαετιών. Εννοώ πως όσοι είναι άνω των 40 ετών, έχουν πρόχειρη τη συνθήκη να ‘σβήνουν’, να νιώθουν πως έρχεται το τέλος τους σε καύσωνα -εξαιτίας της αδυναμίας εξεύρεσης τρόπου να δροσιστούν.

Βλέπεις, τότε δεν είχαμε το Google να αναζητήσουμε λύσεις στο πρόβλημα.

Πηγαίναμε βάσει του τι είχαν περάσει οι παλαιότερες γενιές στις νεότερες.

Η λίστα είχε κυρίως το να ανοίγουμε διάπλατα όλα τα παράθυρα (μπας και κάνει ρεύμα), να φοράμε όσα λιγότερα ρούχα γίνεται και να βρεχόμαστε διαρκώς με κρύο νερό.

Σήμερα υπάρχουν και άλλοι τρόποι επιβίωσης χωρίς κλιματιστικό

Η πρώτιστη ανάγκη είναι να παραμείνουμε ψύχραιμοι και άνετοι, όπως και

• να ενυδατωνόμαστε διαρκώς (έτσι αποφεύγουμε την αφυδάτωση, στην οποία συμβάλουν η καφεΐνη και το αλκοόλ),
• να δημιουργήσουμε ρεύμα (αυτό μπορούμε να το επιτύχουμε και με την στρατηγική τοποθέτηση ανεμιστήρων -με τον ένα να είναι κοντά σε ένα ανοιχτό παράθυρο ώστε να ‘μεταφέρει’ τυχόν δροσερό αέρα από έξω. Aν ο αέρας είναι καυτός, βάζουμε τον ανεμιστήρα να ‘κοιτά’ έξω από το παράθυρο).
• να κλείνουμε τα παράθυρα και τις κουρτίνες τις πιο ζεστές ώρες της ημέρας,
• να κλείνουμε τις πόρτες των δωματίων που δεν χρησιμοποιούμε,
• να κάνουμε DIY κλιματιστικό (καθόμαστε μεταξύ δυο ανεμιστήρων ή καθόμαστε μπροστά από έναν αφότου τοποθετήσουμε μεταξύ μας μπολ με πάγο ή κρύο νερό -εναλλακτικά περνάμε ένα υγρό πανί στο μπροστινό μέρος της συσκευής),
• να φοράμε υφάσματα που ‘αναπνέουν’ (ελαφριά ρούχα από φυσικές ίνες όπως βαμβάκι ή λινό, που να είναι φαρδιά),
• να χρησιμοποιούμε σεντόνια από φυσικές ίνες,
• να καθόμαστε στο πιο δροσερό μέρος του σπιτιού (εύκολα μπορούμε να το εντοπίσουμε),
• να ελαχιστοποιήσουμε τη χρήση συσκευών που παράγουν θερμότητα (παρεμπιπτόντως, ο απορροφητήρας ‘τραβάει’ τη ζέστη),
• να κάνουμε δροσερά (όχι παγωμένα) ντους,
• να βρέχουμε μια πετσέτα με κρύο νερό και να την τοποθετούμε στο μέτωπο, το λαιμό ή τους καρπούς μας και
• να αναζητούμε καταφύγιο σε κλιματιζόμενους χώρους (μια λύση είναι τα εμπορικά κέντρα).