EURO 2020: ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΓΓΛΟΥΣ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΙΤΑΛΟΥΣ

Γουέμπλεϊ, Αγγλία – Ιταλία. It’s coming home or Rome. Ένα παιχνίδι έμεινε και ναι, είναι ο καλύτερος τελικός που θα μπορούσαμε να έχουμε στο Euro 2020. Οι δύο καλύτερες/σταθερότερες ομάδες του τουρνουά, οι οικοδεσπότες Άγγλοι απέναντι στους Ιταλούς.

Άξιες φιναλίστ, άξιοι πιθανοί νικητές με βάση όσα έδειξαν μέχρι τώρα, αλλά μένει ένα ματς. Μπορεί σ’αυτά να αλλάξουν οι ισορροπίες και μία από τις δύο ομάδες να αποδείξει εμφατικά πως το αξίζει περισσότερο, όπως έκαναν οι Γάλλοι απέναντι στους Κροάτες στον τελικό του Μουντιάλ το 2018 ή όπως έκαναν οι Ισπανοί στο 4-0 απέναντι στους Ιταλούς στο Euro του 2012.

Υπάρχουν κι αυτοί οι τελικοί, με μία από τις δύο ομάδες όχι μόνο να κατακτά το τρόπαιο, αλλά να το συνοδεύει με μια εμφάνιση που την κάνει να “ξεχωρίζει” αρκετά από τον ηττημένο. Το σύνηθες, όμως, είναι μια ισορροπία στο χορτάρι, ομάδες σχεδόν ισοδύναμες με έναν οριακό νικητή, που προκύπτει πολύ απλά γιατί κάποιος πρέπει να νικήσει.

Τα Euro του 1996 και του 2000 κρίθηκαν στην παράταση με χρυσό γκολ, το 2004 και το 2008 Ελλάδα και Ισπανία νίκησαν 1-0, το ίδιο έκανε και η Πορτογαλία στον έξτρα χρόνο το 2016. Το 4-0 της Ισπανίας το 2012 είναι η εξαίρεση και ταυτόχρονα η ένδειξη πως εκείνη η ομάδα δεν έμοιαζε με τις άλλες, ήταν ξεχωριστή.

Πριν γίνει η σέντρα στον φετινό τελικό, είναι ασφαλές να εικάσει κανείς πως πάμε για τελικό της ισορροπίας. Δύσκολο θα δούμε κυριαρχική εμφάνιση από μία εκ των φιναλίστ, το πιθανότερο θα είναι ένας ισορροπημένος τελικός και νικητής στις λεπτομέρειες.

Με τον ίδιο τρόπο, δεν είναι εύκολο πριν το ματς να εκτιμήσει κανείς ποια ομάδα το αξίζει περισσότερο.

Η Αγγλία έχει την καλύτερη αμυντική λειτουργία του τουρνουά. Η ομάδα του Σάουθγκεϊτ έχει δεχθεί τελικές που αξίζουν μόνο 3.2 expected goals, έχει νικηθεί μόνο από εκτέλεση φάουλ και έχει επιτρέψει στους αντιπάλους της μόνο δύο μεγάλες ευκαιρίες: αυτές του Βέρνερ και το Μίλερ στον αγώνα με τη Γερμανία.

Όχι πως η Ιταλία έχει πρόβλημα. Η ομάδα του Μαντσίνι έχει δεχθεί τελικές που αξίζουν 3.5 expected goals, ενώ έχει στο τέρμα τον Ντοναρούμα, έναν σαφώς καλύτερο τερματοφύλακα από τον Πίκφορντ.

Στην κορυφή της επίθεσης οι δύο φιναλίστ έχουν φορ σε αντίστροφες πορείες. Ο Ιμόμπιλε ξεκίνησε καυτός για την Ιταλία, με δύο γκολ στα δύο πρώτα ματς του τουρνουά με Τουρκία και Ελβετία, αλλά δεν έχει βρει δίχτυα στα νοκ-άουτ.

Ο Κέιν το έκανε ανάποδα. Ο αρχηγός των Άγγλων δεν βρήκε δίχτυα στον όμιλο, αλλά πλέον έχει τέσσερα γκολ, αφού σκόραρε και στα τρία νοκ-άουτ που ακολούθησαν με Γερμανία, Ουκρανία και Δανία.

Η Ιταλία έχει σαφώς καλύτερο και πιο δημιουργικό κέντρο. Στη βάση του 4-3-3 μετρονόμος και πάντα παρών είναι ο Ζορζίνιο, ένας deep-lying playmayker που ελέγχει τον χώρο στο 6, με μεγάλη ευχέρεια στην ανάπτυξη από χαμηλά.

Μπροστά του η Ιταλία έχει πάρει πολλά από πολλούς παίκτες. Ο Λοκατέλι έβαλε δύο γκολ με την Ελβετία, ο Πεσίνα έχει άλλα δύο απέναντι στην Ουαλία και την Τσεχία, ο Μπαρέλα άνοιξε το σκορ απέναντι στο Βέλγιο, ενώ ο Βεράτι δεν ήταν έτοιμος στα δύο πρώτα ματς, αλλά πλέον είναι βασικός και ο δημιουργούς ψηλά για την ομάδα του Μαντσίνι.

Η Αγγλία είναι στην άλλη άκρη. Η δική της τριάδα με Φίλιπς, Ράις και Μάουντ αγωνίζεται με τελείως διαφορετική λογική. Φίλιπς και Μάουντ μπορεί να έχουν από μία ασίστ, αλλά η αλήθεια είναι πως το κέντρο της Αγγλίας δεν είναι ούτε δημιουργικό, ούτε παίζει κάθετα και εννοείται πως δεν απειλεί.

Φίλιπς και Ράις επικεντρώνονται στο να πιέζουν, να μαρκάρουν και να διατηρούν την κατοχή. Το τελευταίο το πετυχαίνουν με μία συνειδητή άρνηση να κάνουν μέτρα με την μπάλα, να πασάρουν κάθετα, να βρουν παίκτες ανάμεσα στις γραμμές.

Η Αγγλία δεν παίρνει κανένα ρίσκο παίζοντας κάθετα: ακόμα κι ο ρόλος του Μάουντ είναι να κρατήσει την μπάλα ψηλά, όχι να ψάξει τις πάσες που θα ανοίξουν την άμυνα.

Τη σημαντική διαφορά στο κέντρο ισοσκελίζει αυτό που συμβαίνει στα άκρα της επίθεσης. Εκεί η Αγγλία έχει τον απόλυτο go-to παίκτη. Ο Στέρλινγκ είναι αυτός, γιατί όλο το παιχνίδι της ομάδας του Σάουθγκέϊτ έχει στηθεί στη λογική πως ο άσος της Σίτι θα είναι η κύρια και μόνιμη πηγή δημιουργίας.

Ο Στέρλινγκ δεν προσθέτει μόνο γκολ (με Κροατία, Τσεχία και Γερμανία), αλλά είναι αυτός που παίρνει διαρκώς την μπάλα στα πόδια για να φτιάξει πράγματα για τους συμπαίκτες του. Στον ημιτελικό με τη Δανία είχε 10 πετυχημένες ντρίμπλες, 16 ενέργειες με την μπάλα μέσα στην αντίπαλη περιοχή και κέρδισε το αμφισβητούμενο πέναλτι που έστειλε την Αγγλία στον τελικό.

Οι Ιταλοί δεν έχουν τέτοιον παίκτη. Ινσίνιε και Κιέζα έχουν βάλει κρίσιμα και όμορφα γκολ, αλλά δεν είναι οι παίκτες που έχουν διαρκώς την μπάλα στα πόδια τους και μαζεύουν πάνω τους όλη την άμυνα: έχουν λίγες επαφές και ψάχνουν το τελείωμα, όχι το ένας μ’έναν.

Εκτός χορταριού, οι προσωπικές ιστορίες είναι εξίσου ενδιαφέρουσες. Το Γουέμπλεϊ είναι τόπος μαρτυρίου και για τους δύο προπονητές. Για τον Σάουθγκεϊτ είναι το γήπεδο όπου ως παίκτης έγινε ο απόλυτος μοιραίος, όταν απέναντι στη Γερμανία αστόχησε στο πέναλτι που στέρησε στην Αγγλία την πρόκριση στον τελικό του Euro 1996.

Για τον Μαντσίνι το θρυλικό γήπεδο του Λονδίνου είναι ο χαμένος τελικός του Πρωταθλητριών το 1992, όταν ως αρχηγός δεν κατάφερε να οδηγήσει τη Σαμπντόρια στη δόξα και έχασε από την Μπαρτσελόνα στην παράταση με εκείνο το φάουλ του Κούμαν.

Σάουγκεϊτ και Μαντσίνι πικράθηκαν στο παλιό Γουέμπλεϊ των εμβληματικών δίδυμων πύργων κι ένας εκ των δύο θα πικραθεί και κάτω από την αψίδα του νέου Γουέμπλεϊ. Μόνο ένας θα λυτρωθεί, μόνο ένας θα φτάσει ως το τέλος και την εξιλέωση.

Λέξη συνυφασμένη με την προσπάθεια των Άγγλων να φτάσουν επιτέλους σε έναν τελικό, να προσθέσουν επιτέλους ένα τρόπαιο στο ένα και μοναδικό που έχουν, το Παγκόσμιο του 1966. Για 55 χρόνια τα Τρία Λιοντάρια δεν έχουν κερδίσει τίποτα, ενώ ο τελικός της Κυριακής θα είναι μόλις ο δεύτερος στην ιστορία τους.

Σε όλο αυτό το διάστημα έχουν να επιδείξουν μόνο τρεις ημιτελικούς, που όλοι κατέληξαν σε δάκρυα, με σκληρό, οριακό τρόπο. Στο Μουντιάλ του 1990 και στο Euro του 1996 ήταν η Γερμανία στα πέναλτι, στο Παγκόσμιο του 2018 ήταν η Κροατία στην παράταση.

Ενδιάμεσα οι Άγγλοι γνώρισαν και εξευτελιστικές εξόδους από τα τουρνουά, όπως κι άλλες πίκρες σε οριακούς αποκλεισμούς. Έξω στα πέναλτι πριν τον ημιτελικό από την Αργεντινή το 1998, την Πορτογαλία το 2004 και το 2016, την Ιταλία το 2012.

Με έναν τρόπο φαίνεται πως ο Σάουθγκεϊτ έχει καταφέρει να κλείσει μία-μία τις πληγές. Στο Παγκόσμιο της Ρωσίας οι Άγγλοι κατάφεραν επιτέλους να προκριθούν στα πέναλτι αποκλείοντας την Κολομβία, ενώ κατάφεραν το ίδιο και απέναντι στην Ελβετία στο Nations League του 2019.

Στη φετινή πρεμιέρα με την Κροατία πέτυχαν την πρώτη νίκη της χώρας σε πρεμιέρα Euro, ενώ στους 16 κατάφεραν να νικήσουν τη Γερμανία σε νοκ-άουτ για πρώτη φορά από τον τελικό του 1966. Η πρόκριση επί της Δανίας ήταν και ο πρώτος νικηφόρος ημιτελικός από τότε και πλέον μένει ένα πράγμα: το πρώτο Ευρωπαϊκό, μόλις το δεύτερο τρόπαιο της ιστορίας τους, στο ίδιο γήπεδο που πήραν και το μοναδικό μέχρι σήμερα.

Η Ιταλία δεν κουβαλάει τέτοιο βάρος στους ώμους της. Δεν έχει πίσω της 55 χρόνια πίκρας και αποτυχιών, όμως και για εκείνην ο τελικός είναι μια επιστροφή. Η Σκουάντρα Ατζούρα δεν πήγε στο Μουντιάλ της Ρωσίας, αποκλείστηκε στα μπαράζ από την Σουηδία.

Ένας σοκαριστικός αποκλεισμός, που ήρθε να σφραγίσει την σταδιακή παρακμή μετά την κατάκτηση του Μουντιάλ το 2006. Ναι, ενδιάμεσα οι Ιταλοί έφτασαν στον τελικό του Euro 2012, αλλά ταυτόχρονα ισχύει και κάτι άλλο: τα τελευταία 15 χρόνια η Ιταλία έχει στα Μουντιάλ λιγότερες νίκες από την Ελλάδα.

Η Εθνική μας έχει δύο, με Νιγηρία το 2010 και Ακτή Ελεφαντοστού το 2014. Στα ίδια τουρνουά, η Ιταλία νίκησε μόνο την Αγγλία στη Βραζιλία το 2014 και αποκλείστηκε χωρίς νίκη στον όμιλο όταν πήγε ως Παγκόσμια Πρωταθλήτρια στη Νότια Αφρική το 2010.

Η παρουσία στον τελικό του Euro 2012 ήταν τελικά απλώς μια παρένθεση, την ώρα που η φετινή πορεία μοιάζει με εμφατική επιστροφή. Προφανώς και οι Ιταλοί θέλουν και το τρόπαιο, όμως και χωρίς αυτό έχουν ήδη την αίσθηση πως έκλεισαν την πληγή της απουσίας από το Μουντιάλ της Ρωσίας, πως έχουν ξανά την Εθνική που θέλουν, γιατί ο Μαντσίνι πέτυχε 100% στη δουλειά που ανέλαβε.

Τη Δευτέρα μία από τις δύο χώρες θα φλέγεται και η άλλη θα είναι βυθισμένη στη θλίψη. Σίγουρα όμως, η ένταση στο νησί θα είναι μεγαλύτερη. Είτε το πάρουν, είτε όχι, οι Άγγλοι θα αντιδράσουν με ελάχιστο αυτοέλεγχο και θα κάνουν τους Μεσόγειους της Ιταλίας να μοιάζουν ψυχροί Σκανδιναβοί μπροστά τους.

Για την Ιταλία είναι ένας ακόμα τελικός. Για την Αγγλία είναι αυτό που δεν έχει δει καμία γενιά από την εποχή που η Beatlemania σάρωνε την πλανήτη.