Ο μετεωρίτης που έχει ονομαστεί ALH84001 και ήλθε από τον Άρη βρίσκεται σε θάλαμο του εργαστηρίου Johnson Space Center,στο Χιούστον. AP Photo/David J. Phillip

FIREBALLS: ΠΟΣΟ ΚΟΣΤΙΖΟΥΝ ΟΙ ΠΥΡΙΝΕΣ ΣΦΑΙΡΕΣ ΠΟΥ ΠΕΡΝΟΥΝ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΑ ΚΕΦΑΛΙΑ ΜΑΣ

Το περασμένο σαββατοκύριακο ο ουρανός του Καναδά, των ΗΠΑ και της Νορβηγίας έλαμψε από την είσοδο διαστημικών αντικειμένων στην ατμόσφαιρα της Γης. Τι είναι τα fireballs και πόσο αξίζουν όσα προσγειώνονται στη Γη από το διάστημα.

To Σάββατο 19/11 τα social media ‘γέμισαν’ από φωτογραφίες και βίντεο χρηστών που απεικόνιζαν ‘ταχέως κινούμενο αντικείμενο’ που είχε εμφανιστεί στον ουρανό της πόλης Μπράντφορντ, στο Οντάριο του Καναδά, στις 3.27 τα ξημερώματα.

Πολύ γρήγορα η Eυρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (European Space Agency) έδωσε λεπτομέρειες για το ‘άγνωστο αντικείμενο’. ΄Ερχόταν από το διάστημα και ήταν μετεωρίτης.

Η ενημέρωση για ‘ασφαλή πύρινη μπάλα’

Η ESA τιτίβισε ότι “ένα αντικείμενο, μεγέθους μικρότερου του ενός μέτρου, εμφανίστηκε στον ουρανό πάνω από τους καταρράκτες του Νιαγάρα και έγινε μια ασφαλής πύρινη σφαίρα. Για μόλις έκτη φορά, παγκοσμίως τα συστήματα προειδοποίησης για αστεροειδείς, εντόπισαν το σώμα πριν μπει στην ατμόσφαιρα και οι ειδικοί της Άμυνας του Διαστήματος ειδοποιήθηκαν για το πότε και το πού”.

H πέμπτη ήταν τον περασμένο Μάρτιο. Όλες από το 2008 και μετά.

Το Magazine έχει ήδη εξηγήσει την άμυνα που παίζει ο πλανήτης Γη απέναντι σε όσα έρχονται από… εκεί έξω. Το σχετικό σύστημα της NASA κοστίζει 150.000.000 δολάρια το χρόνο στους φορολογούμενους των ΗΠΑ.

Η ESA διαθέτει νέας τεχνολογίας τηλεσκόπια που ‘σκανάρουν’ τον ουρανό και δίνουν στους αστρονόμους τη δυνατότητα να τσεκάρουν “μια μεγάλη περιοχή του ουρανού, μέσα σε μόνο μια νύχτα. Αυτό μειώνει την πιθανότητα να ‘χάσουμε’ το όποιο αντικείμενο μπαίνει στην ατμόσφαιρα” είχε διευκρινίσει πρόσφατα ο επικεφαλής της Πλανητικής Άμυνας της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Ένωσης, Detlef Koschny.

Το διαστημικό αντικείμενο ονομάστηκε προσωρινά ως #C8FF042 και η ύπαρξη του έγινε γνωστή, πριν εμφανιστεί στον Καναδά. Το είχαν ήδη δει στις ΗΠΑ. Χαρακτηριστικά, η Αmerican Meteor Society είπε ότι έλαβε 59 αναφορές από περιοχές του νότιου Καναδά, τη Νέα Υόρκη, την Πενσιλβανία, το Οχάιο, το Μέριλαντ και η Ιντιάνα.

Αρχικά η ‘πύρινη σφαίρα’ (βλ. πολύ φωτεινός μετεωρίτης) εντοπίστηκε από ανθρώπους στο Χάμιλτον του Οντάριο, οι οποίοι ανέφεραν πως άκουσαν και ένα δυνατό ‘μπαμ’. Οι αστρονόμοι χρησιμοποίησαν τις πληροφορίες αυτές και όσα ‘διάβασαν’ τα ραντάρ, για να καταλήξουν στο πού θα έπεφτε: ο μετεωρίτης κατέληξε στους καταρράκτες του Νιαγάρα.

Tην ίδια ημέρα (Σάββατο 19/11) φωτίστηκε από άγνωστο αντικείμενο και ο ουρανός της Νορβηγίας. Η αστυνομία έλαβε πολλά σχετικά τηλεφωνήματα, πριν ενημερώσει το Νορβηγικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο ότι επρόκειτο για πύρινη σφαίρα, που λέγεται bolide (ιδιαίτερα έντονης φωτεινότητας μετεωρίτη) και πως προκλήθηκε από την καύση του διαστημικού αντικειμένου όταν μπήκε στην ατμόσφαιρα της Γης. Επίσης, ανήκει στην ετήσια ‘βροχή’ που λέγεται “βόρειοι Ταυρίδες”.

Τι ακριβώς συμβαίνει;

Γιατί έχουν εντοπιστεί, προ πρόσκρουσης, μόνο 6 διαστημικά αντικείμενα

Η Eυρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία έχει αποκαλύψει ότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της, καθημερινά προσγειώνονται στη Γη 40 με 100 τόνοι διαστημικού υλικού. Στην συντριπτική πλειοψηφία, πρόκειται για πολύ μικρά σωματίδια. Μεγαλύτερα αντικείμενα χτυπούν τη Γη περίπου 10 φορές το χρόνο.

Η ESA διαβεβαιώνει πως “μεγάλοι αστεροειδείς, χιλιομέτρων σε διάμετρο, είναι πιο εύκολο να εντοπιστούν και είναι σχετικά σπάνιοι. Οι αστρονόμοι γνωρίζουμε πού βρίσκονται -στην πλειοψηφία τους- και για αυτό είμαστε σίγουροι πως είμαστε ασφαλείς, τουλάχιστον για τα επόμενα εκατό χρόνια”.

Οι μετεωρίτες και οι μικρότεροι αστεροειδείς -που είναι πιο συνηθισμένα φαινόμενα- πέφτουν στη Γη πολύ πιο συχνά, η πρόσκρουσή τους είναι μικρή και έτσι ο εντοπισμός γίνεται πιο δύσκολος. Οι έξι -ιστορικοί- εντοπισμοί αντικειμένων, πριν μπουν στην ατμόσφαιρα της Γης, έχουν γίνει από το 2008. Αποδεικνύεται, έτσι το πόσο έχουν βελτιωθεί οι τεχνολογίες παρατήρησης αστεροειδών τα τελευταία χρόνια.

Tα διαστημικά αντικείμενα αξίζουν μια περιουσία

Ο οίκος Christie's δημοπράτησε το Φεβρουάριο του 2021 μεταλλικό μετεωρίτη που ανήκε σε αστεροειδή και βρέθηκε στη Ρωσία. AP Photo/Ted Shaffrey

Είναι χρήσιμο να εξηγήσουμε τι ακριβώς προσγειώνεται στη Γη από το διάστημα: είναι πλανητικά αντικείμενα που υπάρχουν στο ηλιακό σύστημα και περιφέρονται γύρω από τον ήλιο.

Χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες.

Ο μετεωρίτης ‘αποκαλείται’ και πεφταστέρι. Είναι κομμάτια σκόνης και συντριμμιών-συνήθως από μεταλλικό υλικό-, από το διάστημα που μπαίνουν με μεγάλη ταχύτητα στην ατμόσφαιρα της Γης, καίγονται και παράγουν λωρίδα φωτός. Ο μετεωρίτης είναι μικρό μέρος αστεροειδούς και ποικίλλει σε μεγέθη (‘κυκλοφορεί’ από κόκκος έως ένα μέτρο) και δημιουργείται συνήθως από σύγκρουση.

Ο αστεροειδής, γνωστός και ως δευτερεύον πλανήτης, είναι το μικρό σώμα (σαν βράχος που αποτελείται από σκόνη, μέταλλο και πέτρωμα) του ηλιακού συστήματος. Θεωρείται κατάλοιπο από το σχηματισμό του ηλιακού συστήματος και υπάρχει εκατομμύρια χρόνια. Είναι κάτι που απέμεινε από τον πρώιμο σχηματισμό του ηλιακού συστήματος, πριν 4.6 δισεκατομμύρια χρόνια.

Ο κομήτης είναι ‘κοσμική χιονόμπαλα’. Πρόκειται για ουράνιο σώμα που εν αντιθέσει με τους πλανήτες, έχει νεφελώδη όψη και μοιάζει με σύννεφο. Επισήμως λέγεται κομήτης αστήρ. Δηλαδή, αστέρι με μακριά μαλλιά. Τα υλικά από τα οποία είναι φτιαγμένος επιμηκύνονται, όταν περνά κοντά από τον ήλιο -όπως μακραίνει η κόμη. Έχει τρία μέρη: τον πυρήνα από πάγο και σκόνη, την κόμη από αέριο και σκόνη και την ουρά, που εμφανίζεται κυρίως όταν ο κομήτης προσεγγίζει τον Ήλιο κι αυξάνεται η θερμοκρασία του.

H πέτρα βάρους 5.5 κιλών είναι σεληνιακός μετεωρίτης. Βρέθηκε σε απομακρυσμένη περιοχή της Μαυριτανίας και πουλήθηκε για μισό εκατομμύριο δολάρια, τον Οκτώβρη του 2018. AP Photo/Rodrique Ngowi

Κάποια αντικείμενα έρχονται από τη Σελήνη, άλλα από τον Άρη και η ταυτότητα τους αναγνωρίζεται μέσω των χημικών στοιχείων που είναι χαρακτηριστικά σε κάθε πλανήτη -από δείγματα που συνέλεξαν αποστολές.

Τα πιο σπάνια αντικείμενα είναι αυτά που έρχονται από τη Σελήνη. “Πρόκειται για δύο μετεωρίτες στην τιμή του ενός, γιατί για να φτάσει ένα κομμάτι του φεγγαριού εδώ στη Γη σημαίνει πως υπήρξε ένα συμβάν πρόσκρουσης στην επιφάνεια του, έτσι βρέθηκε κομμάτι στο διάστημα και εκατομμύρια χρόνια αργότερα διασταυρώθηκε με την τροχιά της Γης, πριν προσγειωθεί σε αυτήν”, εξήγησε ο ειδικός δημοπρασιών James Hyslop στο Inverse.

Η αξία των αντικειμένων αυτών είναι πολύ μεγάλη, καθώς είναι σπάνια -γενικά και ως εμπόρευμα. Τιμολογούνται και πωλούνται, ανά γραμμάριο -ενίοτε και σε δημοπρασίες τεράστιων οίκων.

Οι τιμές αυτών με σίδηρο κυμαίνονται από 0.50 έως 5 δολάρια το γραμμάριο. Οι πέτρινοι που είναι πολύ πιο σπάνιοι, αξίζουν από 2.000 έως 20.000 δολάρια το γραμμάριο.

Προφανώς και υπάρχουν πετρώματα που επειδή είναι πιο παλιά από το ηλιακό σύστημα, έχουν ακόμα μεγαλύτερη αξία. Χαρακτηριστικά, 226 γραμμάρια σχετικού υλικού πωλήθηκε για 4.500 δολάρια, το 2016.

Το "Αίνιγμα" έθεσε ρεκόρ στην κατηγορία 'τιμή πώλησης διαστημικού αντικειμένου', το Φεβρουάριο του 2022. AP Photo/Kamran Jebreili

Τον περασμένο Φεβρουάριο, ο οίκος Sotheby’s του Ντουμπάι διέθεσε ένα μαύρο διαμάντι 555.55 καρατιών, το οποίο ονομάστηκε ‘Αίνιγμα’. Πιστεύεται πως προήλθε από το διάστημα (ότι είτε δημιουργήθηκε από μια μετεωρική πρόσκρουση, είτε από έναν αστεροειδή που κουβαλούσε ‘διαμάντια’ που συγκρούστηκε με τη Γη).

Οι δημοπράτες ενημερώνουν πως τα τελευταία χρόνια αυξάνεται όλο και περισσότερο το ενδιαφέρον για την απόκτηση ενός κομματιού από το διάστημα, με την εμπειρία “να έχουμε κάτι από άλλον πλανήτη στην παλάμη του χεριού μας” να είναι αξεπέραστη.

Κάτι που προφανώς ισχύει και για τους ερευνητές που μελετούν αυτά τα κομμάτια. Πουλήθηκε για 4.300.000 δολάρια (πληρώθηκε με κρυπτονομίσματα), θέτοντας ρεκόρ στην κατηγορία του.

Ροή Ειδήσεων

Περισσότερα