ΤΑ ΓΕΩΡΓΙΑΝΑ ΚΡΑΣΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΩΣ ΤΑΣΗ, ΕΧΟΥΝ ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

Όταν το 2017 οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ίχνη οινοποίησης σε θραύσματα κεραμικών 8.000 ετών στη Γεωργία, η χώρα διεκδίκησε το στέμμα του αρχαιότερου παραγωγού κρασιού στον κόσμο.

Ήταν μια επιβεβαίωση για πολλούς μακροχρόνιους οπαδούς της οινοποιητικής της παράδοσης. Το σήμα κατατεθέν της Γεωργίας είναι τα λευκά κρασιά που παραμένουν σε επαφή με τις φλούδες τους για μήνες και ζυμώνονται περαιτέρω σε τεράστιους πήλινους αμφορείς (qvevri) θαμμένους στο έδαφος. Πρόκειται για μια τάση που έχει επικρατήσει και αλλού στον κόσμο, αλλά οι βαθιές της ρίζες βρίσκονται στη γεωργιανή κουλτούρα.

Οι Γεωργιανοί έχουν κατακτήσει επίσης την παραγωγή orange κρασιών, τα οποία ονομάζουνται amber.

Η παραδοσιακή οινοποίηση στη Γεωργία ήταν πάντα μια οικιακή προσπάθεια, διαποτισμένη από την ιστορία, τη θρησκεία και τη μυθολογία. Ήταν το 2011, όταν η Alice Feiring, βραβευμένη δημοσιογράφος και υπέρμαχος του φυσικού κρασιού, έφτασε για πρώτη φορά στη Γεωργία, κι ένιωσε σαν μια μαγική ντουλάπα να την οδήγησε σε έναν κόσμο γεμάτο μυθικούς χαρακτήρες που έφτιαχναν εξωτικό και νόστιμο κρασί με τις χαμηλής τεχνολογίας μεθόδους των περασμένων αιώνων. Είχε ξετρελαθεί, και δεν ήταν η μόνη.

Το βιβλίο της For the Love of Wine: My Odyssey through the World’s Most Ancient Wine Culture, είναι η συναισθηματική ιστορία της συγγραφέως για μια αξιόλογη χώρα και έναν αξιοθαύμαστο λαό που κατάφερε να διατηρήσει τις πολύτιμες οινικές του παραδόσεις παρά τις όποιες πολιτικές αναταράξεις. Στην αφήγηση της Feiring είναι ενσωματωμένη η ελπίδα της ότι η Γεωργία έχει το θάρρος να αντιμετωπίσει την τελευταία απειλή της -τον εκσυγχρονισμό.

Το γεωργιανό κρασί έχει μπει για τα καλά στη mainstream γαστρονομία, είναι ανάμεσα στις επιλογές των ψαγμένων wine bars και εστιατορίων, σκίζει στην Κοπεγχάγη και το Βερολίνο, έχει κατακτήσει το Τόκιο και την Καλιφόρνια. Η οινοποιητική παράδοση της χώρας -βιολογική αμπελουργία, ελάχιστη παρέμβαση, χωρίς πρόσθετα- ταιριάζει με το σύνθημα του σύγχρονου κόσμου του φαγητού και του κρασιού: φυσικό, αυθεντικό, αρχαίο.

Όταν η Φρόσω Μαστροκόλια, ιδρύτρια της εταιρείας Fro & Co Wines, ταξίδεψε πριν από τρία χρόνια στη Γεωργία, γνώρισε έναν καινούργιο κόσμο, έκανε νέους φίλους, βρήκε μία νέα οικογένεια και θυμήθηκε γιατί αγαπάει τόσο την Ελλάδα. Οι ιστορίες της για αυτή την ανεξερεύνητη ακόμα γαστρονομικά χώρα, είχαν να κάνουν με φανταστικά τοπία, δυναμικούς οινοποιούς, γυναικείες κοινότητες και γλέντια.

“Στα γεωργιανά κρασιά βρίσκω σημεία ταυτότητας τα οποία ξεχάστηκαν, χάθηκαν ή δεν χρησιμοποιούνται στην ελληνική οινική παράδοση. Αυτό που αναζητώ στη Γεωργία είναι το παρελθόν της Ελλάδας, και εισάγοντας τα κρασιά τους εξερευνώ αυτό το βίωμα, ελπίζοντας να το μοιραστώ με περισσότερο κόσμο”.

Στη γιορτή του κρασιού Φυσικά Fysika που διοργανώνεται για τρίτη χρονιά (03/10, Ωδείο Αθηνών) η Φρόσω Μαστροκόλια παρουσιάζει τη δουλειά τριών αγαπημένων της οινοποιών: Της Tamuna Bidzinashvili- Kortavebis Marani, αγαπημένη της φίλη και ροκ άτομο, όπως την περιγράφει, αλλά και σημαντική φιγούρα του οινικού χάρτη. Της Nino Chitoshvili- Chitos Gvino, μιας γυναίκας που εστιάζει στις παραδοσιακές οινοποιήσεις με πολλά στοιχεία βιοδυναμικής καλλιέργειας. Και τον νέο και ταλαντούχο Giorgi Kirkitadze από την Τιφλίδα, ο οποίος μία ημέρα πριν τη γιορτή των φυσικών κρασιών (02/10) θα φέρει τα βινύλια του στο Pharaoh για να παρουσιάσει το project του We are Ghvino. Μαζί της θα είναι και η Manana Jobava, Restaurant Manager/ Sommelier στον όμιλο Communal και οινοποιός στους Lotus Eaters.

Η Φρόσω Μαστροκόλια σπούδασε στην International Academy of Butlers στην Ολλανδία και τα τελευταία δέκα χρόνια ακολούθησε την αντίστοιχη επαγγελματική πορεία. Δεν είχε σκεφτεί μέχρι τώρα ότι θα γινόταν εισαγωγέας κρασιών αλλά της αρέσει να δανείζεται τον όρο facilitator που χρησιμοποιείται στον κόσμο της τέχνης.

“Νομίζω ότι αυτό είμαι μέσα από τις εισαγωγές κρασιών που κάνω. Βοηθάω στην προστασία και την εξέλιξή τους”.

Η σχέση της με το κρασί ήταν απαραίτητη λόγω της δουλειάς της, όμως ήταν ένα αγόρι που την έκανε να το αγαπήσει περισσότερο.

“Ήμουν 25 και έβγαινα με κάποιον που λάτρευε τα κρασιά. Εγώ είχα σημειώσεις για κρασιά από τα 16 μου, αλλά ποτέ αυτό δεν συστηματοποιήθηκε. Όσο βγαίναμε μαζί, μου έδειξε το κελάρι του, δοκιμάσαμε γαλλικά κρασιά, αμερικάνικα και σαμπάνιες, και μου μιλούσε με τόσο πάθος για αυτό, που πήρα άθελά μου έναν δρόμο χωρίς επιστροφή. Μετά με χώρισε, και για να τον εντυπωσιάσω άρχισα να δοκιμάζω μόνη μου, έκανα σεμινάρια. Εκείνος δεν γύρισε ποτέ πίσω, αλλά εγώ είχα ήδη ξεκινήσει το μονοπάτι μου. Δεν του έχω πει ποτέ ότι τον ευχαριστώ. Ευχαριστώ Π.Σ!”.

Επαναφέρω στην κουβέντα την Alice Feiring και τον οινικό κόσμο γενικότερα που πιστεύει ότι η Γεωργία ζει μία αναγέννηση, για να τη ρωτήσω αν μοιράζεται κοινά συναισθήματα.

“Ήμαστε τον Μάιο με την Alice Feiring στη Γεωργία και τρώγοντας συζητούσαμε -περισσότερο εγώ την έπρηζα- για τη σύνδεση που βλέπω μεταξύ Ελλάδας και Γεωργίας. Ναι, τα λέει πολύ σωστά. Η ίδια, από τα πρώτα άτομα που αγάπησαν τα φυσικά κρασιά της Γεωργίας, έσπρωξε πολύ το όνομα τους σε εξαγωγές”.

Η συζήτηση πάει πίσω στο 2008, στον πόλεμο Γεωργίας-Ρωσίας, όταν η δεύτερη -λόγω της επικυριαρχίας στη Νότια Οσετία- μπλόκαρε τα γεωργιανά κρασιά.

“Υπήρχε ήδη η δυναμική και το υπόβαθρο για τη γεωργιανή οινική αναγέννηση και αυτή φέρει ένα σημαντικό πολιτικό σήμα. Οι Γεωργιανοί, αποκηρύσσοντας τις σοβιετικές πρακτικές καλλιέργειας και οινοποίησης, οι οποίες στόχο είχαν τις χαμηλές τιμές και ποσότητες, διεκδικούν την εθνική τους κυριαρχία. Φροντίζουν τη γη, οινοποιούν με βάση τη δική τους παράδοση και καμιά ξενική πρακτική, χρησιμοποιούν υλικά γηγενή, από ποικιλίες, αμφορείς, εργατικά χέρια. Το γεωργιανό κρασί, και συγκεκριμένα τα κρασιά ήπιας παρέμβασης, βλέπουν τον άνθρωπο και τη γη σαν ένα. Υποστηρίζω έντονα ότι είναι τόσο συνδεδεμένα αυτά που το κάθε κρασί μιλάει για την προσωπικότητα του οινοποιού”.

Πέρα από δυναμική κοινότητα γυναικών, η οποία τονίζεται σε κάθε κουβέντα μας, υπάρχουν και υποστηρικτικοί άντρες, όπως ο Kakha Berishvilli, που δεν ανέκοψαν ποτέ τη θέληση των γυναικών-συντρόφων, συζύγων, παιδιών τους, στο να φτιάξουν κρασί.

“Τις συντροφεύουν ακόμα και ας θριαμβεύουν μόνες τους. Νομίζω αυτό έδωσε μια ευκολότερη ελευθερία στις γυναίκες οινοποιούς να υπάρχουν και να εξελίσσονται”. Χαρακτηριστικά παραδείγματα η Tamuna Bidzinashvili-Kortavebis Marani (στις 26/10 η Fro & Co Wines διοργανώνει ένα μεσημεριανό γεύμα-γνωριμία με την οινοποιό στο εστιατόριο Οικονόμου) και η Keti Berishvilli- Gogo Wines.

Υπάρχουν ομολογουμένως πολλά να μάθει κανείς για το γεωργιανό κρασί. Μπορεί οι άγνωστες ετικέτες, οι διαφορετικές ποικιλίες και η προφορά τους να αποθαρρύνει όλους εμάς τους απλούς καταναλωτές, αλλά όταν μπεις σε αυτόν τον κόσμο, η φιλοξενία και η αγάπη για την οινική παράδοση θα σε κερδίσουν.

“Όπου και να καταλήξεις με τα γεωργιανά κρασιά στο δίπολο hate/love, σίγουρα πρόκειται για κάτι έντονο”.

Αν θέλεις να γνωρίσεις καλύτερα τα γεωργιανά κρασιά, η Φρόσω Μαστροκόλια προτείνει:

Tamuna Bidzinashvili
Vintners & Vagabonds
Juso’s Winery
Gogo Wines
Lekso’s Marani