ΓΙΑΤΙ ΤΣΑΚΩΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΟΙ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ;

Aν ήταν εύκολη η πρόγνωση του καιρού, θα την κάναμε όλοι. Βέβαια, όλοι χλευάζουμε όταν οι ειδικοί δεν το ‘πετυχαίνουν’, οι οποίοιθα συμφωνείς πως έχουν περάσει κάποιες (πολλές) περισσότερες ώρες, μελετώντας την επιστήμη, ώστε να μπορούν να κάνουν μια δουλειά που κάθε άλλο παρά απλή είναι.

Το πολυσχιδές αποτυπώνεται και στις σχετικές εφαρμογές που δεν δείχνουν ποτέ όλες, την ίδια θερμοκρασία, στην ίδια ώρα της ίδιας ημέρας, στον ίδιο τόπο.

Η Αττική εν τω μεταξύ, έχει τα δικά της θέματα να διαχειριστεί, ως λεκανοπέδιο και κάπως έτσι, δεν ξέρουμε τι μας περιμένει. Αυτό συνήθως στην Ελλάδα συνδυάζεται με δυσάρεστες εκπλήξεις -τις οποίες δεν αποφεύγουμε ούτε όταν ξέρουμε τι θα συμβεί.

Στις προγνώσεις υπάρχουν πολλά που μπορούν να ‘ακυρώσουν’ μια πρόγνωση. Την ίδια ώρα, τίθεται θέμα ασφαλείας των πολιτών που κάνει απαραίτητες τις προειδοποιήσεις για τις σοβαρές καιρικές συνθήκες.

O διευθυντής της ΕΜΥ, Θοδωρής Κολυδάς έχει εξηγήσει στο NEWS 24/7 πώς εκδίδονται τα έκτακτα δελτία επιδείνωσης του καιρού.

Aυτές δηλαδή, που έχουν επιπτώσεις και που μπορούν να προβλεφθούν (υπάρχουν τα εργαλεία για ακριβή πρόβλεψη σε βάθος τετραημέρου γενικά), ώστε να προφυλάσσονται οι άνθρωποι και οι κυβερνήσεις να διαχειρίζονται εγκαίρως τις κρίσεις.

Παρ’ όλα αυτά, από την αρχή της περασμένης εβδομάδας, οι μετεωρολόγοι στην Ελλάδα διαφωνούσαν για το τι θα ζήσουμε το σαββατοκύριακο.

Εμείς βρεθήκαμε στη μέση, να προσπαθούμε να καταλάβουμε τι μας περιμένει, ώστε να πάρουμε τα μέτρα μας και να γλιτώσουμε τα περυσινά.

Αν σε παρηγορεί κάπως, δεν είμαστε οι μόνοι που δεν ξέρουμε τι ξημερώνει -weather edition.

Μη νομίζεις πως έχουμε αποκλειστικές τις διαφωνίες

Στην Ελλάδα ζούσαμε το 50-50 (ή θα ανέβαινε το θερμόμετρο ή θα καταποντιζόταν), οι γείτονες Ιταλοί ενημέρωναν πως στην ίδια περίοδο η χώρα τους

• είτε θα ζούσε ήπιες και ηλιόλουστες συνθήκες που θα ‘έφερνε’ ο Αντικυκλώνας των Αζόρων προς κεντρική Μεσόγειο από τον Ατλαντικό Ωκεανό (με ‘παραφυάδες’ μεταξύ της Ισπανίας και της Γαλλίας),
• είτε θα βίωνε τις συνέπειες των ψυχρότερων αέριων μαζών, εξαιτίας του πολικού κυκλώνα που φαινόταν να βυθίζεται προς τα Βαλκάνια και την ανατολική Ευρώπη, μέσω της Σκανδιναβικής Χερσονήσου και της περιοχής της Βαλτικής.
• είτε δεν θα ‘κέρδιζε’ κανένα φαινόμενο τον πόλεμο και οι χώρες που ήταν κατά μήκους της γραμμής των συνόρων μεταξύ του ισχυρού αντικυκλώνα -στα δυτικά- και της έντονης πολικής έκρηξης -στα ανατολικά- θα είχαν δροσερές, θυελλώδεις αλλά ηλιόλουστες μέρες.

Ναι, και στην Ιταλία εξελίχθηκε ένας ‘πόλεμος πρόγνωσης’ όπως αναφέρθηκε χαρακτηριστικά.

Eν τούτοις, παρέχονταν πληροφορίες ικανές να βοηθήσουν τους πάντες να καταλάβουν γιατί ήταν φύσει αδύνατη η πρόγνωση, πολλές ημέρες νωρίτερα.

Οι Ιταλοί και ο κύριος Κολυδάς κατέληξαν στο ότι θα επανεξέταζαν τα στοιχεία και θα επανέρχονταν προς το τέλος της εβδομάδας, με περισσότερο επαληθευμένες πληροφορίες.

Έτσι την Παρασκευή 3/2 η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία εξέδωσε έκτακτο δελτίο επιδείνωσης καιρού, για την άφιξη της κακοκαιρίας Barbara.

Δεν έχουμε τα μισά από όσα είναι απαραίτητα για την πρόγνωση σοβαρών καιρικών συνθηκών

Όπως έχει αναφέρει ο διευθυντής της ΕΜΥ η πετυχημένη πρόγνωση καιρού απαιτεί τη χρήση

1. των μετεωρολογικών μαθηματικών μοντέλων καιρού,
2. των ραντάρ (που για παράδειγμα, στις βροχοπτώσεις εκτιμούν την ένταση σε μεγάλες εκτάσεις, με υψηλή χρονική και χωρική ακρίβεια -αρκεί να είναι κατάλληλα χωροθετημένα και με την απαιτούμενη πυκνότητα στο έδαφος) και
3. των δορυφόρων.

Χρειάζεται και διακρατική συνεργασία, για τη μετάδοση πληροφοριών και το συντονισμό, σχετικά με τις προειδοποιήσεις. Κάτι που ‘προσφέρει’ το Integrated Nowcasting, μέσω του Comprehensive Analysis for Central Europe (INCA-CE), σε όσους έχουν το ολοκληρωμένο αυτό σύστημα. Εμείς δεν το έχουμε.

Το Nowcasting χρησιμοποιεί δεδομένα επιφανειακών μετεωρολογικών σταθμών, δεδομένα προφίλ ανέμου και οποιαδήποτε άλλα διαθέσιμα δεδομένα καιρού, για την προετοιμασία της τρέχουσας καιρικής κατάστασης και την πρόβλεψη με παρέκταση για μια περίοδο 0 έως 6 ωρών.

Όχι μιας εβδομάδας.

Στη χώρα μας δεν έχουμε ραντάρ (έχει τεθεί το θέμα επιτακτικής ανάγκης επισκευής και λειτουργίας όσων υπάρχουν, αλλά δεν ‘δουλεύουν), δεν έχουμε βροχογράφους στην λεκάνη απορροής -ώστε να μετρηθεί η στάθμη του νερού σε διάφορες θέσεις του ορεινού ρέματος και να σιγουρευτούν οι μετεωρολόγοι πως πρόκειται για ξαφνική πλημμύρα-, όπως δεν υπάρχουν και μετρητές στάθμης νερού στα ρέματα.

Έτσι, δεν υπάρχει τρόπος να επιβεβαιωθεί ενδεχόμενο επικίνδυνης βροχοπτώσεως, στην όποια περιοχή, καθώς αυτό είναι κάτι που δεν μπορεί να γίνει μόνο με τη χρήση μοντέλων υετού, αφού δεν παρέχει άμεσες συγκρίσεις.

Παρεμπιπτόντως, ως υετός αναφέρεται η πτώση ή εναπόθεση στο έδαφος προϊόντων του ύδατος που προέρχονται από συμπύκνωση υδρατμών στην ατμόσφαιρα. Δηλαδή, η βροχή, το χιονόνερο, το χαλάζι, το χιόνι (κ.α.) που δημιουργούνται στο έδαφος.

Η ποσότητα του ύδατος που πέφτει στο έδαφος, με την όποια μορφή υετού, μετριέται με βροχόμετρο (εκφράζει το ύψος που θα αποκτούσε το νερό, εάν δεν εξατμιζόταν, δεν το απορροφούσε το έδαφος και δεν διέρρεε στη θάλασσα) ή βροχογράφο. Που δεν έχουμε.

Αν αναρωτιέσαι τι κάνουν αλλού, ως προς την πρόγνωση πλημμύρας, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει το European Flood Awareness System – EFAS) που παρέχει συμπληρωματικές πληροφορίες έγκαιρης προειδοποίησης πλημμυρών στους εταίρους της, έως και 10 ημέρες πριν.

Από εκεί και πέρα, “η κάθε χώρα έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες και έχουν αναπτυχθεί διάφορα μοντέλα προειδοποίησης” σημειώνει ο κύριος Κολυδάς.

Σε αυτά που έχει η Ελλάδα για να κάνει τη δουλειά, είναι το Meteoalarm. Δηλαδή, τον ιστότοπο που αναπτύχθηκε από το δίκτυο εθνικών μετεωρολογικών υπηρεσιών των ευρωπαϊκών κρατών, EUMETNET για να παρέχει προειδοποιήσεις για επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα.

Οι χάρτες χρησιμοποιούνται για να δείχνουν πού και ποιο είδος επικίνδυνων καιρικών φαινομένων προβλέπεται να συμβούν εντός των επόμενων 24 ή 48 ωρών.

Το Meteoalarm προειδοποιεί για πιθανή εμφάνιση έντονων καιρικών φαινομένων, όπως έντονη βροχόπτωση με κίνδυνο πλημμυρών, έντονες καταιγίδες, θυελλώδεις άνεμοι, καύσωνες, ομίχλες, χιόνι ή ακραίο ψύχος με χιονοθύελλα.

Επίσης, προειδοποιεί για κινδύνους που προκαλούνται από έντονα καιρικά φαινόμενα όπως χιονοστιβάδες, πυρκαγιές δασών και έντονα παλιρροιακά παράκτια φαινόμενα.

Το σύστημα των έγκαιρων προειδοποιήσεων ανήκει στις παραμέτρους που λαμβάνουμε υπ’ όψιν μας, για τη λήψη απόφασης έκδοσης προειδοποίησης, μέσω του 112.

Όπως λέει στο Magazine ο κύριος Κολυδάς “μπορεί η γλώσσα που χρησιμοποιούμε να είναι ξύλινη, αλλά είναι από καλό ξύλο”, πριν προσθέσει “πολλές φορές τσακωνόμαστε για το πώς θα γράψουμε όσα πρέπει να επικοινωνήσουμε”, ώστε να είναι όσο το δυνατόν περισσότερο κατανοητοί και ακριβείς.

Συχνά, εμφανίζονται να διαφωνούν.

Το δεδομένο ωστόσο, είναι πως δεν υπάρχει τρόπος να γίνει έγκυρη πρόβλεψη μια εβδομάδα νωρίτερα.

Υπάρχει βέβαια, ένα ‘εκτός και αν’.

Είστε έτοιμοι για επένδυση 1.5 δισεκατομμυρίου;

Αν δώσουμε 1.43 δισεκατομμύρια ευρώ, μπορούμε να εξασφαλίσουμε το super-computer στο οποίο αφιέρωσε η μετεωρολογική υπηρεσία της Μεγάλης Βρετανίας τη μεγαλύτερη επένδυση της 170χρονης ιστορίας της.

Το ποσό περιλαμβάνει την κατασκευή και τα έξοδα λειτουργίας για δέκα χρόνια -για όλα αυτά είναι υπεύθυνη η Microsoft.

Η παράδοση θα γίνει προς τα τέλη του 2023. Η πρώτη ‘φάση’ θα είναι έξι φορές πιο ικανή από το supercomputer που ενημέρωνε για επικίνδυνες βροχοπτώσεις (flood forecasting) και θα ‘σβήσει’ όταν ‘ανάψει’ η νέα υπερμηχανή, της οποίας η τελική μορφή θα έχει τρεις φορές καλύτερη απόδοση από το υπάρχον σύστημα.

Να σου δείξω λίγο το Flood Forecasting που διαθέτει

• 2 petabyte μνήμης αρκετή για να χωρέσει 200 τρισεκατομμύρια αριθμούς.
• 460.000 ‘πυρήνες’ -πιο γρήγορης έκδοσης από αυτές που υπάρχουν σε έναν τυπικό τετραπύρηνο φορητό υπολογιστή.
• 24 petabyte αποθήκευσης για εξοικονόμηση δεδομένων – αρκετά για αποθήκευση ταινιών HD αξίας άνω των 100 ετών

Μπορεί να δέχεται καθημερινά 215 δισεκατομμύρια καιρικές παρατηρήσεις από όλο τον κόσμο, τις οποίες στη συνέχεια λαμβάνει ως σημείο εκκίνησης για τη λειτουργία ενός ατμοσφαιρικού μοντέλου που περιέχει περισσότερες από ένα εκατομμύριο γραμμές κώδικα.

Έχει εκτιμηθεί πως όσο λειτουργεί, θα γλιτώσει δώσει στη χώρα οφέλη 2.400.000.000 ευρώ -γλιτώνοντας την από καταστροφές.

Το νέο supercomputer του Met Office θα είναι ένα από τα 25 πιο δυνατά του κόσμου.

Θα μπορεί να χειρίζεται τα περισσότερα δυνατά real time δεδομένα (200 δισεκατομμύρια που ‘παίρνει’ από δορυφόρους, μετεωρολογικούς σταθμούς και σημαντήρες που έχουν τοποθετηθεί διάσπαρτοι στον ωκεανό -υπάρχει δέσμευση για αύξηση), με τη μεγαλύτερη δυνατή ταχύτητα, πριν ειδοποιήσει με SMS τους πολίτες για ενδεχόμενους κινδύνους.

Θα κάνει και πιο λεπτομερείς προσομοιώσεις της ατμόσφαιρας, με μεγαλύτερη ακρίβεια. Θα τροφοδοτείται εν τω μεταξύ, με χρήση 100% ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και κορυφαίας ενεργειακής απόδοσης στην αγορά, εξοικονομώντας 7.415 τόνους CO2 μόνο τον πρώτο χρόνο λειτουργίας.

Αυτήν την ΕΜΥ θέλετε;

(θα μου πεις, ας αποκτήσουμε τουλάχιστον τα βασικά και μετά… θα το σκεφτούμε)