ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΧΩΡΙΣ ΠΑΙΔΙ
Ανήμερα της “Γιορτής της Μητέρας” ας δώσουμε τον χώρο και το χρόνο που αξίζει στις γυναίκες που είναι μητέρες, χωρίς παιδί.
«“Το έχουμε χάσει το παιδί. Μείνε όσο μπορείς ξαπλωμένη και πάρε παυσίπονα για να μην πονάς”. Ούρλιαζα. Όχι μόνο από τον πόνο αλλά και από αυτό που ένιωθα. Δεν ξέρω αν υπάρχουν λέξεις που να χωρούν αυτό το κενό. Ακόμα και η θλίψη μοιάζει λίγη. Τις επόμενες μέρες ήταν σαν να υπήρχε ένα τεράστιο σύννεφο πάνω από το σπίτι μας.»
Από τότε που θυμάται τον εαυτό της η Μαρία λαχταρούσε να γίνει μητέρα. Ήθελε να αφιερωθεί σε εκείνο που από παιδί έβλεπε ως “ένα μικρό θαύμα”. «Ένιωθα πως όση αγάπη έχω μέσα μου θέλω να τη δώσω στο παιδί μου. Αυτό είναι για μένα η μητρότητα, μία ανιδιοτελής αγάπη, μία συνεχής και άνευ όρων στήριξη, ένα όνειρο που δεν έχει πραγματοποιηθεί ακόμα».
Το πρώτο θετικό τεστ εγκυμοσύνης βρέθηκε στα χέρια της Μαρίας όταν εκείνη ήταν μόλις 17 χρονών. «Αναπάντεχη κύηση», την χαρακτηρίζει η ίδια. Εξίσου αναπάντεχη με την αποβολή που ακολούθησε. «Έμεινα πρώτη φορά έγκυος στα 17 μου. Ήταν αναπάντεχη κύηση και παρόλο που ήμουν μικρή σε ηλικία δεν ήθελα να τη διακόψω. Τελικά κατέληξε σε αποβολή. Λόγω του νεαρού της ηλικίας δεν έψαξα παραπάνω το θέμα».
“Είστε υπογόνιμοι, πρέπει να το ψάξουμε παραπάνω”
Περίπου οκτώ χρόνια αργότερα, παντρεμένη πια, η Μαρία αποφασίζει με τον σύζυγό της να ξεκινήσουν τις προσπάθειες για να γίνουν γονείς. Ενθουσιασμός αναμεμειγμένος αγωνία, χαρά και ανυπομονησία για την επιδίωξη του ονείρου το οποίο, όσο περνούσαν οι μήνες κι όσο πλήθαιναν τα αρνητικά τεστ εγκυμοσύνης έμοιαζε να απομακρύνεται. «Παρόλο που προσπαθούσαμε πολύ δεν είχαμε κάποιο θετικό αποτέλεσμα και αποφασίσαμε να απευθυνθούμε σε κάποιο γιατρό για δούμε μήπως υπάρχει κάποιο ιατρικό θέμα».
Από εδώ και πέρα ξεκινά για την ίδια αλλά και τον σύζυγό της ένα «κολύμπι» σε μία «ατελείωτη θάλασσα» εξετάσεων και γνωματεύσεων, συχνά αντικρουόμενων, με κοινό παρονομαστή όμως την υπογονιμότητα.
«Από την πρώτη σειρά εξετάσεων φάνηκε ότι και οι δύο είμαστε υπογόνιμοι. Ζητήσαμε και άλλες ιατρικές γνώμες και καταλήξαμε με τρεις διαφορετικές γνωματεύσεις ως προς τα αίτια της υπογονιμότητας, τόσο για εμένα όσο και για τον σύζυγό μου. Εκτός από την αγωνία νιώθαμε χαομένοι γιατί “ανεβήκαμε” το πρώτο “βουνό”, εκείνο των εξετάσεων, και ξαφνικά ξεπρόβαλε μπροστά μας μία “οροσειρά” από διαφορετικές γνωματεύσεις. Ο πρώτος γιατρός μάς είπε ότι υπάρχει θέμα υπογονιμότητας και πως πρέπει να το ψάξουμε παραπάνω και ήταν ξεκάθαρος πως αν θέλουμε να γίνουμε γονείς πρέπει να μπούμε στη διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Ένας άλλος γιατρός μάς είπε πως ο σύζυγός μου έπρεπε να υποβληθεί σε μία επέμβαση που θα έλυνε το ζήτημα και ένας τρίτος μας πρότεινε να προχωρήσουμε σε σπερματέγχυση», εξηγεί στο Magazine του News 24/7.
“Γιατί σε εμάς; 25 χρονών παιδιά”
Οι μήνες κυλούσαν και έδιναν τη θέση τους στα χρόνια αλλά το “κυνήγι της ευτυχίας” δεν σταματούσε, παρά την απογοήτευση και τα ατελείωτα “γιατί” που μονοπωλούσαν τις μεταξύ τους συζητήσεις.
«Από τον πρώτο χρόνο προσπαθειών μάς είχε κυριεύσει ένα αίσθημα απογοήτευσης. Μέχρι να βρούμε ποιο ήταν το πρόβλημα, στα χείλη και στο μυαλό μας υπήρχε ένα μόνιμο “γιατί;”, “γιατί δεν τα έχουμε καταφέρει ακόμα;”. Μόλις βγήκαν τα αποτελέσματα των εξετάσεων μάς κυρίευσε η θλίψη. Η ερώτηση “γιατί σε εμάς” κυριαρχούσε στις ατελείωτες συζητήσεις μας ενώ στο σπίτι υπήρχε μία διάχυτη αρνητικότητα.
Τα επόμενα χρόνια και μετά την επέμβαση του συζύγου μου εμείς συνεχίζαμε να προσπαθούμε γιατί δεν μπορούσαμε να δεχθούμε πως 25 χρονών “παιδιά” δεν μπορούμε να συλλάβουμε φυσιολογικά. Ταυτόχρονα βέβαια συνεχίζαμε και τις εξετάσεις», αναφέρει η Μαρία.
“Ας μην χαρούμε ακόμα”
Ανάμεσα στις επισκέψεις στους γιατρούς, τα ερωτηματικά και τις προσπάθειες το αποτέλεσμα μία εξέτασης ήρθε να αλλάξει τις “ισορροπίες” και να δυναμώσει την ελπίδα. «Όταν είδα τα αποτελέσματα της χοριακής ήμουν “κρατημένη”. Δεν πίστευα πως τελικά θα έμενα έγκυος χωρίς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Ήταν μία δεύτερη απροσδόκητη εγκυμοσύνη ακόμα κι αν συνέβη έπειτα από χρόνια προσπαθειών. Ο σύζυγός μου είχε ενθουσιαστεί αλλά εγώ του έλεγα να περιμένουμε, ας μην χαιρόμαστε ακόμα. Λίγες μέρες μετά ξεκίνησαν οι πόνοι.
Έμεινα στο κρεβάτι, πήρα προγεστερόνη, προσπαθούσα να κρατήσω ζωντανή μέσα μου την ελπίδα πως δεν θα καταλήξουμε σε αποβολή. Όταν είδα το αίμα πήρα τη γιατρό μου. “Το έχουμε χάσει το παιδί”, μου είπε. “Μείνε όσο μπορείς ξαπλωμένη και πάρε παυσίπονα για να μην πονάς”. Δεν νομίζω πως υπάρχουν λέξεις για να περιγράψεις αυτό το συναίσθημα. Ούρλιαζα, όχι μόνο από τον πόνο αλλά και από αυτό που ένιωθα. Τις επόμενες μέρες ήταν σαν να υπήρχε ένα τεράστιο σύννεφο πάνω από το σπίτι μας».
Μετά από αυτή τη δεύτερη απώλεια κύησης η Μαρία διαγνώστηκε με θρομβοφιλία.
“Πάλι στο μηδέν, πάλι από την αρχή”
Όσο περνούσε ο καιρός, το ενδεχόμενο της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής αναφερόταν όλο και περισσότερο. «Λόγω κόστους ξέραμε πως θα στραφούμε στο δημόσιο οπότε έπρεπε να περάσουμε από επιτροπή για να μας εγκρίνει την αίτηση η οποία σου καλύπτει δύο προσπάθειες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής», επισημαίνει η Μαρία.
Έπειτα από τρεις μήνες “πολέμου” με τη γραφειοκρατία όπου οι δημόσιες υπηρεσίες γίνονται “δεύτερο” σπίτι τους, το ζευγάρι καταφέρνει να συγκεντρώσει όλα τα απαραίτητα έγγραφα για να συμπληρώσει τον φάκελό του και να τον καταθέσει στην επιτροπή. «Μαζί με τη γραφειοκρατία βέβαια ξεκίνησε και ένας νέος κύκλος εξετάσεων και για τους δύο. Πάλι στο μηδέν, πάλι από την αρχή. Με τις δημόσιες υπηρεσίες, τα νοσοκομεία και τα διαγνωστικά, πέρασε ένα τρίμηνο και φτάσαμε τελικά στο Νοέμβριο του 2023, όταν θα περνούσαμε από την επιτροπή».
Απέναντι από πέντε γιατρούς που εξετάζουν εξονυχιστικά το φάκελό τους το συναίσθημα που θυμάται να ξεπηδάει από μέσα της είναι ένα: “αγωνία”. «Κρεμόμασταν από τα χείλη τους ελπίζοντας πως θα μας επέτρεπαν να προχωρήσουμε. Το αποτέλεσμα θα το μαθαίναμε την επόμενη μέρα και μέχρι τότε ήμασταν μέσα στον φόβο και το άγχος. Τι θα γίνει αν μας απορρίψουν, πως θα προχωρήσουμε μετά; Όταν την επόμενη μέρα πήγα ξανά και άκουσα το πολυπόθητο “εγκρίθηκε” ξέσπασα σε κλάματα. Ακόμα και αν δεν τα καταφέρναμε μας δόθηκε η ευκαιρία να προσπαθήσουμε.
“Έστω ένα ωάριο”
Νέες εξετάσεις, ακόμα πιο εξειδικευμένες, ορμόνες και μία νέα διάγνωση, αυτή τη φορά “πολυκυστικών ωοθηκών”. «Χαλάλι. Άλλωστε η γιατρός τις χαρακτήρισε αμελητέες». Όλα αξίζουν για αυτό που προσπαθούν.
«Η δοσολογία των ορμονών που μου δόθηκε προκάλεσε υπερδιέγερση ωοθηκών με αποτέλεσμα, να μου πουν κατά την ωοληψία ότι τα περισσότερα ωάρια που συνέλεξαν δεν ήταν υγιή. Ωστόσο, είχα μία ελπίδα ότι λόγω των πολλών ωαρίων θα υπήρχε έστω ένα κατάλληλο για να κάνουμε εμβρυομεταφορά. Ένα τηλέφωνο από τον βιολόγο του νοσοκομείου γκρέμισε και αυτή την ελπίδα. Δεν το πίστευα. Πάει η πρώτη προσπάθεια, πριν φτάσουμε καν στην εμβρυομεταφορά»
“Ένα ταξίδι πόνου”
Συνολικά 6 χρόνια, η Μαρία και ο σύζυγός της προσπαθούν εντατικά για να αποκτήσουν ένα παιδί. Σήμερα, ορισμένοι μήνες μετά την πρώτη προσπάθεια υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, ετοιμάζονται για τη δεύτερη που δικαιολογεί το δημόσιο και ελπίζουν σε μία αρχή που θα είναι όντως “νέα”.
«Ετοιμαζόμαστε να προχωρήσουμε ξανά στη διαδικασία με ελπίδα και με ό,τι κουράγιο μας έχει απομείνει. Αλλάξαμε γιατρό, θα υποβληθώ σε υστεροσκόπηση και ας ελπίσουμε αυτή η νέα αρχή να είναι όντως νέα. Όλο αυτό είναι ένα ταξίδι πόνου. Δεν πιστεύω ότι θα κρατήσει για πάντα αλλά μέχρι να τελειώσει, αυτό νιώθω».
Παρόλο που η Μαρία, όπως και πολλές άλλες “Μαρίες” αυτού του κόσμου, δεν έχει αποκτήσει ακόμα ένα παιδί δεν σημαίνει πως δεν γιορτάζει σήμερα. Είναι μητέρα, χωρίς παιδί και στέλνει το δικό της μήνυμα σε όλες τις γυναίκες που αγωνίζονται όπως εκείνη. «Ελπίδα σε όλες τις γυναίκες που είναι μητέρες στην ψυχή μέχρι να κρατήσουμε στην αγκαλιά μας το μικρό μας θαύμα», καταλήγει.
Ο ανανάς που “μίλησε” για την υπογονιμότητα
«Γίνε ανανάς. Όρθωσε ανάστημα, φόρα κορώνα και να είσαι γλυκός από μέσα». «Ήξερες ότι ο ανανάς είναι το σύμβολο της υπογονιμότητας; Το φρούτο αυτό εμφανίζεται παγκοσμίως στα προφίλ των κοριτσιών που υποβάλλονται σε εξωσωματική γονιμοποίηση ή παλεύουν με την υπογονιμότητα. Στόχος αυτής της σελίδας είναι να μιλήσουμε “ανοιχτά” για όσα μας προβληματίζουν. Να σπάσουμε τη σιωπή και το ταμπού της υπογονιμότητας. Μην ξεχνάς: είμαστε όλες μαζί σε αυτό! ΔΕΝ είσαι μόνη. Δεν είσαι η μόνη».
Πριν από τρία χρόνια, ένας ανανάς “ξεφύτρωσε” στο Instagram γεμίζοντας χρώμα και δύναμη τo feed μας. Παρόλο που ως ανάρτηση μετρούσε μόλις λίγες ώρες ύπαρξης, προμήνυε τη δημιουργία μίας μεγάλης κοινότητας ανθρώπων που θα μοιράζονταν κοινά βιώματα και ιστορίες παρέχοντας με αυτό τον τρόπο αλληλοϋποστήριξη, στο δύσκολο και μοναχικό ταξίδι προς τη γονεϊκότητα.
Αναρτήσεις ενδυνάμωσης, ελπίδας, θάρρους ακόμα και θρήνου είναι μερικές από όσες συνθέτουν το περιεχόμενο του “Νο baby news”, το οποίο πλέον αποτελεί ένα safe place για πάνω από 17 χιλιάδες μέλη.
«Η σελίδα προέκυψε από το δικό μου βίωμα. Ήμουν και είμαι υπογόνιμη, άσχετα αν πλέον έχω ένα παιδάκι, οπότε ήθελα να το εξωτερικεύσω, να το κανονικοποιήσω και να αισθανθώ ότι ανήκω κάπου, ότι δεν είμαι αόρατη, ότι δεν είναι μόνη μου. Αυτό που βιώνουμε αντιμετωπίζεται σαν ταμπού. Ξεκινά από την κοινωνία, την ελληνική οικογένεια και εξαπλώνεται κάνοντας τη γυναίκα κυρίως να νιώθει ότι φταίει, ότι ευθύνεται εκείνη για αυτό που της συμβαίνει και ντρέπεται να μιλήσει για αυτό. Όταν όμως φτάνει στο σημείο να το κάνει καταλαβαίνει ότι γύρω της υπάρχουν πάρα πολλά ζευγάρια που βιώνουν το ίδιο», λέει στο Magazine του News 24/7 η Έλενα Συλλιγνάκη, η δημιουργός του “No baby news”.
H Έλενα ακολούθησε το ένστικτό της και επιβεβαιώθηκε καθώς δημιούργησε την πρώτη διαδικτυακή κοινότητα για υπογόνιμες γυναίκες στην Ελλάδα, μία κοινότητα που λειτούργησε και για την ίδια σαν μία «αγκαλιά».
«Ξεκίνησα πριν από 10 χρόνια την προσπάθεια για να αποκτήσω παιδί και πέρασα από όλα τα στάδια. Στην αρχή δεν πίστευα ότι είμαστε το 1 στα 6 ζευγάρια, όπως υποδεικνύουν τα στατιστικά, που είναι υπογόνιμο οπότε πέρασα το στάδιο της άρνησης. Μετά ένιωσα θυμό, ένιωθα αυτό το “γιατί σε εμένα”, μετά λύπη, το πένθος και τελικά την αποδοχή. Όταν άρχισα να δέχομαι ότι είμαι υπογόνιμη και ίσως τελικά να μην καταφέρω να φέρω στον κόσμο ένα παιδί, δημιουργήθηκε και η σελίδα. Άρχισα να κανονικοποιώ όσα βιώνω και ήθελα να τα μοιραστώ για να βρω καταφύγιο και σύνδεση με άλλες γυναίκες. Η κοινότητα που δημιουργήθηκε ήταν για μένα μία μεγάλη αγκαλιά. Έχουν περάσει τρία χρόνια από τότε. Αυτό ξεκίνησε με αφορμή την παγκόσμια εβδομάδα ευαισθητοποίησης γύρω από την υπογονιμότητα. Βλέποντας σελίδες στο Instagram του εξωτερικού που παρότρυναν τις γυναίκες να φορέσουν ή να φωτογραφίσουν κάτι πορτοκαλί και να το ανεβάσουν στα social σκέφτηκα κι εγώ να το ξεκινήσω τότε», θυμάται η Έλενα.
Οι πρώτες ιστορίες που δημοσιεύτηκαν αλλά και τα πρώτα μηνύματα που έλαβε ήταν ανώνυμα. Ούτε εκείνη μοιράστηκε από την πρώτη στιγμή την ιστορία της. Πέρασε ένας χρόνος μέχρι να αποκαλυφθεί το πρόσωπο πίσω από το “No baby news” και να μιλήσει κι για όσα είχε βιώσει. Δειλά – δειλά, τόσο η Έλενα όσο και τα διαδικτυακά μέλη της κοινότητας άρχισαν να νιώθουν πιο οικεία.
«Εγώ μοιράστηκα αρχικά την ιστορία μου μη έχοντας παιδί και μίλησα για τις προσπάθειες που είχα κάνει. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μου δεν ήθελα να το μοιραστώ για διάφορους λόγους. Καταρχάς ούτε εγώ το πίστευα και έπειτα σκεφτόμουν μήπως κάποιες γυναίκες πληγώνονταν. Το μοιράστηκα λοιπόν μετά τη γέννηση του παιδιού μου και το κύμα αγάπης που εισέπραξα ήταν τεράστιο. Το αισθάνθηκα, ένιωθα ότι βρισκόμουν σε ένα σύννεφο αγκαλιάς».
Στο μεταξύ τα νέα για ένα προφίλ στο Instagram που λειτουργεί ως καταφύγιο για πολλές γυναίκες διαδίδονταν γρήγορα και πλέον η Έλενα λαμβάνει καθημερινά πλήθος μηνυμάτων. Σήμερα φαίνεται πως πολλές γυναίκες επιλέγουν να «σκίσουν» το πέπλο της ανωνυμίας και να αποδυναμώσουν το όποιο ταμπού συνεχίζει να υπάρχει γύρω από την υπογονιμότητα.
«Τα μισά μηνύματα που λαμβάνω είναι από γυναίκες που το κείμενό τους είναι μια κραυγή για βοήθεια, για ελπίδα, γιατί είναι απογοητευμένες, γιατί είχαν απώλειες κύησης ή γιατί προσπαθούν για χρόνια αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Τα άλλα μισά είναι από γυναίκες που τα έχουν καταφέρει και δίνουν κουράγιο στις υπόλοιπες λέγοντάς τους ότι κάποια στιγμή θα τα καταφέρουν κι εκείνες και προτρέποντάς τες να μην απογοητεύονται. Νομίζω ότι το πιο δύσκολο κομμάτι στην υπογονιμότητα είναι ότι πάντα ζει μέσα σου η ελπίδα αλλά δεν ξέρεις αν τελικά θα τα καταφέρεις. Προσπαθείς αλλά αυτή η αβεβαιότητα του “πότε και αν θα καταφέρω να γίνω γονιός” σε διαλύει. Ανεβάζω ένα post και βλέπω από κάτω στα σχόλια να υποστηρίζει η μία γυναίκα την άλλη και αυτό είναι πολύ όμορφο. Στην αρχή πολλές δεν σχολίαζαν γιατί φοβόντουσαν μην το δει κάποιος δικός τους αλλά τώρα βλέπω ότι αυτό αλλάζει και νιώθω σαν να σπάνε τα ταμπού», λέει η δημιουργός του “No Baby News”.
«Η γιορτή της μητέρας “πονάει” πολύ τις γυναίκες που δεν μπορούν κάνουν παιδί. Ακόμα κι εμένα, που είναι η τρίτη χρονιά που γιορτάζω με παιδί, με πονάει γιατί θυμάμαι όλα αυτά τα χρόνια», καταλήγει η Έλενα αναδεικνύοντας τη σημασία της συμπερίληψης των γυναικών που είναι μητέρες στην ψυχή στην σημερινή ημέρα.