ΓΥΡΟΣ ΓΑΛΛΙΑΣ 1989: ΤΑ 8″ ΤΗΣ ΑΓΩΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΟΝΤΡΑ ΛΕΜΟΝΤ-ΦΙΝΙΟΝ

Παρίσι, Κυριακή 23 Ιουλίου 1989, ώρα 16:42 το απόγευμα. Οι χιλιάδες φίλοι της ποδηλασίας – στη συντριπτική τους πλειοψηφία Γάλλοι – που έχουν κατακλύσει τα Ηλύσια Πεδία, βλέπουν τον συμπατριώτη τους, Λοράν Φινιόν, να φτάνει στον τερματισμό του 21ου και τελευταίου ετάπ του 76ου Tour de France, ένα ατομικό χρονόμετρο 24,5 χιλιομέτρων που έχει ξεκινήσει από τις Βερσαλλίες για να ολοκληρωθεί στην εμβληματική λεωφόρο της γαλλικής πρωτεύουσας. Ο “professeur” (καθηγητής), όπως είναι το παρατσούκλι του Φινιόν, έχει φύγει τελευταίος από τη ράμπα εκκίνησης ως ο αθλητής που προηγείται στη γενική κατάταξη φορώντας την κίτρινη φανέλα.

Ο Γάλλος, πριν ξεκινήσει την προσπάθειά του, έχει ένα πλεονέκτημα 50 δευτερολέπτων έναντι του δεύτερου στη γενική, Αμερικανού Γκρεγκ Λεμόντ και είναι πεπεισμένος ότι θα υπερασπιστεί με επιτυχία την πρωτιά του, ώστε να ανέβει λίγο αργότερα στο ψηλότερο σκαλί του τελικού βάθρου, κατακτώντας το τρίτο Tour της καριέρας του. Οι Γάλλοι φαν τον επευφημούν στη διάρκεια όλης της διαδρομής, έτοιμοι και αυτοί να πανηγυρίσουν τον θρίαμβο, όμως όταν ο Φινιόν περνάει τη γραμμή του τερματισμού, το χρονόμετρο δείχνει 27 λεπτά και 55 δευτερόλεπτα, ακριβώς 58″ περισσότερα από τον Λεμόντ που έχει ολοκληρώσει τη δική του προσπάθεια σε 26 λεπτά και 57 δεύτερα.

Ο Γάλλος έχει κάνει το πιο γρήγορο χρονόμετρο της καριέρας του, όμως ο Αμερικανός έχει κάνει το πιο γρήγορο χρονόμετρο στην ιστορία του Γύρου Γαλλίας και έχει πετύχει τη μεγάλη ανατροπή, παίρνοντας την τελευταία κυριολεκτικά στιγμή την κίτρινη φανέλα και την τελική νίκη από τον αντίπαλό του, για μόλις 8 δευτερόλεπτα, που είναι και η μικρότερη διαφορά πρώτου με δεύτερο μέχρι σήμερα, στα 121 χρόνια που διεξάγεται το Tour de France. Στο συγκλονιστικό “μπρα ντε φερ” που έχει προηγηθεί ανάμεσα στους δυο πρωταγωνιστές επί τρεις εβδομάδες, η πρωτοπορία έχει αλλάξει πέντε φορές!

Με αφορμή το γεγονός ότι και φέτος ο Γύρος Γαλλίας – για πρώτη φορά μετά από 35 χρόνια – θα ολοκληρωθεί με ένα ετάπ ατομικής χρονομέτρησης στη Νίκαια, το NEWS 24/7 γυρίζει στο 1989 και θυμάται μια από τις πιο δραματικές στιγμές του σημαντικότερου ποδηλατικού αγώνα στον κόσμο: το 76ο Tour de France, που από πολλούς ειδικούς θεωρείται μέχρι σήμερα η κορυφαία διοργάνωση που γνώρισε ποτέ ο θεσμός.

ΤΑ ΤΡΙΑ ΜΕΓΑΛΑ ΦΑΒΟΡΙ ΤΟΥ TDF 1989

Το 76ο Tour de France ήταν ξεχωριστό για τους Γάλλους, αφού το 1989 συμπληρώνονταν 200 χρόνια από τη Γαλλική Επανάσταση (1789), μια επέτειος που θα συνέπιπτε με τον αγώνα, αφού στις 14 Ιουλίου, ημέρα της Πτώσης της Βαστίλης, θα διεξαγόταν το 13ο ετάπ του Γύρου, ενώ σε ολόκληρη τη Γαλλία θα εορταζόταν το γεγονός με μια σειρά από εκδηλώσεις. Όπως ήταν φυσικό λοιπόν, οι Γάλλοι φαν της ποδηλασίας, είχαν έναν παραπάνω λόγο να θέλουν να δουν έναν συμπατριώτη τους να κερδίζει τη συγκεκριμένη διοργάνωση.

Όμως ο Μπερνάρ Ινό, ο μεγαλύτερος Γάλλος ποδηλάτης όλων των εποχών, είχε αποσυρθεί από την αγωνιστική δράση τρία χρόνια πριν, το 1986, ενώ η άλλη μεγάλη ελπίδα τους, ο Λοράν Φινιόν, είχε χαθεί από το προσκήνιο μετά τις δυο συνεχόμενες νίκες του στο Tour, το 1983 και το 1984. Ο Φινιόν, γνωστός και ως “professeur”, δηλαδή καθηγητής (από τα στρογγυλά γυαλιά που φορούσε, αλλά και επειδή ήταν από τους ελάχιστους ποδηλάτες της εποχής που είχαν πάρει απολυτήριο από το σχολείο και είχε περάσει στο πανεπιστήμιο σπουδάζοντας την επιστήμη των δομικών υλικών), μετά από μια σχεδόν άγονη τετραετία, έδειξε να ξαναβρίσκει τον παλιό καλό εαυτό του.

Η νίκη του στον Γύρο Ιταλίας, τρεις εβδομάδες πριν την εκκίνηση του Tour στο Λουξεμβούργο, αναπτέρωσε τις ελπίδες των Γάλλων. Απέναντί του, ο “καθηγητής” θα είχε τον Ισπανό Περίκο Ντελγάδο, που είχε κατακτήσει την κίτρινη φανέλα έναν χρόνο νωρίτερα και βρισκόταν σε εξαιρετική φόρμα, καθώς μέσα στο 1989 είχε ήδη κερδίσει τον Γύρο Ισπανίας (τότε η Vuelta ήταν ο πρώτος ημερολογιακά μεγάλος γύρος τη σεζόν και διεξαγόταν από τέλη Απριλίου μέχρι μέσα Μαΐου).

Δυο ακόμα πρώην νικητές του Γύρου Γαλλίας θα βρίσκονταν στον αγώνα, ο Ιρλανδός Στίβεν Ροτς (1987) και ο Αμερικανός Γκρεγκ Λεμόντ (1986). Αυτός ο τελευταίος, ήταν ο πρώτος συνολικά μη Ευρωπαίος ποδηλάτης που είχε κερδίσει το Tour (αλλά και οποιονδήποτε από τους τρεις μεγάλους γύρους) και φυσικά, ο πρώτος Αμερικανός που το είχε πετύχει. Ο Λεμόντ είχε τρέξει το 1986 με την περίφημη La Vie Claire, την ομάδα που είχε δημιουργήσει ο γνωστός μας από το ποδόσφαιρο και την Μαρσέιγ, Μπερνάρ Ταπί. Είχε τότε συναθλητή του τον Μπερνάρ Ινό και η εσωτερική κόντρα τους για την πρωτιά είχε γράψει ιστορία (ο Γάλλος είχε έρθει τελικά δεύτερος).

60 ΣΚΑΓΙΑ ΣΤΟ ΚΟΡΜΙ ΤΟΥ ΛΕΜΟΝΤ!

Το Πάσχα του 1987, ο Λεμόντ είχε πάει για κυνήγι στο ράντσο του πατέρα του στην Καλιφόρνια, όταν ο κουνιάδος του τον πυροβόλησε άθελά του, με αποτέλεσμα 60 σκάγια να σφηνωθούν στο κορμί του άτυχου ποδηλάτη. Ο Λεμόντ μεταφέρθηκε άμεσα με ελικόπτερο σε γειτονικό νοσοκομείο, αιμορραγώντας ακατάσχετα (είχε χάσει το 65% του συνολικού όγκου του αίματός του) και υποβλήθηκε σε πολύωρη επέμβαση. Τελικά οι γιατροί έσωσαν τη ζωή του, αλλά 35 από τα σφαιρίδια παρέμειναν στο σώμα του, τρία εξ αυτών σφηνωμένα δίπλα στην καρδιά του και άλλα πέντε μέσα στο συκώτι του.

Ο Αμερικανός δεν συμμετείχε στους Γύρους Γαλλίας του 1987 και του 1988, στο μεταξύ υποβλήθηκε σε νέα επέμβαση στο έντερο και όλα έδειχναν ότι η καριέρα του θα είχε πρόωρο και άδοξο τέλος. Πεισματάρης όμως ο ίδιος, δεν το έβαλε κάτω και αποφάσισε να δώσει μια τελευταία ευκαιρία στον εαυτό του, παίρνοντας μέρος στο Tour του 1989, με την ADR, μια μικρής δυναμικότητας βελγική ομάδα. Έτρεξε πρώτα τον Γύρο Ιταλίας ως προετοιμασία για τη Γαλλία, όμως η 39η θέση που πήρε στη γενική, δεν άφηνε πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για την παρουσία του στο Tour.

Η ΕΠΙΚΗ ΓΚΑΦΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΚΟ ΝΤΕΛΓΑΔΟ

O 76ος Γύρος Γαλλίας ξεκίνησε την 1η Ιουλίου του 1989 με έναν πρόλογο 7,8 χιλιομέτρων στην πόλη του Λουξεμβούργου. Τελευταίος από τη ράμπα εκκίνησης θα έφευγε ο Περίκο Ντελγάδο, ως νικητής του Tour της προηγούμενης χρονιάς. Ενώ πλησίαζε η σειρά του Ισπανού, οι υπεύθυνοι της διοργάνωσης διαπίστωσαν ότι δεν βρισκόταν στον χώρο αναμονής, μαζί με τους άλλους αθλητές. Οι άνθρωποι της Reynolds, της ομάδας του Ντελγάδο, άρχισαν να τον ψάχνουν πανικόβλητοι, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Τελικά, ο Περίκο έφτασε στη ράμπα καθυστερημένος κατά 2 λεπτά και 40 δευτερόλεπτα από την προγραμματισμένη ώρα εκκίνησής του, χρόνος που φυσικά δεν του χαρίστηκε, αλλά μετρήθηκε κανονικά, σαν να βρισκόταν ήδη στη διαδρομή.

Τι είχε συμβεί; Ο Ισπανός είχε απομακρυνθεί από τον χώρο εκκίνησης, για να κάνει το ζέσταμά του μακριά από το πλήθος που ήταν συγκεντρωμένο εκεί. Ξεχάστηκε όμως, δεν υπολόγισε σωστά την ώρα και έτσι, με την ολοκλήρωση του προλόγου, βρέθηκε να χάνει 2 λεπτά και 54 δευτερόλεπτα από τον νικητή, Έρικ Μπρέουκινκ. Ο Ντελγάδο τερμάτισε με τον χειρότερο χρόνο από τους 198 συνολικά συμμετέχοντες και έγινε ο πρώτος (και μοναδικός μέχρι σήμερα) νικητής του Γύρου Γαλλίας που την επόμενη χρονιά μετά την επικράτησή του, ξεκίνησε τον αγώνα ως τελευταίος στη γενική κατάταξη. Ο ίδιος αντιμετώπισε στωικά την κατάσταση, όμως ο ισπανικός Τύπος τον πέρασε γενεές δεκατέσσερις!

Ο ΛΕΜΟΝΤ ΠΑΙΡΝΕΙ ΤΗΝ ΚΙΤΡΙΝΗ ΦΑΝΕΛΑ

Τα πράγματα έγιναν ακόμα χειρότερα για τον Ντελγάδο την επόμενη μέρα, η οποία είχε δυο αγωνιστικά σκέλη, ένα ετάπ με μαζική εκκίνηση και ένα ομαδικό χρονόμετρο. Ο Ισπανός βρέθηκε σε κακή μέρα και η ομάδα του, αναγκασμένη να τον περιμένει, τερμάτισε τελευταία στην ομαδική χρονομέτρηση, με τον Περίκο να συνεχίζει να βρίσκεται στην τελευταία θέση της γενικής, όμως πλέον σχεδόν δέκα λεπτά από τον πρωτοπόρο! Ο Ακάσιο ντα Σίλβα φόρεσε την κίτρινη φανέλα (ο πρώτος Πορτογάλος στην ιστορία που το πέτυχε) και την κράτησε μέχρι και το 5ο ετάπ, ατομικής χρονομέτρησης μήκους 73 χιλιομέτρων στη Ρεν.

Εκεί νικητής ήταν ο Λεμόντ (που πήρε και την κίτρινη φανέλα), δεύτερος ο Ντελγάδο στα 24″ (εκπληκτική επίδοση για τα χαρακτηριστικά του) και τρίτος ο Φινιόν (στα 56″) που ανέβηκε στη δεύτερη θέση της γενικής, μόλις 5″ πίσω από τον Αμερικανό. Η μεγάλη μονομαχία είχε μόλις αρχίσει. Όμως σε εκείνο το χρονόμετρο, συνέβη κάτι που θα αποδεικνυόταν καθοριστικό στο τελευταίο ετάπ του Γύρου. Ο Λεμόντ χρησιμοποίησε αεροδυναμικές μπάρες στο τιμόνι (που συνηθίζονταν σε αγώνες τριάθλου), έχοντας έτσι πολύ πιο αεροδυναμική θέση πάνω στο ποδήλατο.

Ο Αμερικανός είχε δει την αμερικανική ομάδα 7-Eleven να τις χρησιμοποιεί δυο μήνες νωρίτερα στο Tour de Trump (γύρος εκείνης της εποχής στις ΗΠΑ με χορηγό τον Ντόναλντ Τραμπ!) και αποφάσισε να τις υιοθετήσει. Ο Φινιόν και ο διευθυντής της ομάδας του, Σιρίλ Γκιμάρ, θεώρησαν ότι οι αεροδυναμικές μπάρες ήταν παράτυπες και παραβίαζαν τους κανονισμούς, οι οποίοι επέτρεπαν μόνο τρία σημεία στήριξης του αθλητή πάνω στο ποδήλατο (σέλα, πεντάλ & τιμόνι). Πίστευαν ότι οι μπάρες του τριάθλου πρόσθεταν ένα τέταρτο, ξεχωριστό σημείο στήριξης.

Αποφάσισαν όμως να μην καταθέσουν ένσταση στους διοργανωτές, κάτι για το οποίο μετάνιωσε ο Φινιόν αργότερα, όπως ανέφερε ο ίδιος το 2010 στην αυτοβιογραφία του. Επιστρέφουμε στον αγώνα, ο οποίος συνεχίστηκε δίχως αλλαγές και εκπλήξεις μέχρι το 9ο ετάπ, όταν το πελοτόν έφτασε στα Πυρηναία για να αντιμετωπίσει τις πρώτες ανηφορικές δυσκολίες. Εκεί ο Ντελγάδο ξεκίνησε την αντεπίθεσή του, αφού βρέθηκε στο δικό του τερέν. Ο Ισπανός ήταν τότε ένας από τους κορυφαίους ανηφορίστες, ενώ οι αντίπαλοί του, Φινιόν και Λεμόντ, ήταν all-rounders.

ΑΛΛΑΓΗ ΚΙΤΡΙΝΗΣ ΦΑΝΕΛΑΣ ΣΤΑ ΠΥΡΗΝΑΙΑ

Μεγάλος πρωταγωνιστής του 9ου ετάπ, του πρώτου στα Πυρηναία, από το Πο στο Κοτρέ, ήταν ο Μιγκέλ Ιντουράιν. Ο 25χρονος τότε Ισπανός, που στη συνέχεια της καριέρας του θα κέρδιζε πέντε συνεχόμενους Γύρους Γαλλίας (1991-1995), αγωνιζόταν στη Reynolds ως βοηθός του Ντελγάδο, επιτέθηκε στους πρόποδες του Ομπίσκ, κατάφερε να πάρει μεγάλη διαφορά και να φτάσει πρώτος στον τερματισμό και την παρθενική του νίκη στο Tour. Πίσω, ο αρχηγός του, Περίκο, ήρθε τρίτος, κερδίζοντας 27″ από τους Φινιόν και Λεμόντ.

Εκείνη την ημέρα, ο Γάλλος δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι ο Αμερικανός δεν συνεργαζόταν καθόλου μαζί του και τον άφηνε να κάνει όλη τη δουλειά. “Φοράω την κίτρινη φανέλα, άρα δεν έχω καμία υποχρέωση να τραβάω”, ήταν η στεγνή απάντηση του Λεμόντ. Στο ίδιο εκείνο ετάπ, ο Στίβεν Ροτς χτύπησε στο τιμόνι του το ήδη τραυματισμένο γόνατό του και εγκατέλειψε τον αγώνα. Την επόμενη μέρα, στο 10ο ετάπ, από το Κοτρέ στο Σούπερ-Μπανιέρ, οι αθλητές είχαν να αντιμετωπίσουν κατά σειρά το Τουρμαλέ, το Ασπάν και το Περεσούρντ, πριν φτάσουν στην ανηφόρα τερματισμού.

Λίγο πριν την κορυφή του Τουρμαλέ, ο Ντελγάδο επιτέθηκε, έπιασε τον αποσπασμένο Ρόμπερτ Μίλαρ και μαζί συνέχισαν μέχρι τον τερματισμό, όπου ο Σκωτσέζος πήρε τη νίκη και ο Ισπανός ήρθε δεύτερος, κερδίζοντας πάνω από τριάμισι λεπτά από τους Φινιόν και Λεμόντ. Σε εκείνη την τελευταία ανηφόρα, ένας θεατής επιτέθηκε φραστικά στον Ντελγάδο, ο οποίος απάντησε εκτοξεύοντας κατά πάνω του ένα παγούρι με νερό! Ο Φινιόν επιτέθηκε στο τελευταίο χιλιόμετρο στον Λεμόντ, του πήρε 12″ και τον ξεπέρασε στη γενική για 7″, ενώ ο Ντελγάδο ήταν πλέον 4ος, στα 2 λεπτά και 53″.

Ακολούθησαν τρία μεταβατικά ετάπ στη νότια Γαλλία, στον δρόμο από τα Πυρηναία προς τις Άλπεις, όπου δεν είχαμε κάποια σημαντική αλλαγή στις πρώτες θέσεις της γενικής. Στο 13ο ετάπ, ανήμερα της επετείου για τα 200 χρόνια από την Πτώση της Βαστίλλης, νικητής αναδείχθηκε ο Γάλλος Βενσάν Μπαρτό, γνωρίζοντας την αποθέωση από τους συμπατριώτες του στον τερματισμό της Μασσαλίας. Την επόμενη μέρα, ο Ντελγάδο τιμωρήθηκε με 10″ ποινής από τους κομισάριους, επειδή πήρε τροφοδοσία εκτός της επιτρεπόμενης ζώνης.

Ο ΛΕΜΟΝΤ ΞΑΝΑ ΣΤΑ ΚΙΤΡΙΝΑ

Και κάπως έτσι το πελοτόν έφτασε στις Άλπεις, όπου θα διεξάγονταν τα πέντε επόμενα ετάπ, όλα σε βουνά! Η αρχή έγινε με την χρονοανάβαση (ατομικό χρονόμετρο σε ανηφόρα) 39 χιλιομέτρων στο Ορσιέρ-Μερλέτ, με τον Ντελγάδο να παίρνει την 4η θέση και να “ροκανίζει” ακόμα 8″ από τον Λεμόντ και 55″ από τον Φινιόν. Ο Αμερικανός, κερδίζοντας 47″ από τον Γάλλο, ξαναπήρε πίσω την κίτρινη φανέλα, έχοντας πλέον ένα πλεονέκτημα 40″ στη γενική (και 2:48″ από τον Ντελγάδο). Η μάχη έμπαινε στην κορύφωσή της.

Στο 16ο ετάπ, από το Γκαπ στην Μπριανσόν, Λεμόντ και Ντελγάδο έφτασαν μαζί στον τερματισμό, κερδίζοντας αμφότεροι 13″ από τον Φινιόν. Ο Αμερικανός ανέβασε τη διαφορά του στη γενική από τον Γάλλο στα 53″, που θα ήταν και η μεγαλύτερη μεταξύ τους σε ολόκληρο τον Γύρο. Ακολούθησε το 17ο ετάπ, το “βασιλικό” της διοργάνωσης, με το Γκαλιμπιέ, το Κρουά ντε Φερ και την ανηφόρα τερματισμού στο περίφημο Αλπ ντ’Ουέζ με τις 21 φουρκέτες του, εκεί όπου όλοι περίμεναν το τελικό “ξεκαθάρισμα” ανάμεσα στα φαβορί.

Ο ΦΙΝΙΟΝ ΑΝΤΕΠΙΤΙΘΕΤΑΙ ΣΤΟ “ΒΑΣΙΛΙΚΟ” ΕΤΑΠ

Ο Ολλανδός Γκερτ Γιάν Τένισε πήρε τη νίκη, όμως όλο το ενδιαφέρον βρισκόταν πίσω, στην τριάδα. Με το που ξεκίνησε η ανάβαση στο Αλπ ντ’Ουέζ, ο Φινιόν επιτέθηκε ήδη από την πρώτη φουρκέτα. Ο Λεμόντ κόλλησε πίσω από τη ρόδα του, όμως ο Γκιμάρ από το αυτοκίνητο της Super U, κατάλαβε αμέσως ότι ο Αμερικανός βρισκόταν στα όριά του και έδωσε εντολή στον αθλητή του να επιτεθεί ξανά. Πράγματι, ο Φινιόν εξαπέλυσε νέα επίθεση στα 4 χλμ από την κορυφή και μόνο ο Ντελγάδο μπόρεσε να τον ακολουθήσει. Οι δυο τους έφτασαν μαζί στον τερματισμό, κερδίζοντας 1:19″ από τον Λεμόντ.

Με αυτό το αποτέλεσμα, ο Γάλλος πήρε ξανά την κίτρινη φανέλα, αφήνοντας δεύτερο τον Αμερικανό στα 26″ και τον Ντελγάδο τρίτο στο 1:55″. Την επόμενη μέρα, σε ένα ακόμη αλπικό ετάπ (18ο), ο Φινιόν επιτέθηκε ξανά στην προτελευταία ανηφόρα και πήρε διαφορά από τους Λεμόντ και Ντελγάδο που δεν συνεργάστηκαν, αλλά περιορίστηκαν στο να κοιτάζει ο ένας τον άλλο. Ο Γάλλος διατήρησε το προβάδισμα και έφτασε πρώτος στον τερματισμό της Βιλάρ ντε Λανς, αυξάνοντας τη διαφορά του κατά 24″ από τον Αμερικανό και 33″ από τον Ισπανό. Στη γενική, ο Φινιόν βρισκόταν πλέον 50″ μπροστά από τον Λεμόντ και 2:28″ από τον Ντελγάδο.

Απέμενε ένα ακόμα ετάπ στις Άλπεις, το 19ο, στο οποίο και οι τρεις πρώτοι της γενικής βρέθηκαν στο ξεκόλλημα, αποσπάστηκαν από το πελοτόν και έφτασαν μαζί στον τερματισμό, λύνοντας τις διαφορές τους στο σπριντ. Ο Λεμόντ ήρθε πρώτος, ο Φινιόν δεύτερος και ο Ντελγάδο τρίτος, με τις διαφορές στη γενική να παραμένουν ίδιες, αφού τότε δεν υπήρχαν μπόνους δευτερόλεπτα. Όμως από εκείνο το ετάπ, ο Γάλλος άρχισε να υποφέρει από τα λεγόμενα “saddle sores”, δηλαδή ερεθισμούς στην ευαίσθητη περιοχή, μικρές φλεγμονές, που δεν του επέτρεπαν να ποδηλατεί με άνεση.

Ακολούθησε ένα μεταβατικό, επίπεδο ετάπ, όπου ο Φινιόν αποπειράθηκε να επιτεθεί, αλλά πιάστηκε αμέσως από τα υπόλοιπα φαβορί. Έτσι, το πελοτόν έφτασε στο Παρίσι για την τελευταία πράξη του αγώνα, το ατομικό χρονόμετρο των 24,5 χιλιομέτρων, με εκκίνηση στις Βερσαλλίες και τερματισμό στα Ηλύσια Πεδία. Ο Φινιόν, λόγω των ερεθισμών που αναφέραμε πιο πάνω, δεν μπόρεσε να κοιμηθεί το προηγούμενο βράδυ, όμως θεωρούσε απίθανο να χάσει το προβάδισμα των 50″ που είχε στη γενική από τον Λεμόντ και ήταν πεπεισμένος ότι θα διατηρούσε στην κατοχή του την κίτρινη φανέλα.

23 ΙΟΥΛΙΟΥ 1989, Η ΚΟΡΥΦΩΣΗ ΤΟΥ ΔΡΑΜΑΤΟΣ

Ο Αμερικανός ήταν γενικά ένας ποδηλάτης που πίστευε πολύ στις τεχνολογικές καινοτομίες. Όπως ήδη διαβάσαμε, στο πρώτο μεγάλο χρονόμετρο της Ρεν είχε χρησιμοποιήσει τις αεροδυναμικές μπάρες για να έχει καλύτερο αεροδυναμικό αποτέλεσμα στην τοποθέτησή του πάνω στο ποδήλατο. Με το αποτέλεσμα να τον δικαιώνει, επέλεξε να αγωνιστεί και πάλι με τις ίδιες μπάρες στο τιμόνι του, κλειστό πίσω τροχό και αεροδυναμικό κράνος. Ο Φινιόν από την πλευρά του, χρησιμοποίησε κλειστούς τροχούς μπροστά και πίσω, αλλά έτρεξε το χρονόμετρο με κανονικό τιμόνι και χωρίς να φοράει κράνος, με τη χαρακτηριστική του κοτσίδα να ανεμίζει.

Όταν ο Γάλλος έφτασε στο ενδιάμεσο σημείο ελέγχου, στα μισά της διαδρομής, είχε χάσει ήδη 21″ από τον Λεμόντ, δηλαδή σχεδόν το μισό του πλεονέκτημα στη γενική. Ο Αμερικανός ολοκλήρωσε την προσπάθειά του με χρόνο 26 λεπτά και 57 δευτερόλεπτα, πραγματοποιώντας το πιο γρήγορο χρονόμετρο στην ιστορία του Γύρου Γαλλίας με μέση ωριαία ταχύτητα 54,545 χλμ/ώρα! Ο Λεμόντ, αμέσως μόλις τερμάτισε, κατέρρευσε από την εξάντληση και όλοι περίμεναν πλέον με αγωνία τον τερματισμό του Φινιόν. Ο Γάλλος, με μέση ωριαία ταχύτητα 52,66 χλμ/ώρα, χρειάστηκε 27 λεπτά και 55 δευτερόλεπτα για να καλύψει τη διαδρομή, στο πιο γρήγορο χρονόμετρο της καριέρας του.

Η διαφορά τους ήταν 58″, κάτι που σήμαινε ότι ο Λεμόντ είχε πετύχει τη μεγάλη ανατροπή, κατακτώντας τον Γύρο Γαλλίας για μόλις 8 δευτερόλεπτα, που συνεχίζει να είναι μέχρι σήμερα η μικρότερη διαφορά ανάμεσα στον πρώτο και τον δεύτερο σε ολόκληρη την ιστορία του Tour de France. Το δραματικό φινάλε του αγώνα, με τους δυο πρωταγωνιστές να έχουν καταρρεύσει από την κούραση στον τερματισμό και τους έξαλλους πανηγυρισμούς του Λεμόντ και της ομάδας του όταν συνειδητοποίησαν τί είχε συμβεί, έκαναν τον γύρο του κόσμου και μπήκαν στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων όλης της υφηλίου.

Λίγους μήνες αργότερα, τον Νοέμβριο του 1989, το αμερικανικό περιοδικό Bicycling, δημοσίευσε μια έρευνα που είχε γίνει από ειδικούς μέσα σε αεροδυναμική σήραγγα, σύμφωνα με την οποία, ο Λεμόντ είχε κερδίσει περίπου ένα λεπτό από τον Φινιόν, μόνο και μόνο επειδή χρησιμοποίησε τις αεροδυναμικές μπάρες. Ο 76ος Γύρος Γαλλίας χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως ένας από τους κορυφαίους στην ιστορία του αγώνα, όχι μόνο λόγω της πολύ μικρής χρονικής διαφοράς, αλλά και επειδή ο Λεμόντ είχε πετύχει ένα αξιοσημείωτο “come-back” μετά από έναν βαρύ τραυματισμό που λίγο έλειψε να του στοιχίσει τη ζωή του.

ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΓΥΡΟ ΓΑΛΛΙΑΣ ΤΟΥ 1989

Η παγκοσμίως γνωστή και έγκυρη ιστοσελίδα ποδηλασίας cyclingnews.com, χαρακτήρισε το 2013 εκείνον τον Γύρο Γαλλίας ως “αναμφισβήτητα τον κορυφαίο που έχει υπάρξει ποτέ”. Τα μίντια στις ΗΠΑ που μέχρι τότε αδιαφορούσαν πλήρως για την ποδηλασία, έκαναν κεντρική είδηση το κατόρθωμα του Λεμόντ, ενώ τα τηλεοπτικά δίκτυα διέκοψαν την κανονική ροή του προγράμματός τους, καλύπτοντας τη νίκη του με έκτακτα δελτία ειδήσεων. Το Sports Illustrated ανακήρυξε τον Λεμόντ ως “Sportsman of the Year” (αθλητή της χρονιάς), ενώ ο πρόεδρος Τζορτζ Μπους τον δέχτηκε στον Λευκό Οίκο.

Επιστρέφοντας στα του αγώνα, η ADR εισέπραξε 185.000 δολάρια, κυρίως λόγω της επικράτησης του αρχηγού της, όμως έμεινε στην ιστορία ως η νικήτρια ομάδα ενός Γύρου Γαλλίας με το χαμηλότερο πλασάρισμα στην ομαδική κατάταξη, αφού πήρε μόλις την 17η θέση ανάμεσα στις 22 συνολικά ομάδες. Πέρα από τον Λεμόντ, μόνο τρεις ακόμα συναθλητές του ολοκλήρωσαν τον αγώνα, όλοι τους με πάνω από δυο ώρες διαφορά από τον νικητή. Ένα μήνα μετά το Tour, ο Αμερικανός κέρδισε και το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα (το δεύτερο της καριέρας του) στο Σαμπερί της Γαλλίας.

Η ADR δεν πλήρωσε ποτέ τον Λεμόντ, ούτε για το συμβόλαιο που είχε υπογράψει, ούτε για τη νίκη του στο Tour! Έτσι, ο Αμερικανός στο τέλος του 1989 υπέγραψε τριετές συμβόλαιο με τη γαλλική ομάδα Z-Tomasso, έναντι 5,5 εκατομμυρίων δολαρίων, το πιο πλουσιοπάροχο μέχρι τότε στην ιστορία του αθλητισμού. Ο Λεμόντ επέστρεψε την επόμενη χρονιά, κερδίζοντας τον τρίτο Γύρο Γαλλίας της καριέρας του, χωρίς όμως να πετύχει νίκη σε κάποιο ετάπ (η τελευταία του επικράτηση σε ετάπ του Tour, υπήρξε το δραματικό χρονόμετρο του 1989).

Συνέχισε την επαγγελματική του πορεία μέχρι το 1994, όμως πλέον είχε πέσει πάνω στην εποχή της κυριαρχίας του Ιντουράιν και στο τέλος εκείνης της χρονιάς αποσύρθηκε από την αγωνιστική δράση. Αργότερα ασχολήθηκε με διάφορες επιχειρήσεις (κατασκευή ποδηλάτων, γυμναστήρια, μεσιτικά γραφεία, εστιατόρια κλπ), ενώ υπήρξε από τους πρώτους που επιτέθηκαν δημόσια στον Λανς Άρμστρονγκ, μιλώντας ανοιχτά για τη σχέση του Τεξανού με το ντόπινγκ.

Πολεμήθηκε άγρια από τον συμπατριώτη του, ο οποίος φρόντισε να τον εξαφανίσει από την ποδηλατική αγορά, εκβιάζοντας εταιρείες που συνεργάζονταν μαζί του και μποϊκοτάροντας κάθε επιχειρηματική προσπάθεια του Λεμόντ στον χώρο. Όταν το 2012 αποκαλύφθηκε όλη η αλήθεια σχετικά με τη “δράση” του Άρμστρονγκ, ο Λεμόντ δικαιώθηκε και η φήμη και το όνομά του αποκαταστάθηκαν πλήρως στην παγκόσμια ποδηλατική κοινότητα. Από το 2014 μέχρι και το 2017, εργάστηκε ως σχολιαστής του Tour de France στο Eurosport.

Το 2020 τιμήθηκε με το χρυσό μετάλλιο του αμερικανικού Κογκρέσου (Congressional Gold Medal) για την προσφορά του στο Έθνος ως αθλητής, ακτιβιστής, πρότυπο και ηγετική φυσιογνωμία της αμερικανικής κοινότητας. Θεωρείται ένας από τους ελάχιστους καθαρούς ποδηλάτες εκείνης της εποχής και συνεχίζει μέχρι και σήμερα, στα 62 του χρόνια, να διοργανώνει συνέδρια, συναντήσεις και φόρουμ με θέμα την καταπολέμηση του ντόπινγκ. Παραμένει ο μοναδικός Αμερικανός που έχει κερδίσει τον Γύρο Γαλλίας και μαζί με τους Καντέλ Έβανς (Αυστραλία) και Έγαν Μπερνάλ (Κολομβία), είναι μέλος της μικρής, κλειστής λίστας των μη Ευρωπαίων αθλητών που κατέκτησαν την κίτρινη φανέλα στο Tour.

Από τη μεριά του, ο Λοράν Φινιόν δεν “συνήλθε” ποτέ αγωνιστικά από την απώλεια του Γύρου Γαλλίας το 1989. Συνέχισε για τέσσερα ακόμα χρόνια ως επαγγελματίας, χωρίς όμως κάποια επιτυχία. Μετά την ολοκλήρωση της καριέρας του το 1993, ασχολήθηκε με τη διοργάνωση ποδηλατικών αγώνων. Το 2009 διαγνώστηκε με μεταστατικό καρκίνο του πνεύμονα και πέθανε στις 31 Αυγούστου του 2010, σε ηλικία μόλις 50 ετών. Οι Γάλλοι, που τον είχαν λατρέψει, θρήνησαν τον θάνατό του, το ίδιο και ο μεγάλος του αντίπαλος και φίλος του, Γκρεγκ Λεμόντ, που είχε δηλώσει τότε: “Είναι μια πραγματικά θλιβερή μέρα. Ο Λοράν ήταν ένα μεγάλο ταλέντο, πολύ μεγαλύτερο από όσο του αναγνωρίστηκε. Ήμασταν αντίπαλοι, αλλά και φίλοι. Ήταν ένας υπέροχος άνθρωπος και από τους ελάχιστους ποδηλάτες που θαύμαζα για την τιμιότητα και την ευθύτητά του”.

Όσο για τον Περίκο Ντελγάδο, και εκείνος συνέχισε μέχρι το 1994, με τρία ακόμη βάθρα στον Γύρο Ισπανίας και μια 4η θέση στο Tour του 1990. Μετά την ολοκλήρωση της επαγγελματικής του καριέρας, έγινε σχολιαστής ποδηλατικών αγώνων στην ισπανική τηλεόραση. Πριν δυο χρόνια, όταν μου είχε παραχωρήσει συνέντευξη για το “The Cycling Journal”, τον είχα ρωτήσει για τον Γύρο Γαλλίας του 1989 και μου είχε πει: “Με κάθε σεβασμό προς τον νικητή εκείνου του Tour, τον Γκρεγκ Λεμόντ, πιστεύω ότι αν δεν είχα κάνει εκείνο το λάθος, θα είχα κερδίσει εγώ τον Γύρο, γιατί ήμουν σε πάρα πολύ καλή κατάσταση, τουλάχιστον από φυσικές δυνάμεις. Χρειάστηκε βέβαια να ανασυνταχτώ από ψυχολογικής πλευράς, κάτι που με βοήθησε να ξαναμπώ στον αγώνα και τελικά να τερματίσω τρίτος στη γενική. Αυτά όμως, είναι πράγματα που σε τελική ανάλυση φτιάχνουν την ιστορία αυτού του αθλήματος”…

* Βίντεο: Το τελευταίο ετάπ του 76ου Γύρου Γαλλίας (23/7/1989)