Η CECILY BROWN ΔΙΝΕΙ ΣΤΗ ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ ΤΗ ΔΙΚΗ ΤΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΕ ΟΣΟΥΣ ΠΙΣΤΕΥΟΥΝ ΠΩΣ Η ΚΛΑΣΙΚΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΘΑΙΝΕΙ
Είδαμε την πολυσυζητημένη έκθεση “Cecily Brown: Death and the Maid” στο ΜΕΤ της Νέας Υόρκης και σας μεταφέρουμε τις εντυπώσεις μας.
Η Cecily Brown γεννήθηκε στην Βρετανία το 1969. Από την ηλικία των τριών ετών ήθελε να γίνει ζωγράφος. Καθόλου τυχαίο, αν αναλογιστεί κανείς πως η οικογένειά της της παρείχε τη στήριξη που έπρεπε, από τη μητέρα της, τη συγγραφέα Shena Mackay και τον πατέρα της, συγγραφέα και κριτικό Τέχνης, David Sylvester μέχρι τη γιαγιά της και τους δύο θείους της που ήταν επίσης καλλιτέχνες.
Σήμερα θεωρείται ένα από τα πρώτα ονόματα στον χώρο των παραστασιακών Τεχνών. Η ζωγραφική της αποπνέει έναν ρομαντισμό που ξαφνιάζει, ενώ το ύφος της φέρνει στο μυαλό σύγχρονους ζωγράφους, όπως τον Willem de Kooning, τον Francis Bacon και την Joan Mitchell, μέχρι και παλαιότερους κλασικούς, όπως τον Paolo Veronese, τον Peter Paul Rubens, τον Edgar Degas, τον Rubens, τον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο και τον Goya.
Πιεσμένη οικονομικά μαθήτευσε δίπλα στη ζωγράφο και γλύπτρια Maggi Hambling που την άφησε να ζωγραφίζει στο γκαράζ του σπιτιού της και αμέσως μετά σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών (Slade School of Art), τη δεκαετία του 1990, η Brown μετακόμισε στη Νέα Υόρκη όπου ζει και εργάζεται μέχρι σήμερα. Ο πατέρας της, πίστευε ότι αυτή η μετακόμιση στο Μανχάταν ήταν μια τρομερά κακή ιδέα. “Ήταν πεπεισμένος ότι θα με ληστέψουν”, ομολόγησε σε συνέντευξή της η Brown και συνέχισε “και έτσι και εγώ ένιωθα μέσα μου την αδρεναλίνη να ρέει όταν περπατούσα μόνη μου στην πόλη. Μέχρι που συνειδητοποίησα ότι πραγματικά δε θα με ληστέψουν”.
“Το μέρος που με ενδιαφέρει είναι αυτό όπου πηγαίνει το μυαλό όταν προσπαθεί να αναπληρώσει αυτό που λείπει.” – Cecily Brown
Αυτήν την περίοδο το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης (ΜΕΤ) την τιμά παρουσιάζοντας μία μεγάλη έκθεση με τα έργα της. Η έκθεση “Cecily Brown: Death and the Maid” είναι η πρώτη πλήρης έκθεση του έργου της σπουδαίας αυτής ζωγράφου στη Νέα Υόρκη, από τότε που έκανε την πόλη αυτή σπίτι της. Συγκεντρώνει ένα επιλεγμένο σύνολο από περίπου πενήντα πίνακες ζωγραφικής, σχέδια, σημειωματάρια και μονοτυπίες από όλη την καριέρα της και εξερευνά σε βάθος τα θέματα της νεκρής φύσης, της θνητότητας μας και της ματαιότητας.
“Η Cecily Brown κάνει οτιδήποτε παλιό, καινούριο” έγραψε εύστοχα ένας κριτικός Τέχνης, ενώ η Roberta Smith, κριτικός των New York Times σε άρθρο της παραδέχεται πως δεν είχε εκτιμήσει αρκετά τη ζωγράφο και πως έκανε λάθος. Άλλωστε το να έχει ένας καλλιτέχνης- πόσο μάλλον μία γυναίκα καλλιτέχνις- μία “έκθεση καριέρας” (career survey) στο ΜΕΤ είναι σπάνιο. Η τελευταία φορά που αυτό το βραβείο απονεμήθηκε σε ζωντανό Βρετανό καλλιτέχνη ήταν στα μέσα της δεκαετίας του ’90 και ο καλλιτέχνης ήταν ο Lucian Freud. Σε λίγες μέρες επίσης, το έργο της “Free Games for May“, ένας πίνακας που ανήκε στον εκλιπόντα θρύλο της Warner-Reprise, Mo Ostin, θα βγει σε δημοπρασία στο Sotheby’s της Νέας Υόρκης με τις εκτιμήσεις να κυμαίνονται από 3 έως 5 εκατομμύρια δολάρια.
Όλα τα παραπάνω συνιστούν ένα μεγάλο must see για όποιον βρεθεί στη Νέα Υόρκη την περίοδο που παρουσιάζεται η έκθεση. Έτσι, μία από τις βροχερές πρώτες ημέρες του Μαΐου, την επισκεφθήκα.
Όταν η ζωή συνομιλεί με τον θάνατο με οπτικές ψευδαισθήσεις
Στο -1 του MET, μπαίνοντας στην αίθουσα με τους πίνακές της, δεν μπορείς να μην σταθείς έκθαμβος μπροστά τους. Καταρχάς, δίνουν την εντύπωση μίας συνεχούς ροής, είναι πίνακες ζωντανοί που αυτόματα ηλεκτρίζουν τον χώρο με μία πρωτοφανή ερωτική ενέργεια. Εικόνες κινούνται αναπάντεχα ανάμεσα σε αφηρημένες και φιγουρατικές φόρμες, ενώ τα χυμώδη ζωηρά τους χρώματα, οι αποχρώσεις, του ροζ, του κόκκινου και του πορτοκαλί νιώθεις πως προκαλούν έναν αλλόκοτο ψυχικό περιδινισμό όπου κυριαρχούν οι οπτικές ψευδαισθήσεις.
Μέσα από μακάβριες νεκροκεφαλές “ξεπηδούν” ρομαντικά τοπία και φιγούρες χαρούμενες που αψηφούν τη ματαιότητα του θανάτου. Η Cecily Brown δείχνει πως επιβάλλει και ελέγχει με τρόπο στιβαρό τους δικούς αφηγηματικούς τρόπους και ζωγραφικές τεχνικές και το αποτέλεσμα είναι αν μη τι άλλο θεαματικό. Είναι πραγματικά συγκλονιστικές οι συμβολικές απεικονίσεις της ανθρώπινης ματαιοδοξίας και της περατότητας της ζωής μας. Η μέντοράς της, η Maggi Humbling, κάποτε της είπε να προσπαθήσει να κάνει καλύτερή της φίλή τη ζωγραφική γιατί αυτή θα στέκεται πάντα στο πλευρό της. Αυτό και έκανε.
Μέσα από μακάβριες νεκροκεφαλές “ξεπηδούν” ρομαντικά τοπία και φιγούρες χαρούμενες που αψηφούν τη ματαιότητα του θανάτου.
“Η αφηρημένη τέχνη προέκυψε ως μια μορφή αντισυμβατικότητας” παραδέχεται η ίδια σε συνεντεύξεις της. “Υπάρχει ένα στοιχείο που το βλέπεις- τώρα, δεν το βλέπεις-τώρα που αντικατοπτρίζει μοναδικά τον τρόπο που δουλεύω. Ελπίζω ότι αυτό δίνει μια αίσθηση κάποιου που έχει μια ποικιλία και ερευνά πράγματα, επανέρχεται σε θέματα ξανά και ξανά και ανησυχεί ένα θέμα. Όπως κάνει ένα σκυλί ράτσας jack russell με έναν αρουραίο” καταλήγει.
Η ζωγραφική της σπουδαίας αυτής ζωγράφου είναι πραγματικά μία απάντηση σε όλους όσοι αμφισβητούν τη σημασία και τη συνέχεια των παραστασιακών τεχνών σήμερα, την εποχή του ΑΙ (τεχνητή νοημοσύνη), του AR (επαυξημένη πραγματικότητα) και του VR (εικονική πραγματικότητα). Οι πολύπλοκες αφηγήσεις της σχετίζονται με κάποια από τα πιο μεγαλειώδη και παλιά θέματα της δυτικής ιστορίας τέχνης. Αναδύουν ζωή μέσα από τον θάνατο και το αντίστροφο. Και το σημαντικότερο: λένε ιστορίες που ενεργοποιούν κάθε ίντσα του καμβά της. Και οι ιστορίες αυτές αλλάζουν όταν αλλάζει και η γωνία που τις κοιτάς. Θα λέγαμε πως η ζωγραφική της συνιστά μία καινούρια θεώρηση των πραγμάτων. Μία θεώρηση ρηξικέλευθη μέσα στην άκρατη κλασικότητα της.
