Η ΚΡΥΦΗ ΔΙΑΘΗΚΗ ΤΟΥ ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΑΓΧΟΣ ΤΗΣ ΕΛΙΣΑΒΕΤ
Σε διάστημα μεγαλύτερο του αιώνα, η βασιλική οικογένεια της Μεγάλης Βρετανίας έχει ζητήσει και εξασφαλίσει να μείνουν μυστικές οι διαθήκες μελών της. Αυτή του Φιλίππου ήταν το 33ο σχετικό -παράνομο- περιστατικό. Γιατί δεν θέλει η Ελισάβετ να δημοσιευθούν τα στοιχεία.
Η Guardian αποφάσισε να γράψει ένα νέο κεφάλαιο στο βιβλίο ερευνών και ρεπορτάζ που αποκαλύπτουν για τη βασιλική οικογένεια της Μεγάλης Βρετανίας πράγματα που προσπαθεί να κρατήσει κρυφά -σε επίπεδο δικών της αποφάσεων και αποφάσεων δικαστηρίων και Κοινοβουλίου.
Το Φεβρουάριο του 2021 είχε αποκαλύψει πως η Ελισάβετ και ο γιος της (και διάδοχος), πρίγκιπας Κάρολος έχουν μπλοκάρει εκατοντάδες νόμους, προκειμένου να κρύψουν την περιουσία της.
Το βρετανικό μέσο επανέρχεται με νέα αποκάλυψη που αφορά το ίδιο θέμα: τις προσπάθειες που κάνει το Παλάτι να μη μάθει ποτέ ο κόσμος τι του ανήκει. Τη συνδύασε με νομικές διαδικασίες που είχαν να κάνουν με προσφυγή που δικάστηκε στο Εφετείο, την Τετάρτη 20/7, με την Guardian να επιδιώκει την ανατροπή ‘παράνομης απόφασης δικαστηρίου’.
Οι δικηγόροι της βασιλικής οικογένειας και ο γενικός εισαγγελέας εξέφρασαν την αντίθεση τους σε αυτήν την νομική αμφισβήτηση.
Να πούμε όμως, και τι έγινε;
Οι διαθήκες που σφραγίστηκαν “για το καλό της βασίλισσας”
Ο κορυφαίος δικαστής και πρόεδρος του οικογενειακού τμήματος του Ανώτατου Δικαστηρίου στη Μεγάλη Βρετανία, Sir Άντριου ΜακΦάρλαν ενήργησε παράνομα, εξουσιοδοτώντας μυστική ακρόαση (χωρίς κοινό) στο δικαστήριο κατά τη διάρκεια της οποίας αποφάσισε ότι η διαθήκη του πρίγκιπα Φίλιππου πρέπει να παραμείνει μυστική -μακριά από τα media “και ότι δεν θα κρατηθεί αντίγραφο στα αρχεία ή στο φάκελο της δίκης”.
Είχε προηγηθεί σχετικό αίτημα των δικηγόρων του θανόντος.
Ο νόμος ορίζει ότι οι διαθήκες των Βρετανών είναι συνήθως ανοικτές για επιθεώρηση.
Για αυτό η Guardian κατέθεσε προσφυγή, ώστε να ανατρέψει την απόφαση. Υποστηρίζει ότι πρόκειται για σοβαρή παρέμβαση στην αρχή της ανοιχτής δικαιοσύνης.
Για δεκαετίες, οι δικηγόροι της βασιλικής οικογένειας λάμβαναν από δικαστές ανώτατων δικαστηρίων νομικές εντολές να κρατούν εμπιστευτικό το περιεχόμενο των διαθηκών, μετά το θάνατο συγγενών βασιλικών μελών.
Από το 1911, όλες οι δικαστικές ακροάσεις στις οποίες οι ανώτεροι δικαστές έδωσαν αυτές τις εντολές διεξάγονταν κεκλεισμένων των θυρών. Σε αυτές εγκρίθηκε το κλείσιμο διαθηκών 33 μελών της βασιλικής οικογένειας -αφότου έγιναν μυστικές δικαστικές ακροάσεις και αιτήσεις από τους δικηγόρους των Windsors.
Τονίζεται ότι δικαστικό σώμα δεν έχει απορρίψει ποτέ σχετικό αίτημα, με τις αποφάσεις να σημαίνουν ότι αυτά τα μέλη της βασιλικής οικογένειας, έχουν εξαιρεθεί από το σχετικό νόμο (περί ανοιχτών επιθεωρήσεων διαθηκών Βρετανών).
Η πρακτική αυτή είναι αμφιλεγόμενη, καθώς οι διαθήκες που ανήκουν σε μέλη του γενικού πληθυσμού δημοσιοποιούνται συνήθως μετά το θάνατό τους -προκειμένου να διασφαλιστεί ότι εφαρμόζονται σωστά και ότι δεν υπόκεινται σε καμία απάτη.
Νομοθεσία του 1800 απαγορεύει τη δημοσίευση της διαθήκης του/της μονάρχη.
Αυτό που είχε κάνει ο δικαστής ΜακΦάρλαν, τον Σεπτέμβριο του 2021 (πέντε μήνες μετά το θάνατο του πρίγκιπα), ήταν να διατάξει τη σφράγιση της διαθήκης του Φίλιππου για 90 χρόνια. Προηγήθηκε μυστική ακρόαση στην οποία ο δικαστής ενέκρινε εμπιστευτική αίτηση δικηγόρων που εκπροσωπούσαν τη βασιλική οικογένεια.
Μολονότι για διάστημα μεγαλύτερο του αιώνα οι δικαστές ανώτατων δικαστηρίων που αποφάσιζαν για το μυστικό των διαθηκών, δεν είχαν κάποια υποχρέωση να δημοσιεύουν το σκεπτικό των αποφάσεων, ο ΜακΦάρλαν έγινε η εξαίρεση. Και εξήγησε πως έκανε ό,τι έκανε “καθώς είναι απαραίτητο να ενισχυθεί η προστασία που παρέχεται στην ιδιωτική ζωή αυτής της μοναδικής ομάδας ατόμων, προκειμένου να προστατευθεί η αξιοπρέπεια και το κύρος του δημόσιου ρόλου της βασίλισσας και άλλων στενών μελών της οικογένειάς της”.
Η Guardian αντεπιτέθηκε με νούμερα (λιρών που κρύβονται)
Παράλληλα με την προσφυγή στην οποία η Guardian υποστηρίζει ότι το ανώτατο δικαστήριο απέτυχε να εξετάσει σωστά, αν ο Τύπος έπρεπε να παραστεί στην ακρόαση και ότι “η αδυναμία του να επιτρέψει στα μέσα ενημέρωσης να κάνουν παραστάσεις, συνιστά τόσο σοβαρή παρέμβαση -βάσει της αρχής της ανοιχτής δικαιοσύνης- που η υπόθεση θα πρέπει να επανεκδικαστεί”, το μέσο δημοσίευσε τα χρήματα που προσπαθούν να κρύψουν οι της βασιλικής οικογένειας.
Γενιές της βασιλικής οικογένειας απέκρυψαν λεπτομέρειες περιουσιακών στοιχείων αξίας 220.000.000 ευρώ, μέσω μιας σειράς νομικών αιτήσεων που έχουν παραχωρηθεί με απόλυτη μυστικότητα.
Τα περιουσιακά στοιχεία περιγράφονται σε 33 διαθήκες που συντάχθηκαν από μέλη της οικογένειας Windsor, για διάστημα μεγαλύτερο του αιώνα”. Διευκρινίζεται ότι “η οικογένεια μπόρεσε να κρατήσει μυστικό το περιεχόμενο των διαθηκών εξασφαλίζοντας μια ειδική αποτύπωση από έναν νόμο, που συνήθως απαιτεί τη δημοσίευση των βρετανικών διαθηκών.
Η σφράγιση των διαθηκών επέτρεψε στους Windsor να μη δει το κοινό τι είδους περιουσιακά στοιχεία διαθέτουν (χρήματα, κοσμήματα, κτηματομεσιτικά) τα μέλη της βασιλικής οικογένειας και πώς έχουν διανεμηθεί σε συγγενείς, φίλους και προσωπικό.
Παρ’ όλα αυτά, η Guardian ήταν σε θέση να υπολογίσει το συνολικό μέγεθος του πλούτου που μεταβίβασαν πολλά μέλη της οικογένειας -αφού η αξία των περιουσιακών στοιχείων έχει δημοσιευτεί σε δημόσια μητρώα και αποχαρακτηρισμένα κρατικά αρχεία”.
Το μέσο διευκρίνισε ότι “η οικογένεια Windsor, της οποίας ο πλούτος είναι αδιαφανής, μπόρεσε να κρατήσει μυστικές διαθήκες, οι οποίες περιέχουν περιουσιακά στοιχεία συνολικού ύψους 220 εκατομμυρίων ευρώ. Επειδή όμως, το περιεχόμενο παραμένει μυστικό, ορισμένα περιουσιακά στοιχεία μπορεί να έχουν εμφανιστεί σε πολλαπλές διαθήκες και να έχουν καταμετρηθεί περισσότερες από μία φορές”.
Η μεγαλύτερη περιουσία που είχε μέλος της βασιλικής οικογένειας, εξ όσων έκρυψαν όσα είχαν, ανήκει ο Δούκας του Φάιφ: παντρεύτηκε την πριγκίπισσα Λουίζ -κόρη του βασιλιά Εδουάρδου Ζ’- και όταν πέθανε (το 1912), άφησε πίσω του μια περιουσία που υπολογίζεται σήμερα στο ποσό των 93 εκατομμύρια ευρώ.
Εννέα άλλες διαθήκες περιέχουν περιουσιακά στοιχεία αξίας μεταξύ 5.87 και 13.7 εκατομμυρίων σημερινών ευρώ. Περιλαμβάνουν την πριγκίπισσα Μαργαρίτα, αδερφή της βασίλισσας, η οποία άφησε 13.500.000 ευρώ (σε σημερινή αξία), όταν πέθανε το 2002.
Οι διαθήκες που συντάχθηκαν από μια διαδοχή ανήλικων βασιλικών μελών, συμπεριλαμβανομένων των εγγονών της βασίλισσας Βικτώριας, επίσης κρατήθηκαν μυστικές.
Ας δούμε ποιοι είναι στο ΤΟΡ10 των σφραγισμένων διαθηκών.
- Πρίγκιπας Φίλιππος
Αξία περιουσίας: εμπιστευτική
(Η οικογένειά του έκανε αίτηση όχι μόνο για να σφραγίσει τη διαθήκη του αλλά και για να κρατήσει κρυφή την αξία του πλούτου του) - Βασιλομήτωρ
Αξία περιουσίας: εμπιστευτική
(Η βασιλική οικογένεια επέλεξε να μην δημοσιεύσει την αξία του πλούτου της μετά τον θάνατό της) - Πριγκίπισσα Μαργαρίτα
Αξία περιουσίας: 13.500.000 ευρώ
(η οικογένεια της ανακοίνωσε την περιουσία της) - Πρίγκιπας Τζορτζ Βάλντεμαρ Καρλ Άξελ της Δανίας
Αξία περιουσίας: 2.113.000 ευρώ
(ο δεύτερου βαθμού εξάδελφος του Πρίγκιπα Φιλίππου, παντρεύτηκε υποκόμισσα που είχε μακρινή σχέση με τη βασιλική οικογένεια) - Πριγκίπισσα Άλις Μέρι Βικτόρια Αουγκούστα Πολίν
Αξία περιουσίας: 665.914 ευρώ
(ήταν το τελευταίο επιζών εγγόνι της βασίλισσας Βικτορίας) - Λουί Φράνσις Άλμπερτ Βίκτορ Νίκολας Εαρλ Μάουντμπάτεν
Αξία περιουσίας: 8.924.000 ευρώ
(ο θείος του πρίγκιπα Φιλίππου και ο δεύτερος ξάδερφος της Ελισάβετ Β’ ήταν ο τελευταίος αντιβασιλέας της Ινδίας) - Πρίγκιπας Χένρι Ουίλιαμ Φρίντερικ Άλμπερτ
Αξία περιουσίας: 6.575.000 ευρώ
(γιος του Γεωργίου Ε’, γενικού κυβερνήτη της Αυστραλίας τη δεκαετία του 1940) - Λαίδη Βικτόρια Πατρίτσια Έλενα Ελίζαμπεθ Ράμσι
Αξία περιουσίας: 8.219.000 ευρώ
(εγγονή της βασίλισσας Βικτορίας) - Δούκας του Ουίνδσορ
Αξία περιουσίας: 88.068 ευρώ
(Ως Εδουάρδος VIII, παραιτήθηκε από τον θρόνο το 1936, για να παντρευτεί μια Αμερικανίδα διαζευγμένη. Το νούμερο της διαθήκης αντιπροσωπεύει τον πλούτο του που έχει έδρα στην Αγγλία και την Ουαλία -όχι τα χρήματα που ‘έβγαλε’ στις ΗΠΑ). - Πρίγκιπας Γουίλιαμ του Γκλόστερ
Αξία περιουσίας: 4.579.000 ευρώ
(Εγγονός του Γεωργίου Ε’ και ξάδερφος της Ελισάβετ Β’ που πέθανε σε αεροπορικό δυστύχημα σε ηλικία 30 ετών)
Bonus 1: Η βασίλισσα Ελισάβετ ζήτησε προσωπικά να μην αποκαλυφθούν τα στοιχεία της διαθήκης της θείας της, Πριγκίπισσας Βικτόριας Αλεξάντρα Άλις Μέρι. Η περιουσία της εκτιμάται στα 5.518.000 σημερινά ευρώ.
Bonus 2: Η Ελληνίδα Πριγκίπισσα, Μαρίνα (Δούκισσα του Κεντ) που παντρεύτηκε τον Πρίγκιπα Γεώργιο -τέταρτο γιο του Βασιλιά Γεωργίου του V- πέθανε τον Αύγουστο του 1968. Η διαθήκη της είναι επίσης, στα ‘κλειδωμένα’ έγγραφα. Η περιουσία της εκτιμάται στα 1.104.494 ευρώ.
Bonus 3: Η λίστα με τις 33 ‘σφραγισμένες’ διαθήκες κλείνει με τον Πρίγκιπα Φράνσις Τζόσεφ Λέοπολντ Φρέντερικ οφ Τικ, της περιουσίας των 2.231.000 ευρώ. Η αδελφή του, Μέρι οφ Τικ, σύζυγος του Γεωργίου του V, έπεισε δικαστή να κρατήσει κρυφή τη διαθήκη, για να αποτρέψει σκάνδαλο (φερόταν να έχει αφήσει πολύτιμα οικογενειακά κοσμήματα σε ερωμένη).
