Η ΜΕΓΑΛΗ ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΝΝΑΒΗ

Δε συμβαίνει συχνά. Ένας υπουργός, πόσο μάλλον ο Άδωνις Γεωργιάδης, να ομολογήσει το λάθος του από το βήμα της Βουλής και να αποδώσει τα εύσημα στους ανθρώπους της προηγούμενης κυβέρνησης (εν προκειμένω στον πολυσυζητημένο Νίκο Καρανίκα) για το νομοσχέδιο σχετικά με την φαρμακευτική κάνναβη. Το 2017-18, ο σημερινός υπουργός Ανάπτυξης αλλά κι άλλοι «σκληροί» της ΝΔ είχαν αντιταχθεί ηχηρά, εκφράζοντας την τότε αξιωματική αντιπολίτευση που είχε καταψηφίσει το νόμο. Τότε ο κύριος Γεωργιάδης έλεγε στα τηλεοπτικά παράθυρα πώς «πρώτη επένδυση του ΣΥΡΙΖΑ είναι ο μπάφος» μπερδεύοντας -είτε από παταγώδη άγνοια, είτε από πονηρή στόχευση στα πιο συντηρητικά ένστικτα της λαϊκής βάσης της ΝΔ- την φαρμακευτική με την ψυχαγωγική χρήση. Σήμερα, τρία χρόνια μετά, ήρθε να συμπληρώσει εκείνο το νόμο για την «παραγωγή, εξαγωγή και διάθεση τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης», βρίσκοντας μάλιστα την ευρεία κοινοβουλευτική υποστήριξη των ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ. «Να η πολυπόθητη συνέχεια του κράτους», θα έλεγε κανείς. «Πολιτικός πολιτισμός», θα διαπίστωνε κάποιος άλλος, ειδικά αν διάβαζε τις γλαφυρές περιγραφές της πρόσφατης συνέντευξης του κυρίου Καρανίκα για το τηλεφώνημα που δέχθηκε από τον υπουργό.

Μια μικρή περίληψη: «Ήμουν στο γραφείο, χτυπάει το τηλέφωνο και μου λέει μια κυρία “μισό λεπτό να σας συνδέσω με τον υπουργό”. Ξαφνιάστηκα. Μου είπε κατευθείαν: “Έχω κάνει λάθος, μην ασχολείσαι με αυτό, φύγε από τη Θεσσαλονίκη και έλα τώρα να μιλήσουμε”. Ξαφνιάστηκα. “Κοιτάξτε να δείτε, κύριε υπουργέ”, του λέω, “στον ενικό” μου λέει, “δεν είμαι στη Θεσσαλονίκη”, συνεχίζω, “αλλά πολύ κοντά στο γραφείο σας”. “Ελα τώρα” μου απαντά». Και πήγε. Κι έφυγε ενθουσιασμένος, όπως δήλωσε μετά. Μια υπέροχη ατμόσφαιρα. Ή ένα περίτεχνο θεατρικό. Γιατί ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ μπορεί τελικά, έστω κι αν τους πήρε μια τετραετία, να συμφώνησαν (με το πιστόλι των ξένων επενδυτών στον κρόταφο λένε κάποιοι), αλλά τελικά δε διέλυσαν και τη σύγχυση γύρω από την κάνναβη. Τη μεγάλη υποκρισία, αν προτιμάτε.

Γιατί το θέμα δεν είναι μόνο η εξυπηρέτηση του επενδυτή, αλλά και η διευκόλυνση του ασθενή. Και για να γίνει αυτό πρέπει, σε δεύτερο επίπεδο, να σπάσουν τα οπισθοδρομικά στερεότυπα και να προχωρήσει η κουβέντα ώστε να πάψει να στιγματίζεται ακόμα κι ο ψυχαγωγικός χρήστης.

Το νομοσχέδιο επιβάλλει σε έλληνες και ξένους επενδυτές υποχρεωτική εξαγωγή, αφού απαγορεύει την εμπορία στην Ελλάδα. Εξυπηρετεί δηλαδή ελάχιστα την εγχώρια κατανάλωση, υποχρεώνοντας τους έλληνες καταναλωτές να αναζητούν την ελληνική κάνναβη στο εξωτερικό. Παρότι την ίδια στιγμή, όπως πιθανότατα θα έχετε δει στη γειτονιά σας, έχουν ξεπηδήσει δεκάδες μαγαζιά με εισαγόμενα προϊόντα συνθετικής κάνναβης π.χ. εκχυλίσματα. Σύμφωνα, με τον Άδωνι Γεωργιάδη «από τις 170 αιτήσεις επενδύσεων που συνολικά έχουν γίνει, μόνο μία μονάδα παραγωγής στην Κόρινθο είναι που λειτουργεί». Συμφωνα με τον Αλέξη Χαρίτση του ΣΥΡΙΖΑ «μέχρι τα μέσα Ιουνίου 2019 είχαν κατατεθεί 71 αιτήσεις επενδυτικών σχεδίων, συνολικού προϋπολογισμού 852 εκατ. ευρώ και με τις προσδοκώμενες νέες θέσεις εργασίας να υπολογίζονται σε περίπου 5.000». Σύμφωνα με μελέτες, η παγκόσμια αγορά θα ξεπεράσει τα 50 δις δολάρια μέχρι το 2025.

Η αγορά της φαρμακευτικής κάνναβης είναι λοιπόν μια μεγάλη μπίζνα. Μεσογειακές χώρες όπως η Ελλάδα δεν μπορούν να χάσουν αυτό το τρένο, αφού τους βοηθά το κλίμα. Μαζί με το χρήμα, όμως, οφείλουμε να σκεφτούμε και πώς θα εξυπηρετηθούν όσοι έχουν δεχθεί ανεπίσημα τη συμβουλή από τους γιατρούς τους (φυσικά, όχι συνταγογραφημένη, παρότι είναι πάγιο αίτημα) να χρησιμοποιούν φαρμακευτική κάνναβη για να ανακουφίζονται από τον πόνο. Όπως οι καρκινοπαθείς με τις χημειοθεραπείες ή εκείνοι που θέλουν να ελαφρύνουν την σπαστικότητα της σκλήρυνσης κατά πλάκας ή άνθρωποι που θέλουν να κατευνάσουν τα συμπτώματα του πάρκινσον. Και η λίστα μεγαλώνει, αν συμπεριλάβουμε και τις ψυχικές ασθένειες.

Είναι πολύ υποτιμητικό για όλους αυτούς να τους βάζουμε να διεκδικούν τη θεραπεία τους με ένα disclaimer «δεν θέλουμε τον ανθό για κάπνισμα» (να τους ζητάμε δηλαδή μια απολογία του τύπου «δεν είμαστε χασικλήδες»). Δεν μπορεί να κινείται αυτή η συζήτηση εν έτει 2021 με τα επιχειρήματα της Ελληνικής Λύσης που καταψήφισε το νομοσχέδιο επειδή δήθεν «ανοίγει τους ασκούς του αιόλου». Αφενός μεν, γιατί επιτείνεται η σύγχυση της ταύτισης φαρμακευτικής και ψυχαγωγικής χρήσης κι αφετέρου δε γιατί αν δεν είμαστε σήμερα έτοιμοι να ανοίξουμε τους «ψυχαγωγικούς ασκούς», πότε θα το κάνουμε;

Σύμφωνα με την έρευνα που πραγματοποιήθηκε από την ομάδα του καθηγητή Νίκου Θωμαΐδη του τμήματος Χημείας του Πανεπιστημίου Αθηνών, την περίοδο 2015-2017, στην Αθήνα, κάθε εβδομάδα, καταναλώνονταν 380-400 κιλά κάνναβη. Η αναγωγή στον πληθυσμό της Αττικής, μας κάνει 300-350.000 χρήστες (περίπου το 10% των Αθηναίων δηλαδή κάνει χρήση κάνναβης) και στον πληθυσμό της χώρας ίσως πλησιάζει και το εκατομμύριο. Το ποσοστό δεν είναι αμελητέο αλλά το θεσμικό πλαίσιο και η νομοθεσία είναι από τα λιγότερα φιλελεύθερα και προοδευτικά, την ώρα που αμφότερες οι χρήσεις απελυθερώνονται γοργά σε ΗΠΑ (36/50 πολιτείες έχουν επιτρέψει τo medical και 17/50 τo recreational), Καναδά (που έχει χτυπήθεί αποφασιστικά η «μαύρη αγορά»), Αυστραλία αλλά και δυτική Ευρώπη. Ας πουμε, η Πορτογαλία που πάντα είναι ένα παράδειγμα στα μέτρα μας, θεωρείται πρότυπο για το πως έριξε την χρήση ηρωίνης τον 21ο αιώνα αποποινικοποιώντας την κατοχή όλων των ναρκωτικών ουσιών που συνιστούν λιγότερο από 10ήμερη προμήθεια.

Η πανδημία ανέβασε το στρες, η χρήση ουσιών παγκοσμίως αυξήθηκε κατακόρυφα. Δεν ξέρουμε πόσο περισσότερο «χόρτο» καπνίσαμε (ή ατμίσαμε) στη χώρα μας γιατί δεν υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία την τελευταία πενταετία (Οι ακτιβιστές υπέρ της αποποινικοποίησης θεωρούν ότι αυτό τα λέει όλα για τη σοβαρότητα της αντιμετώπιση του ζητήματος στην Ελλάδα). Αυτό που μάθαμε πρόσφατα, είναι ότι η χρήση κοκαϊνης έχει γίνει τριπλάσια από την αρχή της πανδημίας ως τον Μάρτιο του 2021 σύμφωνα πάλι με στοιχεία του Εργαστηρίου Αναλυτικής Χημείας του Πανεπιστημίου Αθηνών που προέκυψαν από την ανάλυση των λυμάτων.

Η πανδημία, δηλαδή, επαναφέρει την ανάγκη να δούμε το ζήτημα των ουσιών με ρεαλισμό. Χωρίς να το κρύβουμε κάτω από το χαλάκι, προχωρώντας σε γενναίες αποφάσεις αποποινικοποίησης (κατοχής, χρήσης, αυτοκαλλιέργειας κτλ. εντός συγκεκριμένων ορίων). Η ελληνική κοινωνία ίσως είναι περισσότερο έτοιμη απ’ ότι νομίζουμε. Μάλλον πιο έτοιμη απ’ ότι νομίζουν οι έλληνες πολιτικοί που έχουν επιλέξει να συνομιλούν για το θέμα των ουσιών με την προσέγγιση του Γιάννη Δαλιανίδη πριν 40 χρόνια στα «Τσακάλια»…