ΚΑΛΥΜΝΟΣ: ΤΟ ΝΗΣΙ ΠΟΥ ΠΑΙΡΝΕΙΣ ΤΑ ΒΟΥΝΑ

Κάλυμνος, το νησί των σφουγγαράδων. Αν οι γνώσεις σας για το τέταρτο σε μέγεθος νησί των Δωδεκανήσων περιορίζονται στην αλιεία, επεξεργασία και εμπορία σπόγγων, τότε μάλλον χρειάζεται να τις εμπλουτίσετε, καθώς εδώ και μερικά χρόνια η Κάλυμνος θεωρείται η παγκόσμια Μέκκα της αναρρίχησης.

Και μπορεί στην Ελλάδα η αναρρίχηση να είναι ένα “παρακατιανό” άθλημα, ωστόσο στο εξωτερικό είναι ιδιαίτερα δημοφιλής. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που η αξία των απόκρημνων βράχων από υψηλής ποιότητας ασβεστόλιθο και της ποικιλομορφίας τους, σε συνδυασμό με τις ήπιες κλιματολογικές συνθήκες όλη τη διάρκεια του έτους, αναγνωρίστηκε από έναν ξένο και πιο συγκεκριμένα από έναν Ιταλό.

Σήμερα, το νησί αριθμεί περίπου 2.500 διαδρομές, οι περισσότερες εκ των οποίων στο δυτικό-βορειοδυτικό τμήμα της Καλύμνου, που προσφέρονται για συγκινήσεις και πρωτόγνωρες εμπειρίες τόσο για τους αρχάριους όσο και για τους μυημένους. Εντύπωση, πέραν από την άγρια ομορφιά του τοπίου, προκαλούν και οι ονομασίες των τομέων που βρίσκονται, όπως Belgian Chocolates, E.T., Hotel California, Je T’Aime, Jurassic Park και Local Freezer. 

“Πολύ καλό ξενοδοχείο, σε ένα κομμάτι γης που δεν είχε καμία αξία”

Καλύτερα όμως να αφήσουμε έναν ειδικό να ξετυλίξει την ιστορία. Και ποιος πιο ιδανικός, από τον Άρη Θεοδωρόπουλο, έναν από τους πλέον έμπειρους Έλληνες αναρριχητές, συγγραφέα σχετικών βιβλίων και εγχειριδίων, πρώην εκπαιδευτή εργαζομένων μεγάλου παρόχου κινητής τηλεφωνίας της χώρας αλλά και των Ειδικών Δυνάμεων του ελληνικού στρατού όσον αφορά την αναρρίχηση και τη διάσωση.

” Η αναρρίχηση στην Κάλυμνο ξεκίνησε το 1997, όταν ένας Ιταλός αναρριχητής την ανακάλυψε και άνοιξε τις πρώτες 40 διαδρομές. Στη συνέχεια μέχρι το 1999 δεν κουνήθηκε φύλλο, μέχρι που ήρθα και εγώ, έγιναν κάποιες δημοσιεύσεις στα περιοδικά, έπιασα τον δήμαρχο και αρχίσαμε να κάνουμε κάποιες ενέργειες ώστε να γίνει γνωστή η Κάλυμνος και να ανοιχτούν περισσότερες και καλύτερες διαδρομές. Δηλαδή, βάλαμε τις βάσεις για το πώς πρέπει να ανοίγονται οι διαδρομές, οι οποίες αυτή τη στιγμή είναι γύρω στις 2.500 και κάθε διαδρομή έχει κάποιον εξοπλισμό, γύρω στα 10-15 βύσματα. Μόνο η αξία τους για να τα αγοράσεις, είναι γύρω στα 80-100 ευρώ για την κάθε διαδρομή. Αν πληρώναμε να τα βάλει κάποιος, θα ανέβαινε το κόστος” ήταν τα πρώτα λόγια του στο WE του NEWS247.

” Η ουσία είναι ότι εκμεταλλευόμενοι ένα κομμάτι γης, που δεν είχε καμία αξία, έχουμε φτιάξει αυτή τη στιγμή εδώ ένα πολύ καλό ξενοδοχείο, που φέρνει στην Κάλυμνο γύρω στους 10.000 αναρριχητές το χρόνο, που μένουν περίπου μία εβδομάδα με 10 μέρες ο καθένας το λιγότερο. Μιλάμε μόνο για ξένους. Οι Έλληνες είναι μόνο το 0,5%. Στην Ελλάδα έχουμε γύρω στους 2.000 αναρριχητές, όταν η Αυστρία, που είναι μία χώρα που έχει τον ίδιο πληθυσμό, έχει 2.000.000 αναρριχητές. Οι Έλληνες δεν κάνουν γενικά αθλητισμό. Βλέπουμε ποδόσφαιρο στην τηλεόραση αλλά δεν κάνουμε αθλητισμό. Είμαστε μια χώρα που ένα από τα πολλά προβλήματα που έχουμε είναι και αυτό. Τουριστικά λοιπόν για την Κάλυμνο, οι Έλληνες είναι μια μειονότητα στο ίδιο μέγεθος που είναι και οι Ιάπωνες. Γιατί από όλες τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχουμε πολύ μεγάλο αριθμό που έρχονται”.

“Αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με τα διεθνή site της αναρρίχησης , η Κάλυμνος θεωρείται ο Νο1 προορισμός στον κόσμο για αναρρίχηση. Αν πάτε στην Ιαπωνία και δείτε έναν αναρριχητή και του πείτε ότι είστε Έλληνας, το μόνο πράγμα που θα ξέρει είναι η Κάλυμνος. Και ή θα έχει έρθει ήδη ή θα έχει σκοπό να έρθει. Αυτή τη στιγμή η Κάλυμνος είναι κάτι σαν τη Μέκκα της αναρρίχησης“.

“Ξένοι κάθονται ένα χρόνο, αγοράζουν σπίτια”

Οι καιρικές συνθήκες τον χειμώνα, θα μπορούσε να σκεφτεί κάποιος ανίδεος (όπως η υπογράφουσα), πρέπει να αποτελούν σοβαρό εμπόδιο για αναρριχητικό τουρισμό και τους 12 μήνες του χρόνου. Ο Άρης Θεοδωρόπουλος, όμως, ήρθε να μας διαψεύσει, εντοπίζοντας το μεγαλύτερο πρόβλημα στη μετάβαση από και προς το νησί. Οι λάτρεις του σπορ πάντως -ξένοι πάντα για να μην ξεχνιόμαστε-βρήκαν τη λύση. Εγκαθίστανται στην Κάλυμνο για αρκετούς μήνες ενώ άλλοι αγοράζουν και σπίτια. 

” Η περίοδος της αναρρίχησης πιάνει όλο τον χρόνο εκτός από τον χειμώνα, που είναι δύσκολο να έρθεις. Διαφορετικά οι καιρικές συνθήκες δεν είναι τόσο κακές, απλώς είναι πρόβλημα ότι δεν υπάρχουν πτήσεις charter, οι οποίες σταματάνε στην Κω. Η πλειονότητα των αναρριχητών έρχεται μέσω Κω με πτήσεις charter, οι οποίες αρχίζουν αρχές Απριλίου και σταματάνε τέλος Οκτωβρίου. Έχει λίγες τον Νοέμβριο. Μέχρι τότε υπάρχει κάποιος κόσμος. Μετά είναι πολύ λίγοι αυτοί που έρχονται γιατί πρέπει να έρθουν μέσω Αθήνας, πολύ πιο ακριβά, πολύ πιο χρονοβόρα. Έχουμε όμως και κόσμο, Αμερικανοί, Καναδοί κτλ, που μένουν έξι μήνες, ένα χρόνο. Υπάρχουν αυτή τη στιγμή πολλοί ξένοι αναρριχητές, που έχουν αγοράσει σπίτια στην Κάλυμνο. Γίνεται, δηλαδή, σιγά-σιγά μια κοινότητα αναρριχητών εδώ”.

” Είναι μια πολύ σημαντική ένεση για την οικονομία του νησιού αλλά υπάρχουν προβλήματα. Γιατί φανταστείτε, έχει 15.000 κόσμο και αυτοί που απασχολούνται με τον τουρισμό είναι 1.000-1.500. Οπότε δεν μπορεί να βοηθήσει όλο το νησί. Βεβαίως, αυτά τα χρήματα που έρχονται σε όσους ασχολούνται με τον τουρισμό, πάλι επανεπενδύονται στην Κάλυμνο αλλά δεν έχουν άμεση σχέση πολλοί άνθρωποι. Σε έναν που έχει ένα μαγαζάκι στην πρωτεύουσα, την Πόθια, δύσκολα θα πάει ένας αναρριχητής να ψωνίσει. Αντίθετα, στις τουριστικές περιοχές, στο Μασούρι, που είναι το μέρος που έχει τα βράχια, όλοι ζουν από την αναρρίχηση. Αν έρθετε τον Οκτώβριο ή τον Μάιο δύσκολα θα βρείτε τραπέζι σε εστιατόριο στο Μασούρι. Είναι, νομίζω, το μοναδικό μέρος που συμβαίνει αυτό. Ακόμα και στην Μύκονο αν πάτε τον Οκτώβριο, δεν υπάρχει κανένας”.

“Απών ο δήμος. Εθελοντικά η συντήρηση των διαδρομών”

Με την αναρρίχηση να αποτελεί “τονωτική ένεση” για την οικονομία του νησιού και για τη χώρα κατ΄επέκταση, ιδίως τα τελευταία χρόνια της κρίσης, το λογικό θα ήταν στην προσπάθεια διατήρησης του πεδίου δράσης σε ένα καλό και ασφαλές επίπεδο, να συνέβαλε τόσο η τοπική αυτοδιοίκηση όσο και το άμεσα ενδιαφερόμενο υπουργείο (Τουρισμού). Η απάντηση όμως από τον Άρη Θεοδωρόπουλο ήταν ξεκάθαρη:

“Πολλά πρέπει να γίνουν. Οι διαδρομές χρειάζονται συνεχώς συντήρηση για να είναι σε καλή κατάσταση και να μην είναι επικίνδυνες. Αυτή τη στιγμή, επισήμως, δεν κάνει τη συντήρηση κανένας. Τα τελευταία πέντε χρόνια ο δήμος δεν έχει κάνει το παραμικρό. Ελπίζουμε με τον νέο δήμαρχο να γίνει κάτι. Το μόνο που γίνεται από κάποιους αναρριχητές, γίνεται εθελοντικά για να μην σκοτωθεί κανένας άνθρωπος και σταματήσει η αναρρίχηση. (σ.σ. στις 21 Ιουλίου είχαμε τον πρώτο θανάσιμο τραυματισμό) Προσπαθούμε να την κρατάμε σε καλή κατάσταση, εθελοντικά. Πιο πριν, γίνονταν κάποιες συντηρήσεις από το δήμο αλλά πια έχουν κλείσει οι κάνουλες. Αυτό που είχαν προτείνει στο υπουργείο Τουρισμού όταν ήταν ο κ. Νικητιάδης, που είχαμε κάποιες επαφές, ήταν να ανακηρυχθεί η Κάλυμνος εθνικό αναρριχητικό πάρκο, να έχει κάποιους κανόνες, να μπει σε ένα σωστό πλαίσιο γιατί πιστεύω ότι είναι μια πολύτιμη πηγή εσόδων για την Ελλάδα και πρέπει να την προφυλάξουμε. Δυστυχώς, δεν έγινε τίποτα“.

Το αναρριχητικό φεστιβάλ Καλύμνου

Το προφίλ του νησιού παγκοσμίως ως κορυφαίο αναρριχητικό προορισμό, ενισχύει τα τελευταία χρόνια, το φεστιβάλ που διοργανώνεται. Φέτος, η “γιορτή της αναρρίχησης” θα πραγματοποιηθεί στις 9-12 Οκτωβρίου.

“Κάθε χρόνο γίνεται το φεστιβάλ North Face. Τα τρία τελευταία χρόνια το έχει αναλάβει η North Face (σ. αμερικανική εταιρία outdoor ένδυσης και υπόδησης) αλλά αυτό είναι απλά μία γιορτή, για την οποία έρχεται κόσμος αλλά και πολλοί το αποφεύγουν, γιατί δεν θέλουν να έχει συνωστισμό τις μέρες που θα σκαρφαλώνουν. Οπότε πολλοί αναρριχητές κοιτάνε πότε θα γίνει το φεστιβάλ για να μην έρθουν τότε. Πιο νέοι αναρριχητές, που θέλουν τις γιορτές έρχονται γιατί έχει και τα πάρτι. Το φεστιβάλ είναι απλά μια ωραία γιορτή που προβάλει την Κάλυμνο στο εξωτερικό, με τις δραστηριότητες που γίνονται, τα event, τους καλούς αναρριχητές που φέρνει και έτσι συνεχίζουμε να είμαστε στον αφρό της επικαιρότητας και να διαφημιζόμαστε στην παγκόσμια αναρριχητική κοινότητα. Δεν έρχονται όμως οι πολλοί αναρριχητές κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ. Η γιορτή αυτή διαρκεί τρεις μέρες και θα έρθουν 500-600 ενώ οι αναρριχητές έρχονται όλο τον χρόνο”.

“Δώρο Θεού, για μας, η αναρρίχηση”

Τι όμως σημαίνει πραγματικά για τους επαγγελματίες του νησιού, που απασχολούνται με τον τουρισμό, η αναρρίχηση. Η απάντηση, δια στόματος Νίκου Τσαγκάρη, του προέδρου της Καλυμνιακής Ένωσης Ξενοδόχων, στο WE του NEWS247.

” Αυτή η κίνηση που αρχίζει από τέλη Μαρτίου και τελειώνει μέσα Νοεμβρίου, έχει σαν αποτέλεσμα για μας να επεκταθεί η σεζόν και να γίνει σχεδόν επτάμηνη, από εκεί που ήταν τρίμηνη-τετράμηνη. Μεγάλο όφελος, εννοείται. Οι αναρριχητές είναι σχεδόν οι αποκλειστικοί πελάτες τις περιόδους Απρίλιο-Μάιο και Σεπτέμβρη-Οκτώβρη. Οι τιμές είναι σχετικά χαμηλές. Δεν υπάρχει αυτό που γίνεται σε αντίστοιχα μέρη χειμερινών προορισμών, που τις περιόδους της αιχμής ανεβαίνουν οι τιμές. Γενικά στην Κάλυμνο, οι τιμές των καταλυμάτων είναι σε πολύ λογικά επίπεδα. Τα καταλύματα είναι γύρω στα 40-45 ευρώ και μπορούν να βρεθούν ακόμα και με 20-25 ευρώ, κυρίως ενοικιαζόμενα δωμάτια”.

Όσον αφορά την τρέχουσα θερινή σεζόν, τα μηνύματα δεν είναι ευχάριστα. ” Φέτος η κίνηση δεν είναι πολύ καλή, είχαμε μια μεγάλη “κοιλιά” τον Ιούλιο. Ο οργανωμένος τουρισμός στην Κάλυμνο δεν είναι πάρα πολύ ανεπτυγμένος, 2-3 πρακτορεία στέλνουν κόσμο, αυτός προσανατολίζεται σε 4-5 ξενοδοχεία ως επί το πλείστον, τα μεγαλύτερα. Οι υπόλοιποι έχουν πρόβλημα. Οι Έλληνες παραθεριστές δεν έρχονται πια λόγω του κόστους της μετάβασης και λόγω της κρίσης, που ο κόσμος δεν πηγαίνει πια διακοπές. Όπου πηγαίνει προσπαθεί να είναι σε μέρη που φιλοξενείται, οπότε δεν έχουμε καθόλου ελληνικό τουρισμό, πέρα από τους συντοπίτες μας που έρχονται και μένουν σε δικά τους σπίτια. Έχουμε κάποιους επισκέπτες από την Τουρκία, οι οποίοι κάνουν το λεγόμενο Island hopping, πηγαίνουν από νησάκι σε νησάκι και προσπαθούν να επισκεφτούν 3-4 νησιά κατά το ταξίδι τους. Αυτοί μπορεί να μείνουν 2-4 μέρες σε ξενοδοχείο. Πάρα πολύ εκτιμητέο σαν κίνηση, αλλά δεν είναι αρκετό. Οι πληρότητες για τον Αύγουστο είναι πολύ πιο κάτω, απ΄ό,τι ήταν τον Μάιο, τον Ιούνιο. Για μας, η αναρρίχηση είναι πραγματικά δώρο Θεού“.

Το μέλλον πάντως, προμηνύεται λαμπρό για αυτό το “άγνωστο” στους περισσότερους Έλληνες νησί, καθώς: ” Γίνονται προσπάθειες να αναπτύξουμε κι άλλες μορφές εναλλακτικού τουρισμού, όπως είναι η κατάδυση, η ανάπτυξη κάποιων μονοπατιών, γαστρονομικός τουρισμός, για να μπορέσουμε να διευρύνουμε λίγο τα ενδιαφέροντα, να μην είναι μονοκαλλιέργεια η αναρρίχηση στην Κάλυμνο“.

Για περισσότερες πληροφορίες για την αναρρίχηση στην Κάλυμνο climbkalymnos.com. Από εκεί και οι εντυπωσιακές φωτογραφίες

– Πρώτη δημοσίευση 23 Αυγούστου 2014