ΚΟΛΥΜΒΗΣΗ ΚΑΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ

Όλοι συμφωνούν ότι ο στίβος είναι ο βασιλιάς των Ολυμπιακών αγώνων. Αν υπάρχει όμως ένα ολυμπιακό άθλημα που θα μπορούσε άφοβα να σταθεί δίπλα του, διεκδικώντας ανάλογη αίγλη και δημοφιλία, αυτό είναι η κολύμβηση. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, ότι ονομάζεται (μαζί με τις καταδύσεις, την καλλιτεχνική και το πόλο) υγρός στίβος. Η κολύμβηση έχει το πλεονέκτημα της ποικιλίας και της διαφορετικότητας στα αγωνίσματά της, προφανώς όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό όσο ο στίβος, αλλά σε ικανή κλίμακα ώστε να ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα ολυμπιακά αθλήματα και να είναι ελκυστική στο σύνολο σχεδόν του φίλαθλου κοινού.

Φέτος στο Παρίσι, το πρόγραμμα της κολύμβησης ξεκινάει στις 27 Ιουλίου και θα ολοκληρωθεί στις 4 Αυγούστου (εκτός από τα 10 χλμ γυναικών και ανδρών που θα διεξαχθούν στις 8/8 και 9/8 αντίστοιχα). Το NEWS 24/7 παρουσιάζει ένα αφιέρωμα, μέσα στο οποίο μπορείτε να διαβάσετε την ιστορία της κολύμβησης, τα αγωνίσματα ανδρών και γυναικών, τα αγωνίσματα που έχουν αφαιρεθεί από το ολυμπιακό πρόγραμμα, τις κυρίαρχες χώρες στις 29 προηγούμενες διοργανώσεις, τις μεγάλες μορφές των Ολυμπιακών Αγώνων, τα ελληνικά ολυμπιακά μετάλλια, την ελληνική αποστολή στο Παρίσι και το φετινό πρόγραμμα όλων των αγωνισμάτων.

ΙΣΤΟΡΙΑ & ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗΣ ΣΤΟΥΣ ΟΑ

Η κολύμβηση – σε αντίθεση με τον στίβο – δεν προέρχεται, ως άθλημα τουλάχιστον, από την αρχαία Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι οι πρόγονοί μας θεωρούσαν σχεδόν “υποχρέωση” το να ξέρει κάποιος κολύμπι. Έτσι λοιπόν, δεν συνδέθηκε άμεσα με την αναβίωση του θεσμού. Όμως, από την άλλη μεριά, θεωρήθηκε αυτονόητο να συμπεριληφθεί στο ολυμπιακό πρόγραμμα το 1896 και να παραμείνει σε αυτό απρόσκοπτα μέχρι και σήμερα.

Ο βασικότερος ίσως λόγος της δημοφιλίας της κολύμβησης, έγκειται στο γεγονός ότι είναι το άθλημα με το οποίο “ταυτίζεται” το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού (ξεπερνώντας σε αυτόν τον τομέα ακόμα και τον στίβο). Γιατί σε γενικές γραμμές είναι πολύ πιο συνηθισμένο για οποιονδήποτε φίλαθλο να κολυμπήσει στη θάλασσα (ή σε λίμνη ή σε ποτάμι), από το να ρίξει ακόντιο ή να πηδήξει εμπόδια.

Γενικεύοντάς το ακόμα περισσότερο, σκεφτείτε πόσοι είναι αυτοί που κάνουν συστηματικά κολύμπι, όχι απαραίτητα ως άσκηση αλλά απλά σαν χόμπι και πόσοι είναι εκείνοι που κάνουν τοξοβολία ή ασκήσεις εδάφους ή ορεινή ποδηλασία ή τζούντο ή κωπηλασία κλπ. Όλα τα υπόλοιπα ολυμπιακά αθλήματα λοιπόν, ακόμα και το τρέξιμο, μπορεί να είναι υποσύνολα μέσα στην “κυριαρχία” της κολύμβησης στη φυσιολογική ζωή ενός απλού φιλάθλου (εξαιρούμε το ποδόσφαιρο, η παρουσία του οποίου όμως στους Ολυμπιακούς αγώνες είναι σχεδόν αδιάφορη σε σύγκριση με άλλες διοργανώσεις όπως το Μουντιάλ κλπ).

Έτσι λοιπόν, για όσα αναφέραμε πιο πάνω, η κολύμβηση θα μπορούσε εύκολα να πάρει τον χαρακτηρισμό “το αντίπαλο δέος του στίβου”. Δεν είναι τυχαίο ότι το πρόγραμμα των Ολυμπιακών αγώνων στηρίζεται σε δυο βασικούς πυλώνες: στο πρώτο μισό η κολύμβηση, στο δεύτερο μισό ο στίβος. Αυτά είναι τα δυο “κυρίως πιάτα”, εκεί υπάρχει η αίγλη και η μεγαλοπρέπεια, εκεί εστιάζεται το γενικό ενδιαφέρον.

Από την πρώτη διοργάνωση το 1896 στην Αθήνα, είχαμε αγωνίσματα στην κολύμβηση (τότε μόνο για άνδρες). Αρκετά από αυτά δεν υπάρχουν πλέον, αφού αφαιρέθηκαν σταδιακά από το ολυμπιακό πρόγραμμα. Τα 16 ανδρικά αγωνίσματα της πισίνας, έτσι όπως τα ξέραμε μέχρι το 2016 και το Ρίο, δεν είχαν αλλάξει από τους αγώνες του 1988 στη Σεούλ, τότε που είχε γίνει η τελευταία προσθήκη με τα 50 μ. ελεύθερο. Από το Τόκιο (2021) προστέθηκαν και τα 800 μ.ελεύθερο (που μέχρι τότε προορίζονταν μόνο για τις γυναίκες) και τα αγωνίσματα έγιναν 17.

Τα αγωνίσματα των γυναικών μπήκαν στο πρόγραμμα το 1912 στη Στοκχόλμη και πήραν την τελική τους μορφή με 16 αγωνίσματα το 1996 στην Ατλάντα, όταν έγινε η προσθήκη της σκυταλοδρομίας 4×200 μ. ελεύθερο. Όμως και εδώ, προστέθηκαν στο Τόκιο (2021) τα 1500 μ. ελεύθερο (που μέχρι τότε προορίζονταν μόνο για τους άνδρες) και τα αγωνίσματα έγιναν 17. Το 2008 στο Πεκίνο μπήκε στο πρόγραμμα το πρώτο αγώνισμα που διεξάγεται εκτός πισίνας (για άνδρες και γυναίκες): η κολύμβηση ανοιχτής θαλάσσης όπως λεγόταν τότε, ο μαραθώνιος ανοιχτής θαλάσσης όπως λέγεται από το 2016 στο Ρίο και μετά.

Συμπληρώστε σε όλα αυτά και τη σκυταλοδρομία μικτή ομαδική mixed 4×100 μ. που μπήκε στο ολυμπιακό πρόγραμμα στο Τόκιο (2021), εκεί όπου η κάθε ομάδα αποτελείται από δυο άνδρες και δυο γυναίκες, το πρώτο αγώνισμα στην ιστορία της κολύμβησης που μετέχουν από κοινού και τα δυο φύλα, οπότε τα αγωνίσματα είναι συνολικά 37 (18 για τους άνδρες, 18 για τις γυναίκες και ένα μικτό). Πλέον άνδρες και γυναίκες έχουν τα ίδια ακριβώς αγωνίσματα τόσο σε αριθμό (18), όσο και σε μορφή. Ας δούμε τώρα πώς χωρίζονται τα αγωνίσματα της κολύμβησης ανάλογα με τα χαρακτηριστικά τους.

ΚΟΛΥΜΒΗΣΗ: ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ & ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ 

Η κολύμβηση είναι το δεύτερο άθλημα του ολυμπιακού προγράμματος με τα περισσότερα αγωνίσματα, πίσω μόνο από τον στίβο. Μπορούμε να την χωρίσουμε σε τέσσερις βασικές κατηγορίες, ανάλογα με το στιλ που είναι υποχρεωμένοι να ακολουθήσουν οι αθλητές. Έχουμε λοιπόν το ελεύθερο, το ύπτιο, το πρόσθιο και την πεταλούδα. Σε κάποιες περιπτώσεις, έχουμε και συνδυασμό των τεσσάρων διαφορετικών στιλ, είτε ατομικά, είτε ομαδικά.

Το 1896 είχαμε αγωνίσματα μόνο στο πρόσθιο και το ελεύθερο, τα οποία διεξήχθησαν στη Μαρίνα Ζέας στον Πειραιά με παρουσία 40.000 θεατών. Το 1900 στο Παρίσι έκανε την εμφάνισή του το ύπτιο και τα στιλ ολοκληρώθηκαν το 1956 στη Μελβούρνη με την προσθήκη της πεταλούδας. Το 1968 στο Μεξικό μπήκαν στο πρόγραμμα τα αγωνίσματα της μικτής ατομικής. Σήμερα υπεύθυνος φορέας για την κολύμβηση σε παγκόσμια κλίμακα είναι η World Aquatics (πρώην FINA), ενώ για την Ελλάδα η ΚΟΕ (Κολυμβητική Ομοσπονδία Ελλάδας).

Τα τέσσερα στιλ που χρησιμοποιούνται στην κολύμβηση, υπόκεινται σε συγκεκριμένους κανονισμούς που αφορούν την ακριβή τεχνική που πρέπει να υιοθετήσει ο αγωνιζόμενος. Υπάρχουν φυσικά και γενικότεροι κανόνες που ισχύουν για όλα τα αγωνίσματα. Στην κολύμβηση νικητής είναι πάντοτε ο αθλητής ή η ομάδα που θα πετύχει τον καλύτερο χρόνο. Οι αγώνες διεξάγονται σε πισίνα μήκους 50 μέτρων (ολυμπιακών διαστάσεων).

– Ελεύθερο: 50 μ., 100 μ., 200 μ., 400 μ., 800 μ., 1500 μ.
– Ύπτιο: 100 μ. & 200 μ.
– Πρόσθιο: 100 μ. & 200 μ.
– Πεταλούδα: 100 μ. & 200 μ.
– Μικτή ατομική: 200 μ. & 400 μ.
– Σκυταλοδρομίες: 4×100 ελεύθερο, 4×200 ελεύθερο & 4×100 μικτή ομαδική
– Μαραθώνιος: 10 χιλιόμετρα
– Σκυταλοδρομία mixed: 4×100 μικτή ομαδική

– Στη μικτή ατομική (200 μ. & 400 μ.) η σειρά που ακολουθούν οι αθλητές είναι πεταλούδα, ύπτιο, πρόσθιο και ελεύθερο. Στη μικτή ομαδική σκυταλοδρομία (4×100) η σειρά είναι ύπτιο, πρόσθιο, πεταλούδα και ελεύθερο.
– Στις σκυταλοδρομίες, θεωρούνται έγκυρες οι αλλαγές, όταν τα πόδια του αθλητή που ξεκινάει την κούρσα του, αφήσουν τον βατήρα τουλάχιστον τρία εκατοστά του δευτερολέπτου, αφότου ο προηγούμενος αθλητής έχει αγγίξει με τα δάχτυλα το τοίχωμα της πισίνας. Σε περίπτωση που η εκκίνηση γίνει πιο γρήγορα, η ομάδα ακυρώνεται.
– Σε όλα τα αγωνίσματα ένας αθλητής ακυρώνεται αν φύγει από τον βατήρα εκκίνησης (ή από τις χειρολαβές εκκίνησης στο ύπτιο) πριν δοθεί το σήμα εκκίνησης. Στην κολύμβηση δεν υπάρχει ανάκληση εκκίνησης.
– Σε περίπτωση ταυτόχρονης άφιξης στον τελικό κάποιου αγωνίσματος, οι αθλητές παίρνουν την ίδια θέση στην τελική κατάταξη και φυσικά αν πρόκειται για μια από τις τρεις πρώτες θέσεις, τότε παίρνουν και οι δυο μετάλλιο.

ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΞΑΦΑΝΙΣΤΗΚΑΝ

Έντεκα είναι συνολικά τα αγωνίσματα της κολύμβησης που πλέον έχουν αφαιρεθεί από το ολυμπιακό πρόγραμμα. Πρόκειται αποκλειστικά για αγωνίσματα των ανδρών και αυτό είναι φυσιολογικό αφού τα περισσότερα από αυτά υπήρχαν στις πρώτες διοργανώσεις, όταν δηλαδή οι γυναίκες δεν είχαν ακόμα δικαίωμα συμμετοχής. Όλα τα αγωνίσματα που καταργήθηκαν, ήταν είτε παρόμοια με τα σημερινά (με κάποιες μικρές ή μεγαλύτερες διαφορές), είτε τελείως άσχετα με τη λογική της κολύμβησης, όπως για παράδειγμα τα 200 μέτρα με εμπόδια! Τα 11 αυτά αγωνίσματα έφτασαν το αργότερο μέχρι τη διοργάνωση του 1920, στην Αμβέρσα, ενώ κανένα δεν είχε πάνω από μια παρουσία (εκτός από τα 400 μ. πρόσθιο που είχαν τρεις).

Τα δυο πιο “ιδιαίτερα” αγωνίσματα που καταργήθηκαν, ήταν:
– Τα 100 μ. ελεύθερο ναυτών. Διεξήχθη μόνο το 1896 και σε αυτό είχαν δικαίωμα συμμετοχής μόνο Έλληνες ναύτες! Είναι απορίας άξιο, πώς η ΔΟΕ το συμπεριέλαβε στα επίσημα ολυμπιακά αγωνίσματα.
– Τα 200 μ. με εμπόδια. Οι αθλητές έπρεπε στη διαδρομή των διακοσίων μέτρων να ξεπεράσουν τρία εμπόδια: να σκαρφαλώσουν σε ένα δοκάρι, να ανέβουν σε μια σειρά από βάρκες και τέλος, να περάσουν υποβρυχίως κάτω από μια άλλη σειρά από βάρκες!

ΚΟΛΥΜΒΗΣΗ & ΟΑ: ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΕΤΑΛΛΙΑ

Η Ελλάδα στις προηγούμενες 29 διοργανώσεις έχει κατακτήσει 8 μετάλλια σύμφωνα με την Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή, αλλά 7 σύμφωνα με τη ΔΟΕ. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή αναγνωρίζει στην επίσημη ιστοσελίδα της το χάλκινο μετάλλιο του Ευστάθιου Χωραφά στα 500 μ. ελεύθερο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896, όχι όμως και την τρίτη του θέση στα 1200 μ. ελεύθερο στην ίδια διοργάνωση. Όλα τα ελληνικά μετάλλια κατακτήθηκαν σε μόλις δυο διοργανώσεις, τα 7 το 1896 και το 8ο το 2016 στο Ρίο από τον Σπύρο Γιαννιώτη στον μαραθώνιο ανοιχτής θαλάσσης.

Για να είμαστε πάντως σωστοί, το 1896 κατακτήθηκαν ουσιαστικά 2 ασημένια και 2 χάλκινα, στα 500 μ. ελεύθερο και στα 1200 μ. ελεύθερο. Η προσθήκη στο επίσημο πρόγραμμα ενός αγωνίσματος (100 μ. ελεύθερο ναυτών), στο οποίο μπορούσαν να πάρουν μέρος μόνο Έλληνες ναύτες, μας έδωσε τρία ακόμα μετάλλια, ανάμεσά τους και το μοναδικό χρυσό με τον Ιωάννη Μαλοκίνη. Γενικότερα, η ελληνική κολύμβηση δεν έχει να επιδείξει επιτυχίες σε ολυμπιακό επίπεδο και οι παρουσίες ακόμα, σε μεγάλους ή μικρούς τελικούς Ολυμπιακών αγώνων, είναι ελάχιστες.

Πέρα από αυτά τα 8 ολυμπιακά μετάλλια, η πιο κοντινή περίπτωση κατάκτησης ενός ακόμα μεταλλίου ήταν το 2012 στο Λονδίνο, εκεί όπου στα 10 χιλιόμετρα ανοιχτής θαλάσσης, ο Σπύρος Γιαννιώτης τερμάτισε 4ος, μόλις 5 δευτερόλεπτα πίσω από τον τρίτο αθλητή. Αν εξαιρέσουμε το 1896, οι περισσότερες άλλες παρουσίες σε τελικούς Ολυμπιακών αγώνων που έχει να επιδείξει η ελληνική κολύμβηση, ήρθαν στη διοργάνωση του 2004. Κορυφαίος όλων ήταν ο Σπύρος Γιαννιώτης με την 5η θέση στα 1500 μέτρα και την 7η στα 400 μ. ελεύθερο.

Ο Ιωάννης Κοκκώδης ήρθε 6ος στον τελικό των 400 μ. μικτής ατομικής και η Νέρι Νιανγκουάρα επίσης 6η στα 100 μ. ελεύθερο. Η Βασιλική Αγγελοπούλου ήταν 8η στον τελικό των 400 μ. μικτής ατομικής, ενώ την 8η θέση πήρε και η ελληνική ομάδα των ανδρών στην σκυταλοδρομία 4×200 μ. ελεύθερο. Το 2021 στο Τόκιο, ο Άλκης Κυνηγάκης ήταν 5ος στον Μαραθώνιο ανοιχτής θαλάσσης και ο Κρίστιαν Γκολομέεβ 5ος στα 50 μ. ελεύθερο. Παλαιότερα, είχαμε κάποιες ελάχιστες παρουσίες σε μικρούς τελικούς (σε εποχές που κάτι τέτοιο θεωρείτο κατόρθωμα), ενώ τα μεγάλα ονόματα ήταν η Σοφία Δάρα, η Έλλη Ρουσάκη και ο Κρις Στίβενσον.

Ακολουθεί η λίστα με τα 8 μετάλλια που έχει κατακτήσει η ελληνική κολύμβηση στους Ολυμπιακούς αγώνες (με αστερίσκο το χάλκινο του Χωραφά στα 1200 μ. ελεύθερο).

• Ιωάννης Μαλοκίνης, χρυσό μετάλλιο, 100 μ. ελεύθερο ναυτών (Αθήνα, 1896)
• Σπυρίδων Χαζάπης, ασημένιο μετάλλιο, 100 μ. ελεύθερο ναυτών (Αθήνα, 1896)
• Δημήτριος Δρίβας, χάλκινο μετάλλιο, 100 μ. ελεύθερο ναυτών (Αθήνα, 1896)
• Αντώνιος Πεπανός, ασημένιο μετάλλιο, 500 μ. ελεύθερο (Αθήνα, 1896)
• Ευστάθιος Χωραφάς, χάλκινο μετάλλιο, 500 μ. ελεύθερο (Αθήνα, 1896)
• Ιωάννης Ανδρέου, ασημένιο μετάλλιο, 1200 μ. ελεύθερο (Αθήνα, 1896)
• Ευστάθιος Χωραφάς, χάλκινο μετάλλιο, 1200 μ. ελεύθερο (Αθήνα, 1896) *
• Σπύρος Γιαννιώτης, ασημένιο μετάλλιο, Μαραθώνιος ανοιχτής θαλάσσης (Ρίο, 2016)

ΟΙ ΚΥΡΙΑΡΧΟΙ / ΧΩΡΕΣ & ΑΘΛΗΤΕΣ

Όταν μιλάμε για κολύμβηση στους Ολυμπιακούς αγώνες, μια είναι η χώρα που κυριαρχεί απόλυτα από το 1896 μέχρι και σήμερα σε ό,τι αφορά όχι μόνο τα μετάλλια, αλλά και τις επιδόσεις. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι μακράν στην πρώτη θέση των χρυσών, των ασημένιων και των χάλκινων μεταλλίων, άρα φυσικά και στην κορυφή του συνολικού αριθμού. Οι ΗΠΑ είναι η μοναδική χώρα με τριψήφιο αριθμό μεταλλίων και στις τρεις κατηγορίες, κάτι που δεν έχει πετύχει κανείς άλλος μέχρι σήμερα (και θα πρέπει να περάσουν ακόμα κάποιες – αν όχι αρκετές – διοργανώσεις για να συμβεί).

Οι Αμερικανοί έχουν κατακτήσει 257 χρυσά, κάτι που αντιστοιχεί στο 44% επί των συνολικών 589 χρυσών που έχουν δοθεί στους νικητές των αγωνισμάτων της κολύμβησης σε ολόκληρη την ιστορία των Ολυμπιακών αγώνων. Οι ΗΠΑ έχουν κατακτήσει συνολικά 579 μετάλλια (χρυσά, ασημένια & χάλκινα), αριθμός που αντιστοιχεί στο 32.9% του συνόλου των μεταλλίων της κολύμβησης στις 29 διοργανώσεις. Κάτι που σημαίνει ότι οι κολυμβητές και οι κολυμβήτριες των ΗΠΑ κερδίζουν γενικά ένα στα τρία μετάλλια!

Από τους αριθμούς αυτούς και μόνο, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι έξω και πέρα από κάθε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη χώρα. Τί γίνεται όμως στη συνέχεια της λίστας; Στη δεύτερη θέση ακολουθεί η Αυστραλία, η μοναδική άλλη χώρα με τριψήφιο σύνολο μεταλλίων (212). ΗΠΑ και Αυστραλία προηγούνται με τεράστια διαφορά από όλους τους υπόλοιπους, αν εξαιρέσουμε την Ανατολική Γερμανία, η οποία βρίσκεται στην τρίτη θέση, αλλά πλέον δεν υφίσταται.

Η πάλαι ποτέ φοβερή και τρομερή DDR, σταμάτησε στα 92 συνολικά μετάλλια, μετά την διάλυσή της όμως, οι αποκαλύψεις της απάνθρωπης βιομηχανίας ντόπινγκ, σκίασαν κάθε αθλητική της επιτυχία, στέλνοντας στη λήθη το σαθρό οικοδόμημα μιας άθλιας προπαγάνδας, που όχι μόνο εκμεταλλευόταν αθλητές και αθλήτριες, αλλά δεν δίσταζε να καταστρέφει και τις ζωές τους.

Κάτω από την πρώτη τριάδα ακολουθούν με μικρές διαφορές η Ουγγαρία (28 χρυσά, 74 σύνολο), η Ιαπωνία (24-83), η Μεγάλη Βρετανία (20-79), η Ολλανδία (19-58), η Κίνα (16-49), η Γερμανία (13-61) και η Σοβιετική Ένωση (12-59). Η Ελλάδα βρίσκεται στην 32η θέση (1-7), ενώ στη λίστα υπάρχουν 57 χώρες, η καθεμία εκ των οποίων έχει κερδίσει τουλάχιστον ένα μετάλλιο σε αγώνισμα κολύμβησης στις προηγούμενες 29 διοργανώσεις.

Είδαμε τις ομαδικές στατιστικές, ας περάσουμε τώρα στις ατομικές. Η υπεροχή των ΗΠΑ στους ομαδικούς αριθμούς, είναι ξεκάθαρη και εδώ. Στη λίστα με τους καλύτερους αθλητές και αθλήτριες σε συγκομιδή μεταλλίων, οι 7 πρώτοι είναι Αμερικανοί, ενώ μέσα στην πρώτη δεκάδα έχουν το εντυπωσιακό 8/10! Ο αθλητής με τα περισσότερα ολυμπιακά μετάλλια, όχι μόνο στην κολύμβηση, αλλά συνολικά στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων, είναι ο Μάικλ Φελπς. Η “σφαίρα της Βαλτιμόρης” έχει κατακτήσει 28, εκ των οποίων τα 23 είναι χρυσά! Πρόκειται για μια επίδοση που φαντάζει εξωπραγματική και (σχεδόν) αδύνατον να βελτιωθεί στο μέλλον.

Στη δεύτερη θέση βρίσκουμε τον Μαρκ Σπιτς με 11 μετάλλια (9-1-1) και το απίστευτο για την εποχή του κατόρθωμα να πάρει 7 χρυσά σε μια διοργάνωση (Μόναχο 1972). Την πρώτη τριάδα συμπληρώνει η Τζένι Τόμπσον με 12 μετάλλια (8-3-1). Το εκπληκτικό με την Αμερικανίδα είναι ότι και τα 8 χρυσά τα κέρδισε σε σκυταλοδρομίες! Ακολουθεί ένας ακόμα αθλητής των ΗΠΑ, ο Ματ Μπιόντι, με 11 μετάλλια (8-2-1). Ο “κόνδορας της Καλιφόρνιας” πρωταγωνίστησε στα σπριντ του ελεύθερου. Συνεχίζουμε στην 5η θέση με μια ακόμη Αμερικανίδα κολυμβήτρια, την Κέιτι Λεντέκι, με 10 μετάλλια (7-3-0) και κυριαρχία στα αγωνίσματα του ελεύθερου.

Επόμενος και 6ος στη λίστα ο Αμερικανός Κέιλεμπ Ντρέσελ με 7 χρυσά στην πεταλούδα και το ελεύθερο. Στην 7η θέση βρίσκουμε τον Ράιαν Λόχτι με 12 μετάλλια, εκ των οποίων τα 6 χρυσά και αμέσως μετά, στην 8η θέση βρίσκουμε την πρώτη παρουσία εκτός ΗΠΑ, την Ανατολικογερμανίδα Κριστίν Ότο, η οποία το 1988 στη Σεούλ, έγινε η πρώτη γυναίκα που κέρδισε 6 χρυσά σε μια και μόνο διοργάνωση. Επιστρέφουμε στις Ηνωμένες Πολιτείες και την 9η Έιμι Βαν Ντάικεν, επίσης με 6 χρυσά, αλλά σε δυο διοργανώσεις (Ατλάντα και Σίδνεϊ). Η δεκάδα κλείνει με την Αυστραλέζα Έμα ΜακΚίον και τα 11 μετάλλιά της (5-2-4) στα σπριντ του ελεύθερου.

ΜΕΓΑΛΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗΣ ΣΤΟΥΣ ΟΑ

– Μάικλ Φελπς (ΗΠΑ)
Ο Αμερικανός είναι ο αθλητής με τα περισσότερα μετάλλια όχι μόνο στην κολύμβηση, αλλά σε ολόκληρη την ιστορία των Ολυμπιακών αγώνων. Έχει κερδίσει 28 συνολικά, 23 από τα οποία είναι χρυσά, επίσης επίδοση ρεκόρ. Η “σφαίρα της Βαλτιμόρης” κέρδισε 6 χρυσά το 2004 στην Αθήνα, αποτυγχάνοντας να ισοφαρίσει τα 7 χρυσά του Σπιτς από το Μόναχο.

Τέσσερα χρόνια αργότερα, στο Πεκίνο, πήρε 8 χρυσά και έκανε ένα ακόμα ρεκόρ δικό του. Συνέχισε με 4 χρυσά στο Λονδίνο και ολοκλήρωσε την καριέρα του με άλλα 5 χρυσά στο Ρίο. Διακρίθηκε στο ύπτιο, την πεταλούδα, το ελεύθερο και τη μικτή ατομική. Έχει κερδίσει 61 μετάλλια σε Ολυμπιακούς Αγώνες και Παγκόσμια Πρωταθλήματα (49-9-3).

– Μαρκ Σπιτς (ΗΠΑ)
Ο Μαρκ “the shark” έχει κερδίσει 11 συνολικά μετάλλια σε Ολυμπιακούς αγώνες, ξεκινώντας με 2 χρυσά, ένα αργυρό και ένα χάλκινο το 1968 στο Μεξικό, κάτι που ο ίδιος θεώρησε αποτυχία. Τέσσερα χρόνια αργότερα, στο Μόναχο, πέτυχε το ακατόρθωτο. Όχι μόνο κέρδισε 7 χρυσά, αλλά πέτυχε παγκόσμιο ρεκόρ σε κάθε ένα από τα αγωνίσματα!

Πρόκειται φυσικά για έναν άθλο που δεν έχει πετύχει ποτέ κανείς άλλος αθλητής ή αθλήτρια στην ολυμπιακή ιστορία. Τα καλά του στιλ ήταν το ελεύθερο και η πεταλούδα. Μοιράζεται τη δεύτερη θέση (πίσω από τον πρώτο Φελπς) στη λίστα των αθλητών με τα περισσότερα χρυσά ολυμπιακά μετάλλια (9), μαζί με την Λαρίσα Λατίνινα, τον Πάαβο Νούρμι και τον Καρλ Λιούις.

– Τζόνι Βαϊσμίλερ (ΗΠΑ)
Ο Αμερικανός Βαϊσμίλερ υπήρξε ο πρώτος σούπερ σταρ στην ιστορία της κολύμβησης. Απόλυτος κυρίαρχος στο στιλ του ελεύθερου, κέρδισε 5 χρυσά, τρία στο Παρίσι (1924) και δυο στο Άμστερνταμ (1928), συν ένα χάλκινο στο πόλο. Υπήρξε ο πρώτος αθλητής που κατέβηκε το λεπτό στα 100 μ. ελεύθερο, ενώ στη διάρκεια της καριέρας του πέτυχε 67 παγκόσμια ρεκόρ!

Δεν έχασε ποτέ του αγώνα και αποσύρθηκε αήττητος από τον αθλητισμό. Το 1932 υπέγραψε συμβόλαιο με την MGM και ασχολήθηκε με τον κινηματογράφο, όπου έγινε παγκοσμίως γνωστός υποδυόμενος τον ρόλο του Ταρζάν. Ψηφίστηκε ως ο κορυφαίος κολυμβητής του πρώτου μισού του 20ου αιώνα.

– Ντόν Φρέιζερ (Αυστραλία)
Η Αυστραλέζα υπήρξε από τις μεγαλύτερες μορφές της κολύμβησης, κερδίζοντας συνολικά 8 μετάλλια στην καριέρας της, 4 χρυσά και 4 ασημένια. Το 1956 στη Μελβούρνη, πήρε το χρυσό στα 100 μ. ελεύθερο με παγκόσμιο ρεκόρ και τέσσερα χρόνια αργότερα, στη Ρώμη, επανέλαβε την επιτυχία της. Το 1962 έγινε η πρώτη γυναίκα που κατέβηκε το λεπτό στο αγώνισμά της και το 1964 στο Τόκιο, ήρθε για τρίτη σερί διοργάνωση πρώτη στα 100 μ. ελεύθερο.

Έγινε έτσι η πρώτη γυναίκα κολυμβήτρια με τρία χρυσά στο ίδιο αγώνισμα (επίδοση που μέχρι σήμερα έχουν ισοφαρίσει μόνο η Εγκερσέγκι, ο Φελπς και η Λεντέκι). Η Φρέιζερ αργότερα ασχολήθηκε με την πολιτική, ενώ το 1999 αναγορεύθηκε από την ΔΟΕ ως “η κορυφαία εν ζωή αθλήτρια της πισίνας όλων των εποχών”.

– Τάμας Ντάρνι (Ουγγαρία)
Ο Ντάρνι υπήρξε ένας από τους κορυφαίους αθλητές της ιστορίας στις μικτές ατομικές κούρσες. Ένα πραγματικό θαύμα της φύσης, ο Ούγγρος κυριάρχησε τόσο στα 200 όσο και στα 400 μέτρα, κερδίζοντας τέσσερα χρυσά μετάλλια, πρώτα το 1988 στη Σεούλ και στη συνέχεια, το 1992 στη Βαρκελώνη.

Δημιούργησε ένα φοβερό αήττητο σερί (και στα δυο αγωνίσματα), το οποίο διήρκεσε 9 ολόκληρα χρόνια, από το 1985 μέχρι το 1993, όταν ολοκλήρωσε την καριέρα του. Μέσα σε αυτή την περίοδο, κέρδισε δυο Ολυμπιακούς (1988 & 1992), δυο παγκόσμια (1986 & 1991) και τέσσερα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα (1985, 1987, 1989 & 1993). Σήμερα είναι διευθυντής σε ένα αθλητικό σχολείο της Βουδαπέστης.

– Αλεξάντρ Ποπόφ (Ρωσία)
Ο Ρώσος υπήρξε στην εποχή του ο απόλυτος κυρίαρχος των σπριντ στο ελεύθερο, κερδίζοντας συνολικά 9 μετάλλια, 4 χρυσά και 5 ασημένια. Ξεκίνησε το 1992 από την Βαρκελώνη, όπου πρώτευσε στα 50 και τα 100 μ. ελεύθερο, επιτυχία που επανέλαβε τέσσερα χρόνια αργότερα στην Ατλάντα.

Έγινε έτσι ο μοναδικός στην ολυμπιακή ιστορία της κολύμβησης (σε άντρες και γυναίκες) που νίκησε τέσσερις φορές ατομικά αγωνίσματα στο ελεύθερο στιλ. Παρά λίγο να επαναλάβει για τρίτη φορά την επιτυχία του στο Σίδνεϊ, αλλά στον τελικό των 100 μέτρων ήρθε δεύτερος, πίσω από τον Φαν Ντεν Χούγκενμπαντ. Σήμερα είναι μέλος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής.

– Κριστίνα Εγκερσέγκι (Ουγγαρία)
Η Εγκερσέγκι θεωρείται όχι μόνο η κορυφαία ύπτια στην ιστορία της κολύμβησης, αλλά και μια από τις μεγαλύτερες μορφές που ανέδειξε ποτέ το άθλημα. Κέρδισε 7 μετάλλια στην καριέρα της, τα 5 εκ των οποίων ήταν χρυσά. Είναι (μαζί με τον Φελπς, την Λεντέκι και την Φρέιζερ) η μια από τους τέσσερις που έχει καταφέρει να κερδίσει το χρυσό στο ίδιο αγώνισμα σε τρεις συνεχόμενες ολυμπιακές διοργανώσεις.

Το πέτυχε στα 200 μ. ύπτιο στη Σεούλ (1988), στη Βαρκελώνη (1992) και στην Ατλάντα (1996). Επίσης είναι η πρώτη κολυμβήτρια που κέρδισε 5 χρυσά μετάλλια σε ατομικά αγωνίσματα. Διατήρησε στην κατοχή της το παγκόσμιο ρεκόρ στα 200 μ. ύπτιο για σχεδόν 17 χρόνια!

– Ίαν Θορπ (Αυστραλία)
Ο Θορπ είναι ένας από τους κορυφαίους αθλητές της ιστορίας στο στιλ του ελεύθερου, αν και είχε διακρίσεις και στις μικτές ατομικές. Κέρδισε 9 ολυμπιακά μετάλλια, εκ των οποίων τα 5 χρυσά. Το 2000 στο Σίδνεϊ πήρε 3 χρυσά και 2 ασημένια, ενώ τέσσερα χρόνια αργότερα, στην Αθήνα, πρόσθεσε 2 ακόμα χρυσά στη συλλογή του.

Έχει κερδίσει χρυσό στα 200 μ. ελεύθερο και στα 400 μ. ελεύθερο, αλλά και ένα χάλκινο στα 100 μ. ελεύθερο, κάτι που τον κάνει τον μοναδικό αθλητή που έχει καταφέρει να πάρει ολυμπιακά μετάλλια και στα τρία αυτά αγωνίσματα του ελεύθερου. Τον αποκαλούσαν “τορπίλη” (Thorpedo) λόγω της ταχύτητάς του. Είναι ο μικρότερος σε ηλικία αθλητής που έχει κερδίσει τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή σε ατομικό άθλημα (το 1998 στο Περθ, στα 400 μ. ελεύθερο, σε ηλικία 15 ετών).

– Τζένι Τόμπσον (ΗΠΑ)
Μια ακόμα Αμερικανίδα με τεράστια καριέρα και τη μεγαλύτερη συγκομιδή ολυμπιακών μεταλλίων στην ιστορία για κολυμβήτρια. Η Τόμπσον κέρδισε συνολικά 12 μετάλλια (8 χρυσά, 3 ασημένια και 1 χάλκινο), με μια όμως μοναδική ιδιαιτερότητα. Και τα 8 χρυσά που πήρε, ήταν σε σκυταλοδρομίες, είτε του ελεύθερου, είτε της μικτής ομαδικής!

Από τα 12 μετάλλια της συλλογής της, μόνο δυο είναι από ατομικό αγώνισμα: το ασημένιο στα 100 μ. ελεύθερο στη Βαρκελώνη και το χάλκινο στο ίδιο αγώνισμα το 2000 στο Σίδνεϊ. Πήρε μέρος σε 4 διοργανώσεις (1992-2004), ενώ έχει κερδίσει συνολικά 32 μετάλλια σε παγκόσμια πρωταθλήματα (14 σε 50άρα πισίνα και 18 σε 25άρα)!

– Κριστίν Ότο (Ανατολική Γερμανία)
Μια από τις πιο αμφιλεγόμενες προσωπικότητες της κολύμβησης και σίγουρα ένα από τα θύματα της βιομηχανίας ντόπινγκ της Ανατολικής Γερμανίας (αν και η ίδια είχε δηλώσει πως δεν πήρε ποτέ απαγορευμένες ουσίες εν γνώσει της), η Ότο άφησε τη σφραγίδα της στην ιστορία των Ολυμπιακών αγώνων, ως η πρώτη κολυμβήτρια (και μοναδική μέχρι σήμερα αθλήτρια γενικότερα) που κέρδισε 6 χρυσά μετάλλια σε μια μόνο διοργάνωση.

Συνέβη το 1988 στη Σεούλ, με την Κριστίν να σαρώνει όλα τα σπριντ σε όλα τα στιλ. Οι επιτυχίες ξεκίνησαν πολύ νωρίτερα, από τα παγκόσμια του 1982 (3 χρυσά) και του 1986 (4 χρυσά και 2 ασημένια), όμως χρειάστηκε να περιμένει μέχρι το 1988 για να πάει σε Ολυμπιακούς, αφού η χώρα της δεν είχε πάρει μέρος στους αγώνες του 1984 λόγω του μποϊκοτάζ.

– Βλαντιμίρ Σαλνίκοφ (Σοβιετική Ένωση)
Το “εξπρές του Λένινγκραντ”, όπως ήταν το παρατσούκλι του, υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους κολυμβητές στα αγωνίσματα της αντοχής. Ο Σαλνίκοφ κατέβηκε πρώτος τα 8 λεπτά στα 800 μ. ελεύθερο και πρώτος τα 15 λεπτά στα 1500 μ. ελεύθερο. Το 1978 στο παγκόσμιο του Βερολίνου, πήρε χρυσά στα 400 μ. και στα 1500 μ. και δυο χρόνια αργότερα, στη Μόσχα, πήρε 3 χρυσά, στα 400, στα 1500 και στην σκυταλοδρομία 4×200 ελεύθερο.

Δεν μπόρεσε να υπερασπιστεί τον τίτλο του το 1984 λόγω του μποϊκοτάζ και το 1988, θεωρητικά μεγάλος πια για το αγώνισμα των 1500 μ., έχασε την πρόκριση για τη Σεούλ. Η παρουσία του τελικά στην αποστολή της Σοβιετικής Ένωσης, επιβλήθηκε από την ηγεσία του ΚΚΣΕ και ο Σαλνίκοφ, σε μια τελευταία παράσταση, κέρδισε το χρυσό με διαφορά μόλις δυο δευτερολέπτων από τον Δυτικογερμανό Στέφαν Πφάιφερ.

– Μίχαελ Γκρος (Δυτική Γερμανία)
Ο Γκρος υπήρξε ο απόλυτος κυρίαρχος της δεκαετίας του ’80 στην πεταλούδα, αλλά και ένας από τους κορυφαίους του στιλ στην ιστορία της κολύμβησης (είχε σημαντικές διακρίσεις και στο ελεύθερο). Το “άλμπατρος”, όπως τον αποκαλούσαν λόγω του εντυπωσιακού ανοίγματος που είχαν τα χέρια του (2.13 μ.), με ύψος 2.01 μ., ξεκίνησε την εντυπωσιακή του παρουσία το 1984 στο Λος Άντζελες με 2 χρυσά και 2 ασημένια και τέσσερα χρόνια αργότερα, στη Σεούλ, πήρε ένα ακόμα χρυσό και ένα χάλκινο (συνολικά 6 ολυμπιακά μετάλλια).

Στη σκυταλοδρομία 4×200 μ. ελεύθερο το 1984, ο Γκρος πραγματοποίησε την πιο γρήγορη διαδρομή όλων των εποχών (1:46.89), όμως τελικά νίκησαν οι Αμερικανοί για τέσσερα μόλις δέκατα του δευτερολέπτου. Στην καριέρα του, ο Γκρος κέρδισε ακόμα 15 μετάλλια σε παγκόσμια πρωταθλήματα (5-5-3) και 13 χρυσά σε ευρωπαϊκά πρωταθλήματα.

ΠΟΥ ΘΑ ΔΙΕΞΑΧΘΕΙ Η ΚΟΛΥΜΒΗΣΗ

Όπως ήδη έχουμε αναφέρει στο κείμενο, τα αγωνίσματα της κολύμβησης στο Παρίσι θα διαρκέσουν από τις 27 Ιουλίου έως και τις 9 Αυγούστου. Τα αγωνίσματα της πισίνας (27/7 – 4/8) θα διεξαχθούν στην Paris La Défence Arena, ενώ ο Μαραθώνιος ανοιχτής θαλάσσης (8 & 9/8) στη γέφυρα Pont Alexandre III στον ποταμό Σηκουάνα. Η Paris La Défence Arena είναι μια κλειστή αρένα πολλαπλών χρήσεων στην Ναντέρ, δυτικό προάστιο της γαλλικής πρωτεύουσας.

Ξεκίνησε να χτίζεται τον Δεκέμβριο του 2013, εγκαινιάστηκε τον Οκτώβριο του 2017 και η κατασκευή της κόστισε 360 εκατομμύρια ευρώ. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη κλειστή αρένα στην Ευρώπη. Ο αριθμός των θεατών ποικίλλει ανάλογα με την εκδήλωση που φιλοξενείται σε αυτή. Για αγώνες ράγκμπι (είναι η έδρα της ομάδας ράγκμπι Racing 92) η χωρητικότητα φτάνει τις 31.000, για συναυλίες τις 40.000, ενώ για τους αγώνες της κολύμβησης και τους τελικούς του πόλο θα είναι 15.220.

Το αγώνισμα των 10 χιλιομέτρων του Μαραθωνίου ανοιχτής θαλάσσης (μαζί με το τρίαθλο και τον τερματισμό του αγωνίσματος της ατομικής χρονομέτρησης στην ποδηλασία δρόμου) θα διεξαχθεί στον ποταμό Σηκουάνα, στο ύψος της γέφυρας Pont Alexandre III, που εγκαινιάστηκε το 1900 και φέρει το όνομα του Τσάρου Αλεξάνδρου Γ’ της Ρωσίας. Η γέφυρα, μήκους 160 μέτρων και πλάτους 40, ενώνει την περιοχή των Ηλυσίων Πεδίων (Champs-Élysées) με εκείνη του Πύργου του Άιφελ και θεωρείται η πλέον περίτεχνη και πολυδάπανη της πόλης.

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΟ ΠΑΡΙΣΙ

Η ελληνική ολυμπιακή αποστολή για τα αγωνίσματα της κολύμβησης αποτελείται από 17 αθλητές και αθλήτριες. Πιο αναλυτικά:

• Απόστολος Χρήστου: 100/200 ύπτιο, 4×100 μικτή mixed
• Άννα Ντουντουνάκη: 100 πεταλούδα, 4×100 μικτή mixed
• Θεοδώρα Δράκου: 50 ελεύθερο, 4×100 μικτή mixed
• Γεωργία Δαμασιώτη: 100/200 πεταλούδα
• Στέργιος Μάριος Μπίλας: 50 ελεύθερο, 4×100 ελεύθερο
• Ευάγγελος Μακρυγιάννης: 100 ύπτιο
• Δημήτριος Μάρκος: 800/1500 ελεύθερο, 4×200 ελεύθερο
• Απόστολος Παπαστάμος: 200/400 μικτή
• Απόστολος Σίσκος: 200 ύπτιο
• Ανδρέας Βαζαίος: 4×100 ελεύθερο, 4×200 ελεύθερο
• Κωνσταντίνος Εγγλεζάκης: 4×200 ελεύθερο
• Κωνσταντίνος Στάμου: 4×200 ελεύθερο
• Ευάγγελος Εφραίμ Ντούμας: 4×100 μικτή mixed
• Οδυσσέας Μελαδίνης: 4×100 ελεύθερο
• Παναγιώτης Μπολάνος: 4×100 ελεύθερο
• Κρίστιαν Γκολομέεβ: 50 ελεύθερο
• Άλκης Κυνηγάκης: 10 χλμ Μαραθώνιος ανοιχτής θαλάσσης

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗΣ ΣΤΟ ΠΑΡΙΣΙ

Στους τρεις πίνακες που ακολουθούν, μπορείτε να δείτε πότε διεξάγονται τα 37 αγωνίσματα της κολύμβησης (σειρές, ημιτελικοί και τελικοί). Στο SPORT24 θα υπάρχει συνεχής και καθημερινή ενημέρωση για την ακριβή ώρα διεξαγωγής όλων των αγωνισμάτων, από το ξεκίνημά τους μέχρι και την ολοκλήρωσή τους. Για την καλύτερη κατανόηση, τα αρχικά Σ, Η, Τ, Π & Α σημαίνουν:
Σ= Σειρές
Η= Ημιτελικοί
Τ= Τελικός
Π= Πρωινό πρόγραμμα, από τις 12:00 ώρα Ελλάδας
Α= Απογευματινό πρόγραμμα, από τις 21:30 ώρα Ελλάδας

Α. ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΑΝΔΡΩΝ

Β. ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

Γ. ΜΙΚΤΟ ΑΓΩΝΙΣΜΑ