O ΕΛΕΦΑΝΤΑΣ ΣΤΟ ΔΩΜΑΤΙΟ ΤΩΝ ΤΕΜΠΩΝ

Αυτός ο δύσμοιρος ο ιστορικός του μέλλοντος!

Συνήθως τον επικαλούμαστε όταν θέλουμε να αποφύγουμε την συζήτηση σε ενεστώτα χρόνο και να πετάξουμε την μπάλα στην εξέδρα, Να βρει εκείνος τον μπελά του, όχι εμείς. Δύσκολη δουλειά που κάποιος πρέπει να την κάνει και γίνεται ακόμα δυσκολότερη για εκείνον που θα κληθεί να εξηγήσει τι έλεγε η κυβέρνηση της ΝΔ στην υπόθεση των Τεμπών. Στην όγδοη (;), ένατη (;), δέκατη (;) αλλαγή γραμμής, θα τα παρατήσει ο άνθρωπος, θα σηκώσει τα χέρια ψηλά και θα ασχοληθεί με κάτι άλλο. 

Κάθε μια από αυτές τις αλλαγές, με την εξαίρεση των ημερών γύρω από τις πρώτες διαδηλώσεις του Ιανουαρίου, και πιο επιθετική, πιο σκληρή, περισσότερο βασισμένη στο συνδυασμό διαστρέβλωσης της κοινής λογικής και υποτίμηση της συλλογικής νοημοσύνης. Στο αδιάκοπο gaslighting, δηλαδή, όπως έχουμε σημειώσει επανειλημμένα.

Περάσαμε τα τελευταία 24ωρα, συζητώντας στ΄αλήθεια για τα πιο απίθανα πράγματα με ξεκάθαρο πια σκοπό να μείνουμε μακριά από την ουσία. Γιατί 25 μήνες μετά το δυστύχημα που κόστισε τη ζωή σε 57 συμπολίτες μας, δεν είναι δυνατόν να ασχολούμαστε με το επιμελητήριο του πραγματογνώμονα Λακαφώση. Δεν μπορεί να είναι το σημαντικότερο η κατηγορία απόκρυψης του πορίσματος Δέδε προς τον πρόεδρο του ΔΣΑ, Δημήτρη Βερβεσό (την οποία, μάλιστα, αρνείται κατηγορηματικά). Δε γίνεται να «πωλείται» ως αδιαμφισβήτητη αλήθεια αυτό το γιγάντιο άλμα λογικής που συνιστά η αλληλουχία «τα βίντεο του Καπερνάρου είναι γνήσια σύμφωνα με την ΕΛ.ΑΣ., άρα δεν υπήρχε παράνομο φορτίο, άρα καμία συγκάλυψη». Δεν προκύπτει από πουθενά ότι πιθανές διαφωνίες νομικής στρατηγικής μεταξύ των οικογενειών και των δικηγόρων τους, γεμίζουν τα τεράστια κενά στη διαδικασία διερεύνησης ή εξουδετερώνουν την οσμή συγκάλυψης. Οι άνθρωποι μέσα στον πόνο της απώλειας κράτησαν μόνοι τους την υπόθεση ζωντανή, έχουν επωμιστεί ένα βάρος δημοσιότητας που καθόλου δεν ήθελαν κι έχουν τώρα και μια, έστω μικρή, μερίδα (από αυτούς που θεωρητικά τους υποστηρίζουν) να τους ασκεί κριτική για τον τρόπο που θέλουν να βρουν το δίκιο τους. Κάτι που δε διαφέρει, φυσικά, από τις επιθέσεις που δέχθηκαν πολύ πρόσφατα από Γεωργιάδη, Βορίδη και την κυβερνητική μιντιακή «φρουρά». 

Όλα τα παραπάνω κι όσα ακόμα προστίθενται σκόπιμα στο μύλο της δημοσιότητας έχουν, στην καλύτερη των περιπτώσεων, δευτερεύουσα σημασία. Όσο αποκαλύπτονται νέες λεπτομέρειες, είναι σχεδόν αυτόματη η επίκληση του «αντιπροέδρου του Εδεσσαϊκού«, αυτού του -τελικά- τόσο εμβληματικού νεοέλληνα. Μόνο που όσα παρακλάδια κι αν έχει (ή αποκτά) η υπόθεση, δεν υπάρχει τίποτα μπερδεμένο στα βασικά ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν: 

– Ποιος ευθύνεται που εν έτει 2023 δυο τρένα βρέθηκαν στην ίδια γραμμή χωρίς να προστατεύονται από σύστημα τηλεδιοίκησης κι επαρκή σηματοδότηση; 

– Από τι προκλήθηκε η έκρηξη που δημιούργησε το «μανιτάρι» κι ευθύνεται για το ότι κάποια θύματα κάηκαν ζωντανά; 

– Ποιος έχει την πολιτική ευθύνη της εντολής για το μπαζωμα που μετά το e-mail Τριαντόπουλου δεν μπορεί να αμφισβητηθεί ότι συνέβη; 

– Ποιος και πώς μπορεί να διασφαλίσει ότι είναι ασφαλή τα δρομολόγια που εκτελούνται σήμερα;

Αυτά είναι τα μείζονα ερωτήματα. Όλος ο τζόγος φυσικά γίνεται πάνω στο αστυνομικό δεύτερο, προκειμένου να μην απαντηθούν τα άλλα τρία που είναι κατεξοχήν πολιτικά. Και είναι σαφές ότι για τα αίτια της έκρηξης θα μπορούσαμε να έχουμε πιο στέρεες πληροφορίες αν δεν είχαν εξαφανιστεί στοιχεία δια του μπαζώματος. Βέβαια, για να ξέρουμε και τι λέμε, αυτό που εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον δεν είναι να αποκλειστεί κάποια εκδοχή και να τελειώσει η συζήτηση. Αλλά να υπάρξει μια απάντηση, όσο γίνεται πιο ξεκάθαρη. Αν η έκρηξη προκλήθηκε από παράνομο φορτίο και «παρουσία άγνωστου καυσίμου», να μάθουμε ποιος κάνει το λαθρεμπόριο και να αντιμετωπίσει τις ποινικές ευθύνες που αναλογούν, μαζί φυσικά με τους κρατικούς λειτουργούς που διευκόλυναν και πολιτικά πρόσωπα που κάλυπταν. Αν η έκρηξη έγινε από τα έλαια σιλικόνης, να μάθουμε τον προμηθευτή των μετασχηματιστών, τι ευθύνες έχει η Hellenic Train για πιθανό πλημμελή έλεγχο, τι ευθύνες έχουν πιθανώς πολιτικά πρόσωπα και βέβαια να κρούσουμε και το καμπανάκι γιατί μάλλον όλο το σιδηροδρομικό δίκτυο της Ευρώπης είναι μια κινούμενη ωρολογιακή βόμβα. (Τα δικά μας τρένα θα πρέπει, προφανώς, άμεσα να ακινητοποιηθούν). 

Στα μείζονα ερωτήματα απαντά, έστω μερικώς, το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ. Μας λέει ότι αν είχε ολοκληρωθεί η σύμβαση 717 θα είχε αποφευχθεί το δυστύχημα, ότι «η πυρόσφαιρα δημιουργήθηκε από άγνωστο καύσιμο κι όχι από έλαια σιλικόνης», ενώ ο πρόεδρός του, δρ. Χρήστος Παπαδημητρίου, συμπέρανε ότι «η μη ιεροποίηση του χώρου του δυστυχήματος οδήγησε σε απώλεια στοιχείων». Γύρω από το πόρισμα όμως, έχει στηθεί ένα κωμικοτραγικό τσίρκο που ενισχύει ο ίδιος ο κύριος Παπαδημητρίου με συνεχόμενα ήξεις αφήξεις ήδη από την ημέρα της δημοσίευσής του. Για να ξέρουμε πάλι τι λέμε, ανεξάρτητα από την επιστολή του Πανεπιστημίου της Πίζας ή τι λέει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Γάνδης που μίλησε σε βιαστικούς έλληνες ερευνητές, ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ είναι οργανισμός που συστάθηκε από την κυβέρνηση, υπάγεται στο υπουργείο Μεταφορών και μάλιστα ο κύριος Σκέρτσος το είχε χαρακτηρίσει «ευαγγέλιο εθνικής αυτογνωσίας». Αν ο οργανισμός κάνει λάθος, σημαίνει ότι απέτυχε και την ευθύνη την έχει η κυβέρνηση, Η οποία για άλλη μια φορά προσπαθεί «με πάθος να μας πείσει ότι είναι ανίκανη, για να αποφύγει να κατηγορηθεί για συγκάλυψη». Και είναι εξόχως προβληματικό από κάθε άποψη ότι το πόρισμα ενός «ανεξάρτητου» οργανισμού που τελικά δεν εξυπηρετεί το κυβερνητικό αφήγημα επιχειρείται να αλλάξει εκ των υστέρων, γίνεται αντικείμενο κατεπείγουσας έρευνας του Αρείου Πάγου και κανείς δεν παραιτείται. 

Αν δεν υπήρχαν όλα αυτά τα εμπόδια, ίσως είχαμε το περιθώριο κάποια στιγμή να δούμε και τη μεγάλη εικόνα, τον ελέφαντα στο δωμάτιο των Τεμπών. Το δυστύχημα των Τεμπών είναι ένα οικονομικό έγκλημα. Ενα έγκλημα απληστίας, στο όνομα του κέρδους και του απάνθρωπου ύστερου καπιταλισμού. Ξέρω, αυτές οι φράσεις ακούγονται κλισέ, βαρύγδουπες, παλιομοδίτικες. Όμως, η σύγκρουση των αναδόχων για την υλοποίηση της 717, οι συνεχείς παρατάσεις, η απόπειρα εφαρμογής νέων συστημάτων χωρίς την απαραίτητη τεχνογνωσία, η απουσία πολιτικού αναστήματος για να επισπεύσει τη διαδικασία («που να τα βάλεις με αυτούς τους κολοσσούς, θα σε γαμήσουν», έλεγε κομβικό πολιτικό πρόσωπο της ιστορίας) κι επιπλέον οι μνημονιακές υποχρεώσεις, είναι που έφεραν τα Τέμπη.

Σε ένα ακόμα εξαιρετικό ρεπορτάζ του Μάνου Φραγκιουδάκη (που μαζί με τον Αλέξανδρο Λιτσαρδάκη, και πιο πριν τον Κώστα Κουκουμάκα, δεν έχουν αφήσει τίποτα να πέσει κάτω) διαβάζουμε: «Από τους 3.882 υπαλλήλους το 2010, ο διαχειριστής της υποδομής έφτασε να έχει σήμερα 540 υπαλλήλους» (απόσπασμα της απολογίας της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Σιδηροδρομικών Μεταφορών). Ο κύριος Παπαδημητρίου, μάλιστα, στη συνέντευξη τύπου του πορίσματος είχε πει: «Το ελληνικό κράτος εγκατέλειψε τον σιδηρόδρομο, τα μνημόνια αποψίλωσαν τον ΟΣΕ».

Η πικρή αλήθεια μέσα σε όλο αυτό το μπάχαλο είναι ότι ορισμένα πράγματα σαπίζουν όταν ιδεοληπτικά τα βάζουμε να χορεύουν στον ρυθμό του κέρδους. Τρία (καθόλου τυχαία) παραδείγματα: υγεία, μεταφορές, παιδεία. Η απαξίωσή τους γίνεται πάντα με ανθρώπινη βούληση, ποτέ από ανθρώπινο λάθος.