ΜΕ ΤΗ ΤΖΕΣΙΚΑ ΤΣΑΣΤΕΙΝ ΣΤΗ ΒΕΝΕΤΙΑ

Πολλές οι ταινίες που προβλήθηκαν το περασμένο δεκαήμερο στο 78ο Φεστιβάλ Βενετίας, που επέστρεψε φέτος σε μια κάποια κανονικότητα. Όμως παρά τους μεγάλους σκηνοθέτες και τους ηθοποιούς που μπήκαν σε οσκαρική τροχιά παρουσιάζοντας στο Λίντο μερικά από τα πιο πολυαναμενόμενα κινηματογραφικά έργα της ερχόμενης σεζόν, είναι ειρωνικό πως τίποτα δεν συζητήθηκε τόσο πολύ όσο ένα απλό σκηνικό στο κόκκινο χαλί… μιας τηλεοπτικής σειράς.

Η Τζέσικα Τσαστέιν κι ο Όσκαρ Άιζακ βρέθηκαν στη Βενετία για να παρουσιάσουν τη μίνι σειρά Scenes from a Marriage του ΗΒΟ, μια διασκευή του κλασικού αριστουργήματος του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν με την Λιβ Ούλμαν. Για τις ανάγκες του πρότζεκτ η Τσαστέιν κι ο Άιζακ επανενώθηκαν, έχοντας όχι μόνο δουλέψει μαζί προηγουμένως (στο υποτιμημένο A Most Violent Year) αλλά κυρίως, έχοντας υπάρξει καρδιακοί φίλοι για περίπου 20 χρόνια.

Σπούδαζαν μαζί, ωρίμασαν μαζί, και βρήκαν επιτυχία σχεδόν παράλληλα. Έχουν μεταξύ τους αυτό το είδος αβίαστης και φυσικής χημείας που άλλοισυμπρωταγωνιστές θα πλήρωναν εκατομμύρια για να μπορούν να έχουν, και να μοστράρουν με άνεση στο όποιο κόκκινο χαλί. Το ίντερνετ σείστηκε όταν κυκλοφόρησε ένα στιγμιότυπο κατά το οποίο ο Άιζακ φιλά το χέρι της Τσαστέιν, δημιουργώντας στιγμιαία αμέτρητες συζητήσεις για το ποια ακριβώς είναι η σχέση τους.

Η σχέση τους είναι αναμφίβολα πολύ κοντινό, όμως το εν λόγω στιγμιότυπο ήταν κι αυτό κομμάτι μιας παιχνιδιάρικης ερμηνευτικής διαδικασίας, στο πλαίσιο της σειράς. Είναι εξάλλου όχι μόνο ηθοποιοί, κι όχι μόνο πολύ καλοί ηθοποιοί, αλλά είναι δύο πολύ καλοί ηθοποιοί με τρομερή μεταξύ τους χημεία, κι αυτό είναι κάτι που δεν συγκρατείται.

Στη σειρά, που θα δούμε αποκλειστικά στο Vodafone TV από αυτή τη Δευτέρα 13 Σεπτεμβρίου, οι Τσαστέιν και Άιζακ υποδύονται ένα ζευγάρι που ύστερα από χρόνια γάμου αντιμετωπίζουν μια μεγάλη κρίση. Κάθε επεισόδιο τους ακολουθεί σε ένα νέο στιγμιότυπο της κοινής τους διαδρομής καθώς αγαπιούνται, απομακρύνονται, τσακώνονται, και αγαπιούνται ξανά.

Καταλαβαίνει εύκολα κανείς πως σε ένα τέτοιο πρότζεκτ, που είναι σχεδόν αποκλειστικά εστιασμένο πάνω σε δύο ανθρώπους, η αλληλεπίδραση κι η ενέργεια ανάμεσα στους δύο ηθοποιούς είναι κλειδί. Γι’αυτό και το πολυσυζητημένο στιγμιότυπο αποκτά τέτοια σημειολογική σημασία για το λανσάρισμα του πρότζεκτ: Έχεις δύο ηθοποιούς που υποδύονται, ακόμα και στην «πραγματικότητα», παίζοντας με τις διαφορετικές χροιές της σχέσης τους σα να επρόκειτο για ένα meta επίλογο (ή εισαγωγή;) στο σόου.

Όλα αυτά μας φάνηκαν τρομερά ενδιαφέροντα, γι’αυτό και όσο βρισκόμασταν και φέτος στο Φεστιβάλ Βενετίας, μιλήσαμε με την ίδια την Τζέσικα Τσαστέιν. Μια μέρα μετά τη στιγμή στο κόκκινο χαλί, ανεβήκαμε σε ένα βαπορέτο, ταξιδέψαμε λίγο έξω από τη Βενετία σε ένα νησί-ξενοδοχείο όπου διέμενε η ηθοποιός, και μιλήσαμε μαζί της -αλλά και με τον δημιουργό του σόου, Χαγκάι Λέβι- για όλα.

Για τον Όσκαρ Άιζακ, για τον Ίνγκμαρ Μπέργκμαν και την Λιβ Ούλμαν, για τις σχέσεις τον καιρό της πανδημίας, και για όλες τις πτυχές της οικειότητας.

Πώς ήταν σαν ερμηνευτική διαδικασία το να παίζεις σε κάτι που πρακτικά βασίζεται εξ ολοκλήρου σε δύο ηθοποιούς; Μοιάζει εξαντλητικό!

Τζέσικα Τσαστέιν: Ναι… ήταν εντελώς εξαντλητικό, είναι όμως πιο εξαντλητικό όταν πρέπει να σηκώνεις εσύ όλο το βάρος. Όταν όμως δουλεύεις με κάποιον σαν… εγώ κι ο Όσκαρ έχουμε κοινούς κώδικες επικοινωνίας, έχουμε πολλά κοινά. Έχουμε ίδια εκπαίδευση, πήγαμε κολέγιο μαζί, έχουμε πολύ κοινό τρόπο δουλειάς. Αν τα βρω δύσκολα, αν δεν βρίσκω τρόπο να κάνω μια σκηνή, θα με βοηθήσει, κι εγώ το ίδιο. Οπότε απλά κάνω την προετοιμασία μου, εμφανίζομαι με ό,τι τραγούδια θέλω να ακούσω εκείνη τη μέρα… Και με το που αρχίζει, είναι σαν μια εκτός σώματος εμπειρίας. Το ίδιο μου συμβαίνει και με τον Μάικλ Σάνον. Είναι κάποιοι ηθοποιοί που απλά εμφανίζομαι εκεί κι αν δώσω το παρών μετά απλά δεν ξέρω τι συμβαίνει μέχρι να ακουστεί το «cut!». Γιατί νιώθω εντελώς ελεύθερη.

Μιας που ανέφερες τον Όσκαρ, υπάρχει μεταξύ σας μια φιλία που έχει αντέξει στο πέρασμα των χρόνων. Χτες στην πρεμιέρα περιέγραψες τη σχέση σας ως ευχή και κατάρα. Γιατί;
Τζέσικα Τσαστέιν: Με τον Όσκαρ πρωτογνωριστήκαμε επειδή ο κολλητός του ήταν το αγόρι μου στο κολέγιο. Έτσι έκανα παρέα με όλα τα αγόρια, με έβλεπαν κι εμένα σαν ένα από τα αγόρια υπό μία έννοια. Κι από πολύ νωρίς γνωριστήκαμε και γίναμε σαν αδέρφια με τον Όσκαρ. Κι έτσι εξελίχθηκε αυτό. Πήγα στην πρεμιέρα του Nativity Story, που ήταν ο πρώτος του πρωταγωνιστικός ρόλος. Ήρθε στην πρεμιέρα μου στο Debt. Ήμασταν πολύ υποστηρικτικοί ο ένας για τον άλλον. Είχαμε πάει για δείπνο ένα βράδυ και μου έδειξε την οντισιόν του για το Inside Llewyn Davis κι ήμουν σε φάση «you’re gonna get that, dude!». Είναι τόσο τρελό!

Ή πηγαίναμε ας πούμε στο σπίτι του φίλου μας του Σκοτ Μπερνς, ζούσαμε Καλιφόρνια κι ερχόταν επίσκεψη ο Όσκαρ, είχαμε ντραμς, εγώ είχα το τρίγωνο, κι απλά τζαμάραμε μουσική. Έχουμε μεγαλώσει μαζί. Είναι τρελό ότι βρήκαμε επιτυχία κάπως την ίδια στιγμή, παράλληλα.

Αλλά η κατάρα ποια είναι;
Τζέσικα Τσαστέιν: Η κατάρα είναι ότι είναι δύσκολο να βρεις απόσταση. Όταν ξέρεις κάποιο άτομο πολύ καλά τότε μπορούν να ξέρουν τι σκέφτεσαι και τι νιώθεις, δεν ξέρω πώς να το περιγράψω. Σε μια πρόβα, ακόμα κι αν κάθομαι ήσυχα και δεν έχω όρεξη να μιλήσω, μπορεί να καταλάβει ότι κάτι με απασχολεί. Κι είναι σε φάση «έλα τι συμβαίνει;», uuuugh! Βγες από το κεφάλι μου σε παρακαλώ! [γελάει] Και φυσικά κάθε φορά που μιλούσα για τον χαρακτήρα θα με έπιαναν τα κλάμματα ενώ παίζαμε, γιατί ήταν μια τόσο ανοιχτή, ωμή ερμηνευτική εμπειρία. Οπότε πραγματικά ήθελα να είμαι μόνη μου κάποιες φορές.

Αλλά το υπέροχο πράγμα που δημιούργησε ο Χαγκάι είναι ότι νιώθεις πως είσαι μέσα στο σπίτι μαζί με αυτούς τους ανθρώπους. Για μένα λοιπόν είναι ευχή και κατάρα, αλλά στο τέλος όλα μαζί είναι ευχή. Γιατί δουλέψαε σε μια κλειστοφοβική συνθήκη για τους δύο αυτούς χαρακτήρες και με βοηθήσε πολύ το ότι είχα τον Όσκαρ απέναντί μου.

Χαγκάι Λέβι (σκηνοθέτης): Ο Covid συνεισέφερε στο κλειστοφοβικό συναίσθημα. Ήμασταν μόνοι μας στη Νέα Υόρκη κι αυτοί οι δύο δεν έπαιζαν, *ήταν εκεί*! Η σχέση τους ήταν έτσι [σσ. κάνει με το χέρι του μια κίνηση πάνω-κάτω], ανάλογα το κάθε επεισόδιο.
Τζέσικα Τσαστέιν: Κι η φιλία μας το ίδιο! [γελάει] Κάναμε μια πρόβα μια φορά που ήμασταν τόσο θυμωμένοι ο ένας με τον άλλον, και κλώτσησα μια τσάντα προς αυτόν κι εκείνος πέταξε κάτι ρούχα μου στο πάτωμα κι ήταν σε φάση «ΣΕ ΕΧΩ ΒΑΡΕΘΕΙΙΙΙ». [γελάνε κι οι δύο]
Χαγκάι Λέβι: Πήρε χρόνο σε όλους μας να επανέλθουμε. Που λέει κάτι για τη φούσκα στην οποία βρισκόμασταν. Ζούσαμε σε έναν άλλο πλανήτη για λίγο διάστημα.

Ήταν γενικά αυτό ένα πρότζεκτ που σε κάνει να κοιτάς το δικό σου γάμο; Τις δικές σου σχέσεις;
Τζέσικα Τσαστέιν: Ελπίζω να το κάνει αυτό για το κοινό. Το πιο ενδιαφέρον ήταν πως συνέβη μέσα στην εμπειρία της καραντίνας, η πανδημία άρχισε τον Μάρτιο, μετά είχαμε την απομόνωση, και το γύρισμα ήταν Οκτώβριο. Οπότε υπήρχε μια αίσθηση πως όοοοολοι μιλούσαν για τις σχέσεις τους. Έκανα calls στο zoom με τις φίλες μου κι όλες τους μιλούσαν…. υπήρχαν τόσες καταστάσεις σε ζευγάρια όπου η επικοινωνία έπρεπε να είναι εντελώς παρούσα λόγω της πανδημίας. Νομίζω αυτό μας βοήθησε στο πρότζεκτ.

Πόσο καλά γνώριζες το έργο του Μπέργκμαν;
Τζέσικα Τσαστέιν: Πάρα πολύ. Το γνωρίζω πολύ καλά. Δούλεψα και με την Λιβ Ούλμαν στο Miss Julie, έχω διαβάσει όλα της τα βιβλία, μιλήσαμε πολύ μαζί για τον Μπέργκμαν, είδα τις ταινίες του. Θυμάμαι, ήμουν μια μέρα στο σετ του Tree of Life και στο μέσο μιας λήψης ο Μάλικ κάνει [σσ. κάνει μια απαλή τρεμάμενη φωνούλα] «Τσίβο, κοίιιτα! Μοιάζει με μια νέα Λιβ Ούλμαν!» [γελάει] Και το είπα αυτό στη Λιβ στο Miss Julie κι ήταν τόσο χαρούμενη, έλεγε «τέλεια, είμαστε σαν αδερφές!».

Σε φόβισε το να ακολουθήσεις τα βήματά της σε αυτό το έργο;
Τζέσικα Τσαστέιν:Το καλό νέο είναι ότι δεν παίζω την Μαριάν. [σσ. Η χαρακτήρας της Λιβ Ούλμαν στο ορίτζιναλ του 1973.] Αυτό είναι αδύνατον. Το έκανε τέλεια, κι αυτό που κάνει είναι αξεπέραστο. Το όλο φιλμ για την εποχή του είναι αριστουργηματικό, γι’αυτό είναι τόσο σημαντικό. Δεν ήταν όμως κάτι τρομακτικό για μένα γιατί ένιωθα πως κάνουμε κάτι τόσο μοντέρνο και διαφορετικό.

Γενικά νιώθατε το βάρος της κληρονομιάς του ορίτζιναλ γυρίζοντας αυτό το ριμέικ;
Χαγκάι Λέβι: Για χρόνια είχα αποφασίσει πως δεν θα ξαναδώ το ορίτζιναλ. Επέβαλα στον εαυτό μου ένα εμπάργκο. Επίσης ζήτησα από τους ηθοποιούς, τους απαγόρευσα να ξαναδούν το ορίτζιναλ! Έπρεπε να φτάσω στο σημείο να σκέφτομαι ότι το ορίτζιναλ δεν είναι καλό. Δεν μου αρέσει! [γελάει]
Τζέσικα Τσαστέιν: [βιαστικά, με γουρλωμένα μάτια] Αλλά δεν το πιστεύει στα αλήθεια αυτό, οπότε μην το γράψετε! [γελάει]
Χαγκάι Λέβι: Έπρεπε να φτάσω σε αυτό το σημείο ώστε να είμαι ελεύθερος και να κάνω το δικό μου κομμάτι. Τώρα το αγαπώ πάλι. Έχω αγάπη και λατρεία τόσο έντονη.
Τζέσικα Τσαστέιν: Σαν έφηβος! «Δεν έχω ΚΑΜΙΑ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΕΣΕΝΑ, ΠΑΤΕΡΑ!» [γελάμε]

Ως ηθοποιός μοιάζεις πάντα να επενδύεις πολύ σε κάθε πρότζεκτ, σα να μην είναι απλά μια δουλειά για την οποία προσλαμβάνεσαι. Ποια είναι η διαδικασία για σένα; Τι σημαίνει κάθε ρόλος, τι εκπροσωπεί;
Τζέσικα Τσαστέιν: Well, σκέφτομαι τα συστατικά της εμπειρίας, γιατί ποιος ξέρεις πώς θα βγει τελικά; Δεν έχω τον έλεγχο πάνω σε αυτό. Θα δει το κοινό αυτά που νιώθαμε όταν το κάναμε; Δεν μπορώ να το ξέρω. Αλλά θα μάθω κάτι; Θα με κάνει καλύτερο ηθοποιό; Θα αναπτυχθούν τα πάντα μέσα μου; Με προκαλεί με κάποιο νέο τρόπο; Πάνω σε αυτά έχω τον έλεγχο.

Αυτό το πρότζεκτ ήταν κάτι το πολύ καινούριο για μένα. Γιατί τρεις μέρες μετά το πρώτο μέιλ ήμουν ήδη σε μίτινγκ με τον Χαγκάι και μετά κάναμε πρόβες και μιλούσαμε για το σενάριο. Κανονικά ένα πρότζεκτ σαν αυτό θα έμοιαζε πολύ τρομακτικό, να μπω δηλαδή τελευταία στιγμή μέσα και να πρέπει να κάνω ένα μεγάλο άλμα στο κενό. Αλλά ξέροντας πως θα είναι ο Όσκαρ εκεί, καθώς το διάβαζα απλά το κατάλαβα. Εγγενώς ήξερα πως ήταν κάτι που μπορούσαμε να κάνουμε. Κι όταν γνώρισα τον Χαγκάι, ήταν από τα καλύτερα πρώτα μίτινγκ που είχα ποτέ με σκηνοθέτη. Το έκανε πολύ πιο εύκολο.

Χαγκάι Λέβι: Δεν κοιμήθηκα την προηγούμενη νύχτα. [γελάνε]
Τζέσικα Τσαστέιν: Αλήθεια;;
Χαγκάι Λέβι: Δεν κοιμήθηκα. Καθάριζα το σπίτι, έκανα δουλειές, οτιδήποτε…
Τζέσικα Τσαστέιν: Μα ήταν ένα πολύ καλό μίτινγκ!
Χαγκάι Λέβι: Το ξέρω!

Ήσουν θαυμαστής της δουλειάς της;
Χαγκάι Λέβι: Τεράστιος. Και για χρόνια, όταν είχε αυτή την ιδέα, η Τζέσικα πάντα ήταν στο μυαλό μου. Αυτός ο συνδυασμός που έχει ανάμεσα σε ευαισθησία και δύναμη. Κι επίσης ανάμεσα στην επιθυμία, και την δύναμη να την κρατήσει μέσα της. Αυτό ακριβώς…
Τζέσικα Τσαστέιν: Ένα ηφαίστειο! «Θα εκραγεί; Θα φρικάρει;;»

Είσαι όντως σαν ηφαίστειο κάποιες στιγμές εδώ, υπάρχουν κάποιες εκρηκτικές σκηνές.
Τζέσικα Τσαστέιν: Ήταν επίπονο. Γιατί, να, μιλώντας για ευχή και κατάρα νωρίτερα. Με τον Όσκαρ ξέρουμε ο ένας τον άλλον τόσο καλά, διαβάζουμε ο ένας το μυαλό του άλλου, αλλά ξέρουμε και πώς να πληγώσουμε ο ένας τον άλλο. Πραγματικά… όταν είναι κάποιος που ξέρεις για 20 χρόνια και τον αγαπάς σαν οικογένεια, ξέρεις πώς να παλέψεις μαζί του. Και ξέρεις πώς να πεις κάτι αμέσως πριν το «action». Κάποιες φορές το βλέπεις και λες πως είναι σα ντοκιμαντέρ, γιατί ξέραμε πώς να δημιουργήσουμε την ένταση που χρειαζόμασταν.

Μέχρι το τέλος είχα φτάσει σε μια κατάσταση… «πάρε το πρόσωπό σου από μπροστά μου, δε μπορώ να σε βλέπω!» [γελάμε δυνατά] Αλλά είμαστε τέλεια.

Στη σειρά χρησιμοποιήσατε intimacy coordinator. Ήταν σημαντικό για σένα παρότι γνωρίζεστε τόσο καλά με τον Όσκαρ;
Τζέσικα Τσαστέιν: Όχι, είναι εντελώς απαραίτητο και βοηθάει πολύ. Γιατί γνωριζόμαστε μεν πολύ καλά αλλά και πάλι είναι καλό σαν γυναίκα να έχω μια άλλη γυναίκα στο δωμάτιο, να μπορώ να μιλήσω. Είναι πολλά αμήχανα πράγματα που προκύπτουν, που δεν θέλω να έχω τον φίλο μου στο δωμάτιο ενώ μιλάω για αυτά. Από την αρχή μίλησε ανοιχτά μαζί μας, και με τους δύο ξεχωριστά, ώστε να τεθούν οι παράμετροι, με τι είμαι άνετη, κι είπαμε πως κι οι δύο εμπιστευόμαστε ο ένας τον άλλον οπότε μετά μιλάγαμε όλοι μαζί σαν γκρουπ.

Πρέπει να υπάρχει σε κάθε παραγωγή. Σε όλες. Το κάνει κωμικό κάποιες στιγμές, για παράδειγμα στο φινάλε υπάρχει μια ερωτική σκηνή κι ήρθε εκείνη σε εμένα μετά την πρώτη λήψη και λέω, έχεις κάποιες σημειώσεις ως προς την επαφή μας; Και το ακριβές πράγμα που μου είπε ήταν «κοίτα… δεν μοιάζει σα να κάνετε σεξ» [φωνάζει από τα γέλια]. «ΟΟΟΟΚ, πώς το φτιάχνουμε αυτό;;» Ήταν τόσο ντροπιαστικό! Αλλά το να έχεις έναν σκηνοθέτη να το λέει αυτό είναι παράξενο, ενώ κάποια που είναι η δουλειά της, βοηθάει. Πάντως γελάσαμε πολύ.

Είχατε άλλες δυσκολίες στο να απεικονίσετε κάποιο κομμάτι της σχέσης σας στην οθόνη;
Χαγκάι Λέβι: Κάθε φορά που ένας από τους δύο λέει «σε μισώ, δεν σε αγαπώ»… ήταν δύσκολο να γίνει πιστευτό!
Τζέσικα Τσαστέιν: «Δεν έχω αισθήματα για σένα»… χμμμμ!
Χαγκάι Λέβι: Όταν του λέει…
Τζέσικα Τσαστέιν: «Δεν μου αρέσεις πια», ναι!
Χαγκάι Λέβι: Δεν μπορείς καν να τον κοιτάξεις!
Τζέσικα Τσαστέιν: [χαμογελάει ένοχα] Δεν μπορούσα καν να τον κοιτάξω!

Ως μοντέρνα προσέγγιση πάνω στο έργο του Μπέργκμαν, η μεγάλη αλλαγή είναι πως είναι εκείνη που φεύγει, κι όχι εκείνος. Ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρον αυτό για σένα;
Τζέσικα Τσαστέιν: Ήταν πολύ ενδιαφέρον και ξεχωριστό για μένα, καθώς κι επίσης ενδιαφέρον είναι και το πόσοι αντιδρούν απότομα σε αυτό και τριγκάρονται. Την βλέπουν να φεύγει και λένε, «πώς μπόρεσε να το κάνει;;;». Όταν στο δεύτερο επεισόδιο λέει πως θα φύγει για λίγους μήνες αλλά θα πηγαινοέρχεται όμως για το παιδί… οι άντρες το κάνουν αυτό όλη την ώρα και δεν είναι τόσο μεγάλο ζήτημα. Οπότε αναρωτιέμαι γιατί μπορεί να είναι δύσκολο για το κοινό να δει μια γυναίκα να το κάνει.
Χαγκάι Λέβι: Και νομίζω είναι πιο δύσκολο για τους άντρες να το δουν.
Τζέσικα Τσαστέιν: Μέρος του πρότζεκτ ήταν να αναρωτηθούμε, πόσο έχει αλλάξει ο κόσμος και πόσο όχι; Και λάτρεψα το ότι μπορούσαμε να δούμε τη γυναίκα ως εκείνη που φέρνει το ψωμία στο σπίτι και τον άντρα ως πατέρα που δίνει τη φροντίδα. Γιατί πόσο υπέροχο είναι για να μια κοινωνία να μπορεί να δείχνει έναν άντρα, πόσο καλός πατέρας είναι. Νιώθω πως αυτό είναι κάτι που δεν το συναντάμε συχνά στα media, κι αυτά τα πράγματα πάντα λειτουργούν επιδραστικά. Μου αρέσει να το βλέπω να γιορτάζεται.

Η σειρά Scenes from a Marriage του ΗΒΟ προβάλλεται αποκλειστικά στο Vodafone TV από τις 13 Σεπτεμβρίου. Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του 78ου Φεστιβάλ Βενετίας.