ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ 1000 ΛΕΞΕΙΣ: ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΣΤΟ ΑΛΕΠΟ
Ο 22χρόνος Χοσάμ Κατάν που πριν από λίγες ημέρες πήρε την πρώτη θέση στον διαγωνισμό του IAFOR μιλάει στο WE για την σύντομη ζωή του σαν φωτογράφος και την κατεστραμμένη Συρία
O Χοσάμ Κατάν αν και του ανακοινώθηκε την περασμένη εβδομάδα ότι είναι ο μεγάλος νικητής στον διαγωνισμό Documentary Photo του IAFOR (International Academic Forum) δεν θα μπορέσει να παραλάβει το βραβείο του. «Βρίσκομαι στην τελευταία φάση της ανάρρωσης μου, από μία σφαίρα που δέχτηκα από ένα ελεύθερο σκοπευτή την ώρα που απαθανάτιζα εχθροπραξίες στους δρόμους του Αλέπο». Ακόμη όμως και να μπορούσε δεν διαθέτει διαβατήριο ώστε να ταξιδέψει. Το κουβαλούσε πάντα πάνω του και το έχασε μαζί με τις αισθήσεις του μετά τον τραυματισμό του στην κοιλιακή χώρα.
Σκάρτα 22 χρόνια ο Χοσάμ έχει «τραβήξει» φωτογραφίες που άλλοι θέλουν μία ζωή για να τους δοθεί η «ευκαιρία» για να τις βάλουν πίσω από το κλείστρο της μηχανής τους. Είχε την τύχη και την ατυχία να γεννηθεί στο Αλέπο της Συρίας όπου ο εμφύλιος πόλεμος τροφοδοτεί απλόχερα με υλικό κάθε θαρραλέο φωτογράφο. Ο φίλος μας με τον οποίο συνομιλήσαμε μέσω της προσωπικής του σελίδας στο facebook δεν ήταν καν φωτογράφος. Τελείωσε το Λύκειο και όπως λέει στο WE του news247.gr ήθελε να συνεχίσει τις σπουδές του και να γίνει δικαστής. Όμως οι εχθροπραξίες ξεκίνησαν και το Αλέπο, πριν από τέσσερα χρόνια στις αρχές του Αυγούστου του 2011, από μία οργανωμένη μεγαλούπολη με πάνω από 6 εκατομμύρια ψυχές έγινε μία πόλη φάντασμα που όσοι δεν κατάφεραν να φύγουν ζουν με τον εφιάλτη της επιβίωσης.
Ο Χοσάμ πήρε μια φωτογραφική μηχανή αρχικά για να απαθανατίζει τα τεκτενόμενα και να τα στέλνει μέσω κοινωνικών δικτύων στο εξωτερικό ώστε να γίνονται γνωστά αυτά που συνέβαιναν στην Συρία σε μία προσπάθεια να ευαισθητοποιηθεί η διεθνής κοινότητα. Σύντομα εντάχθηκε στο δυναμικό του Aleppo Media Center όπου τον εντόπισε το πρακτορείο Reuters με το οποίο ξεκίνησε να συνεργάζεται πριν ακόμη πατήσει τα είκοσι.
Σαν σφουγγάρι ρούφηξε αυτά που του έλεγαν οι ξένοι πολεμικοί ανταποκριτές και φωτογράφοι που επισκέπτονταν το Αλέπο στις ολιγοήμερες αποστολές τους και κατάφερε να παράγει έργο που άλλοι θα ήθελαν χρόνια σε σχολές και πρακτική. Εμφάνιζε φωτογραφίες που άλλοτε είναι γροθιά στο στομάχι και άλλες αχτίνες ελπίδας μέσα σε ένα γκρίζο από την σκόνη τοπίο. Με την παραμικρή έκρηξη που άκουγε έτρεχε να αποτυπώσει την στιγμή και να την μοιράσει μέσω του πρακτορείου στα μέσα όλου του κόσμου.
Όπως στην κεντρική φωτογραφία όπου όπως αναφέρει στο WE μία ρουκέτα των κρατικών δυνάμεων άνοιξε ένα κρατήρα σε ένα παράδρομο στην συνοικία Αλ Σαάρ στο Αλέπο. «Η ρουκέτα κατέστρεψε πέρα από τον δρόμο και το σύστημα υδροδότησης δημιουργώντας μία πισίνα από λασπόνερα στην οποία μαζεύτηκαν τα παιδιά της γειτονιάς και βουτούσαν».
Η φωτογραφία του όμως που ο ίδιος ξεχωρίζει είναι αυτή με το κοριτσάκι που απομακρύνεται μετά από μία έκρηξη. «Θυμάμαι πολύ καλά την ημερομηνία, ήταν 14 Φεβρουαρίου του 2013, ημέρα των ερωτευμένων. Το πρωί ξύπνησα από τον θόρυβο από μία βόμβα που έσκασε σχετικά κοντά στο σπίτι μας. Πήρα τις φωτογραφικές μου, φόρεσα το προστατευτικό μου γιλέκο και μετά από λίγη ώρα βρέθηκα στο σημείο που είχε δημιουργηθεί κρατήρας. Το κοριτσάκι το έβγαζαν ζωντάνό ανάμεσα από τα συντρίμμια. Δίπλα ήταν νεκρή μία κοπέλα, η 17χρόνη αδελφή της».
Τον ρωτάμε πως είναι από την μία να βλέπει τις δουλείες του να βραβεύονται και να φιλοξενούνται στα κορυφαία μέσα σε όλο τον κόσμο και την ίδια στιγμή να βλέπει την πόλη του να είναι κατεστραμμένη: «Υπάρχουν στιγμές που είμαι πολύ λυπημένος. Έχω ξεχάσει πως ήταν η ζωή μου πριν τον πόλεμο. Αλλά αισθάνομαι αμέσως καλύτερα όταν με αυτό που κάνω βοηθάω τους συμπολίτες μου να γίνει γνωστό σε όλο τον κόσμο του τι ακριβώς είναι αυτό που συμβαίνει εδώ». Όσο για τις εικόνες που έχει ζήσει πιστεύει ότι δύσκολα θα διαγραφούν από το μυαλό του.
Αυτές τις ημέρες βρίσκεται με την οικογένεια του στην Τουρκία και μετά από τον τραυματισμό του δεν είναι σίγουρος αν θέλει να επιστρέψει στην Συρία. Το πρακτορείο Reuters φρόντισε να έχει άμεση και πλήρη ιατρική περίθαλψη στην γειτονική χώρα, όμως η επόμενη ημέρα είναι εντελώς αβέβαιη. Είναι αυτός και οι οικείοι μία σταγόνα στα εκατομμύρια των προσφύγων που ανά πάσα στιγμή μπορεί να τους απελάσουν σε μία χώρα που στην ουσία δεν υπάρχει. Υπάρχουν όμως οι φωτογραφίες για να θυμίζουν στις επόμενες γενιές τα “κατορθώματα” ανθρώπων που μέχρι πρόσφατα μοιράζονταν το τσάι και τον καφέ τους στο ίδιο καφενείο
– Δείτε το φωτογραφικό άλμπουμ του Χοσάμ Κατάν που κέρδισε το πρώτο βραβείο IAFOR Documentary Photography Award. Οφείλουμε να σας ενημερώσουμε ότι μερικές από τις φωτογραφίες είναι αρκετά σκληρές.
