Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΟΥ ΘΕΡΑΠΕΥΕΙ ΤΑ ΖΩΑ ΜΕ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΟΥ

Μπαίνοντας στο γραφείο του Σταύρου Σκαρπαθάκη στη Βούλα, του μοναδικού χειροπράκτη ανθρώπων και ζώων στην Ελλάδα, με υποδέχτηκαν ο σκύλος του και η μυρωδιά μίας μακαρονάδας με μπαχαρικά. Ο χειροπράκτης μού εξήγησε πως εκείνη ήταν η μοναδική στιγμή που βρήκαν εκείνος και το προσωπικό του για να κάνουν ένα διάλειμμα, αλλά δε με πείραξε να περιμένω για λίγο γιατί είχα παρέα τον Τζάρο απλωμένο στα πόδια.

Μέσα στην πολύ μικρή αναμονή που μεσολάβησε μέχρι την κουβέντα μου με τον χειροπράκτη, είχαν μπει στο ιατρείο του δύο γυναίκες για να ρωτήσουν εάν, εκτός από ζώα, αναλαμβάνει και ανθρώπους. Η μοναδικότητά του στον κλάδο σε σχέση με τα ζώα έχει κυριεύσει τη συζήτηση γύρω του στα ΜΜΕ, και έτσι πολλοί δε γνωρίζουν ότι η βάση του στη χειροπρακτική ήταν εξαρχής ο άνθρωπος.

Όπως μου εξήγησε, δε θα μπορούσε να γίνει κι αλλιώς.

Πώς ασχολήθηκες με τη χειροπρακτική;
Μεγάλωσα μέσα σε ένα γραφείο χειροπρακτικής. Η μητέρα μου είναι κι αυτή χειροπράκτης όπως επίσης και ο θείος μου. Μεγάλωσα μέσα από τις αρχές της χειροπρακτικής γιατί το σπίτι τότε ήταν και ιατρείο. Έμπαινε κόσμος με προβλήματα υγείας, κινητικά και άλλα, και έβλεπα τη μητέρα μου να τους «φτιάχνει» με τα χέρια της. Είχαμε κάνει το μπάνιο αποθήκη και άφηναν μέσα πατερίτσες, κολάρα, νάρθηκες. Είχα επίσης πολύ καλή αντίληψη του σώματος γιατί ο πατέρας μου ήταν κρεοπώλης οπότε ήξερα τι γίνεται μέσα στο σώμα, το έβλεπα. Κάποια στιγμή όταν ήρθε η ώρα να αποφασίσω τι θα κάνω – πάντα είχα κλίση στα ιατρικά επαγγέλματα και για αυτό ήμουν ο γιατρός της τάξης στο Δημοτικό – ήρθε μία δασκάλα που την είχε βοηθήσει η μητέρα μου και μου είπε “γιατί δεν ακολουθείς το επάγγελμα της μητέρας σου;”. Κάτι άλλαξε μέσα μου μετά από αυτή τη συζήτηση. Ως τότε δεν είχα συνδυάσει την επιστήμη της Χειροπρακτικής σαν επάγγελμα, σκεφτόμουν ότι απλά είναι αυτό που κάνει η μητέρα μου.

Είχες σκεφτεί να ακολουθήσεις την ιατρική;
Στην Αμερική όπου σπούδασα, η χειροπρακτική έχει ισοτιμία με την ιατρική, που σημαίνει ότι είναι μέρος του πρωτοβάθμιου συστήματος υγείας. Είμαστε στα νοσοκομεία δηλαδή, κάνουμε διάγνωση-πρόγνωση-θεραπεία. Πρέπει να έχεις την μόρφωση και τη γνώση για το πώς θα ασκήσεις την πρακτική σου, πώς να χρησιμοποιήσεις τα χέρια σου, με καθοδήγηση την εκπαίδευση αλλά κάποιες φορές και τη διαίσθηση σου. Δεν ξέρω αν θα ακολουθούσα κάποιον άλλο κλάδο υγείας γιατί η χειροπρακτική συνδυάζει την επιστήμη, την τέχνη και τη φιλοσοφία, άρα πρέπει να έχεις μία ανάλογη στάση ζωής. Η φιλοσοφία είναι ότι υπάρχει μία ενδογενής ευφυΐα μέσα σε κάθε οργανισμό, με την οποία γεννιέσαι και σε βοηθάει να αυτοθεραπευτείς, και να διατηρείς τον ομοιοστατικό σου χαρακτήρα. Αυτή η ισορροπία μπορεί να χαλάσει ανά πάσα ώρα και στιγμή από τρεις διαφορετικούς λόγους: τραυματισμοί, τοξίνες, σκέψεις. Εμείς ξεμπλοκάρουμε το σύστημα και το αφήνουμε να λειτουργήσει μόνο του για να γίνει καλά ο άνθρωπος ή το ζώο.

Χρειάζεται δύναμη;
Αν πάρεις ένα καρφί και θες να το καρφώσεις στον τοίχο, όση δύναμη και να ασκήσεις αν δεν έχεις ταχύτητα δε θα καρφωθεί τόσο εύκολα. Πρέπει να χρησιμοποιήσεις την ταχύτητα. Η δύναμη είναι ανάλογη της μάζας και της επιτάχυνσης (F=m*a). Και πολύ δυνατός να είμαι, όσο κι αν σπρώχνω ένα καρφί με ένα χέρι στον τοίχο δε θα είναι το ίδιο με το να χρησιμοποιήσω ένα μέσο όπως το σφυρί. Χρειάζεται δύναμη, χρειάζεται να είσαι συγκεκριμένος – άρα να γνωρίζεις πολύ καλά την ανατομία και τις αρθρώσεις – και χρειάζεται και η ταχύτητα τη στιγμή που θα κάνεις την ανάταξη. Σε κάποιες περιπτώσεις όμως μπορεί όντως να χρειαστεί παραπάνω δύναμη, όπως στα άλογα ή κάποιο μεγαλόσωμο δίποδο.

Η χειροπρακτική ζώων πώς προέκυψε; Όσο σπούδαζες ήξερες ότι υπήρχε αυτός ο δρόμος;
Δεν υπήρχε στην Ελλάδα. Στην Αμερική εφαρμοζόταν, αλλά σε πολύ αρχικό στάδιο σε επιστημονικό επίπεδο. Από μικρός αγαπούσα πάρα πολύ τα ζώα. Έβλεπα τη γιαγιά μου πώς φρόντιζε τις γάτες και τις κότες της. Όσες φορές έβλεπα κάποιο ζώο με κάποιο πρόβλημα ήθελα να το βοηθήσω. Και πάντα έβαζα τα χέρια μου πάνω του. Ήξερα πως κάποιος θα έπρεπε να το κάνει, κάποιος έπρεπε να φέρει αυτόν τον επιστημονικό κλάδο στη χώρα μας, και αποφάσισα πως θα είμαι εγώ. Αν δεν το κάνεις εσύ, θα το κάνει κάποιος άλλος, είπα στον Σταύρο. Τι πιο ωραίο να εφαρμόσεις τη γνώση σου πάνω σε αυτό που αγαπάς περισσότερο, μου είπα. Τελείωσα λοιπόν τότε και άρχισα να ασχολούμαι με τα ζώα. Ήμουν ο πρώτος στην Ελλάδα σε επιστημονικό επίπεδο και από τους πρώτους στην Ευρώπη. Για να ασκήσει κάποιος χειροπρακτική στα ζώα πρέπει να έχει σπουδάσει χειροπρακτική ή κτηνιατρική, που σημαίνει ότι πρέπει να έχει ιατρική κατάρτιση. Οι περισσότεροι που ασκούν το επάγγελμα του χειροπράκτη στην Ευρώπη, κυρίως στη Γερμανία που έχω δουλέψει πολλά χρόνια, ήταν κτηνίατροι που ασκούσαν παράλληλα και τη χειροπρακτική. Στην Ελλάδα είμαι ο μόνος.

Η χειροπρακτική δεν είναι ένας εναλλακτικός κλάδος υγείας. Είναι ένας ανεξάρτητος κλάδος υγείας που στηρίζεται πάνω στους φυσικούς νόμους.

Ήταν κι ένας τρόπος να αποδείξεις την επιστήμη σου;
Στα ζώα και στα μωρά δεν υπάρχει η αυθυποβολή (placebo effect). Ενώ μεγάλωσα μέσα στις αρχές της χειροπρακτικής, μπορεί να θεωρούσα μετά από ένα σημείο ότι ίσως να είναι η αγάπη για τον άνθρωπο και η προσέγγιση της μητέρας μου. Να είναι αυτό που τους κάνει καλά και λιγότερο η επιστημονικότητα της Χειροπρακτικής. Ενώ είχα ξεκινήσει, έκανα κι εγώ το ίδιο με τις ανατάξεις μου, ήθελα να δω πώς λειτουργεί και πως επηρεάζεται το νευρικό σύστημα και αν όντως αυτή η θεραπεία ευεργετεί τους πάντες. Δεν είναι ο λόγος που συνέχισα και ανέπτυξα τη χειροπρακτική στα ζώα, αλλά ήταν μία σκέψη που είχα μέσα μου. Από τη στιγμή που λειτουργεί στα ζώα, τότε μπορεί να εφαρμοστεί και να βοηθήσει τα περισσότερα νευρικά συστήματα και σπονδυλικές στήλες. Η χειροπρακτική δεν είναι ένας εναλλακτικός κλάδος υγείας. Είναι ένας ανεξάρτητος κλάδος υγείας που στηρίζεται πάνω στους φυσικούς νόμους. Γι’ αυτό κάνουμε και ανάλυση ακτινογραφιών, γι’ αυτό έχουμε συγκεκριμένες ανατάξεις που κάνουμε σε συγκεκριμένους σπονδύλους, οπότε εάν έχει γίνει σωστά η ανάλυση του προβλήματος, διεγείρεις το νευρικό σύστημα έτσι όπως πρέπει να το διεγείρεις και δώσεις τον χρόνο που χρειάζεται, θα λειτουργήσει και θα έχουμε φανταστικά αποτελέσματα.

Τι ζώα μπορείς να βοηθήσεις;
Οποιοδήποτε έχει σπονδυλική στήλη και νευρικό σύστημα. Έχω δουλέψει και με δελφίνι, και με κουκουβάγια , έχω δουλέψει και με φίδι. Μου το είχε δώσει ένας φίλος μου μοναχός κι ήθελα να παίξω λίγο, να δω πώς είναι, οπότε άρχιζα να το ψηλαφίζω και να δοκιμάζω διάφορα πράγματα που λειτουργούσαν , με το φίδι να είναι πολύ δεκτικό. Δεν είχε και κάποιο συγκεκριμένο πρόβλημα. Είχε επίσης κάποια στιγμή ένας γνωστός ένα φίδι που το είχαν μαγκώσει στην πόρτα κατά λάθος. Πρέπει να είχε κάταγμα σε κάποιο σπόνδυλο, αλλά είχε ένα υπεξάρθρημα (subluxation). Μία μερική μετατόπιση του σπονδύλου δηλαδή μες στα όρια της άρθρωσης που μπορεί να ασκήσει πίεση στον νευρικό ιστό και να φέρει ανισορροπία στο νευρικό σύστημα. Του έκανα μία ανάταξη και δεν περίμενα να πάει καλά, αλλά πήγε πολύ καλά. Λέω ότι θα είχε κάταγμα γιατί δεν είχε επανέλθει η πλήρης κινητικότητα του στο τέλος. Σημασία όμως δεν έχει πόσο ίσια θα είναι μία σπονδυλική στήλη αλλά πόσο λειτουργεί και πόσο πιέζεται το νευρικό σύστημα. Η βασική λειτουργία της σπονδυλικής στήλης είναι να προστατεύει το νευρικό σύστημα.

Με τόσο ευφυή ζώα όπως το δελφίνι υπάρχει άλλου είδους επικοινωνία και άλλου είδους θεραπεία. Η ανάταξη που θα κάνω δεν είναι αυτή που θα κάνω σε έναν άνθρωπο. Έχει άλλους γνώμονες και κανόνες. Όταν είχα αναλάβει δελφίνι με είχε καθοδηγήσει εκείνο. Δούλεψα μαζί του σε άλλο επίπεδο πέραν του σωματικού.

Πότε πάει κανείς το ζώο του σε έναν χειροπράκτη;
Καταρχάς χρειάζεται πρόληψη. Υπάρχουν πράγματα πάνω στον οργανισμό των ανθρώπων και των ζώων που δε μπορούν να ανιχνευθούν από τον εγκέφαλο ως προβλήματα γιατί είναι πολύ λίγοι οι νευρώνες που στέλνουν σήματα πόνου. Στους ανθρώπους ας πούμε είναι το 18%. Το υπόλοιπο 82% δεν ασχολείται με πόνο. Σκέψου την ταινία “Hannibal Rising”: ο Dr. Lecter του τεμαχίζει τον εγκέφαλο και αυτός δεν καταλαβαίνει πόνο. Δεν έχει σημασία αν έχουν αλλοιωθεί οι λειτουργίες του εγκεφάλου. Αν πάρεις ένα μαχαίρι και το καρφώσεις στο μυαλό σου – όχι στο κρανίο σου – δε θα νιώσεις πόνο. Καλό λοιπόν είναι να υπάρχει μία πρόληψη για να μη δημιουργηθεί το πρόβλημα. Αν εκφραστεί, το σώμα σου φωνάζει για βοήθεια. Είναι όπως βάζεις το χέρι σου στο μάτι. Αν δεν είχες την ευφυΐα και αισθητήρες να τραβήξεις το χέρι σου από το μάτι, θα το άφηνες εκεί και θα καιγόσουν. Δεν είναι ανάγκη να καείς για να τραβήξεις το χέρι σου.

Φαντάζομαι ότι στην περίπτωση των ζώων η πρόληψη είναι πιο δύσκολη.
Με τα ζώα εξαρτάται τι δουλειά κάνει το ζώο, πώς το χρησιμοποιούν. Στην Ελλάδα δεν έχουμε την παιδεία και τις αρχές που έχουν άλλες χώρες. Για παράδειγμα η Ισπανία με τα άλογα όπου έχω δουλέψει. Πολλά άλογα μου τα φέρνουν επειδή δε μπορούν να καλπάσουν, επειδή μπορεί να είναι άλογα εμποδίων, ή επειδή είναι άλογα dressage και δε μπορούν να κινηθούν καλά. Είναι κυρίως κινητικά τα προβλήματα δηλαδή. Μόνο οι άνθρωποι που είναι συνεπείς, έχουν ακούσει αυτά που λέω ή έχουν διαβάσει μπορούν να καταλάβουν ότι πίσω από αυτό υπάρχει κάτι άλλο πέραν του κινητικού προβλήματος για το οποίο ξέρουν ότι μπορούν να απευθυνθούν σε χειροπράκτη. Για παράδειγμα ένα μωράκι που μπορεί να έχει κολικούς, ή να μην έχει καλή διάθεση, να μην τρώει καλά ή οτιδήποτε. Το νευρικό σύστημα είναι υπεύθυνο για να συντονίσει, να ρυθμίσει και να ελέγξει όλες τις λειτουργίες του σώματος, άρα αν πιέζεται κάπου μπορεί να δημιουργηθούν διάφορα προβλήματα. Δεν είναι ανάγκη δηλαδή να πονάει το ζώο για να το φέρουν σε μένα. Υπάρχουν άνθρωποι που τα φέρνουν προληπτικά, κάνουν μία συντήρηση που τους λέω και τα περισσότερα, σχεδόν όλα, πάνε πολύ καλά. Αν δε μπορώ να βοηθήσω κάπου τους το λέω. Δε μπορείς να τους βοηθήσεις όλους. Ή μπορεί να είναι κάποιο περιστατικό στο οποίο δε μπορώ να βοηθήσω με χειροπρακτική. Δεν αντιτίθεμαι ούτε στη φαρμακευτική αγωγή, ούτε στα χειρουργεία. Σίγουρα όμως πας από το μη επεμβατικό στο επεμβατικό, ξεκινάς με πιο ήπιες μεθόδους και μετά πας σε πιο δραστικά μέσα.

Είπες ότι τα πιο ευφυή ζώα σού κάνουν τη ζωή λίγο πιο εύκολη γιατί σε καθοδηγούν.
Μπορεί όμως να καταλάβουν και εμένα καλύτερα και να με δυσκολέψουν. Ένα άλογο μπορεί να διαβάσουν το μυαλό μου, ή ένα δελφίνι. Μπορεί να δει την ενέργειά μου.

Αυτό πού σε δυσκολεύει;
Δε με δυσκολεύει πια. Έχω πρόθεση καλή και είναι πολύ λίγα τα ζώα που θα αντιδράσουν. Αν αντιδράσουν άσχημα, τις περισσότερες φορές έχει να κάνει με το αφεντικό ή με κάποιο άλλο εξωτερικό ερέθισμα που το έχουν αποθηκεύσει μέσα τους σαν άσχημη εμπειρία.

Τι προβλήματα μπορεί να δημιουργήσει ένας κηδεμόνας ζώου;
Πρώτον, το άγχος. Ή να κακομάθει το ζώο του, να μην έχει θέσει όρια. Να μην το έχει κοινωνικοποιήσει. Να ζει σε ένα τοξικό περιβάλλον και να μην του παρέχει ευκαιρία και χρόνο για σωματική εκτόνωση και άσκηση. Τα ζώα είναι σφουγγάρια.

Πρόσφατα με επισκέφτηκε ένας φίλος με το ροτβάιλερ του. Πριν 2 μήνες αντιμετώπισε ένα περιστατικό οξείας οσφυαλγίας. Σίγουρα ο κτηνίατρος έδωσε φαρμακευτική αγωγή – και συνήθως η λύση είναι κορτιζόνη – γιατί μάλλον δεν γνώριζε καλύτερα, οπότε με αυτόν τον τρόπο πέφτουν οι διακόπτες του ανοσοποιητικού συστήματος και ευχόμαστε να γίνει κάτι. Για μένα αυτό δεν είναι λύση. Ο κηδεμόνας του μου είπε ότι ήξερε τι κάνω, ότι το έχει διαβάσει, και ότι ήθελε να μου φέρει το σκυλί του. Μου έφερε τον σκύλο στην αγκαλιά του γιατί δε μπορούσε να περπατήσει και τώρα πηδάει μάντρες. Είναι πολλά τα περιστατικά. Άλλα σκυλιά ήρθαν παράλυτα και περπάτησαν. Πολλά από αυτά μπορεί να τα αναζητήσει κάποιος στο διαδίκτυο.

Έχει τύχει ωστόσο να έχεις καλή συνεργασία με κτηνίατρο;
Είναι πολύ λίγοι οι κτηνίατροι που θέλουν συνεργασία μαζί μου. Μπορώ να τους μετρήσω στα δάχτυλα του ενός χεριού. Και αυτοί είναι τις περισσότερες φορές άνθρωποι που έχουν σπουδάσει στο εξωτερικό και έχουν συνεργαστεί με χειροπράκτες, ή άνθρωποι που ευεργετήθηκαν οι ίδιοι από την επιστήμη της χειροπρακτικής.

Σε καμία περίπτωση δεν αντιτίθεμαι της φαρμακευτικής ή χειρουργικής επέμβασης. Πρέπει όμως να κινούμαστε από τις λιγότερες επεμβατικές μεθόδους προς τα χειρουργεία και όχι αντίστροφα. Στην τελική, άλλη η δουλειά του κτηνιάτρου και άλλη του χειροπράκτη. Εγώ μελετάω το σώμα δυναμικά σε κίνηση, πέρα από τον ακτινοδιαγνωστικό έλεγχο.

Γιατί πιστεύεις ότι συμβαίνει αυτό;
Δε γνωρίζουν και δε θέλουν να μάθουν. Ή απλά φοβούνται.

Θεωρούν ότι δεν είναι επιστήμη;
Θεωρούν ότι εγώ αυτό το έχω μάθει από “κάπου” ή απλά είχα τη θεία φώτιση. Δεν είναι όμως έτσι. Θα έπρεπε να γνωρίζουν ότι η φοίτηση χειροπρακτικής, στην Αμερική που τελείωσα, είναι 7-8 χρόνια σπουδών. Και επιπλέον τα χρόνια της μετεκπαίδευσης στα ζώα. Δεν ξέρουν ότι έχουμε ισοτιμία με την ιατρική, δεν πιστεύουν σε κάτι αφάρμακο γιατί έτσι έχουν μάθει να λειτουργούν και δε θέλουν να χάνουν περιστατικά.

Δεν υπάρχει πιστεύω/δεν πιστεύω. Είναι κανόνες φυσικής που ακολουθώ για να βοηθήσω έναν οργανισμό να θεραπευτεί.

Άρα λες ότι φοβούνται τον ανταγωνισμό.
Δεν θα έπρεπε να τίθεται τέτοιο θέμα. Δεν θα έπρεπε να υπάρχει αυτή η σκέψη. Η πρόθεσή μας θα έπρεπε να είναι να φροντίσουμε και να βοηθήσουμε τα ζώα και όχι κάτι άλλο. Βέβαια είναι και το κατά πόσο θέλεις να βοηθήσεις. Έχει τύχει να έχω αντίθετη άποψη με κάποιον κτηνίατρο και να θέλει κι ο κτηνίατρος να έρθουμε σε επαφή, αλλά είναι πολύ λίγοι. Υπάρχει κτηνίατρος που έχει δει περιστατικό μετά από θεραπεία μας και δεν το πίστευε. Θεωρούσε ότι το έκανε μόνος του ο χρόνος. Σε αυτό το κομμάτι είμαι πολύ στεναχωρημένος και απογοητευμένος. Όχι για μένα, αλλά για τα ζώα. Δεν υπάρχει πιστεύω/δεν πιστεύω. Είναι κανόνες φυσικής που ακολουθώ για να βοηθήσω έναν οργανισμό να θεραπευτεί.

Πιστεύεις ότι θα βοηθούσε εάν ήσασταν περισσότεροι;
Δε νομίζω. Γιατί και στη χειροπρακτική ανθρώπων που είμαστε περισσότεροι, δεν υπάρχει συνεργασία με ορθοπεδικούς, νευρολόγους, ή άλλους φυσιάτρους. Είναι πολύ λίγα αυτά τα περιστατικά και πολύ λίγοι οι γιατροί που θα μας παραπέμψουν ασθενείς. Και όταν συμβαίνει, το κάνουν είτε επειδή δε μπορούν να το βοηθήσουν – και σου λένε “πάρ’ το” γιατί ξέρουν ότι πρέπει να χειρουργηθεί και θα σου πουν μετά “είδες, δεν το βοήθησες” – είτε είναι άτομα που πράγματι θέλουν να βοηθήσουν, ή έχουν μυηθεί οι ίδιοι στα θαύματα της χειροπρακτικής ως ασθενείς. Είναι όντως επιστήμονες, διαβάζουν, κοιτάζουν πώς δουλεύουμε και βλέπουν ότι δεν κάνουμε ματζούνια. Είναι ελάχιστοι όμως.

Θα ήθελες να σας δεις να γίνεστε περισσότεροι;
Εννοείται! Εγώ πόσα χρόνια θα το κάνω δηλαδή, μετά τι θα γίνει; Μετά ποιος θα βοηθήσει τα ζώα; Θα πρέπει να φωνάζουν κάποιον απ’ έξω ή να τα πηγαίνουν έξω; Εγώ δε μπορώ να κάνω σχολή, ανατομία πού θα μάθουν; Εμείς κάναμε 3,5 χρόνια ανατομία.

Άρα το μόνο που μπορεί να γίνει είναι να το σπουδάσουν έξω.
Μόνο έξω και μόνο αφού έχουν τελειώσει κτηνιατρική ή χειροπρακτική για τους ανθρώπους.

Υπάρχει κάτι ακόμα που θα ήθελες να διευκρινίσεις;
Δε μπορώ να καταλάβω πώς ένας άνθρωπος μπορεί να περάσει όλη του τη ζωή χωρίς να τον έχει ξεμπλοκάρει/ευθυγραμμίσει ένας χειροπράκτης. Όταν πάω στη χειροπράκτη μου, στη μητέρα μου, δεν πάω επειδή με πονάει η πλάτη μου ας πούμε. Πάω επειδή κάτι έχει μπλοκάρει μέσα μου, μάλλον η ροή των εγκεφαλικών λειτουργιών, της νευρικής ενέργειας. Εγώ όμως μεγάλωσα μέσα σε αυτό, είμαι από μωρό έτσι. Δε μπορώ να καταλάβω για ποιο λόγο να μην έχει πάει κανείς σε χειροπράκτη, έστω και προληπτικά. Όποιος έχει νευρικό σύστημα και σπονδυλική στήλη θα έχει τραυματισμούς, είτε σωματικούς, είτε από τοξίνες, ή από σκέψεις. Κάποιος πρέπει να τον ισιώσει. Είναι σα να μου πεις ότι έχεις ένα αυτοκίνητο και δεν το έχεις πάει ποτέ για σέρβις.

Ίσως είναι πιο εξοικειωμένοι με άλλες ειδικότητες και απευθύνονται εκεί.
Και καλά κάνουν! Αυτό που λέω δεν είναι αντίθετο με τη συμβατική ιατρική και η κάθε ειδικότητα κάνει διαφορετική δουλειά άλλωστε. Αλλά μήπως πρέπει ο κόσμος να δώσει σημασία σε βασικούς κανόνες και νόμους; Όπως η άσκηση, η διατροφή, η πρόληψη που λέγαμε. Πρέπει να ξεμπλοκάρεις πρώτα το σύστημα και μετά προχωράς και στα επόμενα βήματα.