Ο ΑΧΑΛΙΝΩΤΟΣ ΕΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ

Μια ατυχής δήλωση από ένα κομματικό στέλεχος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί εύλογο φαινόμενο στην ενεργό πολιτική. Όταν όμως οι «ατυχείς δηλώσεις» δεν είναι μία αλλά πολλές, όταν προέρχονται από διαφορετικά στελέχη του ίδιου κόμματος και επαναλαμβάνονται με συνεπή περιοδικότητα, τό πράγμα αλλάζει. Μιλάμε για παγιωμένη αντίληψη. Με αυτά τα κριτήρια η πρόσφατη δήλωση περί «τζαμπατζήδων» από τον βουλευτή της Ν.Δ Βασίλη Οικονόμου δεν ήταν μια στιγμιαία ατυχία. Αντιθέτως κατέδειξε τον αχαλίνωτο ελιτισμό της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Προσπάθεια ανασκευής

Τα τελευταία 24ωρα ο Βασίλης Οικονόμου καταβάλει μία μεγάλη προσπάθεια να ανασκευάσει την δήλωσή του, για πολίτες που έχουν συνηθίσει να τους παρέχεται τζάμπα ηλεκτρικό ρεύμα. Αυτη που -όπως ήταν λογικό- προκάλεσε έντονες πολιτικές και κοινωνικές αντιδράσεις. Μίλησε για «μονταζιέρα» από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ και για παρανόηση των όσων είπε στην δημόσια τηλεόραση.

Παρόλα αυτά οι ισχυρισμοί του περί του ότι «δεν είμαστε στην εποχή του τζάμπα ούτε του δωρεάν και θα πρέπει να πληρώνει ο καθένας τις υποχρεώσεις του» και πως «στο τζάμπα έχει γαλουχηθεί μια κοινωνία η οποία πρέπει αυτή τη στιγμή να καταλάβει» έχουν καταγραφεί. Μάλιστα ακόμη και στις μεταγενέστερες δηλώσεις του επέμεινε να δηλώνει πως «δεν υπάρχει δωρεάν ρεύμα» κινούμενος στο ίδιο μήκος κύματος. Όλα αυτά σε μία περίοδο που οι λογαριασμοί ρεύματος και φυσικού αερίου που λαμβάνουν οι καταναλωτές ξεπερνούν πολλές φορές ακόμη και το μηνιαίο εισόδημά τους, δημιουργώντας συνθήκες κοινωνικής ασφυξίας στα νοικοκυριά.

Γιατί δεν ήταν εξαίρεση

Το πιο ενδιαφέρον ερώτημα όμως είναι αν ο βουλευτής του Υπολοίπου Αττικής (πλέον Περιφέρεια Αττικής) με τα όσα είπε κινήθηκε εντός των αντιλήψεων και του πνεύματος της Νέας Δημοκρατίας. Η απάντηση στο ερώτημα αυτό φαίνεται να είναι καταφατική.

Ο λόγος; Η πληθώρα ανάλογων ελιτίστικων δηλώσεων καταγράφονται στο ενεργητικό της ηγεσίας της Νέας Δημοκρατίας. Δηλαδή στον πρόεδρο της Κυριάκο Μητσοτάκη και στους δύο αντιπροέδρους της Άδωνι Γεωργιάδη και Κωστή Χατζηδάκη.

Πρώτος διδάξας ο Κυριάκος Μητσοτάκης

Ως ένα από τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα ελιτίστικης προσέγγισης ήταν η περίφημη ατάκα του Κυριάκου Μητσοτάκη όταν επρόκειτο να εξαγγείλει ένα ακόμη lockdown για τον Covid 19 στις 6 Νοεμβρίου του 2020: Τότε που δήλωσε πως γνωρίζει ότι υπάρχουν …άνθρωποι εξαρτημένοι από τον μισθό τους.

«Δεν είναι καθόλου εύκολο για μένα να πάρω την απόφαση να πάμε σε ένα πιο δραστικό lockdown γνωρίζοντας ότι υπάρχει οικονομικός πόνος. Γνωρίζοντας ότι υπάρχει ανασφάλεια. Γνωρίζοντας ότι υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι είναι εξαρτημένοι από τον μισθό τους» είχε αυτολεξεί πει ο πρωθυπουργός. Το Μέγαρο Μαξίμου -στις τότε διαρροές του- είχε επισημάνει ότι επρόκειτο για μία δήλωση συναίσθησης του τι συμβαίνει στην κοινωνία. Όμως η χρήση των λέξεων καταδείκνυε ακριβώς το αντίθετο.

Την αίσθηση αυτή επιβεβαίωσε και κατά την διάρκεια της διακυβέρνησής του ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όταν με προκλητικό τρόπο ο ίδιος δεν τηρούσε τα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας, Πλέον ενδεικτική περίπτωση το γλέντι στην Ικαρία, στο οποίο συμμετείχε στις 5 Φεβρουαρίου του 2021 εν μέσω σκληρής καραντίνας.

Άλλωστε το προφίλ του σημερινού πρωθυπουργού -όσον αφορά αυτού του είδους τα ζητήματα- ήταν ήδη διαμορφωμένο. Από την περίφημη δήλωσή του στην Διεθνή Έκθεση της Θεσσαλονίκης το 2017. Τότε που εκτιμούσε πως είναι αφύσικο να μην υπάρχουν κοινωνικές ανισότητες. «Δεν τρέφω αυταπάτες για μια κοινωνία χωρίς ανισότητες» είχε αναφέρει χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης «κάτι τέτοιο είναι αντίθετο στην ανθρώπινη φύση, όσοι το επιχείρησαν καταστρατήγησαν τελικά την ίδια τη δημοκρατία και τα ατομικά δικαιώματα».

Στον πρωθυπουργό πιστώνεται άλλωστε και η περίφημη «ατάκα» για τον «ψυκτικό από το Περιστέρι». Καταγράφθηκε στις 12 Μαϊου του 2019 όταν αναπαράγωντας ένα ταξικό στερεότυπο μίλησε για «το νέο παιδί στο Περιστέρι που είναι 20 χρόνων και θέλει να πάει σε μια τεχνική σχολή και θέλει να έχει μια καλή επαγγελματική εκπαίδευση για να βρει αύριο δουλειά ως ψυκτικός ή ως ένα παιδί που μπορεί να επισκευάζει ανελκυστήρες».

Λαϊκίστικος ελιτισμός από τον Άδωνη Γεωργιάδη

Ένα διαφορετικού τύπου ελιτισμό εκφράζει ο υπουργός Ανάπτυξης, Άδωνις Γεωργιάδης. Το σαφώς πιο λαϊκίστικο προφίλ με το οποίο πολιτεύεται δεν τον οδηγεί στην προβολή μιας εικόνας κοινωνικής ανωτερότητας. Όμως έχει αναδειχθεί ιδιαίτερα συνεπής στο να …αμφισβητεί την ένταση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι πολίτες. Επικαλούμενος συχνά ότι στο παρελθόν υπήρξε ένας από αυτούς.

«Οι έμποροι όλο φωνάζουν και διαμαρτύρονται. Ήμουν κι εγώ ένας από αυτούς και ξέρω» δηλώνει συχνά πυκνά στις τηλεοπτικές εμφανίσεις του όταν ρωτάται για τα προβλήματα που δημιουργεί η ακρίβεια και η οικονομική κρίση στην αγορά. Ανάλογη αίσθηση έχει ο αντιπρόεδρος της Ν.Δ και για τους λόγους που οι πολίτες δεν ψωνίζουν. «Η μείωση της κατανάλωσης οφείλεται σε ψυχολογικούς λόγους. Όταν ακούς για πόλεμο κάθε μέρα στα κανάλια, η κατανάλωση πέφτει. Τι κάνει ο άλλος; Μαζεύεται» είπε χαρακτηριστικά στις 21 Μαρτίου μιλώντας στον ΑΝΤ1 προσπερνώντας την …λεπτομέρεια των συνεχών ανατιμήσεων στα προϊόντα.

Λίγες εβδομάδες νωρίτερα στις 14 Φεβρουαρίου από το ίδιο κανάλι είχε θεωρήσει απολύτως φυσιολογικό και το πρόβλημα των υψηλών ενοικίων (που σήμερα η κυβέρνηση αναγνωρίζει εκπονώντας προγράμματα ενίσχυσης). Όπως είχε πεί «δεν μπορούμε να τα έχουμε όλα στη ζωή. Δεν μπορεί να έχουμε και χαμηλά ενοίκια και να πηγαίνει καλά η οικοδομή». Υπονοώντας σαφώς ότι όσοι αναζητούν κατοικία ….τα θέλουν όλα δικά τους. Στην ίδια εκπομπή άλλωστε υποστήριξε ότι «η οικονομία μας, πηγαίνει συγκριτικά με τους άλλους, εξαιρετικά καλύτερα» οπότε «ας μην γκρινιάζουμε όλη την ημέρα. Δεν μπορεί όλοι οι άλλοι να λένε ότι πάμε καλά κι εμείς όλη την ημέρα να γκρινιάζουμε. Δεν γίνεται».

Όταν μάλιστα ξέσπασε ο Πόλεμος στην Ουκρανία ο υπουργός Ανάπτυξης φρόντισε να στρέψει και αυτό το στοιχείο σε όσους αγανακτούν με την ακρίβεία λέγοντας: «Είναι ύβρις να διαμαρτύρονται οι Έλληνες για ακρίβεια όταν πέφτουν βόμβες στην Ουκρανία».

Ο Κωστής Χατζηδάκης και οι άνεργοι

Παρά τις διαφορετικές πολιτικές καταβολές του, ο έτερος αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κωστής Χατζηδάκης, συναγωνίζεται αν όχι σε ποσότητα σε ποιότητα τον Άδωνι Γεωργιάδη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η συστηματική συκοφάντηση των ανέργων που είναι καταγραμμένοι στα μητρώα του ΟΑΕΔ. Σε αυτήν επιδόθηκε πρόσφατα όταν ψηφίζονταν στην Βουλή το νομοθέτημα για την αλλαγή του πλαισίου λειτουργίας του οργανισμού.

Ο υπουργός Εργασίας είχε δηλώσει πως «η μακρόχρονη παραμονή στο μητρώο του ΟΑΕΔ ατόμων που δεν εισπράττουν επίδομα ανεργίας, ούτε εμφανίζουν εισοδήματα από άλλες πηγές, δημιουργεί εύλογες υπόνοιες ότι κάποιοι προτιμούν να εργάζονται με «μαύρα» προκειμένου να παραμένουν στο μητρώο του οργανισμού και να διατηρούν τις παροχές που συνδέονται με αυτό (μοριοδότηση για προσλήψεις στο Δημόσιο, προγράμματα δωρεάν κοινωνικού τουρισμού, δωρεάν μετακινήσεις)». Μια δήλωση που «τσουβάλιασε» το περίπου 1.000.000 ανέργων εκτιμώντας πως επιθυμούν να εργάζονται δίχως ασφάλιση για να απομυζούν το δημόσιο.

Ανάλογες δηλώσεις είχε χρησιμοποιήσει για να στηρίξει και το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας που μεταξύ άλλων περιλάμβανε την κατάργηση του 8ωρου. Είχε – θυμίζουμε- δικαιολογήσει τις ρυθμίσεις αυτές με ένα παράδειγμα που πρόδιδε ότι ο υπουργός Εργασίας ελάχιστη σχέση είχε με την καθημερινότητα των εργαζομένων. Το περίφημο … «μάζεμα της ελιάς». Προκειμένου να στηρίξει την πρόβλεψη του νόμου ώστε να επιτρέπεται η εργασία των 10 ωρών και στην συνέχει να αναπληρώνεται με μέρες άδειας είχε πεί: «Αν εγώ δουλεύω στο αεροδρόμιο της Ρόδου και θέλω τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο να πάω να μαζέψω ελιές. Δουλεύω οκτώ ώρες. Τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο για να μαζέψω ελιές πρέπει να πάρω άδεια άνευ αποδοχών. Άνευ αποδοχών. Τι λέμε εμείς. Αν θες εσύ που έχει το πρόβλημα αυτό μπορείς να συμφωνήσεις με τον εργοδότη σου να δουλεύεις παραπάνω ώρες το καλοκαίρι και το χειμώνα να πας να μαζέψεις τις ελιές σου αλλά όχι με άδεια άνευ αποδοχών. αλλά πληρωμένη».

Εκρητικός συνδυασμός

Σε όλα αυτά θα μπορούσαμε να προσθέσουμε και δεκάδες άλλες δηλώσεις υπουργών και βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας. Δίχως όμως να αλλάξει το ότι δεν πρόκειται για προσωπικές προσεγγίσεις. Αντιθέτως ο ελιτισμός, σε όλες τις μορφές του, μοιάζει να είναι κυρίαρχο στοιχείο στην αντίληψη της πραγματικότητας που έχει το κυβερνών κόμμα, εκπορευόμενη με ξεκάθαρο τρόπο από την ηγεσία του. Το δεδομένο αυτό ίσως θα ήταν δευτερεύον σε κάποια άλλη πολιτική περίοδο. Στις παρούσες συνθήκες, των ακραίων ανατιμήσεων, όμως δημιουργεί εκρητικό συνδυασμό με την ολοένα αυξανόμενη κοινωνική οργή.