Ο ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ, ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ, Η ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΠΕΡΙ PUSHBACKS ΚΑΙ ΤΟ ΧΑΜΕΝΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑΣ
Ο χθεσινός διαξιφισμός στο Μέγαρο Μαξίμου, στο τέλος της ημέρας, εξυπηρετεί την κυβέρνηση. Αφού δε συζητάμε για τις βίαιες επαναπροωθήσεις αλλά για την προσωπική ζωή της ολλανδής δημοσιογράφου.
Μην αμφιβάλλετε καθόλου ότι ο χθεσινός διαξιφισμός του πρωθυπουργού με την ολλανδή δημοσιογράφο, Ίνγκεμποργκ Μπέχελ, στο πλαίσιο της συνέντευξης τύπου για την επίσκεψη του ολλανδού πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε, ενισχύει το προφίλ του Κυριάκου Μητσοτάκη. Η συντριπτική πλειοψηφία των ελληνικών μίντια έχει προχωρήσει από χθες το βράδυ σε μια δολοφονία χαρακτήρα της Ολλανδής για να την ακυρώσει. Η παράλληλη αφήγηση εστιάζει στην πυγμή του πρωθυπουργού που «στο όνομα του ελληνικού λαού» αρνήθηκε την προσβολή κι απάντησε στην ασεβή δημοσιογράφο από την Εσπερία που τόλμησε να θίξει την βαρβαρότητα ενδεχόμενων pushbacks στο Αιγαίο. Το κυρίαρχο αφήγημα που κοπιωδώς δημιουργείται είναι μια ελληνική εκδοχή του “not in my house”, με το οποίο ο Μπαράκ Ομπάμα είχε αποκρούσει τρανς ακτιβίστρια στον Λευκό Οίκο το 2015.
Καμία σχέση, φυσικά. Αλλά, αυτό δεν έχει και πολλή σημασία.
Ο πρωθυπουργός και το σύστημα προπαγάνδας που τον υποστηρίζει έχει επιλέξει από την πρώτη μέρα την στόχευση στα κατώτερα ένστικτα της κοινής γνώμης. Από τον Φεβρουάριο του 2020 που «παίζαμε πόλεμο με τους εισβολείς στον Έβρο» μέχρι το πρόσφατο περιστατικό στο Πέραμα.
Μην αμφιβάλλετε, επίσης, ότι για την ενίσχυση του προφίλ φταίει ο τρόπος που επέλεξε η κυρία Μπέχελ να κάνει τη δουλειά της. Βουλιάζοντας στα θολά νερά που ενώνεται η δημοσιογραφία με τον ακτιβισμό, πνίγοντας στο τέλος της ημέρας τις ευγενείς προθέσεις και των δύο. Σκεφτείτε πόσο διαφορετική θα ήταν η στιχομυθία, και προφανώς το συμπέρασμά της, αν η δημοσιογράφος αντί να κατηγορήσει με συναισθηματισμό τον πρωθυπουργό ότι «λέει ψέματα» του είχε παραθέσει στοιχεία από δεκάδες αναφορές ανθρωπιστικών οργανώσεων, μαρτυρίες ΜΚΟ και ρεπορτάζ (κατά κανόνα διεθνών) ΜΜΕ, ζητώντας του να αντικρούσει, επίσης με στοιχεία, το γεγονός των βίαιων επαναπροωθήσεων (pushbacks). Μπορούμε μόνο να υποθέσουμε την κατάληξη, αλλά κάτι μου λέει ότι δε θα ήταν και πολύ διαφορετική από το ξεγύμνωμα του τότε υπουργού Τουρισμού κ. Θεοχάρη πριν λίγους μήνες στη βρετανική τηλεόραση.
Αντίθετα, ο τρόπος που επέλεξε η ολλανδή δημοσιογράφος έφτιαξε μεν ένα καταστασιακό event για φασαρία στα σόσιαλ μίντια, αλλά στο φινάλε εξυπηρετεί την επικοινωνία της κυβερνητικής αφήγησης. Σήμερα, δεν συζητάμε την ουσία του ζητήματος. Συζητάμε αν η Ολλανδή έχει υπηρέτες, αν έχει σχέση, με ποιον και τι εθνικότητας είναι, γιατί είχε συλληφθεί στην Ύδρα πριν λίγους μήνες, τι έχει γράψει στο παρελθόν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κι όλα αυτά, σερβιρισμένα στο πιάτο «να τους πάρετε σπίτια σας» (πλέον δεν το λένε μόνο οι Χρυσαυγίτες, το λένε και στην τηλεόραση) με διπλή δόση πατροπαράδοτου σεξισμού.
Για την ταμπακιέρα, όμως (σχεδόν ούτε) κουβέντα. Η προστασία της πρωθυπουργικής κι εθνικής τιμής κυριάρχησε έναντι της παραδοχής ότι (δανείζομαι αυτό που έγραψε η δημοσιογράφος Ξένια Κουναλάκη στο Facebook): «Δεν κάνουμε pushbacks, τους σπρώχνουμε λίγο παραπέρα και περιμένουμε να τους πάρουν οι Τούρκοι (κοινώς pushbacks)». Κολυμπάμε δηλαδή σε μια πολύ λεπτή γραμμή τήρησης των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου, ζώντας στα θαλάσσια σύνορα μια προσφυγική εκδοχή του «τι είναι νόμιμο και τι ηθικό (ή ανθρωπιστικό)».
Πριν λίγες εβδομάδες, η διευθύντρια του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας δήλωσε στο NEWS 24/7 ότι «τα pushbacks της Ελλάδας είναι και βίαια και παράνομα». Επισης, πρόσφατα αρκετά έγκυρα ευρωπαϊκά μέσα -ανάμεσά τους o Independent, το Der Spiegel και η Liberation – δημοσίευσαν τα ευρήματα έρευνας της ΜΚΟ Lighthouse Reports σχετικά με τις βίαιες επαναπροωθήσεις σε Ρουμανία, Κροατία κι Ελλάδα. Για την χώρα μας, η έρευνα ανέφερε ότι υπάρχουν «δημόσια διαθέσιμα βίντεο από 635 υποτιθέμενα περιστατικά pushback που πραγματοποιήθηκαν από Έλληνες συνοριοφύλακες στο Αιγαίο από τον Μάρτιο του 2020».
Είναι αναχαιτίσεις; Είναι επαναπροωθήσεις; Όποια κι αν είναι η διατύπωση, δεν υπάρχει αρκετά μεγάλο χαλάκι για να κρυφτεί η πραγματικότητα. Ακόμα κι αν το θέμα δε φαίνεται να απασχολεί ιδιαίτερα τους έλληνες πολίτες. Ακόμα κι αν η Ευρώπη κάνει πως δεν βλέπει κάτι που μοιάζει με συμφωνία «μισή ντροπή δική μας, μισή δική τους»…