ΟΙ 21 ΚΑΛΥΤΕΡΟΙ ΔΙΣΚΟΙ ΤΟΥ 2021

Μέχρι το 2018 δεν είχα Spotify. Επιχειρηματολoγούσα μάλιστα παθιασμένα εναντίον του σε αδιέξοδες συζητήσεις με κάποια, τετριμμένα είναι η αλήθεια, επιχειρήματα περί «διολίσθησης της μουσικής σε πληροφορία» και λοιπά ημιακαδημαϊκά. «Έσπασα» εκείνο το καλοκαίρι στην αίθουσα αναμονής του «Ελευθέριος Βενιζέλος», χρειαζόμουν αρκετή μουσική με ένα υπερατλαντικό ταξίδι μπροστά μου κι εγκατέστησα την εφαρμογή.

Κι όπως συνήθως συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις, μετά δεν υπήρχε γυρισμός. Η πλατφόρμα έγινε μέρος της καθημερινότητας, σταδιακά εξαφάνισε στικάκια και σκληρούς δίσκους, μείωσε επισκέψεις σε τορεντάδικα και λοιπά ύποπτα στέκια. Το σημαντικότερο; Ανανέωσε τα κύτταρα της μουσικοφιλίας, κάνοντας ακόμα πιο άμεσο το τσεκάρισμα της νέας μουσικής και λιγάκι πιο πλούσιους τους δισκοπώλες με τους οποίους έχουμε συνάψει σύμφωνο συμβίωσης.

Όλα καλά μέχρι εδώ, αλλά μην ξεχνάτε ότι όλα στη ζωή έρχονται με ένα τίμημα. Λέγεται αλγόριθμος και λειτουργεί ύπουλα. Βάζοντας κι αυτήν την πλατφόρμα στην καθημερινότητά μας, της αποδώσαμε καθεστώς influencer στο μουσικό μας γούστο (ακόμα κι αν θεωρούμε ότι έχουμε ανοσία σε τέτοια επιρροή). Ο αλγόριθμος μας διαβάζει, μας γνωρίζει απ’ έξω κι ανακατωτά και μετά μας σερβίρει. Σταδιακά διαμορφώνει και τις προτιμήσεις μας. Κάπως έτσι η λίστα με τα «αγαπημένα του 2021» έχει 14/21 άλμπουμ που προέρχονται από τη Μεγάλη Βρετανία. Η μισή αλήθεια είναι ότι τα παιδιά του Brexit σε διαφορετικές σκηνές, από τη νέα τζαζ και τον urban ήχο μέχρι το νέο post punk, φτιάχνουν την καλύτερη μουσική που έχει βγει από το Νησί από την εποχή της Britpop. Η άλλη μισή είναι η βρετανική μεροληψία του αλγόριθμου, αν το καλοσκεφτείτε κρύβεται μια τέτοια ιστορία πίσω κι από το δικό σας “Wrapped” με ό,τι ακούσατε τους προηγούμενους 12 μήνες.

Αυτό είναι και το βασικό μουσικό συμπέρασμα της φετινής χρονιάς, από εκείνα που παραδοσιακά σκιπάρετε στην ανάγνωση για να φτάσετε στο countdown. Λες και δεν είχαμε άλλες υπαρξιακές αναζητήσεις, ας προσθέσουμε ακόμα μία: ποιος έχει τον έλεγχο του γούστου μας, εμείς ή η μηχανή;

Ακολουθούν 21 δίσκοι για το 2021…

21. BADBADNOTGOOD, Talk Memory

Οι καναδοί τζαζ εκσυγχρονιστές κυκλοφόρησαν το μάλλον πιο αδύναμο άλμπουμ της μέχρι τώρα εντυπωσιακής δεκαετούς πορείας τους, κάτι που σημαίνει βέβαια ότι κυκλοφόρησαν και πάλι έναν από τους αξιοσημείωτους δίσκους τόσο του είδους όσο και της χρονιάς γενικότερα. Μας έλειψε η «βρωμιά» των hip hop συνεργασιών τους, αφού το πήγαν βιρτουόζικα full instrumental δουλεύοντας σε ένα κομμάτι με τον Floating Points και στο μεγαλύτερο μέρος του δίσκου με τον βραζιλιάνο καλτ συνθέτη των 70s Arthur Verocai. [XL/Innovative Leisure]

20. Damon Albarn, The Nearer the Fountain, More Pure the Stream Flows

Με τίτλο που θυμίζει παλιά σοφιστεία του Ερίκ Καντονά, μαλλί που γυρίζει σε πρώιμες εποχές U-Matic, την Ισλανδία ως έμπνευση και μια σκοτεινή πεσιμιστική διάθεση ο Damon Albarn δεν άφησε ούτε το 2021 χωρίς δισκογραφικό στίγμα. Αυτή τη φορά δεν «κρύφτηκε» πίσω από τους Gorillaz ή τους the Good, the Bad and the Queen, «άφησε» την Covid-19 να μετατρέψει ένα έργο που προοριζόταν για ορχήστρα σε ένα βαθιά εσωτερικό “singer-songwriter” άλμπουμ που ίσως νε μην έχουμε εκτιμήσει ακόμα πλήρως αφού βγήκε στις αρχές Νοεμβρίου. [Trangressive]

19. IDLES, Crawler

Με τον συναυλιακό κουβά που έχουμε πάει λόγω της πανδημίας εκκρεμεί ακόμα να τους δούμε στα μέρη μας (ήταν ανακοινωμένοι για το καλοκαίρι του 2020, μέχρι στιγμής δεν έχει ανανεωθεί το ραντεβού για το 2022). Για να επιβεβαιώσουμε από κοντά ότι είναι το πιο χορταστικό λάιβ γκρουπ της εποχής μας, κάτι που μάλλον κάνει τα άλμπουμ τους μέχρι τώρα να φαίνονται λίγο καλύτερα απ’ ότι είναι στην πραγματικότητα. Το Crawler είναι ο πιο «εύκολος» δίσκος της καριέρας τους, ο πιο post-punk αν θέλετε. Έτσι λοιπόν μετά την περσινή συνεργασία με το τρομερό παιδί του βρετανικού hip hop, Slowthai, αυτό που απομένει είναι να ενδώσουν και στις ντίσκο μπασογραμμές για να εκπληρωθεί η προφητεία που τους θέλει “Clash της γενιάς του Brexit”. [Partisan]

18. Sons of Kemet, Black to the Future

Ο Shabaka Hutchings είναι ο αναμφισβήτητος αρχηγός της «βρετανικής τζαζ έκρηξης» που φούντωσε την τελευταία πενταετία. Κάθε χρόνο με κάποιο από τα σχήματά του (Shabaka and the Ancestors. The Comet is Coming) έχει θέση σε αυτές τις λίστες, φέτος ήταν η σειρά των Sons of Kemet. Με ένα άλμπουμ «ζόρικο», μυστικιστικό, πνιγμένο στα τροπικά πνευστά, (από τον τίτλο) πιστό στις αφρικανικές ρίζες. [Impulse!]

17. Liminanas + Laurent Garnier, Da Pelicula

Μια συνεργασία που θα ενέκρινε ο θείος Andy (Weatherall) ανάμεσα στους «γκαραζιέρηδες από τα Πυρηναία» και τον συμπατριώτη τους βαρόνο του techno. Ωραίο εξώφυλλο, αρκετά fillers κι ένα από τα σπουδαιότερα τραγούδια της χρονιάς, το υπέροχο “Saul” – σαν Serge Gainsburg on ecstasy. [Because Music]

16. Squid, Bright Green Field

Πιο φιλόδοξοι ηχητικά από τους Idles, πιο περίπλοκοι από τους τίμιους Shame (που μπορεί και να μην ήταν πρώτοι αναπληρωματικοί στη λίστα αν δεν είχαν αναβάλλει την εμφάνισή τους στην Αθήνα πριν λίγες μέρες), οι Squid από το Μπράιτον κυκλοφόρησαν το ντεμπούτο τους προσπαθώντας να συγκεράσουν το intellectual με το punk, χωρίς να διστάσούν να στάξουν και μερικά electronics πάνω από τις θορυβώδεις κιθάρες τους. Ίσως έχουν το πιο περιπετειώδες μέλλον από κάθε άλλη μπάντα της γενιάς τους. [Warp]

15. Armand Hammer/The Alchemist, Haram

Στο τέλος της ημέρας (και της χρονιάς) ο Tyler the Creator είναι που «παίρνει το hip hop χαρτί» στις λίστες με το Call Me If You Get Lost, αλλά δώστε λίγη προσοχή σε αυτή τη συνεργασία του underground νεοϋρκέζικου ντουέτου Armand Hammer με τον παραγωγό που καθόρισε τα 00s (κι επίσημο DJ του Eminem), Alchemist. Ένα θεοσκότεινο, εφιαλτικό 40λεπτο mixtape με όσους (λίγους) εφιάλτες περίσσεψαν από το προ δεκαετίας ντεμπούτο των Death Grips. Fun fact: Armand Hammer ήταν το όνομα ενός αμερικάνου δισεκατομμυριούχου που έμεινε στην ιστορία ως «ο αγαπημένος καπιταλιστής του Λένιν». [Backwoodz Studioz]

14. Low, Hey What

Με μια σταθερή, (τι άλλο παρά) χαμηλού προφίλ πορεία εδώ και τρεις δεκαετίες, το γκρουπ από το Ντούλουθ της Μινεσότα είναι πια συνώνυμο της indie συνέπειας κι αξιοπιστίας. Οι αρμονίες της Mimi Parker στα φωνητικά του Alan Sparhawk επιστρέφουν στο 13ο στούντιο άλμπουμ τους (και πρώτο που, τεχνικά, υπογράφουν ως ντουέτο), ένα πιο «προσιτό» σύνολο τραγουδιών χωρίς τον ηλεκτρονικό πειραματισμό του προηγούμενου Double Negative, ιδανικό για να μας υπενθυμίζει πόσο μας έχει λείψει να κλειστούμε μια κρύα νύχτα σε ένα λαϊβάδικο και να αφήσουμε μια μπάντα που αγαπάμε να μας ζεστάνει. Όπως εκείνο το βράδυ τον Ιανουάριο του 2015 στο Fuzz, σε μια από τις πιο μυσταγωγικές βραδιές που έζησε η Αθήνα στα 10s. [Sub Pop]

13. LoneLady, Former Things

Ίσως έτσι θα ακουγόταν η Factory αν δεν ήταν δημιούργημα «πέντε πολύ ετεροφυλόφιλων, πολύ ερωτευμένων μεταξύ τους ανδρών» που μοιραία τη φαλίρισαν. H Julie Campbell, γέννημα-θρέμμα του Μάντσεστερ, μεταφράζει εδώ και μια δεκαετία την κληρονομιά του θρυλικού label σε ένα αιχμηρό ηλεκτρονικό post punk, φεμινιστικά ενημερωμένο κι ενίοτε ραδιοφωνικά ελκυστικό όπως στα εναρκτήρια κομμάτια ‘The Catcher” και ‘(There Is) No Logic”. [Warp]

12. Burial + Blackdown, Shock of Power of Love

Τι κι αν είναι EP με διάρκεια λίγο μικρότερη από 28 λεπτά; Τι κι αν κάθε κυκλοφορία του Burial δε συνταράσσει πια τα ηλεκτρονικά πλήθη όπως συνέβαινε τα πρώτα χρόνια της καριέρας του, ειδικά όσο παρέμενε κρυφό το πρόσωπο και η ταυτότητα του; Εδώ συνεργάζεται με τον blogger Blackdown σε μια rave συμφωνία 4 κομματιών που τον βρίσκουν “at his most EMO” (όπως έγραψε το Pitchfork) με αποκορύφωμα το δεκάλεπτο επος “Dark Gesthemane” – o Burial στα καλύτερά του σε ένα κολάζ garage αναμνήσεων, «χέρια ψηλά» synth riffs και των ήχων που κάνουν τα βινύλια που έχουν παίξει σε περισσότερα πάρτι από όσα έχεις πάει. [Keysound]

11. Arlo Parks, Collapsed in Sunbeams

Σε μια χρονιά που οι νέες μαύρες φωνές από τη Μεγάλη Βρετανία αποτέλεσαν σαφή και κύρια τάση (Cleo Sol, Joy Crookes, Little Simz), η Arlo Parks λοξοκοίταξε και προς την pop κυκλοφορώντας ένα άλμπουμ που παραδίδει αυτό που υπόσχεται: σε αιχμαλωτίζει στο φως του. Φρεσκάδα, (gender και genre) ρευστότητα και Gen Z πόιηση από ένα κορίτσι που γεννήθηκε το 2000, αγαπά το ίδιο την Sylvia Plath και την Joni Mitchell κι απορροφά τις επιρροές της καταγωγής της που σπάνε σε τέσσερα κομμάτια: είναι μισή Νιγηριανή, κατά 1/4 από το Τσαντ, 1/4 από τη Γαλλία, έχοντας γεννηθεί και μεγαλώσει στο δυτικό Λονδίνο. [Transgressive]

10. Nick Cave & Warren Ellis, Carnage

Κάπου ανάμεσα στα κείμενα που δημοσιεύει εδώ και τρία χρόνια στα Red Right Hand files, live άλμπουμ «σόλο με ένα πιάνο» (σαν το περσινό συγκλονιστικό Idiot Prayer) και την περιοδεία «Συζητήσεις με τον Nick Cave» που διέκοψε βίαια η πανδημία, ο Cave ξεμονάχιασε τον Ellis από τους υπόλοιπους Bad Seeds (ή τους ξεμονάχιασε η Covid-19, για να είμαστε ακριβείς). Το αποτέλεσμα ίσως είχε λιγότερη ενέργεια από εκείνα της μπάντας, αλλά περισσότερο χώρο για τον Cave να ζωγραφίσει στίχους υπαρξιακούς, ενίοτε τρομακτικούς, πάντα θρησκευτικούς πάνω στα θέματα του Ellis. Όπως στο “White Elephant”, ένα από τα καλύτερά του ever, που απειλεί: “I’m a Botticelli Venus with a penis/ Riding an enormous scalloped fan/ I’m a sea foam woman rising from the spray/ And I’m coming to do you harm/ With a gun in my pants full of elephant tears/ And a seahorse on each arm/ With my elephant gun of tears I’ll shoot you all for free/ If you evеr think about coming ’round here/ I’ll shoot you in the fucking facе/ If you think of coming around here”.
Τώρα μπορείτε να κλείσετε τα μάτια και να το κάνετε εικόνα… [Goliath]

9. Joy Orbison, still slipping vol. I

Τι κάνουν οι bassheads όταν μεγαλώσουν; Παρατάνε (για λίγο;) την υποχρέωση να ταΐζουν με bangers τους ομολόγους της στις υγρές αποθήκες του Λονδίνου και, αν τους λένε Joy Orbison, περνάνε στην επόμενη -την post dubstep- πίστα με ένα άλμπουμ κλειστοφοβικό και υπνωτικό που κινείται στις χορευτικές παρυφές αλλά ποτέ δεν τις παραβιάζει. Περιέχει, μάλιστα, εδώ κι εκεί συζητήσεις μεταξύ των μελών της οικογένειας του δημιουργού. Κι αυτό δεν είναι άβολο ή αμήχανο. Είναι το πρώτο του ολοκληρωμένο LP. [XL Rercordings]

8. Black Country, New Road, For the First Time

Παρότι το μέλλον τους προδιαγράφεται περισσότερο «έντεχνο» απ’ ότι μάλλον μπορούμε να αντέξουμε, αυτή η κυκλοφορία τους ήταν απαραίτητη. Για να εξαργυρωθεί/λυτρωθεί το μεγάλο προπανδημικό hype που σε κάθε τόνο υπερβολής τους διαφημίζει από το 2018 κι έπειτα ως το “next big thing”. To For the First Time είναι περισσότερο μια συλλογή κομματιών τους από αυτήν την περίοδο παρά ένας δίσκος με συνοχή, αρχή-μέση-τέλος, και δείχνει τις δύο κατευθύνσεις που ανοίγονται μπροστά τους: η μία είναι οι Slint (όπως στο “Sunglasses”, κομμάτι που ήδη τους έχει εξασφαλίσει υστεροφημία) και το άλλο είναι μια συζητήσιμη «βιρτουόζικη» φλεγματική εκδοχή των Gogol Bordello (…που ούτε να το σκέφτονται δηλαδή). [Ninja Tune]

7. SAULT, Nine

Το Nine, πέμπτο άλμπουμ του (οχί και τόσο πια) μυστηριώδους σχήματος από το Λονδίνο μέσα σε δύο χρόνια (!!!) έχει αυτήν ακριβώς την ατυχία. Να έρχεται ως follow up, όχι ενός αλλά, δύο δίσκων που κάλλιστα θα μπορούσαν να είναι οι «καλύτεροι του 2020». Αν το βγάλεις αυτό από το τραπέζι, αν ξεχάσεις ότι ξαφνικά βάλαμε πολύ SAULT στο πιάτο μας, τότε έχουμε άλλη μια επικύρωση ότι αυτό είναι το γκρουπ που ορίζει τον urban ήχο της εποχής. Με ίσες μεζούρες street και retro, αλήτικου νευρικού funk κι ελαφρά γυαλισμένου μοντέρνου R’n’B και με φαρδιά-πλατιά την υπογραφή ενός, χωρίς καμία αμφιβολία, σπουδαίου παραγωγού: του Inflo που θα συναντήσουμε και πιο ψηλά στη λίστα. [Forever Living Originals]

6. El Michels Affair, Yeti Season

Εδώ και δεκαπέντε χρόνια ο Leon Michels είναι μια όμορφη παραδοξότητα της αμερικάνικης neosoul. Πότε μπαινοβγαίνει στους δίσκους των μεγάλων ονομάτων της σκηνής (από τον Lee Fields στους εκλιπόντες Sharon Jones και Charles Bradley), πότε διασκευάζει ολόκληρους δίσκους των Wu-Tang Clan, πότε φέρνει στα μέτρα του πορνό σάουντρακ όπως έκανε με το Adult Themes το 2020. Τίποτα πιο φυσιολογικό, λοιπόν, για το 2021 από το να συνεργαστεί με τη βρετανίδα, ινδικής καταγωγής, Piya Malik και να φτιάξει ένα άλμπουμ που τραγουδιέται σε Hindi γλώσσα, σαρώνοντας ξεπερασμένους όρους όπως «έθνικ». [Big Crown]

5. Floating Points/ Pharoah Sanders & The London Symphony Orchestra, Promises

Ο Sam Shepherd (όπως είναι το κανονικό όνομα του Floating Points) το άξιζε και με το παραπάνω να είναι εκείνος για τον οποίο θα ξαναφυσούσε το σαξόφωνό του μετά από δύο δεκαετίες ο τζαζ θρύλος Pharoah Sanders στα 81 του. Ηχογράφησαν μαζί με τη λονδρέζικη συμφωνική ορχήστρα το 2019-20 και τελικά ο δίσκος κυκλοφόρησε τον Μάρτιο της φετινής χρονιάς αποτελώντας κι ένα από τα σημαντικότερα μουσικά γεγονότα της. Το μεγαλεπήβολο του εγχειρήματος, ειδικά στον καιρό της πανδημίας που όλα μίκρυναν, ίσως προϊδέαζε για κάτι πιο γκραντιόζο, όμως εδώ η ηχητική διεύθυνση του Shepherd συνίσταται στο να αφαιρέσει και να αραιώσει. Το άλμπουμ αποτελείται από 9 θέματα, στην ουσία όμως πρόκειται για ένα 45λεπτο κονσέρτο με το σαξόφωνο στο κέντρο, όσο πλήκτρα κι έγχορδα στο πλάι του εκφράζονται με τη μέγιστη δυνατή διακριτικότητα. Τόση ώστε ακόμα κι αν δεν υπήρχε ο όρος ambient jazz να έπρεπε να τον εφεύρουμε. [Luaka Bop]

4. Dry Cleaning, New Long Leg

Τα πάντα γύρω από αυτό το άλμπουμ θυμίζουν 90s. Τους Sonic Youth, προφανείς προπάτορες του κουατρτρέτου από το νότιο Λονδίνο. Τους Life Without Buildings και το “looking in your eyes” του ¨New Town” να ακούγεται σαν μάντρα λίγο μετά το μιλένιουμ, όλη μέρα στον Rock FM και τα βράδια στα Χοροστάσια, τα Κόρτο και τα Ντεκαντάνς.
Τα πάντα γύρω από αυτό το άλμπουμ σε κάνουν να τους περιμένεις πώς και πώς να έρθουν και να το παίξουν στο Ρόδον. Κι εκεί είναι ΄που έρχεται η απαγγελία της Florence Shaw να υπενθυμίσει ότι και το 2021 «ένα άλλο indie (μπορεί να) είναι εφικτό». [4AD]

3. Arab Strap, As Days Get Dark

Δεν τους περίμενε κανείς, το αγαπημένο ντουέτο εμφανίστηκε από το πουθενά στη μέση του λοκντάουν με το πρώτο του άλμπουμ εδώ και 16 χρόνια. Μας πέτυχαν σε μια φάση ιδρυματισμού και μας πότισαν σκωτσέζικο wit με βαριά προφορά που ξεκαθαρίζει από την αρχή: “I don’t give a fuck about the past/Or glory days gone by”. Κάπως έτσι το As Days Get Dark ξεδιπλώνεται στο γνώριμό τους ύφος: αδίστακτη ειρωνεία, στακάτη παρατήρηση στα πιο απίθανα σημεία όπως τα σύγχρονα trends της ψηφιακής πορνογραφίας και οι ανοιχτοί γάμοι, αδυσώπητος αυτοσαρκασμός της μέσης ηλικίας. Αυτό δηλαδή που δεν ξέραμε ότι χρειαζόμασταν ενώ ξεφλουδίζαμε μια καραντίνα-μπαμπούσκα. [Rock Action]

2. Madlib feat. Kieran Hebden, Sound Ancestors

Η μοναδική ικανότητα του Madlib να μεταποιεί ήχους συναντά εδώ την παραγωγική ευφυΐα του Four Tet (aka Kieran Hebden) σε έναν δίσκο βγαλμένο από τα άγρια όνειρα των music nerds. O Otis Jackson Jr., όπως είναι το όνομα του καλιφορνέζου παραγωγού, εμπιστευόταν επί δύο χρόνια θέματα, φράσεις και samples στον «αδερφό» του στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Η δουλειά του Hebden ήταν να ξεδιαλέξει, να μοντάρει, να βάλει στη σειρά. Το αποτέλεσμα είναι ένας συναρπαστικός δίσκος που μέσα στον πειραματισμό του παραδίδει δύο από τα κομμάτια της χρονιάς (“The Call” και “Road of the Lonely Ones”), εξαντλώντας τη λειτουργικότητα δανείων τόσο μακρινών μεταξύ τους όσο ο Snoopy Dogg και οι Young Marble Giants. [Madlib Invazion]

1. Little Simz, Sometimes I Might Be Introvert

Το τέταρτο άλμπουμ της 27χρονης Βρετανίδας (με καταγωγή από τη Νιγηρία) είναι ένα «αριστούργημα που περίμενε να συμβεί». Οι προειδοποιητικές βολές είχε είχαν δοθεί με τις προηγούμενες κυκλοφορίες (ιδιαίτερα το γεμάτο τσαγανό Grey Area του 2019), τις συμμετοχές στις δουλειές των SAULT, ακόμα και το πέρασμα από το τηλεοπτικό Top Boy. H Little Simz ήταν έτοιμη για τον Μεγάλο Δίσκο. Και το Sometimes I Might Be Introvert (σε παραγωγή του Inflo) είναι τέτοιος. Στα τραγούδια του, στην παραγωγή του, στη φιλοδοξία του, στο πακετάρισμα του με τα μικρά φιλμ που συνόδευσαν τα πρώτα singles.
Συνδυάζει την hip hop εξυπνάδα του δρόμου φλερτάροντας ακόμα και με το trap κι αναμετριέται με την πρόκληση των μεγάλων ενοχηστρώσεων παίζοντας και στο σαλόνι της soul που ήρθε για να μείνει κλασική. Είναι η φρεσκάδα του τώρα, μια αναπολογητική αποθέωση της μαύρης ταυτότητας που εκφράζει το αίτημα της στιγμής (“Woman to woman, I just wanna see you glow”) παραλαμβάνοντας ταυτόχρονα και την σκυταλή από το παρελθόν. Το κορίτσι που 3 χρόνια πριν φλέξαρε “I’m Jay-Z on a bad day, Shakespeare on my worst days” , ωρίμασε. Βρίσκοντας τη θέση του στην αλυσίδα του μαύρου ήχου: δίπλα στη Solange, κάπου ανάμεσα στη Lauryn Hill και την Amy. [Age 101/AWAL]