ΟΙ ΦΡΟΥΡΟΙ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΑΣ
Το νήμα που συνδέει το "Συνέδριο Γονιμότητας" με το "Έγκλημα στα Γλυκά Νερά" είναι μια βιομηχανία που θέλει να μας γυρίσει πολλά πολλά χρόνια πίσω.
Κάθε φορά που έχουμε μια τέτοια υπόθεση στην επικαιρότητα, και δυστυχώς σαν να παραέγινε συχνό το «συχνά» (τουλάχιστον 12 τέτοιες περιπτώσεις τους τελευταίους 18 μήνες), σκέφτομαι αν είναι το «μείζον» να επικεντρωνόμαστε στη μάχη γύρω από τη χρήση της λέξης «γυναικοκτονία». Ο όρος είναι απόλυτα δόκιμος, είναι απόλυτα χρησιμος, αυτό που σκέφτομαι είναι μήπως αναλωνόμαστε σε μια συζήτηση που μας απομακρύνει από την «ουσία», μήπως παθαίνουμε «σόσιαλ μίντια». Και το συζητάω με τις γυναίκες του κύκλου μου. Και μου λένε «έχει σημασία, αλλά δεν μπορείς να το καταλάβεις, δε θα το καταλάβεις ποτέ αφού δεν μπορείς να μπεις στη θέση μας». Και νευριάζω γιατί τους λέω ότι δεν μπορεί να σκοντάφτει η συζήτηση σε ένα τείχος – δεν είμαστε απέναντι, είμαστε μαζί. Και τότε νευριάζουν κι αυτές και μου εξηγούν ότι αυτό που δεν καταλαβαίνω είναι το βάθος που μπορεί να φτάσει η έννοια της «κτητικότητας». Έτσι όπως πηγάζει από την πατριαρχία και θεωρείται δεδομένη, έτσι όπως διαμορφώνει σχέσεις δύναμης κι εξουσίας σε όλο το κοινωνικό φάσμα. Σχέσεις κυριαρχίας, η πιο σωστή διατύπωση.
Κι έχουν δίκιο. Προφανώς.
Γιατί εκεί, αν μπούμε κι εμείς στην κουβέντα πραγματικά για να ακούσουμε κι όχι για να υπερασπιστούμε το «δεν είμαστε όλοι έτσι», υπάρχει το νήμα. Το νήμα που, για να μην πάμε μακριά, ενώνει τις δύο υποθέσεις που συζητήσαμε περισσότερο την εβδομάδα που πέρασε. Το «Συνέδριο Γονιμότητας κι Αναπαραγωγικής Αυτονομίας» και το «Έγκλημα στα Γλυκά Νερά».
Είναι το νήμα της κτητικότητας που φτάνει στα όρια της ιδιοκτησίας κι αμφισβητεί από τη γυναίκα του 2021 το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση του σώματος και της προσωπικότητάς της. Με τη μορφή ενός Συνεδρίου (πίσω από το οποίο ενδεχομένως κρύβεται μια βιομηχανία εξωσωματικής γονιμοποίησης) που χρησιμοποιεί απίθανους alt-right νεολογισμούς σαν την «αναπαραγωγική αυτονομία», νομιμοποιείται από την παρουσία επιφανών μελών της κυβέρνησης (άλλωστε, ποιος δε θέλει να μάθει τη γνώμη του Θάνου Πλεύρη για το ζήτημα;) και προωθείται από μια σειρά celebrities/influencers που ναι μεν ακαριαία πήδηξαν από το καράβι, αλλά κι επίσης όσο «δεν ήξεραν» τόσο «δε ρώτησαν». (Το ίδιο φυσικά ισχύει πολλαπλάσια και για την αιγίδα της ΠτΔ ή οποιουδήποτε άλλου φορέα στήριξε τη διοργάνωση.) Το Συνέδριο πυρπολήθηκε από το μέσα κοινωνικής δικτύωσης, «ακυρώθηκε« πρώτα μεταφορικά και μετά κυριολεκτικά, στις στάχτες του όμως συγκεντρώθηκε και πάλι η βιομηχανία της οπισθοδρόμησης. Εκείνη που δικαιολογεί την ύπαρξή της προωθώντας διαρκώς μια αντιδραστική αντιπροοδευτική ατζέντα: από τα «συλλαλητήρια για τη Μακεδονία μας» ως τις αφίσες στο μετρό εναντίον των αμβλώσεων κι από τη «συνεπιμέλεια» στο «αντιεμβολιαστικό κίνημα». Παπάδες, βουλευτές, δημοσιολογούντες, πολιτικές κι αθλητικές εφημερίδες, «επώνυμοι», ελλαδέμποροι πάσης φύσεως – όλοι τους φρουροί της πατριαρχίας. Στη βιομηχανία αυτή, ακόμα και βατερλό όπως το Συνέδριο, είναι χρήσιμα επικοινωνιακά. Διατηρούν στην επικαιρότητα debates που όλοι τα θεωρούσαμε λυμένα κι εξασφαλίζουν πολιτικό μέλλον σε εκείνους που τα επαναφέρουν.
Σε αυτό το έδαφος έρχεται και κάθεται μια υπόθεση σαν κι εκείνη των Γλυκών Νερών. Νέος, ωραίος, πιλότος, ευκατάστατος «ερωτεύεται» στα 27 του ένα 14χρονο κορίτσι. Κάνει φιγούρες με το ελικόπτερο πάνω από το σχολείο της για να την εντυπωσιάσει. Την «κυκλοφορεί» στους δρόμους της Αλόννησου. Την κάνει ιδιοκτησία του, απομακρύνοντάς την από το οικογενειακό και το φιλικό περιβάλλον. Την παντρεύεται στην Πορτογαλία για να μην αντιμετωπίσει τις αντιδράσεις. Τη χειρίζεται με κάθε πιθανό τρόπο, εγκυμοσύνες – αποβολές – συμβουλές από ψυχολόγο χωρίς πτυχίο. Την απειλεί. Την σκοτώνει. Κι εκείνη είναι μόλις 20.
Είναι πολύ εύκολο να καταφεύγουμε τέτοιες ώρες σε γενικολογίες κι ευχολόγια. Να λέμε μεγάλες κουβέντες που εξυπηρετούν περισσότερο την αγωνία μας να είμαστε στη σωστή πλευρά παρά προσφέρουν κάτι ουσιαστικό στην κουβέντα. Αλλά δεν μπορεί να μην σχολιάσει κανείς ότι σε όλα τα παραπάνω στάδια, η κοινωνία είναι εκεί κι απλά παρατηρεί. Ξέρει ότι κάτι δεν πάει καλά, αλλά αυτό που βγάζει μάτι ότι δεν πάει καλά είναι παράλληλα και (σχεδόν) αποδεκτό. Δεν είναι η πρώτη φορά που έχει συμβεί. Απλά, το θύμα αυτή τη φορά στερήθηκε τη ζωή του και κυριολεκτικά. Δυστυχώς μάλλον δε θα είναι ούτε η τελευταία.
Τη θέση της γυναίκας ως τροπαίου, αναπαραγωγικού δοχείου, θύματος εξ΄ υποθέσεως υποστηρίζουν δυνάμεις που πιστεύαμε ότι είχαν κάτσει για τα καλά στον πάτο, αλλά τελικά βγήκαν στον αφρό στην αντάρα του ταραγμένου 21ου αιώνα. (Ας πούμε, ένας πλανητάρχης που λέει “grab‘em by the pussy”.) Είναι οι ίδιες δυνάμεις που σπεύδουν να αποδώσουν εγκλήματα σαν κι αυτό των Γλυκών Νερών στους «ξένους που δεν έχουν τις ίδιες αξίες με μας» (όπως η Πρόεδρος της Ένωσης Εισαγγελέων, Άννα Ζαϊρη, αλλά και οι συνήθεις συνδικαλιστές τηλεαστυνόμοι). Για να πάψει «να συγκλονίζεται το Πανελλήνιο», δεν υπάρχει άλλη επιλογή από το να τους αντιμετωπίσουμε.
Το ζήτημα είναι πολιτικό.