ΟΙ ΜΟΥΣΙΚΟΙ ΤΗΣ ΕΡΤ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥΣ

Τρεις διαφορετικοί μουσικοί, τρεις παράλληλες ιστορίες, ένα κοινό τέλος. Αυτό που γράφτηκε στις 11 Ιουνίου 2013, όταν το μαύρο στην ΕΡΤ επισκίασε τους κόπους και τις προσπάθειες μιας ζωής, καθ’ υποταγή της τρόικας, των Μνημονίων, της πολιτικής λιτότητας και της εξυγίανσης του δημόσιου κορβανά, σπρώχνοντας εκατοντάδες υπαλλήλους στο δρόμο και ανεβάζοντας τους εθνικούς δείκτες ανεργίας.

Ο Αρτέμης Σαμαράς, ο Τάσος Γρηγορόπουλος και ο Βασίλης Δήμος γνωρίστηκαν στους διαδρόμους του Ραδιομεγάρου της Μεσογείων πριν από περίπου 20 χρόνια. Τότε που ήταν ακόμα πιτσιρικάδες και ξεκινούσαν τα πρώτα τους επαγγελματικά βήματα. Μαζί πέρασαν ώρες αγωνίας στα «ιστορικά στούντιο B και C», άπειρες πρόβες για μεγάλες μουσικές παραγωγές σε Ελλάδα και εξωτερικό, μαζί ωρίμασαν μουσικά και μαζί… βρέθηκαν «ξεριζωμένοι» από το ίδιο τους το «σπίτι», όπως το αποκαλούν. Αν και είχε προηγηθεί το αποκαλυπτικό δημοσίευμα της Real News με την επικείμενη «συντέλεια» της Εθνικής Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης, τίποτα δεν προμήνυε το οριστικό λουκέτο.

Από τότε στο σύνολό τους τα τρία Μουσικά Σύνολα, η Συμφωνική Ορχήστρα, η Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής (πρώην Ποικίλης Μουσικής) και η Χορωδία διαλύθηκαν οριστικά, όπως και οι ζωές των 138 μουσικών που τα αποτελούσαν.

Πριν μία εβδομάδα, οι πιο τολμηροί Τάσος και Βασίλης έκαναν πάλι τα χαρτιά τους για να μπουν στη ΝΕΡΙΤ. Και μετά από 20 και 30 χρόνια αντίστοιχα προσφοράς, σύνθεσης, μελοποίησης και όντας σε θέσεις Α’ Κορυφαίου στο βιολί και τη βιόλα, απέτυχαν παταγωδώς να περάσουν τις εξετάσεις – ακροάσεις. Το γιατί παραμένει ακόμα μυστήριο.

Όσο για τον Αρτέμη, μετά την πραξικοπηματική επέμβαση των ΜΑΤ, ζει με το στόχο να δει την ΕΡΤ ξανά ανοιχτή. Δεν έκανε ποτέ τα χαρτιά του (ούτε για τη ΔΤ, ούτε για τη ΝΕΡΙΤ), καθώς θεωρεί το «μόρφωμα» της ΝΕΡΙΤ ένα «έωλο σχήμα» και παραμένει άνεργος από τότε, με το επίδομα από τον ΟΑΕΔ σε αντίστροφη μέτρηση από την ημερομηνία λήξης του και με τα όποια «ψίχουλα» της προοπτικής των ελάχιστων συνεργασιών που του έχουν απομείνει.

Με αφορμή την συμπλήρωση ενός έτους από τη στιγμή που οι καταξιωμένοι μουσικοί συναντήθηκαν για τελευταία φορά στα αναλόγιά τους, το WE του NEWS 247 έψαξε και τούς βρήκε, τον καθένα ξεχωριστά. Πόσο έχει αλλάξει από τότε η ζωή τους; Από ποια λεπτή κλωστή κρέμονται πια οι ελπίδες τους;  

Να υπενθυμίσουμε σε αυτό το σημείο, ότι από τις τελευταίες συναυλίες των μουσικών της παράνομης ERT open, η εικόνα που αποτυπώθηκε στον κοινό νου, ήταν μία. Το δάκρυ της βιολίστριας Ελβίρας Στρακώστα, με καταγωγή από την Αλβανία και μέλος της Συμφωνικής από το 1990 περίπου. Ανίκανη να συγκρατήσει τη συγκίνησή της, τόσο για την ύστατη μουσική συνεύρεση, όσο και το αβέβαιο μέλλον που χτυπούσε την πόρτα τους, ενημερώνει σήμερα το WE ότι «δεν ήμουν η μόνη που έκλαψε. Απλά εμένα συνέλαβε ο φακός του κάμεραμαν. Έκλαιγα για όλα. Για αυτά που ζήσαμε και για τα άσχημα που θα έρχονταν».

Στην τηλεφωνική μας επικοινωνία μάλιστα, ανακαλύψαμε ότι αποτελεί μία από τους 70 μουσικούς που θα ενταχθούν στο νέο ραδιοτηλεοπτικό σχήμα της ΝΕΡΙΤ, καθώς η ακρόασή της από την πενταμελή Κριτική Επιτροπή, κρίθηκε ικανοποιητική. «Υπάρχουν όμως σίγουρα πιο καταξιωμένοι μουσικοί από εμένα», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Ας πάρουμε μία ιδέα από το πώς βίωσαν το “θρίλερ της ΕΡΤ” τρεις καταξιωμένοι μουσικοί:

Αρτέμης Σαμαράς, Α’ Κορυφαίος – Βιόλα στη Συμφωνική Ορχήστρα της Συμφωνικής της ΕΡΤ, υπάλληλος της ΕΡΤ από το 1993

Λίγες ημέρες πριν το οριστικό λουκέτο, κυκλοφορούσαν φήμες ότι θα έκαναν απολύσεις υπαλλήλων ή ότι θα καταργούσαν την ΕΤ1, όχι ότι θα έκλειναν ολόκληρη την ΕΡΤ. Και τελικά, μάς απέλυσαν όλους, συμπεριλαμβανομένης της Συμφωνικής Ορχήστρας, της Χορωδίας και της Ορχήστρας Σύγχρονης Μουσικής. Στο σύνολο ήμασταν 138 μουσικοί αορίστου χρόνου.

Εκείνη την αποφράδα ημέρα (11η Ιουνίου 2013) έλαβα SMS στο κινητό από συνάδελφο, η οποία μου έγραψε: Έλα αμέσως εδώ, κάτι συμβαίνει, κάτι δεν πάει καλά. Βρισκόμουν στο χωριό μου στη Λάρισα και την επομένη τα χαράματα, έφτασα στο Ραδιομέγαρο με τρένο. Όταν ήρθα και είδα την κατάσταση, είπα: Τώρα τρέχεις! Και έτσι μπήκα κι εγώ στον αγώνα. Στάθηκα στο πλευρό των συναγωνιστών μου, μέχρι και την ημέρα που μπήκαν στην ΕΡΤ τα ΜΑΤ, αλλά και έκτοτε. Ήμουν μουσικός από το 1993, δεν μπορούσα να εγκαταλείψω εύκολα. Από τον Σεπτέμβριο και μετά εκπαιδεύτηκα στα «Σούπερ» των ειδήσεων και βοηθούσα την ERT open σε αυτό. Μακάρι να είχα τις γνώσεις να βοηθήσω π.χ. ηχολήπτες. Ήταν μία συναρπαστική και πολύ δημιουργική εμπειρία.

Έπαιρνα κουράγιο από όσους ήταν μέσα και κρατούσαν την ΕΡΤ ανοιχτή, αλλιώς θα είχα πάθει κατάθλιψη. Ένα βράδυ έφυγα και ορκίστηκα ότι δεν θα ξαναπατήσω το πόδι μου. Αλλά ξαναγύρισα το επόμενο πρωί. Είπα μέσα μου: κάτσε πού πάς, υπάρχουν τόσοι πολλοί που ακόμα το παλεύουν!

Δεν έκανα τα χαρτιά μου, ούτε για τη ΔΤ, ούτε για την ΝΕΡΙΤ. Πώς ζω; Έχω πάρει 4 μισθούς, όπως όλοι οι αορίστου του ΠΔ/2006. Μάς έδωσαν τα χρήματα σε δύο δόσεις, έχω το επίδομα ανεργίας και την προοπτική λίγων συνεργασιών στο μέλλον. Τουλάχιστον βγάζω τα βασικά μου έξοδα.

Μόλις πρόσφατα έγιναν εξετάσεις για την «Συμφωνική» της ΝΕΡΙΤ. Ανακοινώθηκαν ήδη και τα ονόματα των επιτυχόντων. Αλλά δεν θέλω να εργαστώ σε αυτό το «έωλο μόρφωμα». Το «ευχαριστώ τους» είναι ότι μετά από τόσα χρόνια με αναγκάζουν να κριθώ ξανά για τις ικανότητές μου, να περάσω εξετάσεις, για να δουν αν αξίζω μία θέση, την οποία έχω αποδείξει έμπρακτα εάν την αξίζω ή όχι και μάλιστα με εξευτελιστικές συμβάσεις έργου.

Τελευταία φορά έγιναν προσλήψεις με συμβάσεις αορίστου χρόνου το 1987 και μετά πάλι το 2006. Όλοι τόσα χρόνια ήμασταν με μπλοκάκια. Απλά το 2010 μέσω ΑΣΕΠ εγκρίθηκαν προσλήψεις με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, οι λεγόμενοι «ΣΟΧ» με ίδιες απολαβές με τις δικές μας. Και αυτό έγινε, γιατί υπήρχαν κενά. Τώρα πώς πάνε να στήσουν τη Συμφωνική της ΝΕΡΙΤ με 70 μουσικούς, δεν ξέρω. Ο ρόλος του κάθε μουσικού σε μία Ορχήστρα είναι νευραλγικός και ξεχωριστής σημασίας και δεν γίνεται να μειώνεις τον αριθμό των ανθρώπων που τις στελεχώνουν.

Η κυβέρνηση όλο αυτό το διάστημα έβαλε στόχο να μάς διασπάσει. Και θα σου εξηγήσω με ποιο τρόπο.  Αρχικά, πίστευαν ότι μερικές εκατοντάδες «γραφικοί» θα μαζευόμασταν στον προαύλιο χώρο, θα αντιστεκόμασταν και θα τελείωνε πολύ σύντομα η αντίδραση. Αλλά είδαν ότι πεισμώσαμε και αντέξαμε. Είδαν ότι μαζεύτηκε κόσμος για συμπαράσταση και ότι δεν ήταν τόσο απλό. Όλοι είχαν στο μυαλό τους ότι, εάν σπάσει ο κλοιός στην ΕΡΤ, τότε θα άρχιζε το ντόμινο των λουκέτων και των απολύσεων παντού. Και εκείνη την περίοδο ήταν που προκηρύχθηκαν θέσεις για το μεταβατικό μόρφωμα της ΔΤ, ενώ προηγήθηκε το ψευδές του Καψή: «Εγώ σας είπα ελάτε να φτιάξουμε τη νέα μεταβατική Δημόσια Τηλεόραση με 2.000 άτομα, όπως έλεγα και στους εκπροσώπους σας. Για το μετά, βλέπουμε». Για εμένα αυτό, δεν ήταν σοβαρή πρόταση. Το πονηρό επίσης είναι ότι στη ΔΤ η κυβέρνηση προκήρυξε 138 θέσεις εργασίας για μουσικούς, φωτογραφίζοντας τους απολυμένους αορίστου χρόνου της ΕΡΤ, αλλά τελικά δεν προσέλαβαν κανέναν όλο το χρονικό διάστημα λειτουργίας της ΔΤ. Ποιο ήταν λοιπόν το νόημα των αιτήσεων; 

Ο δρόμος τότε είχε δύο διεξόδους: Από την μία, εργατολόγοι μάς παρέτρεπαν να μην κάνουμε αίτηση, γιατί θα δείχναμε ότι αναγνωρίζουμε την απόλυσή μας και άλλοι έλεγαν κάντε, γιατί έτσι διεκδικείτε την εργασία σας. Βέβαια, και οι δύο απόψεις δεν αποτελούσαν νομικό θέσφατο. Μάλιστα, μια εργατολόγος μάς είπε: Αν δεν κάνετε αίτηση, σάς εγγυώμαι ότι θα χάσετε τις υπερημερίες. Πολλοί μουσικοί θεωρώντας ότι θα τις χάσουν, έκαναν αίτηση στη ΔΤ. Ζητούσαν 138 και αιτήθηκαν 120. Δική μου απόφαση ήταν να μην συμπεριληφθεί το όνομά μου στη λίστα των αιτούντων. 

Και για να κλείσουμε το κεφάλαιο αυτό, να συνοψίσω: Ως γνωστόν, η ΕΡΤ δεν ζημίωσε ποτέ τον κορβανά του υπουργείου Οικονομικών, πληρωνόμασταν από το τέλος της ΔΕΗ και τα τελευταία χρόνια ήταν πλεονασματική. Δεν σου έκανε εντύπωση ότι μετά την ΕΡΤ, κυκλοφόρησαν φήμες για τον «θάνατο» του ΟΣΕ, αλλά δεν έγινε τίποτα μέχρι τώρα;

Προσωπικά πιστεύω ότι η ΕΡΤ θα ξαναλειτουργήσει. Όχι ότι θα γίνει και πάλι, όπως ήταν και ούτε όλοι εμείς που μείναμε πίσω, επιθυμούμε κάτι τέτοιο. Η ΝΕΡΙΤ όμως είναι ένα έωλο μόρφωμα. Ακόμα και οι υπάλληλοι που εργάζονται εκεί, είναι ενοικιαζόμενοι από τη ΔΤ με ασταθείς συμβάσεις εργασίας και καμία ασφάλεια και σταθερότητα. Αυτό που συνέβη με την έναρξη λειτουργίας της ΝΕΡΙΤ ήταν ουσιαστικά μία αλλαγή λογοτύπου.

Αυτήν την περίοδο, δεν με ενδιαφέρει τίποτε άλλο, από το να στέκομαι στο πλευρό των συναγωνιστών μου. Και όσο για τις κριτικές περί «ανέγγιχτων Ιερών Αγελάδων», απαντώ σε όλους ότι υπάρχει μεγάλη παραπληροφόρηση για το τι πραγματικά συνέβαινε εντός της ΕΡΤ. Αν έπειτα από 20 χρόνια συνεχούς εργασίας, ο μισθός των 1.250 ευρώ – και μάλιστα μετά από τέσσερις μειώσεις εν μέσω Μνημονίων – θεωρείται υψηλός, τότε ναι, δέχομαι ότι είμαι «ανέγγιχτη Ιερή Αγελάδα».

Τάσος Γρηγορόπουλος, Α’ Κορυφαίος – Βιόλα, μουσικός της Ορχήστρας Σύγχρονης Μουσικής από το 1994. «Κομμένος από την ΝΕΡΙΤ»

Μπήκα στην Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ στα 27 μου και 20 χρόνια μετά, με έδιωξαν. Το πρώτο μου δελτίο παροχής υπηρεσιών το έκοψα το 1994. Πριν μία εβδομάδα έδωσα εξετάσεις για να μπω στη ΝΕΡΙΤ και κόπηκα στις ακροάσεις. Καλείσαι δηλαδή μετά από τόσα χρόνια να αποδείξεις εάν είσαι επαρκής. Αν είναι δυνατόν, δηλαδή. Υπάρχει συνάδελφος που έπαιζε 28 χρόνια βιόλα και αποκλείστηκε κι εκείνος. Τα αποτελέσματα βγήκαν αμέσως. Πήραν περίπου 70 άτομα. Τα 60 είναι από την παλιά ΕΡΤ και οι άλλοι 10 είναι εκτός ΕΡΤ, καινούργιοι.

Προφανώς, δεν έπαιξα καλά και αποκλείστηκα. Δεν σου λένε με πόσο κόπηκες. Δεν υπάρχει βαθμός. Απλά βλέπεις το όνομά σου στη λίστα των επιτυχόντων ή δεν το βλέπεις. Αυτό είναι όλο. Και δεν ξέρω εάν θα κάνω ένσταση, το συζητάμε. Είναι νομικά ζητήματα, δηλαδή θέμα δικηγόρου και δεν ξέρουμε εάν πρέπει να μπλοκάρουμε τη διαδικασία. Εξάλλου, δέχτηκα να κριθώ, δεν μπορώ να κάνω και πολλά.

Η Κριτική Επιτροπή αποτελούνταν από πέντε μέλη. Κάθισα περίπου 8 -10 λεπτά μέσα στην αίθουσα ακρόασης. Έτσι γίνεται. Ο καθένας μπαίνει μόνος του και παίζει όσο εκείνοι θέλουν να παίξεις με βάση το κομμάτι που σου έχουν δώσει. Και δεν επιλέγεις εσύ φυσικά τι θα παίξεις. Είναι υποχρεωτικό να παίξεις αυτό που σου υποδεικνύουν τα μέλη της Κριτικής Επιτροπής. Ένα κοντσέρτο για την ακρίβεια, μού βάλανε. Establishment of Minds λέγεται. Και στα βιολιά βάλανε Μότσαρτ  3,4 ή 5. Παίζεις όσο θέλει να ακούσει η Επιτροπή, μετά παίζεις κομμάτια από μία άλλη υποχρεωτική λίστα που είναι κοινή για όλους και μετά Prima Vista, ένα κομμάτι που το παίζεις επί τόπου εκείνη τη στιγμή. Και από όλο αυτό βγαίνει το αποτέλεσμα. Κάποια στιγμή θα μάθουμε γιατί κόπηκα. Θα βγει προς τα έξω. Αλλά προς το παρόν, δεν γνωρίζω γιατί έμεινα εκτός. Και δεν μπορώ γενικά να καταλάβω το εξής: Όταν δηλαδή κλείνεις ένα νοσοκομείο και απολύεις γιατρούς, τούς ζητάς να πιστοποιήσουν ότι ξέρουν να χειρουργούν μετά από χρόνια ή να ξαναδώσουν εξετάσεις; Σε εμάς ζήτησαν μετά από ένα δύσκολο χρόνο να εξεταστούμε πάλι και μάλιστα σε ένα κοντσέρτο ολόκληρο.

Δηλαδή σε λίγα λεπτά έπρεπε να αποδείξεις ότι παίζεις σε όλη σου τη ζωή. Σαν να σε έχουν πετάξει έξω από το σπίτι σου και λες, για να δω, θα ξαναμπώ στο σπίτι μου; Για να δω, άξιζε τον κόπο που έμενα εδώ; Ήταν αναμενόμενο ότι κάποιοι θα έμεναν έξω. Ήμασταν συνολικά 138 άτομα και τώρα θέλουν 70. Δεν ήρθαν πολλοί συνάδελφοι να δώσουν. Αλλά πας γιατί λες, παιδιά, εγώ μόνο αυτό ξέρω να κάνω. Είχα άγχος, η αλήθεια είναι. Προετοιμαζόμουν ένα μήνα. Από την παλιά Ορχήστρα μας, ήμασταν μόνο 2. Αν υπάρξει μουσικός που λέει ότι δεν αγχώθηκα, θα πει ψέματα. Δεν είναι το ίδιο άγχος με αυτό των συναυλιών τόσα χρόνια, γιατί πολύ απλά ποτέ από καμία συναυλία, δεν κρίθηκε η ζωή μας.

Προσωπικά, δεν έπαιζα μόνο στην ΕΡΤ, έχω παίξει δέκα χρόνια στην Ορχήστρα του δήμου της Αθήνας, στην Οπερέτα της Λυρικής, έχω κόψει μπλοκάκια σε συνεργασίες, όπως με τον Φραγκούλη, Νταλάρα, Αλεξίου, Πάριο, παντού.

Αορίστου έγινα μόλις το 2006 επί Παυλόπουλου. Στην αρχή ήμουν με μπλοκάκι, με 3μηνες, 6μηνες, 11μηνες, 12μηνες συμβάσεις. Κάναμε αιτήσεις και στη ΔΤ, αλλά δεν μας πήραν. Κανέναν μουσικό δηλαδή. Ένα καλό ερώτημα σε αυτό το σημείο είναι: Οι παλιοί συνάδελφοι που μπήκαν στη ΝΕΡΙΤ, δεν έδωσαν εξετάσεις. Εμείς γιατί; Μόνο τους μουσικούς έβαλαν σε αυτή τη διαδικασία. Δημοσιογράφοι, τεχνικοί και άλλες ειδικότητες μπήκαν έτσι.

Στην ΕΡΤ μεγάλωσα και μπορώ να θυμηθώ πολλές δημιουργικές και αξιόλογες στιγμές. Έχω παίξει στα περισσότερα μεγάλα θέατρα, στο Μέγαρο Αθήνας, Θεσσαλονίκης, έχουμε παίξει ένα μήνα στην Αμερική σε συναυλίες με τον Θεοδωράκη και σε πολλά θέατρα των ΗΠΑ με sold out εισιτήρια, στη Γερμανία και συγκεκριμένα, στη Φρανκφούρτη παίξαμε το Άξιον Εστί, έχουμε πάει Επίδαυρο, Ηρώδειο. Άσε πολλά, τι να σου λέω τώρα;

Η είδηση του λουκέτου με βρήκε μέσα στην ΕΡΤ, κάναμε πρόβα, όπως κάθε μέρα, στο STUDIO B. Και ήταν κάτι σαν σεισμός. Πώς βλέπεις στον σεισμό να επικρατεί πανικός; Έτσι κι εκεί. Στο διάγγελμα Κεδίκογλου, έβλεπες κόσμο να τρέχει δεξιά και αριστερά. Συγκεντρωθήκαμε όλοι οι μουσικοί μπροστά από τις τηλεοράσεις των δημοσιογράφων και περιμέναμε να ακούσουμε τα νέα. Σαν πόλεμος δηλαδή. Ε, και από τότε άρχισε ο αγώνας, όπως ξέρεις. Ήμασταν κάθε μέρα στο Ραδιομέγαρο, δίναμε κάθε μέρα συναυλίες, μέχρι και την ημέρα που μπήκαν τα ΜΑΤ. Έκτοτε, δεν πηγαίναμε πολύ συχνά. Όσοι έκαναν αίτηση στη Νέα Δημόσια Τηλεόραση, δεν ήταν εύκολο γενικά όμως να ξαναγυρίσεις στην ERT Open. 

Σήμερα παλεύω να επιβιώσω. Έχω κάποιες συνεργασίες, όπως στη Μουσική Δωματίου στο δήμο Πεύκης και παίζω στην Ορχήστρα Mobile με την Σόνια Θεοδωρίδου και προς το παρόν, διδάσκω σε κάποιο Ωδείο, αλλά δεν είναι το ίδιο. Είναι άλλο να οδηγείς ένα παιδί κάπου, να διδάσκεις και διαφορετικό να είσαι μάχιμος μουσικός. Η διδασκαλία δεν θεωρείται δουλειά. Από το δήμο Αθηναίων μάς ανάγκασαν να παραιτηθούμε μετά από 10 χρόνια προσφοράς όταν γίναμε αορίστου στην ΕΡΤ και μετά από επτά χρόνια έγινε αυτό. Αν χρειαστεί, θα ασχοληθώ με κάτι άλλο. Δεν θέλω να το σκέφτομαι και πολύ, γιατί θα πέσω σε κατάθλιψη.

Βασίλης Δήμος, Α’ Κορυφαίος – Βιολί στην Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής, υπάλληλος της ΕΡΤ από το 1986. «Έδωσε εξετάσεις στη ΝΕΡΙΤ και δεν πέτυχε»

11 Ιουνίου το 2013. Τότε βγήκα από την ΕΡΤ, κάτι που το ξέρει όλος ο κόσμος (γέλια). Μπήκα το 1986, ήμουν μόλις 18 χρονών, οπότε όπως καταλαβαίνεις έζησα εκεί κοντά 30 χρόνια. Δεν είναι και λίγο. Και μόλις κόπηκα από τις εξετάσεις στη ΝΕΡΙΤ, οι οποίες παρεμπιπτόντως ήταν οι αξιοκρατικότερες που έχω δώσει ποτέ. Ένα χρόνο μετά, δεν κάνω τίποτα. Τις συνεργασίες μου και το Ωδείο μου. Αλλά δεν είναι το ίδιο. Δεν ήταν ελπίδα να μπω μόνο εγώ στην ΝΕΡΙΤ. Δεν έχει νόημα να μπω μόνο εγώ και να μείνει ο άλλος έξω. Δεν είναι σωστό. Μετά εγώ τι θα σου έλεγα; Ότι μπήκα και εντάξει, έσωσα το τομάρι μου; Τι σημασία έχει να σωθώ εγώ και να πεινάει το παιδί του διπλανού μουσικού; Αλήθεια τι νόημα έχει; Το μόνο σίγουρο είναι ότι είμαστε όλοι εν δυνάμει άνθρωποι που θα ψάχνουμε φαγητό από τα σκουπίδια. Αυτό να θυμάσαι και να το γράψεις.

Δεν ξέρω αλήθεια τι ιστορίες να σου πρωτοπώ. Μεγάλωσα στην ΕΡΤ κυριολεκτικά, εκεί ήταν το σπίτι μου. Πέρα από την πλάκα, ήμουν 18 και είμαι 46, για βάλτα κάτω. Όταν πρωτομπήκα στην ΕΡΤ θυμάμαι μετρούσα κάτι κουτάκια στο ταβάνι, ξέρεις την μόνωση. Μου φάνηκε πολύ παράξενο που μπήκα εκεί. Αν και δεν κατάλαβα από την πρώτη στιγμή την σημαντικότητα και την ιστορικότητα ή την βαρύτητα του μέσου ενημέρωσης. Σε εκείνη την ηλικία δεν μπορούσα να ξεχωρίσω και πολλά. Το έβλεπα σαν συνοικιακό μαγαζί. Ήμουν πολύ μικρός και βιολιστικά. Αλλά μου φάνηκε τόσο επιβλητικό το στούντιο. Και ξαναμπήκα προχτές εκεί, για να δώσω εξετάσεις. Δηλαδή είναι απίστευτο.

Παρά το γεγονός ότι πέρασα από πολλές Ορχήστρες, από την Κρατική, τη Λυρική, την Ορχήστρα του δήμου Αθηναίων, αλλά η ΕΡΤ έγινε το σπίτι μου. Και εκεί προτίμησα να μείνω. Θα μπορούσα με λίγα λόγια, να έχω δουλειά τώρα. Και όχι να τρέμω για το μέλλον του παιδιού μου. Είναι επιλογές και δρόμοι όλα αυτά.

Η 11η Ιουνίου με βρήκε μέσα στην ΕΡΤ. Ειλικρινά, ήταν απίστευτα τα όσα συνέβαιναν. Υπήρχε και το περίφημο δημοσίευμα στην Real και ήμασταν για μία εβδομάδα όλοι αναστατωμένοι. Κατά διαολεμένη σύμπτωση, εκείνη την ημέρα, σηκώθηκα μέσα στην αίθουσα που κάναμε πρόβα και φώναξα: «Κύριοι, βαρέθηκα να φοβάμαι. Βαρέθηκα να ζω έτσι. Πρέπει να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Πώς να παίξεις τρομαγμένος πίσω από ένα αναλόγιο, σαν ποντικός;». Και λίγο αργότερα, έκλεισε η ΕΡΤ.

Φαντάζεσαι τι γινόταν; Να τρέχει ο κόσμος πανικόβλητος, μετά το διάγγελμα του κυβερνητικού εκπροσώπου που έπαιξε γύρω στις 18.00. ένα χαμός. Καλά, μετά ήρθε και ο κόσμος έξω από το Ραδιομέγαρο για συμπαράσταση, πολύ πρωτόγνωρες εικόνες. Δεν μπορούσε κανείς να πιστέψει αυτό που είχε συμβεί. Θα μπορούσαμε εκεί τότε, να γράψουμε ιστορία. Αυτό που λέγαμε μεταξύ μας ήταν ότι ούτε οι Γερμανοί έτσι. Θυμάσαι εκείνο το «Ελληνίδες, Έλληνες, σε λίγο ο σταθμός δεν θα είναι πια ελληνικός;». Έτσι ακριβώς. Όταν βλέπαμε τις κεραίες να πέφτουν η μία μετά την άλλη σε όλη την περιφέρεια, λέγαμε: «Τι ζω; Όνειρο. Σε τι κόσμο μεγαλώνουμε; Δεν μπορεί να συμβαίνει στη χώρα μου αυτό».

Ένας μήνας με τον Θεοδωράκη στην Αμερική, ήταν η πιο καθοριστική στιγμή στην καριέρα μου, μιλάμε για πολύ κλάμα οι Έλληνες της ομογένειας. Ήταν απίστευτο συναίσθημα. Ούτε και μπορώ να σου περιγράψω τι γινόταν τότε. Είχαμε πάει με την Συμφωνική στην Τυνησία, Ευρώπη, παντού. Πολλά. Ούτε μπορώ να πρωτοθυμηθώ. Ανεβάζαμε πολύ σημαντικές παραγωγές. Κάθε μήνα ανεβάζαμε κατά μέσο όρο περίπου 2 συναυλίες. Αλλά τα καλοκαίρια ανεβάζαμε έως και 6 συναυλίες τον μήνα. Ειλικρινά, δεν υπάρχει Ορχήστρα που να μην έχω παίξει εντός και εκτός Αθηνών.

Παράλληλα με την ΕΡΤ, ήμουν στην Ορχήστρα του δήμου Αθηναίων, στην Ορχήστρα του Σπανουδάκη, στο Ακροπόλ – δεύτερη σκηνή της Λυρικής, τι ακριβώς θέλεις να σου πω; Ήμουν παντού. Το κουαρτέτο εγχόρδων μας με την ονομασία “Crescendo” ταξιδέψαμε μέχρι την Αβάνα της Κούβας για τον εορτασμό της Εθνικής τους Επετείου και μάλιστα, ο Έλληνας πρέσβης μάς έστειλε ευχαριστήρια επιστολή μετά την συμμετοχή μας. Μετά το 2006 που γίναμε αορίστου, συνέχισα μερικές συνεργασίες με μπλοκάκι. Δεν μπορεί κανείς άλλωστε να σου απαγορεύσει να έχεις δελτίο παροχής υπηρεσιών. Σε όλες τις δουλειές γίνεται αυτό, ακόμα και σήμερα. Από τα 18 ξεκίνησα μάλιστα να εργάζομαι και σε Ωδεία.

Θυμάμαι ξεκίνησα τις πρώτες μου συναυλίες με μαέστρο τον κ. Συμεωνίδη. Βγήκα από την ΕΡΤ, με τελευταίο μαέστρο τον κ. Πυλαρινό. Και μπορεί τότε να μην μπαίναμε με εξετάσεις και να υπήρχε ανάγκη από μουσικούς, αλλά έπρεπε να αποδεικνύεις ότι μπορείς να παίξεις. Είχαμε καθημερινή παρουσία στο Ραδιομέγαρο και κάναμε εντατικές πρόβες, περίπου 3,5 ώρες την ημέρα. Και ανάλογα με την συναυλία, μπορεί να προετοιμαζόσουν και ένα μήνα πριν.

Αλλά περνούσαμε πολύ ωραία. Τα μέλη της Ορχήστρας ήμασταν σαν ποδοσφαιρική ομάδα. Σαν αδέρφια. Και μπορεί να μάς έχουν διασπάσει σε ΔΤούδες, ΝΕΡΙΤάδες και παλιούς της ΕΡΤ, αλλά είμαστε ακόμα «ένα». Πήρα τηλέφωνο να συγχαρώ μάλιστα παλιούς συναδέλφους που κατάφεραν και μπήκαν στη ΝΕΡΙΤ και μου λένε: Βασίλη, δεν το περιμέναμε να μην μπεις! Δεν είχαμε ποτέ κόντρες. Και ούτε στις εξετάσεις νιώσαμε ανταγωνισμό.

Δεν ασχολήθηκα ποτέ με το ποιος διευθυντής ήταν και που, ούτε πόσα έπαιρναν, ούτε με το αν έκλεβαν, τίποτα. Έκανα απλά τη δουλειά μου, μόνο αυτό με ενδιέφερε. Και ίσως τελικά να έπρεπε να γνωρίζω. Κάποια στιγμή το 2012, ασκήθηκε σε βάρος μου καταγγελία, επειδή δούλευα και σε Ωδείο. Δεν θυμάμαι από ποιους, άλλωστε λίγη σημασία έχει. Εμένα και άλλους πέντε συναδέλφους μάς έβαλαν στο στόχαστρο, αλλά δεν κατάλαβα ποτέ γιατί. Και ούτε θα μάθουμε, γιατί έκλεισε η ΕΡΤ. Μία περίεργη ιστορία, δεν ξέρω που θα οδηγούσε και αν θα με απέλυαν νωρίτερα.

Δεν ξέρω με τι τρόπο θα μπορούσε να γίνει η εξυγίανση της ΕΡΤ, χωρίς να μείνω εγώ και εκατοντάδες συνάδελφοι στο δρόμο. Αν γνώριζα, θα γινόμουν πολιτικός. Πάντως, οι μουσικοί δεν ήμασταν πολλοί. Το μόνο που ξέρω είναι ότι η ΕΡΤ συντηρούνταν και τότε και τώρα από τα τέλη των 3.5 ευρώ σε κάθε λογαριασμό της ΔΕΗ. Δηλαδή καμία διαφορά. Η διαφορά η μεγάλη τώρα όμως είναι ότι αν γίνει κάτι στην Κομοτηνή, δεν ξέρω από πού θα το μάθουμε άμεσα, γιατί έκλεισαν όλες οι ΕΡΤ στην περιφέρεια. Και αν τώρα πληρώνουμε μόνο 600 υπαλλήλους από τους 2.500, με στόχο το κέρδος, θέλω να σε ρωτήσω, για ποιο λόγο παλιότερα δεν μάς ένοιαζε το κέρδος; Γιατί 10 χρόνια πριν, έμπαινε κόσμος στην ΕΡΤ και δεν έβγαινε κανείς; Ας κάτσουμε να σκεφτούμε τι λάθος έγινε.

Τέλος πάντων, εγώ το έχω πει. Μπορώ να πάρω το κουαρτέτο μου και να βγω στην Ερμού να παίξω με το κοστουμάκι μου. Και από πίσω θα γράφω «Απολυμένος της ΕΡΤ». Ξέρεις πάντα έριχνα χρήματα στους μουσικούς στο δρόμο, γιατί πάντα είχα τον φόβο ότι θα βρεθώ κι εγώ στη θέση τους. Και να πώς ήρθαν τα πράγματα. Φέτος πάντως, εάν έχω χρήματα για το μετρό και η είσοδος είναι δωρεάν, θα πάω να δω συναυλίες της καινούργιας Συμφωνικής της ΕΡΤ.