ΟΜΟΦΥΛΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ: ΤΕΛΙΚΑ, ΕΝΑΣ ΝΟΜΟΣ ΑΡΚΕΙ;

Στις 15 Φεβρουαρίου 2024, η Βουλή σείστηκε από χειροκροτήματα και φωτίστηκε από τα χαμόγελα εκείνων που είδαν την ελπίδα της ισότητας και την έννοια της δημοκρατίας να ορθώνουν το ανάστημά τους εντός του κοινοβουλίου, όχι μία αλλά 176 φορές. Οι δημοσιογραφικοί τίτλοι έκαναν λόγο για μία ιστορική μέρα που σηματοδοτούσε την αρχή του τέλους μιας εποχής γεμάτη σκοτάδι και βία. Ανατρέχοντας στα φωτογραφικά στιγμιότυπα από την υπερψήφιση του νόμου για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών και την τεκνοθεσία (Ν.4089/2024) δεν μπορώ να ανακαλέσω στη μνήμη μου άλλη φορά που να σχηματίστηκαν τόσες αγκαλιές, να δόθηκαν τόσα φιλιά αλλά και να εκφράστηκε τόση συγκίνηση στα θεωρεία της Βουλής ενώ οι πανυγηρισμοί που ακολούθησαν στο Σύνταγμα γέμισαν με χρώματα την «καρδιά» της Αθήνας.

Την επόμενη κιόλας μέρα, λίγες ώρες μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου για την ακρίβεια, δημοσιεύεται στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ η πρώτη αγγελία γάμου ομόφυλου ζευγαριού στη χώρα μας. «Ο Δημήτριος Ελευσινιώτης και ο Σταύρος Γαβριλιάδης θα έλθουν σε γάμο που θα γίνει στη Νέα Σμύρνη Αττικής», αναγράφεται, μεταξύ άλλων. Πόση χαρά μπορεί να χωρέσει σε ένα μικρό πλαίσιο στην άκρη μιας σελίδας;

Το κείμενο της αγγελίας αναπαράγεται παντού και το δημαρχείο της Νέας Σμύρνης όπου θα τελούνταν ο γάμος ανάγεται σε σημείο δημοσιογραφικού ενδιαφέροντος. Αρκετοί νιώσαμε πως ήμασταν κι εμείς καλεσμένοι, αισθανθήκαμε μία οικειότητα, γιατί μοιραζόμασταν την ευτυχία της ελευθερίας.

«Το έχουμε ξεχάσει ότι έγινε ο γάμος, δεν κάναμε τίποτα παραπάνω γιατί θέλαμε απλά να προχωρήσουμε με τα παιδιά και λέγαμε πως μόνο όταν τελειώσει αυτή η διαδικασία τότε θα κάνουμε ένα πάρτι», λέει σήμερα στο MΑGAZINE του ΝEWS 24/7, μόλις τέσσερις μήνες μετά, ο Σταύρος Γαβριλιάδης.

«ΕΙΧΑ ΠΑΝΤΑ ΕΝΑ ΦΟΒΟ»

Ο Σταύρος και ο Δημήτρης είναι ζευγάρι τα τελευταία 16 χρόνια της ζωής τους και έχουν αποκτήσει τρία παιδιά. Ένα παιδί 6 ετών, του οποίου βιολογικός γονέας είναι ο Σταύρος και τα 4χρονα διδυμάκια τους, των οποίων βιολογικός πατέρας είναι ο Δημήτρης. Αμέσως μετά το πέρας της γαμήλιας τελετής τους, οι δύο άνδρες εκκινούν τις διαδικασίες υιοθεσίας, ο καθένας για το παιδί του οποίου δεν είναι βιολογικός γονέας.

«Ήμασταν το ζευγάρι που παντρεύτηκε πρώτο και το κάναμε αυτό για να τρέξουμε να προλάβουμε να υιοθετήσουμε τα παιδιά. Είχα πάντα ένα φόβο, επειδή ταξιδεύω πολύ, μην μου συμβεί κάτι και επειδή δεν έχω κανέναν άλλο εν ζωή συγγενή εκτός από τον γιο μου, μην πάθω κάτι και ο Δημήτρης δεν μπορεί να έχει την επιμέλεια του παιδιού», επισημαίνει  ο Σταύρος.

Μέχρι σήμερα, οι δύο γονείς, που φροντίζουν και μεγαλώνουν αυτά τα παιδιά από την πρώτη τους ανάσα, είναι αόρατοι για το κράτος (ο καθένας για το παιδί ή τα παιδιά των οποίων δεν είναι βιολογικός πατέρας) με τις διαδικασίες για την υιοθεσία να μετατρέπουν το «ταξίδι» προς την ισότητα σε «Οδύσσεια». Μάλιστα, όπως εξηγεί ο  Σταύρος, «η διαδικασία της υιοθεσίας του μη βιολογικού τέκνου είναι ίδια με εκείνη που θα ακολουθούσε ένα ετερόφυλο ζευγάρι αν υιοθετούσε ένα παιδί από ίδρυμα». «Αυτά τα παιδιά είναι τα παιδιά μας, μεγαλώνουν μαζί μας από την ώρα μηδέν, από το μαιευτήριο. Είμαστε οι μπαμπάδες τους, οι γονείς τους».

«Μετά το γάμο έπρεπε να τα υιοθετήσουμε και η υιοθεσία γίνεται μέσω δικαστηρίου γιατί στα ομόφυλα ζευγάρια δεν αναγνωρίζεται το τεκμήριο της γονεϊκότητας ούτε μπορούμε να πάμε να αναγνωρίσουμε το παιδί με μία απλή συμβολαιογραφική πράξη. Για να γίνει όμως δικαστήριο θα πρέπει να επιληφθούν πρώτα οι κοινωνικές υπηρεσίες. Έτσι θα πρέπει να περάσουμε από μία διαδικασία, από κοινωνικούς λειτουργούς για τα παιδιά μας, που μεγαλώνουν μέσα στο σπίτι μας και δεν αλλάζουν περιβάλλον, ούτε γονείς. Σε ένα ετερόφυλο ζευγάρι θα αναγνώριζε ο σύζυγος το παιδί του, θα έκανε μία συμβολαιογραφική πράξη, θα γινόταν εκούσια αναγνώριση τέκνου και τέλος. Εμείς δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό», τονίζει ο Σταύρος.

ΑΝΑΖΗΤΕΙΤΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ

Μπαίνοντας στον «χορό» της δαιδαλώδους γραφειοκρατίας ξεκινούν να συγκεντρώνουν όλα τα απαραίτητα έγγραφα τα οποία έπρεπε να καταθέσουν ενώ παράλληλα εξετάζονται ιατρικά για «λοιμώδη νοσήματα, ΗΙV, ηπατίτιδα, φυματίωση». «Περάσαμε από ψυχιάτρους, κάναμε όλες τις ιατρικές εξετάσεις που έπρεπε, αναφέρουμε περιουσιακά στοιχεία, το ότι δεν διωκόμαστε για παιδοφιλία, για παιδική πορνογραφία, για εμπορία οργάνων. Ό,τι μπορείτε να φανταστείτε», συμπληρώνει.

Αφού ακολουθούν κατά γράμμα όσα προστάζει η διαδικασία και έπειτα από ένα μήνα στο “κυνήγι” των εγγράφων έρχεται η ώρα της κατάθεσης του φακέλου με το πρώτο μεγάλο εμπόδιο να ορθώνεται μπροστά τους: την υποστελέχωση των κοινωνικών υπηρεσιών.

«Αφού τα περάσαμε όλα αυτά και επί ένα μήνα μαζεύαμε χαρτιά, τα καταθέσαμε στην κοινωνική υπηρεσία της Σύρου – γιατί ζούμε μεταξύ Σύρου και Αθήνας –  ώστε να δικαστούμε εκεί γιατί έχουμε διπλή διεύθυνση και εγώ είμαι γιατρός και εδώ και στο νησί. Προς μεγάλη μας έκπληξη μάθαμε ότι η περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου δεν έχει ούτε ένα κοινωνικό λειτουργό και μας συμβούλεψαν να περιμένουμε γιατί το επόμενο 9μηνο σίγουρα θα έπαιρναν κάποιον με σύμβαση. Να περιμένουμε δηλαδή να προσληφθεί κάποια κοινωνική λειτουργός, να αποδεχθεί τον διορισμό της και αφού διοριζόταν να αναλάβει να μας ελέγξει – αν είμαστε καλά, αν το περιβάλλον είναι καλό, αν τα παιδιά είναι καλά, αν τα σχολεία είναι όπως πρέπει – να γνωμοδοτήσει και έπειτα να πάμε στο  δικαστήριο».

Η ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ ΣΤΟ ΒΑΘΥ ΚΡΑΤΟΣ

«Βλέποντας αυτό το πρώτο αδιέξοδο είπαμε να φέρουμε τα χαρτιά στην Αθήνα. Έχει περάσει ενάμισης μήνας και ακόμα κοινωνική λειτουργό δεν έχουμε δει. Επίσης, οι κοινωνικοί λειτουργοί είναι φοβερά αγενείς. Μπορεί να υπάρχουν και ρατσιστικά κίνητρα – το είδαμε άλλωστε σε ομιλία όπου μία κοινωνική λειτουργός της Ένωσης Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος είπε ότι είναι αντίθετη και ότι κακώς οι gay υιοθετούν παιδιά. Υπάρχουν δηλαδή και ρατσιστικές φωνές στο σύστημα οι οποίες μας φοβίζουν γιατί εμείς θα πάμε σε αυτούς τους ανθρώπους και θα πρέπει να γνωμοδοτήσουν θετικά για να υιοθετήσουμε τα παιδιά μας. Παίρνω τηλέφωνα συνεχώς και η απάντηση που μου δίνουν – όταν απαντούν – είναι ότι έχουν πάρα πολύ δουλειά, ότι είναι υποστελεχωμένοι. Αυτά τα προβλήματα τα περνάνε και τα straight ζευγάρια όταν υιοθετούν από ιδρύματα όμως εμάς αυτό μας φαίνεται πολύ άδικο γιατί είναι παιδιά μας. Ζούνε με τους γονείς τους, στο σπίτι τους από την ημέρα που γεννήθηκαν», λέει ο Σταύρος.

Αυτό που προβληματίζει επίσης το ζευγάρι, δεν είναι μόνο το πώς θα περάσει αυτή τη διαδικασία αλλά και πόσο αξιοπρεπώς θα την περάσει. «Παρακαλάς για ραντεβού και δεν τους βρίσκεις, δεν σηκώνουν τηλέφωνα. Μας είπαν ότι δεν μπορούν να κάνουν κάτι νωρίτερα γιατί έρχονταν οι ευρωεκλογές και θα ήταν ένα μήνα απασχολημένοι με αυτό. Έτσι “πάγωσε” το ζήτημα και περιμέναμε να τελειώσουν και οι ευρωεκλογές. Μία εβδομάδα μετά και δεν μπορούμε να βρούμε κανέναν τους. Και όλο αυτό το περνάμε για να τελειώσουμε από τους κοινωνικούς λειτουργούς και να μπορέσουμε να ορίσουμε δικάσιμο η οποία μπορεί να είναι μετά από 6 ή 8 μήνες ή ένα χρόνο και να γίνει το δικαστήριο και να περιμένουμε και άλλους πόσους μήνες να βγει η απόφαση. Θα μας πάρει δηλαδή μία διετία εξόδων, ταλαιπωρίας και αγωνίας».

«Αυτό είναι το βαθύ κράτος. Το να εξαρτάσαι από έναν άνθρωπο για να έχεις την οικογένειά σου όπως ο νόμος σου επιτρέπει και να σου δείχνει απροθυμία από τα πρώτα κιόλας δείγματα», τονίζει ο Σταύρος.

«Η διαδικασία έχει έναν πόνο και ένα άγχος που δεν μας αξίζει να τα βιώνουμε. Είμαστε οικογένειες που έχουμε κακοποιηθεί από ρατσιστικό και κακοποιητικό λόγο. Ακόμα και σήμερα είμαστε ο εύκολος στόχος, μία ευάλωτη ομάδα που αν κάποιος αρχίζει να την κατηγορεί στις τηλεοράσεις δεν θα πάρει κανείς το μέρος της. Όλα αυτά μας έχουν ταλαιπωρήσει και το κράτος θα έπρεπε να μας βοηθά, να μας διευκολύνει και όχι να μας επιβαρύνει περισσότερο», συμπληρώνει ο ίδιος.

ΤΑ ΠΑΔΙΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΤΥΧΑΝ, ΠΕΤΥΧΑΝ

Στο μεταξύ η ζωή της οικογένειας κυλά ομαλά, όπως εδώ και τόσα χρόνια. «Παιδοκεντρική», τη χαρακτηρίζει ο Σταύρος αφού για εκείνον και τον σύζυγό του τα τρία τους παιδιά είναι όλος ο κόσμος τους, ο άξονάς τους γύρω από τον οποίο περιστρέφονται.

«Είμαστε τόσο ευτυχισμένοι που έχουμε παιδιά γιατί δεν έτυχαν, πέτυχαν. Δεν έμεινε έγκυος η σύζυγός μου και προέκυψε. Και δεν το περιμέναμε άλλωστε. Νομίζαμε ότι δεν γίνεται να αποκτήσουμε παιδιά σε αυτό τον κόσμο», περιγράφει ενώ παράλληλα μου μιλά για τα σχολεία που πάνε τα παιδιά τους, την γονεϊκή άδεια που πήρε ο Δημήτρης για τη φροντίδα τους μέχρι τον παιδικό αλλά και την αγωνία του ίδιου να τα προλάβει ξύπνια όταν γυρίζει από τη δουλειά του.

Σήμερα στο Σύνταγμα, έξω από το κτίριο που πριν 4 μήνες υπερψηφίστηκε ο νόμος – ορόσημο, θα πραγματοποιηθεί το φετινό Athens Pride με κεντρικό σύνθημα της διοργάνωσης τη φράση «Ένας νόμος δεν αρκεί». Και πράγματι, όλοι γνωρίζαμε πως ο “δρόμος προς την Ιθάκη” θα είναι μακρύς, προκειμένου να μιλάμε για πλήρη αποδοχή και συμπερίληψη, κατάργηση του στίγματος, εξάλειψη της βίας και του ρατσιστικού μίσους. Κανένας δεν πίστεψε πως η ψήφιση ενός νόμου είναι αρκετή από μόνη της, με την περίπτωση του Σταύρου και του Δημήτρη (και όχι μόνο) να επιβεβαιώνει πως η πραγματική κοινωνική και θεσμική αλλαγή δεν έχει έρθει. Όταν δύο γονείς εξαρτώνται από ένα σύστημα που “αποθεώνει” τη γραφειοκρατία, που δεν εκπαιδεύει τους λειτουργούς του, που οι νόμοι του βρίθουν από ανεπάρκειες και που οι πολίτες ελπίζουν να μην βρεθούν αντιμέτωποι με προκαταλήψεις και ρατσιστικές ιδέες για να μπορέσουν να γίνουν ορατοί στο κράτος τότε διαφαίνεται ξεκάθαρα πως η μέρα που η χώρα θα ξεφύγει από τον βραδυκίνητο εαυτό της δεν έχει ανατείλει ακόμα.