ΠΑΝΟΣ ΒΛΑΧΟΣ: “Η ΑΝΕΣΗ ΕΙΝΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ”

Είναι ένας ηθοποιός που έκανε το μεγάλο μπαμ στην τηλεόραση. Τουλάχιστον εκεί συστήθηκε στο ευρύ κοινό μέσα από τον ρόλο του στην επιτυχημένη τηλεοπτική σειρά του Alpha “Μην αρχίζεις τη Μουρμούρα”, αλλά και στη δραματική “Αγγελική” που την περασμένη σεζόν έκανε θραύση στις τηλεθεάσεις.

Ο λόγος για τον Πάνο Βλάχο που ήδη έχει δηλώσει τρεις φορές “παρών” στον Αρχαίο Χώρο της Επιδαύρου (στους “Βατράχους” το 2014 σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα, στις “Εκκλησιάζουσες” το 2015 σε σκηνοθεσία Γιάννη Μπέζου και στον “Ορέστη” το 2021 σε σκηνοθεσία και πάλι Γιάννη Κακλεα), πολλούς πρωταγωνιστικούς ρόλους στις θεατρικές σκηνές, αλλά και ένα μεγάλο πέρασμα στην Αμερική για σπουδές και δουλειά. Παράλληλα τραγουδά και μάλιστα εξαιρετικά όντας εξίσου ενεργητικός δισκογραφικα στα ελληνικά μουσικά δρώμενα. Τρίτη μεγάλη του αγάπη; Ο αθλητισμός και δη το τρίαθλο και οι μεγάλες αποστάσεις.

Αυτήν την περίοδο κάνει εντατικές πρόβες, γιατί θα πρωταγωνιστήσει στον “Τυχαίο Θάνατο Ενός Αναρχικού” του Ντάριο Φο υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση του Γιάννη Κακλέα.

Έφτασε στο ραντεβού μας με καθυστέρηση σαράντα λεπτών, αλλά με μία έντονη εσωτερική φλόγα. Ζήτησε συγγνώμη και προέβαλε τη δικαιολογία πως έπρεπε να στείλει κάποια τραγούδια για την παράσταση στον Γιάννη Κακλέα και κόλλησε ο υπολογιστής του και… άργησε. Πριν καν προλάβω να τον ρωτήσω, ξεκίνησε να μου μιλά για την παράσταση και τα τραγούδια που ετοιμάζει.

“Στην παράσταση αυτή προέκυψαν και δημιουργήθηκαν πολύ οργανικά, ομαλά και φυσικά τραγούδια διαφορετικών ειδών, με διαφορετική χροιά. Από χιπ χοπ, μπαλάντες μέχρι και hard rock τραγούδια και το μαγικό είναι πως όλα δένουν στιχουργικά με το ύφος της παράστασης: την ειρωνεία και τη σάτιρα γύρω από το πώς θα καταπολεμήσουμε την κατάχρηση εξουσίας και τις ιδεολογίες που μας κάνουν κακό.

Στο μυαλό του Γιάννη Κακλέα ήταν εξαρχής πως η παράσταση θα “στρίβει”. Δεν ξέραμε καν την αφετηρία, το από πού θα ξεκινούσαμε να λέμε την ιστορία αυτή, ούτε πώς θα την ολοκληρώσουμε. Γεννήθηκε η ιδέα ενός γελωτοποιού, ενός κλόουν που δεν ξέρεις αν πρόκειται για έναν σύγχρονο παλιάτσο, ή για έναν άνθρωπο με σοβαρά ψυχικά προβλήματα. Αυτός ο άνθρωπος ανακαλύπτει ένα μικρόφωνο και μας αφηγείται την ιστορία της ζωής του μέσα από άλλες ιστορίες. Όλα όσα λέει έχουν σαν στόχο να ξεσκεπάσουν την αυθαιρεσία, να κάνει τον κόσμο να σκεφτεί, να γελάσει και να θυμώσει.

Αυτές οι ιστορίες ειπώνονται με ότι μέσα διέθετε, με το σώμα του και με μουσικά όργανα και μαζί του συμπράττουν κι άλλοι παλιάτσοι. Όλοι μαζί δημιουργούν έναν παράξενο θίασο που δεν καταλαβαίνουμε αν κινείται στη σφαίρα του πραγματικού ή του ονειρικού και αφηγούνται την ιστορία του αναρχικού που πετάχτηκε από το παράθυρο του 1970 στο Μιλάνο.

Αυτή η ιστορία, είναι η Βίβλος του δικού μας παλιάτσου, γιατί μέσω αυτής ακούμε για έναν φόνο που επαναλαμβάνεται μέχρι σήμερα. Φόνο ιδεολογικό, εξουσιαστικό, κοινωνικό, αλλά και υπαρξιακό. Θύμα είναι πάντα ο άνθρωπος, ο άνθρωπος που εξουσιάζεται και χρησιμοποιείται για έναν σκοπό που είναι ο ίδιος, όσο κι αν τα χρόνια περνάνε. Είναι ο φόνος του ανθρώπου στο αστυνομικό τμήμα πριν λίγα χρόνια στα Πατήσια, είναι ο φόνος του Ζακ – ένας φόνος κατά της ίδιας της ύπαρξής του- είναι οι ιστορίες εκατοντάδων ανθρώπων που χάνουν τη ζωή τους ανά τον κόσμο. Αυτές οι ιστορίες, αλλά και πολλές άλλες προκύπτουν στα τραγούδια μας σαν παρακλάδια, ιστορίες που επαναλαμβάνονται μπροστά στα μάτια μας και εμείς κάνουμε σαν να τις βλέπουμε για πρώτη φορά.

Η παράσταση είναι συγκεκριμένη, δεν εχει αυτοσχεδιαστικά στοιχεία της στιγμής. Ωστόσο μέσα στην πρόβα γεννιούνται πράγματα, θα έλεγα πως επικρατεί ένα μουσικό και στιχουργικό brainstorming που απαντά στην ερώτηση του τι θα γινόταν αν τραγουδούσαμε ένα θέμα για τη βία. Πώς θα μιλούσαμε σήμερα για τα θέματα της εξουσίας και της συστημικής βίας που ο Φο μίλησε το 1975; Ο τρόπος που εγώ αντιλαμβάνομαι τον κόσμο σήμερα είναι διαφορετικός, διαφορετικός είναι και ο κόσμος μας. Το θέμα μας όμως παραμένει το ίδιο, συνεπώς είναι διαφορετικός ο τρόπος που θα εκφράσουμε τους κυτταρικούς μας προβληματισμούς επ’ αυτού. Εμείς “χτυπάμε” μία σύγχρονη φλέβα ιδεολογίας πολύ μπερδεμένη και “παίζουμε” μέσα σε μία γκρίζα περιοχή. Γνωρίζουμε τι είναι σωστό και τι όχι, αλλά το ενδιάμεσα ιδεολογικό κομμάτι για το πού πραγματικά στεκόμαστε είναι ακόμη αχαρτογράφητο….

Τα πράγματα στην εποχή του Φο ήταν πάρα πολύ συγκεκριμένα. Ήταν ξεκάθαρο το τι σημαίνει αναρχικός, αριστερός, δεξιός, εθνικόφρων. Σήμερα ζούμε την ιδεολογία του πενταλέπτου, την ιδεολογία τού τι είναι trendy. Δηλαδή σήμερα είναι απλώς trend το metoo και o φεμινισμός. Οι φεμινίστριες του ‘50 και του ‘60 πώς θα έβλεπαν τις σύγχρονες φεμινίστριες και πώς θα έβλεπε ένας ακτιβιστής του ‘70 και του ‘80 που δενότανε πάνω στα καράβια για να μην πάνε και σκοτώσουν τις φάλαινες τους σημερινούς ιντερνετικούς ακτιβιστές;

Τα κόμματα έχουν καταντήσει brands που θέλουν να πιάσουν τον παλμό του κόσμου.

Το ίδιο το πολιτικό σύστημα δεν είναι ξεκάθαρο. Κοιτώντας και τα στελέχη των πολιτικών κομμάτων το καταλαβαίνει κανείς αυτό. Αν ένα πράγμα μπορούμε να αντλήσουμε για την κωμωδία, είναι το πόσο αστείο είναι το γεγονός πως δεν είναι ξεκάθαρο που ανήκει ένα κόμμα ιδεολογικά. Το συνειδητοποιείς κοιτώντας τις συνεργασίες και τα στελέχη του… Σήμερα ένα δεξιό κόμμα έχει συντηρητικές απόψεις, αλλά έχει και φιλελεύθερες για να προσεγγίσει ένα μεγαλύτερο κοινό. Φαινομενικά αυτό ακούγεται ωραίο, αλλά είναι θλιβερά απάνθρωπο, γιατί δεν μιλάμε για ουμανιστικές ιδεολογίες κομμάτων, αλλά για ιδεολογίες που έχουν σκοπό τη διατήρηση της εξουσίας. Τα κόμματα έχουν καταντήσει brands που θέλουν να πιάσουν τον παλμό του κόσμου. Δεν πιστεύουν δηλαδή στη διαφορετικότητα ή στον σεβασμό των μειονοτήτων, τα χρησιμοποιούν απλώς όπου τους συμφέρει.

Προσωπικά, αν σταματήσω να πιστεύω στον άνθρωπο δεν μπορώ να υπάρχω. Προσπαθώ να βλέπω το καλό γύρω μου και εκεί να ρίχνω όλο το φως. Άκουγα ένα υπέροχο τραγούδι του Μικρούτσικου χθες που έλεγε πως “η Τέχνη δεν πρέπει να σηκώνει καθρέφτη, πρέπει να είναι φακός που μεγεθύνει”. Αυτή τη διάθεση για ανθρωπισμό θέλω να μεγεθύνω μέσα από τις δημιουργίες μου.

Σέβομαι τους ανθρώπους που έχουν διαφορετικές αποψεις από μένα, δε με ενδιαφέρει το τι σκέφτονται, αλλά το πώς σκέφτονται. Πώς δηλαδή έφτασες να πιστεύεις πως δεν πρέπει να κάνεις εμβόλιο σήμερα; Ή πως έφτασες να πιστεύεις πως πρέπει να πυροβολείται ένας άνθρωπος επειδή είναι μαύρος; Υπάρχουν άνθρωποι που τους συναντάς στον δρομο και σου λένε “έλα μωρέ τώρα, όλες έχουν κακοποιηθεί;” Και θα μιλήσω μ΄αυτόν τον άνθρωπο και θα του πω δυο κουβέντες και ίσως βγει από μέσα του λίγο φως….

Δε θέλω να γυρνώ στους δρόμους της Αθήνας ή όπου ζω στον κόσμο με μια κουκούλα, να κοιτάω τον δρόμο με δυο ακουστικά στα αυτιά και να βλέπω μόνο μαυρίλα ή μία ψεύτικη εκδοχή μου στα social media.

Τον σκοταδισμό των άλλων και τον παραλογισμό μόνο μόνο με χιούμορ τον αντιμετωπίζω. Αυτές οι συνδέσεις λέξεων και, ιδεών που κάνουν μία κατάσταση και μία άποψη αστεία. Το ότι δε θες να σου βάλουν τσιπάκι με το εμβόλιο, αλλά έχεις κινητό. Πιστεύεις στον Θεό, αλλά όποτε σε συμφέρει. Εγώ σέβομαι την επαφή των ανθρώπων με το καλό που δίνει ο Θεός, αλλά δε σέβομαι πως πρέπει να κακοποιήσεις το παιδί σου επειδή η εκκλησία λέει πως απαγορεύεται να αγαπήσεις τον συμμαθητή σου. Τα θέματα του σήμερα δυστυχώς είναι συνωμοσιολογικά.

Στην παράσταση τι διάθεση έχετε;
Σατιρική, καυστική. Ακουμπάμε σε θέματα επικίνδυνα, παίρνουμε θέση απέναντι στη βία και στην κατάχρηση της εξουσίας. Και γελάμε με την ύπαρξή μας και με τον τρόπο που επιβιώνουμε σ΄ έναν κόσμο που είναι αλλοπρόσαλλος.

Είναι στοίχημα αυτο για σένα;
Ναι γιατί ο ρόλος μου μεταμφιέζεται συνέχεια και παίρνει πολλές μορφές ανθρώπων με εξουσία για να μπορεί να χτυπήσει ακόμη πιο ψηλά. Ειναι και το μοτίβο των ημερών αυτό κιόλας, πως η κωμωδία και η σάτιρα πρέπει να μην χτυπούν ποτέ κάτω, μόνο πάνω. Ο χαρακτήρας μου κατακεραυνώνει τη δικαστική, την εκκλησιαστική, την πολιτική εξουσία και παίρνει διάφορες μορφές για να ξεσκεπάσει ιδεολογίες βλεβερες.

Θέλω να αποκαλύψω τις ιδεολογίες που με καίνε, δε θέλω να βγάλω προς τα εξω το “εγώ” μου.

Δε με αγχώνει ο ρόλος μου. Με ενθουσιάζει. Δε θέλω να ζω με τον φόβο. Ο κόσμος είναι γεμάτος από φόβο. Υποκριτικά είναι μία μεγάλη πρόκληση, αλλα με ενθουσιάζει πολύ αυτή η συνεργατική δουλειά και η ιδέα να πούμε αυτή την ιστορία με άλλο τρόπο και οπτική, σ ένα ειλικρινές περιβάλλον παιχνιδιού.

Θέλω να αποκαλύψω τις ιδεολογίες που με καίνε, δε θέλω να βγάλω προς τα εξω το “εγώ” μου. Αυτό προσπάθησα να το καυτηριάσω με ένα τραγούδι στην παράσταση, που νομίζω πως είναι και το αγαπημένο μου. Λέγεται “τα μάτια επάνω μου” και μιλά για την αυτοπροβολή.

Η συγκεκριμένη παράσταση είναι μία αρένα για μένα. Αυτό που βρίσκω κοινό με τον γελωτοποιό που ενσαρκώνω είναι πως δεν υπάρχει αν δεν υπάρχουν ιστορίες ανθρώπων. Και εγώ μέσα από τα τραγούδια μου διηγούμαι ιστορίες και έχω έναν τρόπο προσωπικό που το κάνω. Αυτό μας ενώνει και με συγκινεί. Αυτός μεταφέρει την τραγωδία της ζωής στο κοινό του με τρόπο πολύ αστείο. Και σε κάθε τραγωδία βρίσκει το φως.

Γιατί πάλι με τον Γιάννη Κακλέα;
Γιατί ο τρόπος που βλέπουμε τα πράγματα είναι ο ίδιος, όπως και ο λόγος που κάνουμε θέατρο. Έχουμε κοινή αφετηρία σ αυτήν την ιστορία. Καταρχάς είναι ο άνθρωπος που με έβγαλε στην Επίδαυρο, στους Βατράχους. Πιστεύω πολύ στο μυαλό του και εκείνος στον τρόπο που βλέπω τα πράγματα. Είμαι πολύ ευγνώμων για τον χώρο που μου έχει δώσει να εκφράσω όλα όσα με προβληματίζουν. Αυτό που θα κάνω φέτος νομίζω είναι ότι πιο αντιπροσωπευτικό του ποιος είμαι σαν καλλιτέχνης. Είναι ό,τι πιο μεγάλο μου έχει δοθεί.

Οι κακές κριτικές…
Δεν έχω φτάσει στο σημείο να μην με επηρεάζουν. Και στον Ορέστη είχα και καλές και κακές κριτικές. Μπορεί να έχεις πολλές καλές κριτικές και μία μόνο κακή να σε ρίχνει και να κάθεσαι να τη διαβάζεις ξανά και ξανά. Είναι δύσκολο πράγμα η ευτυχία, η δυστυχία είναι το εύκολο.

Στα τραγούδια που έχω γράψει έχω πει όλη μου την αλήθεια. Η εικόνα αυτή που λες είναι η εικόνα που βγάζω μέσα σ΄ένα σύστημα συγκεκριμένο. Νιώθω πολύ ανασφαλής μέσα μου. Απλώς θέλω να το γιορτάζω αυτό και να το χρησιμοποιώ… Τα σημεία που λυγίζω θέλω να τα χρησιμοποιώ δημιουργικά. Και λυγίζω συνέχεια και δεν είμαι σίγουρος για τίποτα, ούτε καν για το αν αξίζω. Και έχω δεχθεί πάρα πολύ μεγάλη απόρριψη και συνεχίζω να δέχομαι γιατί στοχεύω σε πράγματα πάρα πολύ δύσκολα.

Στην Ελλάδα άμα φύγεις μακριά, σε ξεχνούν όλοι. Κι εγώ έφυγα…

Δε μου αρέσει να πολυσκέφτομαι τα πράγματα. Όπου βρίσκω ευκαιρία για αλλαγή, την αρπάζω. Στο παρελθόν ένας πολύ καλός που φίλος μου είπε πως θα τρέξει σε 2 μήνες το δυσκολότερο τρίαθλο στον κόσμο. Και εγώ είπα “πρέπει οπωσδήποτε να το κάνω αυτό, δεν το έχω ξανακάνει ποτέ αυτό, θα σπάσει πολλά πράγματα μέσα μου”. Πήγα και το έκανα… Το ίδιο έγινε όταν επέλεξα να πάω στην Αμερική για ένα πολύ μεγάλο διάστημα να κάνω μαθήματα. Όλοι μου έλεγαν πως είμαι τρελός που φεύγω από την επιτυχία της Μουρμούρας. Στην Ελλάδα άμα φύγεις μακριά, σε ξεχνούν όλοι. Κι εγώ έφυγα…

Ο μεγαλύτερος θάνατος για τον σύγχρονο άνθρωπο είναι η άνεση και η ασφάλεια. Δεν μπορώ να δημιουργώ ζωή, χαρά και Τέχνη, αν δε σπάω

Θέλω να είμαι σε μη ασφαλές πλαίσιο. Και η παράσταση του Αναρχικού με φτάνει στα όριά μου. Και ο “Ορέστης” ήταν κάτι εκτός ορίων αν αναλογιστείς πως στην ηλικία μου έπαιξα τον Μενέλαο.

Ο μεγαλύτερος θάνατος για τον σύγχρονο άνθρωπο είναι η άνεση και η ασφάλεια. Δεν μπορώ να δημιουργώ ζωή, χαρά και Τέχνη, αν δε σπάω. Τα πράγματα που σε πηγαίνουν μπροστά είναι αυτά που σε σπάνε. Είναι επικίνδυνη η παράσταση που ανεβάζουμε τώρα με τον Κακλέα. Και αυτός είναι ο λόγος που τον θαυμάζω… Δεν φοβάται.

Μιας και αναφέρθηκες στον Μενέλαο, στην Επίδαυρο θαυμάσαμε όλοι το γυμνασμένο σώμα σου.Έχεις εμμονή μ΄αυτό;
Νομίζω μερικοί και τίποτα άλλο αν κρίνω από κάποιες κριτικές (γελά). Εχω εμμονή με αυτη την ουσία που εκκρίνεται όταν εξαντλείται το σώμα. Καθαρίζει το κεφάλι μου και είμαι μια πολύ καλύτερη εκδοχή του εαυτού μου όταν έχω ιδρώσει. Για μένα βέβαια. Για τη σύντροφό μου και για τους ανθρώπους της ζωή μου όταν είμαι ξεκούραστος και πιο ήρεμος είναι καλύτερα.