Ο Πυγμαλίων Δαδακαρίδης μιλά στο MAGAZINE με αφορμή το αριστούργημα του Άρθουρ Μίλερ, Ψηλά από τη Γέφυρα. Elina Giounanli/nophoto.gr

ΠΥΓΜΑΛΙΩΝ ΔΑΔΑΚΑΡΙΔΗΣ ΣΤΟ NEWS 24/7: “ΔΕΝ ΓΙΝΕΤΑΙ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΓΥΡΩ ΜΑΣ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΒΙΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΙ. ΚΑΙ ΝΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΣΙΡΙΑΛ.”

Ο Πυγμαλίων Δαδακαρίδης μιλά στο Magazine με αφορμή το αριστούργημα του Άρθουρ Μίλερ "Ψηλά από τη Γέφυρα".

Ο Πυγμαλίων Δαδακαρίδης είναι ένας ηθοποιός χαμηλών τόνων. Κάνει εξαιρετικά προσεκτικά βήματα στο θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση, ενώ δεν έχει προκαλέσει ποτέ με την προσωπική του ζωή.

Αφήνει να βγουν προς τα έξω μόνο αυτά τα στοιχεία που αυτός θέλει. Κάποιες λεπτομέρειες από τα παιδικά του χρόνια στην Αγγλία και την Ελλάδα, το γεγονός πως γεννήθηκε στο Μάντσεστερ και πως οι γονείς του χώρισαν όταν μικρός, αλλά και πως μπήκε μέσα στο θέατρο από νωρίς. Από το δημοτικό κιόλας δήλωνε παρών στις θεατρικές ομάδες και μάλιστα συχνά εκνευριζόταν με τους ρόλους που του έδιναν. Ενώ του άρεσαν οι πιο σκληροί και μοναχικοί τύποι, σε μία παράσταση υπό τον τίτλο “Κουρσάρος”, αντί να παίξει τον Κουρσάρο έπαιξε το Πριγκιπόπουλο.

Μεγάλη του αγάπη η μηχανή του. Αυτή που του έχει στερήσει παιδικούς φίλους και του δημιουργεί την αίσθηση του σεβασμού προς τη ζωή. Τον γειώνει. Τον ενώνει με τον εαυτό του και το θείο. Του θυμίζει τη χαρά πέντε χρόνων να μαθαίνει ισορροπία πάνω στο ποδήλατο, την απελευθέρωση από τα σταθερά χέρια των γονιών του, το ότι το σώμα του εκκρίνει αδρεναλίνη, άρα καταλαβαίνει και την αίσθηση της ταχύτητας, της δυναμικής, του βάρους, της γεωμετρίας, το ταξίδι, την παρέα, την εφηβεία…

"Τα χρήματα γίνονται εικονικά και όλα βιώνονται μέσα από ένα τηλέφωνο. Νομίζω πως είναι άλλη η χρηματιστηριακή ιδιότητα των πραγμάτων, ακόμη και ό,τι αφορά στις αξίες. Σαφώς υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που κρατούν σταθερές, αλλά κάτι κάπου δε λειτουργεί σωστά." Γιώργος Καπλανίδης

Δεν είναι εύκολος άνθρωπος ο Πυγμαλίωνας Δαδακαρίδης. Και αυτό, γιατί ξέρει πολύ καλά τι θέλει από τη ζωή και δεν αρκείται στα τυπικά και συνηθισμένα. Μου λέει “κάνε μου μία ερώτηση για να με εκπλήξεις, να καταλάβεις ποιος πραγματικά είμαι” και το λέει όχι με έπαρση, αλλά με ουσία.

Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που είναι ένας ηθοποιός που δεν αναλώνεται κάθε χρόνο σε 100 πράγματα στο θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Επιζητεί το πιο ουσιαστικό και αυτό το επικοινωνεί ακόμη και με το κοινό που τον ακολουθεί.

Φέτος το θεατρικό στοίχημα που έχει επιλέξει να φέρει εις περας είναι πολύ μεγάλο, καθώς θα επωμιστεί τον ρόλο του Έντι Καρμπόνε στο “Ψηλά από τη Γέφυρα” του Άρθουρ Μίλερ, ένα έργο που μιλά στο σήμερα με τον δικό του μοναδικό τρόπο και ξεδιπλώνει όλα τα ανομολόγητα πάθη μας. Αυτά που ακόμη και εμείς οι ίδιοι διστάζουμε να κοιτάξουμε βαθιά μέσα μας.

Ο ήρωας και το ανομολόγητο πάθος του

Ποιος είναι για σένα ο Έντι Καρμπόνε;
Ο Έντι Καρμπόνε είναι ένας Ιταλός μετανάστης, ένας άνθρωπος με διαφορετικό πρόσημο στη σημαία του. Στήνει τα όνειρά και τη ζωή του σε μία φτωχογειτονιά της Αμερικής και παλεύει κάνοντας μία δουλειά εργάτη. Δουλειά δύσκολη, επίπονη, σωματικά, ψυχολογικά, μια δουλειά που ουσιαστικά διαλύει τα όνειρα οποιουδήποτε ανθρώπου που παλεύει απλά για να ζήσει. Ζει με τη γυναίκα του, υπό το “πατρίς- θρησκεία -οικογένεια” και δουλεύει ασταμάτητα από το πρωί μέχρι το βράδυ.

Η αδελφή της γυναίκας του πεθαίνει. Και βρίσκεται ξαφνικά άτεκνος ο ίδιος να κρατά ένα μικρό κορίτσι περίπου 7 χρόνων. Έχει ένα στόμα επιπλέον να θρέψει. Και σαν τον πιο σωστό πατέρα μεγαλώνει το παιδί, βάζει πλάτη που λέμε. Η ανιψιά του, όμως, κάποια στιγμή μεγαλώνει και θέλει να φύγει. Θα έφευγε ούτως ή άλλως, στη ζωή αυτό δεν κάνουμε; Δε φεύγουμε για ένα όνειρο, μία σπουδή, έναν έρωτα;

Ο Έντι Καρμπόνε είναι ένας τραγικός ήρωας που δεν ομολογεί την αλήθεια παρά σε στιγμές και με άλλους τρόπους. Όσο περνούν οι μέρες τον αγαπώ και λίγο περισσότερο. Κρατώ μία ατάκα που λέει ο ίδιος: “Με τρώει μέσα μου. Το πονάω αυτό το κορίτσι”. Elina Giounanli/nophoto.gr

Και μια ημέρα, η ίδια ακριβώς πάστα ανθρώπων, Ιταλοί δηλαδή, ζητούν παράνομη διαμονή στο σπίτι του μέχρι να ορθοποδήσουν. Μέσα σε αυτούς υπάρχει ένα νέο αγόρι που θέλει επίσης να ζήσει, να ερωτευτεί, να ονειρευτεί.

Και εκείνη τη στιγμή η ζωή του ήρωα διαλύεται. Αυτό για το οποίο πάλευε τόσα χρόνια φεύγει, πρέπει να το χαιρετήσει. Ταυτόχρονα -και εμείς το βλέπουμε στο έργο- αντιλαμβάνεται πως δεν αντιδρά γιατί είναι πατριαρχικός ή κυριαρχικός, αλλά γιατί μέσα του, ένα κομμάτι που δεν ομολογεί ποτέ στο έργο, μπορεί και να είναι ερωτευμένο.

Και υποφέρει από την αρχή ως το τέλος. Σε έναν πανικό του πάνω, σε μία παρόρμηση τολμά να σκεφτεί πως θα μπορούσε να έχει μία άλλη ζωή. Ένα ατελείωτο πάθος ενός ήρωα, που το καταπίνει η ηθική, η νομιμότητα, το παρελθόν, οι ίδιοι οι φραγμοί του. Γιατί μιλάμε για έναν άνθρωπο που θυσιάζει το εγώ του και παλεύει με αυτό μέχρι το τέλος. Ενώ θα μπορούσε να είναι ο πιο ωραίος άνθρωπος του κόσμου, αν μπορούσε να ομολογήσει πράγματα. Αλλά εδώ όλα παίζονται με έναν άλλο τρόπο. Αυτό που συμβαίνει στον ήρωα αυτόν τον τρώει κάθε στιγμή. Χάνει τον εαυτό του.

Τι είναι αυτό που τον τρώει στην πραγματικότητα;
Αυτό που δε θα ζήσει ποτέ, αυτό που δε θα πει ποτέ…Θέλει αυτό που καταλαβαίνει στον εαυτό του και αναρωτιέται “πώς ερωτεύτηκα κάποιον άλλο εκτός από τη γυναίκα μου;”. Οι δυο τους βλέπεις δεν αποχωρίζονται ποτέ. Η γυναίκα του, που την ενσαρκώνει η Ιωάννα Παππά, είναι πάντα δίπλα του.

Σαν το σαλόνι του σπιτιού μας

Πώς το προσέγγισε το έργο αυτό ο Γιώργος Νανούρης;
Το κάνει σαν να συμβαίνει στο σαλόνι του σπιτιού σου. Είναι όλα σε ένα πρώτο πλάνο. Δεν έχεις να κρυφτείς από τίποτα και από πουθενά. Όλα συμβαίνουν μπροστά σου, ωμά και αληθινά. Και δε μιλώ για μία ρεαλιστική απεικόνιση των γεγονότων έτσι; Δε θέλω να κάνω σπόιλερ και να χαλάσω την έκπληξη στη σκηνή, αλλά είναι πολύ ευφάνταστος ο τρόπος που το έχει κάνει ο Γιώργος. Έχει ένα τρομακτικό θράσος ο τρόπος που σκέφτηκε να το κάνει.

Κάνουμε ένα βήμα μπροστά και πέντε πίσω. Κάνω πολλές πολιτικές σκέψεις μέσα μου, γιατί δε νιώθω πως έχουμε ένα πολίτευμα. Έχουμε μίξη πολιτευμάτων.

Πώς βιώνεις αυτή τη σύνδεσή σου με τον Έντι Καρμπόνε; Τον περιέγραψες σαν έναν καθαρά τραγικό ήρωα.
Μα είναι ένας τραγικός ήρωας που δεν ομολογεί την αλήθεια παρά σε στιγμές και με άλλους τρόπους. Όσο περνούν οι μέρες τον αγαπώ και λίγο περισσότερο. Κρατώ μία ατάκα που λέει ο ίδιος: “Με τρώει μέσα μου. Το πονάω αυτό το κορίτσι”.

Η πάλη και η ανάγκη του μου τον κάνει πολύ αγαπητό. Ενσαρκώνοντάς τον νιώθω σαν να πιέζει κάποιος τους ανθρώπους να ζουν κάτω από καθεστώτα που δεν είναι ελεύθερα. Να τους πιέζει στα ψυχολογικά, στα ερωτικά τους. Να μην μπορούν να εκφραστούν. Και αυτό ακολούθως το φέρεις και εσύ ο ίδιος. Γιατί έτσι σε μάθανε. Δηλαδή παντρεύτηκες; Έτσι θα μείνεις; Τι θα πει ο κόσμος; Διάβασα μάλιστα ένα πολύ ωραίο quote τελευταία “Και τελικά τι είπε ο κόσμος;” Τίποτα δεν είπε ο κόσμος. Ο κόσμος στο κεφάλι σου τα είπε όλα. Και ξέρεις κάτι; Στις μεγαλύτερες δυστυχίες σου, δε θα είναι ο κόσμος εκεί, θα είναι οι άνθρωποι που νοιάζονται για σένα.

Έχουμε προχωρήσει καθόλου νιώθεις σαν κοινωνία;
Κάνουμε ένα βήμα μπροστά και πέντε πίσω. Κάνω πολλές πολιτικές σκέψεις μέσα μου, γιατί δε νιώθω πως έχουμε ένα πολίτευμα. Έχουμε μίξη πολιτευμάτων. Και κυρίως επειδή το τεχνολογικό άλμα της εποχής μας απ ‘ότι αντιλαμβάνομαι προχωρά σε άλλα δεδομένα. Τα χρήματα γίνονται εικονικά και όλα βιώνονται μέσα από ένα τηλέφωνο. Νομίζω πως είναι άλλη η χρηματιστηριακή ιδιότητα των πραγμάτων, ακόμη και ό,τι αφορά στις αξίες. Σαφώς υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που κρατούν σταθερές, αλλά κάτι κάπου δε λειτουργεί σωστά.

Αρχίζουμε και φοβόμαστε ο ένας τον άλλο, αντί να αγαπιόμαστε. Δεν γίνεται τα πάντα γύρω μας να είναι βιασμοί και θάνατοι. Και μετά να γίνονται και σίριαλ. Όλο το καλοκαίρι βλέπαμε μία συγκεκριμένη έκβαση μιας δίκης. Μα τρεις μήνες κάτι καλύτερο δεν έγινε;

Δεν είναι δύσκολο να δεις πως οι άνθρωποι μοχθούν για τον βιοπορισμό τους, πως καταπιέζονται, πως κάνουν εκδηλώσεις για τον εαυτό τους, την ελευθερία τους. Οι άνθρωποι μόνιμα παλεύουν απλώς για να ακουστούν για κάτι το φυσικό, το δεδομένο. Για την ελευθερία οι άνθρωποι πρέπει να κάνουν πορείες. Για ενα δικαίωμα πρέπει να φωνάξουν. Δεν μπορούν να μιλήσουν, να συζητήσουν. Για να ακουστείς πρέπει να φωνάξεις. Αυτό μου είναι τρομακτικό από παιδί που με πήγαινε ο πατέρας μου σε διάφορες πορείες.

Στις μέρες μας που η επικοινωνία είναι τόσο εύκολη, πρέπει να βρούμε ψεύτικους κυβερνοχώρους για να διατυπώσουμε απόψεις και να ακουστούμε. Αρχίζουμε και φοβόμαστε ο ένας τον άλλο, αντί να αγαπιόμαστε. Δεν γίνεται τα πάντα γύρω μας να είναι βιασμοί και θάνατοι. Και μετά να γίνονται και σίριαλ. Όλο το καλοκαίρι βλέπαμε μία συγκεκριμένη έκβαση μιας δίκης. Μα τρεις μήνες κάτι καλύτερο δεν έγινε; Ευτυχως που υπάρχουν οι αθλητές και οι καλλιτέχνες μας. Δεν είναι όλα τόσο μαύρα. Από τη στιγμή που ξυπνάμε και βλέπουμε τον ήλιο κάθε μέρα, δεν είναι τόσο μαύρα.

"Όλο το καλοκαίρι βλέπαμε μία συγκεκριμένη έκβαση μιας δίκης. Μα τρεις μήνες κάτι καλύτερο δεν έγινε; Ευτυχως που υπάρχουν οι αθλητές και οι καλλιτέχνες μας. Δεν είναι όλα τόσο μαύρα". Γιώργος Καπλανίδης


Ο ήλιος μέσα μας

Πώς μπορεί κάποιος να δει τον ήλιο όμως;
Μπορεί να τον δει μέσα του. Από τον καθένα ξεχωριστά ξεκινά η άνοιξη και η ανάταση. Αυτό προσπαθώ και το κάνω και εγώ κάθε μέρα. Να εκτιμώ ότι συμβαίνει. Και όταν ταλανίζομαι από προβλήματα προσπαθώ να μην αντιδρώ παρορμητικά. Θέλω να σκέφτομαι πρώτα, να παίρνω λίγο χώρο για να αντιληφθώ πως δεν είμαι εγώ το κέντρο του κόσμου, αλλά κομμάτι μιας ομάδας. Να μπορώ να πάρω μία αγκαλιά τους φίλους μου, τη σχέση μου, την αγάπη μου, τον σκύλο μου. Να μπορώ να καταλάβω, να γίνω ένας ήρωας σε διήγημα του Βιζυηνού και να πάρω τη μηχανή μου -που τότε δεν υπήρχε- και να πάω να δω πού πάει ο ήλιος στη γραμμή του ορίζοντα. Θέλω να μπορώ να βρίσκω τρόπους για τα πιο εύκολα και τα πιο δύσκολα της ζωής.

Σε αυτή τη διαδρομή της ζωής, έτσι πρέπει να είναι οι άνθρωπο και όχι άνθρωποι που βιάζουν, σκοτώνουν και πολεμάνε για ιδανικά που δεν υπάρχουν.

Αν με ρώταγες ποιος είναι ο χειρότερος εφιάλτης μου, θα σου έλεγα ο πόλεμος.

Πιστεύεις πως αλλάζουν οι εποχές;
Με τρομάζει πολύ ο πόλεμος ο πόλεμος της Ρωσίας- Ουκρανίας που δεν έχουμε λειτουργήσει κάπως όλοι, δεν έχουμε αντιδράσει. Άρα σίγουρα δεν έχει αλλάξει κάτι στο κομμάτι του πολέμου. Το ίδιο κάνανε και το 1991 στην Γιουγκοσλαβία και τρέμω πως μπορεί να είμαστε οι επόμενοι. Σιχαίνομαι τη βία, μισώ τον πόλεμο. Αν με ρώταγες ποιος είναι ο χειρότερος εφιάλτης μου, θα σου έλεγα ο πόλεμος. Πεθαίνει κόσμος, διαλύονται σπίτια, οικογένειες, μα γιατί; Και τώρα φαίνεται να το έχουμε ξεχάσει αυτό.

Ας επιστρέψουμε στα του έργου, πού έρχεται η κάθαρση στο έργο αυτό;
Την κάθαρση τη βιώνω μία στιγμή στην πέμπτη πράξη του έργου. Τι είναι όμως κάθαρση; ΄Άλλοι το λένε λύτρωση ας πούμε. Για μένα η κάθαρση είναι η έννοια του “δώσε στον εαυτό σου την ευκαιρία και καθαρός από όλα, αγκάλιασε τα λάθη σου. Το επόμενο βήμα σου να είναι για ένα θετικό αύριο και όχι για να επιστρέψεις την ίδια ρουτίνα”.

Η κάθαρση δηλαδή είναι ευκαιρία για να πεις στον άλλο “άλλαξε”. Αν μπορεί, αν δεν μπορεί, τότε έρχεται η Νέμεσις. Στην αρχαία τραγωδία η Νέμεσις προηγείται, αλλά Νέμεσις είναι, κάνει ότι θέλει. Κανείς δε ρώτησε την Ερινύα πότε θα βγει. Στη ζωή βγαίνει όλη την ώρα. Μόνο στα έργα βγαίνει εκεί που πρέπει…

"Δεν είναι κανείς ισόθεος. Είμαστε όλοι άνθρωποι. Αλλά αυτήν την έπαρση τη βλέπουμε γύρω μας διαρκώς, αυτή τη σκοτεινιά. Σε πράγματα αναίσχυντα. Λες και δε μιλάμε για ανθρώπους, αλλά για ένα κομμάτι σίδερο." Elina Giounanli/nophoto.gr

Δικαιολογείς στον ήρωά σου ακόμη και την προδοσία;
Ναι, ο Καρμπόνε πέφτει στο τέλος στο ατόπημα της προδοσίας. Ακόμη και αυτό μπορώ να του το δικαιολογήσω. Είναι το τελευταίο σκαλί, ακόμη και το παράλογο το βρίσκει λογικό. Είναι σαν τη σκηνή στην “Πολιτική Κουζίνα” που ρωτά ο Τούρκος τον Ιεροκλή Μιχαηλίδη “απαρνιέσαι τη θρησκεία σου για να μείνεις εδώ;” Και απαντά “όχι”.

Έτσι είναι και ο Καρμπόνε, από την ανάποδη όμως. Φτάνει στην ύβρη. Πατά στο κόκκινο χαλί. Το συναίσθημα του να τα κρατήσεις όλα, σε κάνει να περνάς το όριο. Η αίσθηση πως είσαι ισόθεος. Η έπαρση. Και μετά έρχεται η δυναμική της φυσικής και της κοινωνίας και σε ισοπεδώνει.

Η κάθαρση είναι ευκαιρία για να πεις στον άλλο “άλλαξε”. Αν μπορεί, αν δεν μπορεί, τότε έρχεται η Νέμεσις.

Δεν είναι κανείς ισόθεος. Είμαστε όλοι άνθρωποι. Αλλά αυτήν την έπαρση τη βλέπουμε γύρω μας διαρκώς, αυτή τη σκοτεινιά. Σε πράγματα αναίσχυντα. Λες και δε μιλάμε για ανθρώπους, αλλά για ένα κομμάτι σίδερο. Άνθρωποι που περιφέρονται και μεταχειρίζονται με τον χειρότερο τρόπο ανθρώπους, αξίες και συναισθήματα που άλλοι ονειρεύονται να καλλιεργήσουν και να δημιουργήσουν.

Υπάρχει κάτι που σε κρατά, σου δίνει ελπίδα;
Ο έρωτας, η αγάπη, το μοίρασμα. Καμιά χωριάτικη σαλάτα δεν είναι τόσο ωραία όσο όταν τη μοιράζεσαι με τρεις φίλους. Το πιο φανταστικό φαγητό είναι όταν το μοιράζεσαι και βέβαια είναι και μια διέξοδος στην επικοινωνία. Γιατί σταματάς να μιλάς και αρχίζουν να παίζουν μπάλα τα συναισθήματα.

Ψηλά από τη Γέφυρα-θέατρο Βεάκη- Από 28 Οκτωβρίου

Ροή Ειδήσεων

Περισσότερα