ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΑ ΟΜΟΦΥΛΑ ΖΕΥΓΑΡΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΟ

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε το απόγευμα της Τετάρτης (10/1) για τα πλάνα της κυβέρνησης αναφορικά με το νομοσχέδιο για τον γάμο ανεξαρτήτως φύλου και το δικαίωμα στην απόκτηση παιδιών.

Ο πρωθυπουργός δεν έδωσε το χρονικό πλαίσιο, ωστόσο, σύμφωνα με τις πληροφορίες, το νομοσχέδιο θα “έρθει” στη Βουλή στα τέλη Φεβρουαρίου.

Κατά τη διάρκεια συνέντευξής του στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στα “κομμάτια” του σχετικού νομοσχεδίου, το οποίο αφορά στην ουσία τρεις σημαντικές μεταρρυθμίσεις.

• Η πρώτη αφορά το δικαίωμα στην τέλεση πολιτικού γάμου ανεξαρτήτως φύλου. Καλώς ως εδώ.
• Η δεύτερη αφορά το δικαίωμα απόκτησης παιδιού μέσω τεκνοθεσίας από ζευγάρια ανεξαρτήτως φύλου. Καλώς ως εδώ.
• Και η τρίτη, στην οποία και θα σταθούμε, αφορά την απόκτηση παιδιού από ομόφυλα ζευγάρια μέσω της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Εδώ είναι και το πρόβλημα.

Πριν ξεκινήσουμε, είναι σημαντικό να λεχθεί ότι πρόκειται για μια ιστορική ημέρα για τα ΛΟΑΤΚΙ+ και εν γένει για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ελλάδα, αφού δύο ακανθώδη προβληματικά νομικά ζητήματα, φαίνεται πως θα δρομολογηθούν σύντομα. Η επέκταση του πολιτικού γάμου και της τεκνοθεσίας.

ΔΥΟ ΒΗΜΑΤΑ ΜΠΡΟΣΤΑ, ΕΝΑ ΣΗΜΕΙΩΤΟΝ

“Εμείς δεν θα πειράξουμε καθόλου το καθεστώς της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής”, τόνισε ο Κ. Μητσοτάκης και πρόσθεσε: “Αυτή η έννοια, δηλαδή, γυναικών οι οποίες μετατρέπονται σε μηχανές παραγωγής παιδιών κατά παραγγελία, όπως είπε ο αρχηγός της αντιπολίτευσης, «θέλω ένα αγόρι και δεν με ενδιαφέρει ποια θα το γεννήσει», αυτό δεν πρόκειται να γίνει.”

“Οι πιο πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν κάνει αυτό το οποίο θέλουμε να κάνουμε εμείς. Δεν έχουν πάει δύο βήματα παραπέρα. Και όταν λέω ότι θα προχωρήσουμε ως κοινωνία, να προχωρήσουμε, ναι, δεν θα γίνουμε εργαστήρι πειραμάτων στην Ελλάδα. Δεν θα πειραματιστούμε με τις πιο προχωρημένες ιδέες στα θέματα των δικαιωμάτων.”

Τόνισε ότι δεν θα μπορεί ένας άντρας μόνος του να μπορεί να χρησιμοποιήσει παρένθετη μητέρα για να κάνει παιδί. “Αυτό δεν θα επιτραπεί στην Ελλάδα”, υπογράμμισε ο κ. Μητσοτάκης. “Δεν θα υπάρχει στο νομοσχέδιο «Γονέας 1», «Γονέας 2»”.

Η απόφαση της κυβέρνησης να περάσει ο γάμος για όλους και το δικαίωμα στην τεκνοθεσία, χωρίς όμως να δοθεί στα ομόφυλα ζευγάρια ανδρών το δικαίωμα της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής μέσω παρένθετης κύησης αποτελεί ξεκάθαρη διάκριση, καθώς έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το Άρθρο 4 του Συντάγματος, το οποίο ορίζει μεταξύ άλλων ότι “οι Έλληνες και οι Ελληνίδες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου και έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις”.

Αν η κυβέρνηση απαγορεύσει μόνο στους άνδρες να έχουν πρόσβαση στην εν λόγω ρύθμιση, με στόχο να προστατευθούν οι γυναίκες που -με τη θέλησή τους- γίνονται παρένθετες μητέρες, μπορούμε να κάνουμε λόγο για ένα επιχείρημα αντιεπιστημονικό, αβάσιμο και αντισυνταγματικό.

Όπως γράφει η Νίκη Μπάκουλη, η χώρα μας ανήκει στη λίστα με τις χώρες που έχουν επιτρέψει δια νόμου την παρένθετη μητρότητα -υπό προϋποθέσεις- από το 2002, με την ψήφιση του Νόμου 3089/2002.  Η μορφή που επιτρέπεται είναι αυτή της αλτρουιστικής παρένθετης μητρότητας. Δηλαδή, δεν υπάρχει αμοιβή. Ο νόμος προβλέπει ένα ποσό της τάξεως των 15.000 ευρώ που αντιστοιχεί σε αποζημίωση, τα ιατρικά έξοδα και όποια άλλα εύλογα έξοδα προκύπτουν, κατά την εγκυμοσύνη και τη γέννηση του παιδιού.

ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΩΣ “ΜΗΧΑΝΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΙΩΝ”

Η αναφορά του Κ. Μητσοτάκη στις γυναίκες “οι οποίες μετατρέπονται σε μηχανές παραγωγής παιδιών κατά παραγγελία”, είναι εντελώς προβληματική, διότι η “παραγωγή” αυτή έχει επιτραπεί από το 2002. Αυτό στην ουσία σημαίνει πως έγνοια του πρωθυπουργού δεν είναι να προστατευθούν οι γυναίκες.

Ποια είναι η έγνοια του; Να μην μπορεί κανείς να γυρίσει να του πει ότι ήταν αυτός που επέτρεψε στα γκέι ζευγάρια ανδρών να “κάνουν παιδιά”.

Αυτό που θα πρέπει να σκεφθεί καλύτερα το κυβερνητικό επιτελείο του είναι ότι στην ουσία με το “φρένο” που θα μπει στα ομόφυλα ζευγάρια γκέι ανδρών ως προς την απόκτηση παιδιών μέσω παρένθετης κύησης, δεν θα σταματήσει την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή από ομόφυλα ζευγάρια.

Τα παράνομα κυκλώματα (βλέπε Κέντρο Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής στα Χανιά) θα συνεχίσουν κανονικά τη δράση τους και τα ζευγάρια αυτά -όπως και μέχρι σήμερα- θα αναγκάζονται να προχωρούν σε παράνομες μεθόδους για την απόκτηση παιδιών, επιτρέποντας με αυτό τον τρόπο την διαιώνιση του φαινομένου.

Η εν λόγω ρύθμιση δεν θα σταματήσει τις παράνομες αυτές διαδικασίες, δεν θα τις αποτρέψει. Απλώς δεν θα τις νομιμοποιήσει. Κι αυτό, για να μην “κολλήσει η ρετσινιά” στην κυβέρνηση ότι πέρασε κάτι τόσο αμφιλεγόμενο για την πολωμένη, διχασμένη και μπερδεμένη ελληνική κοινωνία.

ΤΑ “ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ” ΠΟΥ ΔΕΝ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ Ο ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του, ο Κ. Μητσοτάκης ξεκαθάρισε πως δεν θα δημιουργήσει “εργαστήρια πειραμάτων”, με το νομοσχέδιο αυτό, θέλοντας να “αγκαλιάσει” τους απογοητευμένους ψηφοφόρους του, οι οποίοι απορούν με όλα αυτά τα… απίστευτα που κάνει αναφορικά με τα ΛΟΑΤΚΙ+ ζητήματα.

Με μια σύντομη αναζήτηση στη Google, ένας από τους ορισμούς της λέξης “πείραμα” είναι η δοκιμή μιας μεθόδου ή μιας προσέγγισης για να διαπιστωθεί αν είναι κατάλληλη για μια ορισμένη χρήση.

Όταν γύρω μας υπάρχουν ήδη ομόφυλες οικογένειες με παιδιά, τα οποία είναι “αόρατα” για το ελληνικό νομικό σύστημα, δεν είναι δυνατόν να κάνεις λόγο για “πειράματα”.

Οι οικογένειες αυτές υφίστανται και θα συνεχίσουν να υφίστανται. Κι από τη στιγμή, που θα αναγνωρίζονται πλέον, είναι τελείως παράλογο να μην τους δίνεις ένα δικαίωμα, το οποίο στην πορεία με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, αυτό της νομικής οδού ίσως, τελικά θα το έχουν.

Σε αυτό το σημείο, αξίζει να αναφερθεί ότι κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, ο Κ. Μητσοτάκης δεν έκανε καμία απολύτως αναφορά στα τρανς άτομα και στους τρανς γονείς, αλλά και καμία αναφορά στα μη δυαδικά άτομα, για τα οποία υπάρχουν επίσης πολλά νομικά κενά, αναφορικά με τα δικαιώματα στην οικογένεια.

Αυτά τα νομικά κενά, πολλές φορές φέρνουν τεράστια ταλαιπωρία για τους τρανς γονείς, οι οποίοι βρίσκουν το δίκιο τους στα δικαστήρια, μετά από χρονοβόρες, ψυχοφθόρες και δαπανηρές διαδικασίες.

Η ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΝΑ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΟΛΟΙ

Μέσω της συνέντευξής του, ο πρωθυπουργός θέλησε να καθησυχάσει τους ακροδεξιούς βουλευτές και το συντηρητικό ακροατήριό του, λέγοντας στην ουσία ότι εμείς δεν είμαστε ΣΥΡΙΖΑ, δεν είμαστε Κασσελάκης, ότι υπάρχουν και όρια, αφήνοντας αιχμές μάλιστα κατά του αρχηγού του ΣΥΡΙΖΑ, για τις δηλώσεις του σχετικά με τα κατά παραγγελία αγόρια.

Την ίδια ώρα, θέλησε να περάσει το μήνυμα ότι “ακούει” την εκκλησία, λέγοντας ουσιαστικά πως σε όλες τις αγαστές συνεργασίες, υπάρχουν πού και πού διαφωνίες και κόντρες, αλλά στο τέλος πάλι φίλοι θα ‘μαστε, όταν “ξεφουσκώσει” το ζήτημα.

Τέλος, όσον αφορά την κομματική πειθαρχία που δεν θα επιβάλει στο κόμμα, υπό τον φόβο οι βουλευτές του να μην ψηφίσουν το σχετικό νομοσχέδιο, ο πρωθυπουργός τόνισε πως “υπάρχει και η αποχή”.

Με τον τρόπο αυτό, ο ο ίδιος είπε ξεκάθαρα στους βουλευτές της ΝΔ πως δεν έγινε και κάτι αν την ώρα της ψήφισης πάνε μέχρι το κυλικείο, υποτιμώντας στην ουσία τη σημασία και την ιστορικότητά ενός νομοσχεδίου που αφορά βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και ενός νομοσχεδίου που ο ίδιος “πήρε πάνω του”.

ΝΑΝΣΥ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ: “ΑΠΕΧΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΛΙΚΟ ΣΤΟΧΟ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΥΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ”

Η Νάνσυ Παπαθανασίου, διδακτόρισσα Kλινικής Ψυχολογίας και επιστημονικά συνυπεύθυνη του οργανισμού Orlando LGBT+, σε σχόλιό της στο Magazine σχετικά με την εξαγγελία του πρωθυπουργού για το νομοσχέδιο, κάνει λόγο για μία “θετική” εξέλιξη, η οποία -όπως επισημαίνει-, στην πραγματικότητα πρόκειται για “μία γραφειοκρατική τακτοποίηση”, που μάλιστα κρύβει πολλούς περιορισμούς για μέλη της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας.

Αναλυτικά, η κα Παπαθανασίου τονίζει ότι: “Η εξαγγελία του γάμου ομοφύλων (ακολουθώντας την έκφραση του ίδιου του Πρωθυπουργού, αλλά και την ουσία των δηλώσεών του) είναι αρχικά θετική. Αποτελεί ένα (καθυστερημένο) βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση από τη μία, όμως από την άλλη σε απόσταση ακόμη από τον τελικό στόχο της πλήρους ισότητας. Έρχεται για να απαντήσει και να ρυθμίσει ένα υπαρκτό και σημαντικό ζήτημα που αφορά τα παιδιά που ήδη μεγαλώνουν σε ομόφυλα ζευγάρια -και μένει ακριβώς και μόνο εκεί”.

“Ολόκληρη, ολόκληρη η συνέντευξή του ήταν ένα συνεχόμενο κλείσιμο ματιού (dog whistling) στις πιο συντηρητικές και alt right φωνές. Από την αποστροφή για τα ρύζια και τις εκκλησίες, στη διαβεβαίωση ότι δε θα αλλάξει το πλαίσιο για την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και ότι δε θα υπάρχει «γονέας 1 και γονέας 2», την κάθετη διαφοροποίηση από το σχέδιο νόμου του ΣΥΡΙΖΑ (που αποτελεί δουλειά στην οποία έχουν συνεισφέρει καθοριστικά οι οργανώσεις της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας και είχε κατατεθεί πρώτη φορά το 2022), την έμφαση στο πόσο λίγα είναι αυτά τα παιδιά και αυτά τα ζευγάρια, τη διαβεβαίωση ότι «καινούρια παιδιά δε θα μπορούν να γεννηθούν», την αποστροφή για τα εργαστήρια πειραμάτων, μέχρι την εικόνα της Παναγίας μπροστά από την καθόταν, η σημειολογία, αλλά και η ουσία, ήταν ξεκάθαρη: πρόκειται για μία γραφειοκρατική τακτοποίηση, και τίποτα περισσότερο. Δεν περιλαμβάνονται πουθενά τα τρανς άτομα (και σίγουρα αποκλείονται τα non binary άτομα), δεν αποδομούνται οι στερεοτυπικά έμφυλοι ρόλοι, οι γκέι άνδρες (και πιθανά και τα τρανς άτομα) αποκλείονται από τη δυνατότητα απόκτησης παιδιών με τα οποία θα μπορούν να έχουν βιολογική σχέση (θα μπορούν μόνο να τεκνοθετήσουν, με όλες τις διαδικαστικές δυσκολίες που αυτό σημαίνει), και βέβαια ο καθησυχασμός ότι τίποτα δε θα θυμίζει τη συμβολική γιορτή που είναι ο γάμος”, αναφέρει στη συνέχεια η κα Παπαθανασίου.

“Ο γάμος όμως αποτελεί κάτι μεγαλύτερο και πιο σύνθετο από τη γραφειοκρατία· αφορά τη θεσμική αναγνώριση της οικογενειακότητας και της γονεϊκότητας, οι οποίες εξελίσσονται, αλλάζουν και εμπλουτίζονται μέσα στο χρόνο. Η πρόταση του πρωθυπουργού όμως δεν αφορά την αναγνώριση αυτών των νέων πραγματικοτήτων, που ήδη υπάρχουν, αλλά τη δημιουργία πολιτών, ζευγαριών και οικογενειών δύο ταχυτήτων: από τη μία τα ετερόφυλα ζευγάρια που έχουν πρόσβαση σε όλο το νομικό, πολιτισμικό και συμβολικό κεφάλαιο του γάμου και τα ΛΟΑΤΚΙ+ ζευγάρια με πρόσβαση σε μέρος αυτού -αυτό πάντα με ταξικό πρόσημο. Εγκαθίστανται λοιπόν οι ανισότητες, κανονικοποιούνται οι διακρίσεις, εκβιάζονται οι κοινότητες και θρυμματίζονται οι διεκδικήσεις (και όσα υπολείπονται ξεχνιούνται πιο εύκολα), και τελικά παραμένει ημιτελής η θρυλούμενη ισότητα”, επισημαίνει.

Καταλήγοντας, η κα Παπαθανασίου υποστηρίζει ότι: “Η παγίδα είναι ότι οι ανισότητες σπάνια περιορίζονται σε μία ομάδα· αντίθετα αν νιώθουμε ότι είμαστε κάπου ανώτεροι (π.χ. μέσα στα προνόμια της ετεροφυλοφιλίας) είναι πιο εύκολο να παραβλέψουμε πού βρισκόμαστε από την άλλη πλευρά των ανισοτήτων (π.χ. οικονομικά και ταξικά) -αυτό όμως δεν είναι το βασικό επιχείρημα για την ισότητα. Όπως δεν είναι το ότι τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα μπορούν να είναι καλοί γονείς ή άνθρωποι όπως όλοι οι άλλοι. Το μόνο επιχείρημα για την ισότητα οφείλει να είναι ότι είναι ζήτημα δημοκρατίας -και ότι κάθε δημοκρατία κρίνεται και μετριέται στους αποκλεισμούς της. Και εδώ η δημοκρατία μας βρίσκεται ακόμη ελλιπής”.