ΝΔ ΜΟΝΗ, ΨΑΧΝΕΙ ΑΝΤΙΠΑΛΟ ΚΑΙ ΨΑΧΝΕΤΑΙ
Παρά την κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ στο γαλάζιο στρατόπεδο επικρατεί κατήφεια λόγω των δημοσκοπήσεων παρά την προσωρινή εσωκομματική ανακωχή. Πως βλέπουν στο Μαξίμου τις εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ.
Από τη μία πλευρά η Νέα Δημοκρατία παραμένει σήμερα η κυρίαρχη δύναμη στο πολιτικό σκηνικό.
Μετά από πέντε χρόνια διακυβέρνησης και δυο εκλογικές νίκες, η μία πιο σαρωτική από την άλλη, διατηρεί διψήφιο προβάδισμα από το δεύτερο κόμμα στις δημοσκοπήσεις. Και δεν έχει πρακτικά αυτή τη στιγμή “αντίπαλον δέος” μετά την κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ, παρά την άνοδο του ΠΑΣΟΚ.
Αυτή είναι όμως η μία μόνο όψη του νομίσματος. Το προβάδισμα μικρή σημασία έχει όταν παίζεις χωρίς αντίπαλο και όταν τα δικά σου ποσοστά έχουν επίσης πέσει σε σημαντικό βαθμό. Η ΝΔ άλλωστε παραμένει μακράν πρώτο κόμμα ακριβώς επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ βυθίζεται και το ΠΑΣΟΚ ανεβαίνει μεν, αλλά πρέπει πρώτα να ξεκαθαρίσει το δικό του εσωκομματικό τοπίο.
Σε όλες τις δημοσκοπήσεις από τις ευρωεκλογές και μετά, η ΝΔ παραμένει καθηλωμένη σε ποσοστά από 21% έως 25%. Οι αισιόδοξοι γαλάζιοι βέβαια επισημαίνουν ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κάλπη στον ορίζοντα και άρα δεν υπάρχει πιεστικό εκλογικό δίλημμα. Πολλοί όμως βουλευτές φοβούνται ότι έχει ξεκινήσει η αποδρομή και δύσκολα θα σταματήσει. Και κυρίως ανησυχούν για την επανεκλογή τους.
Για αυτό, ενώ κατά την προηγούμενη κυβερνητική θητεία και όσο ήταν αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν ο μόνος ίσως πρόεδρος της ΝΔ με ανύπαρκτη πρακτικά εσωκομματική αντιπολίτευση, το γαλάζιο τοπίο άλλαξε άρδην μετά τις ευρωεκλογές.
Οι “μοναχικοί λύκοι” της ΝΔ, δηλαδή οι βουλευτές που πυροβολούν την κυβέρνηση και το Μαξίμου όχι στο πλαίσιο κάποιας ομαδοποίησης ή οργανωμένου κλίματος εσωκομματικής αμφισβήτησης, αλλά επειδή θέλουν να διασφαλίσουν πως θα επανεκλεγούν, έγιναν έκτοτε… κοπάδι.
Σιωπηλές δυσαρέσκειες ήρθαν στην επιφάνεια, με την “παλιά ΝΔ την ορθόδοξη” να αμφισβητεί τη “διεύρυνση α λα Κυριάκος” και να καταγγέλει πασοκοποίηση της κυβέρνησης. Και από εκεί που το 2015- 2016 στις εσωκομματικές εκλογές της ΝΔ μητσοτακικοί και σαμαρικοί είχαν σε σημαντικό ποσοστό συνασπιστεί κατά των καραμανλικών, τώρα καραμανλικοί και σαμαρικοί βουλευτές συμφωνούν ότι το καράβι αρμενίζει στραβά, αν και δεν ταυτίζονται ως προς το ποια πορεία θα έπρεπε να ακολουθήσει.
Παρόλο δε που το Μαξίμου προσπάθησε να υποβαθμίσει την κατάθεση ομαδικών ερωτήσεων από 11 βουλευτές της ΝΔ (μεταξύ των οποίων ο Μάριος Σαλμάς που εν τω μεταξύ διεγράφη με άλλη αφορμή) για τα κόκκινα δάνεια και από οκτώ άλλους βουλευτές για τη φαρμακευτική δαπάνη χαμηλοσυνταξιούχων, οι δύο αυτές πρωτοβουλίες δείχνουν ότι η γαλάζια ΚΟ δεν θα αφήνει πλέον σε χλωρό κλαρί την κυβέρνηση.
Δυο απουσίες που κόστισαν
Εκ των πραγμάτων στη ΝΔ εκτός από τον πρόεδρο της και πρωθυπουργό, υπάρχουν δύο πόλοι. Ο Κώστας Καραμανλής και ο Αντώνης Σαμαράς.
Ο πρώτος, έχοντας αποχωρήσει από τη Βουλή στις εκλογές του 2023, νιώθει προφανώς πιο ελεύθερος να εκφράζει διαφωνίες, θέλοντας το ρόλο του θεματοφύλακα της παράταξης και κυρίως της πολιτικής στα εθνικά θέματα. Ο δεύτερος, παραμένοντας βουλευτής χτυπά κάθε τόσο έναν ακόμη πρωθυπουργό Μητσοτάκη και έχει πλήρως διαχωρίσει τη θέση του προ πολλού.
Το πρώτο κομβικό γεγονός επομένως για τα εσωκομματικά της ΝΔ μετά τις ευρωεκλογές ήταν η κοινή εμφάνιση των δυο πρώην πρωθυπουργών σε παρουσίαση βιβλίου την 1η Ιουλίου, κατά την οποία άνοιξαν πυρ κατά των εκσυγχρονιστών εντός της ΝΔ. Ενώ η απουσία Καραμανλή – Σαμαρά από το “πάρτι” στη Ρηγίλλης για τα 50α γενέθλια της ΝΔ προκάλεσε νέο μούδιασμα στο Μαξίμου, οι χειρισμοί του οποίου πάντως συνέβαλαν στην οριστική άρνηση του πρώτου, με την άσκηση πίεσης μέσω του περίφημου τηλεφωνήματος και της διαρροής του.
Ο κ. Μητσοτάκης δεν έκρυψε τη δυσαρέσκεια του για το “άκυρο” από τους δύο πρώην πρωθυπουργούς, τόσο σε συνέντευξη του στο Mega όσο και στην ομιλία του στην επετειακή εκδήλωση, η οποία ήταν γεμάτη αιχμές. Ο πρωθυπουργός επανέλαβε πως κάποιοι θέλουν μία “μικρή και φοβική ΝΔ”, κάτι που είχε πει και στη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας μετά τις ευρωεκλογές. Ενώ υπερασπίστηκε την περίφημη διεύρυνση συγκρίνοντας εαυτόν με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και μιλώντας για μία “ευρύχωρη” ΝΔ.
Γιατί ο Μητσοτάκης δεν μπορεί να πάει στη Χάγη
Ο Κώστας Καραμανλής και ο Αντώνης Σαμαράς πάντως δεν προκάλεσαν αλλά εκφράζουν ένα εσωκομματικό κλίμα που ούτως ή άλλως υπάρχει. Ιδίως όσον αφορά στις ενστάσεις για την εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Ο κ. Σαμαράς έχει βέβαια διαχρονικές αντιρρήσεις στο Σκοπιανό και εξαιτίας του άλλωστε ακόμη δεν έχουν έρθει στη Βουλή προς κύρωση τα μνημόνια συνεργασίας με τη Βόρεια Μακεδονία, που αποτελούν απόρροια της συμφωνίας των Πρεσπών – και είναι αμφίβολο εάν θα έρθουν και ποτέ.
Ιδιαίτερη σημασία είχε όμως και το “βέτο” που έβαλε κατά την τελευταία του δημόσια τοποθέτηση ο κ. Καραμανλής σε μία προσφυγή στη Χάγη “ελαφρά τη καρδία”.
Ο πρώην πρωθυπουργός ειδικότερα είχε τονίσει: “Είναι λοιπόν αδύνατη και αδιανόητη η σύναψη συνυποσχετικού που θα κρύβει τεχνηέντως και εκ του πονηρού, υπό το πρόσχημα της προσφυγής στο ΔΔ της Χάγης για την οριοθέτηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας, την εκχώρηση με ασαφείς και διπλωματικά ευρηματικές διατυπώσεις, δικαιώματος στο ΔΔ να αποφανθεί περί του εύρους των χωρικών υδάτων ή ακόμα και της εδαφικής κυριαρχίας νήσων και βραχονησίδων. Είμαι κατηγορηματικός σε αυτό”.
Η αναφορά αυτή αποδεικνύεται προφητική καθώς εν όψει της αναμενόμενης συνάντησης του Γιώργου Γεραπετρίτη με τον Χακάν Φιντάν για να δρομολογήσουν τον πολιτικό διάλογο Ελλάδας- Τουρκίας, ΄πηγές του τουρκικού ΥΠΕΞ διαμήνυαν ότι η Άγκυρα θέλει να συζητήσει την κυριαρχία νησιών και την αποστρατιωτικοποίηση τους.
“Η Άγκυρα επιθυμεί μια μόνιμη, συνολική και δίκαιη λύση σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο σε διαφορές όπως τα χωρικά ύδατα και το εύρος του εναέριου χώρου,
των γεωγραφικών σχηματισμών που δεν έχει καθοριστεί η κυριαρχία τους, η στρατιωτικοποιήση των νησιών με αποστρατιωτικοποιημένο καθεστώς και η διαχείριση του FIR”, ανέφεραν ειδικότερα τουρκικές διπλωματικές πηγές, καλώντας την Ελλάδα να άρει τις επιφυλάξεις που έχει θέσει στην εξουσία του Διεθνούς Δικαστηρίου.
Η κυβέρνηση βέβαια επαναλαμβάνει σε κάθε ευκαιρία και σε όλα τα επίπεδα ότι συζητά τη μία και μόνη διαφορά με την Τουρκία όσον αφορά στον καθορισμό ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας και δεν βάζει στο τραπέζι του διαλόγου θέματα κυριαρχίας.
Εξάλλου, εάν έκανε κάτι διαφορετικό μία κυβέρνηση της ΝΔ, είναι βέβαιο ότι θα έπεφτε την επόμενη ημέρα. Όχι γιατί θα την έριχναν Καραμανλής- Σαμαράς, αλλά γιατί οι βουλευτές πάνω από όλα θέλουν να επανεκλεγούν όπως προαναφέρθηκε…
Η ΝΔ ψάχνει αντίπαλον δέος
Ο κ. Μητσοτάκης όμως δεν φαίνεται να έχει τελικά σκοπό να τα παρατήσει και να φύγει για Ευρώπη, αλλά έθεσε κατά την ομιλία του στα 50 χρόνια της ΝΔ ως στόχο μία τρίτη θητεία. Αν και φυσικά μέχρι το 2027 πολλά μπορούν να αλλάξουν…
Παρά δε τις εσωκομματικές γκρίνιες, ο πρωθυπουργός δείχνει πεπεισμένος ότι με την ίδια κατά βάση πολιτική κατεύθυνση μπορεί να γυρίσει ξανά το παιχνίδι. Εν τω μεταξύ πάντως διαπιστώνει ότι χρειάζεται έναν αντίπαλο που να συσπειρώνει τη ΝΔ, αλλά ταυτόχρονα να της αφήνει χώρο.
Ο κ.Μητσοτάκης είχε βασίσει τη στρατηγική που τον οδήγησε σε δύο εκλογικές νίκες το 2019 και το 2023 στο αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο. Χωρίς ΣΥΡΙΖΑ βέβαια αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο δε γίνεται.
Για αυτό στο κυβερνητικό επιτελείο αναμένουν το αποτέλεσμα του δεύτερου γύρου των εσωκομματικών εκλογών στο ΠΑΣΟΚ. Αλλά θεωρούν πως είτε κερδίσει ο Νίκος Ανδρουλάκης είτε ο Χάρης Δούκας, η ΝΔ μπορεί να κερδίσει οριστικά τους αντιΣΥΡΙΖΑ ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ. Το ερώτημα βέβαια είναι τι γίνεται εφόσον στελέχη που εκφράζουν αυτό το χώρο όπως η Άννα Διαμαντοπούλου και σε ένα βαθμό ο Παύλος Γερουλάνος παραμείνουν εντός ΠΑΣΟΚ και κρατήσουν αυτό το κοινό.
Στη γαλάζια ΚΟ πάντως πολλοί θεωρούν ότι ο πραγματικός κίνδυνος για τη ΝΔ είναι στα δεξιά και ζητούν δεξιά στροφή ή επιστροφή στις αρχές της “λαϊκής δεξιάς”.
Είναι γεγονός ότι από το 2012 και μετά, στον απόηχο των δύο μνημονίων, ένα ποσοστό 15% με 20% των ψηφοφόρων κινείται εκ δεξιών της ΝΔ. Μέρος αυτών των ψηφοφόρων είχε επιστρέψει το 2019 στο πλαίσιο του αντιΣΥΡΙΖΑ μετώπου και κάποιοι παρέμειναν εντός γαλάζιων τειχών και το 2023 μπροστά στο φόβο της ακυβερνησίας. Στο Μαξίμου όμως θεωρούν ότι σε μεγάλο βαθμό αυτό είναι ένα κοινό που δεν μπορεί να κερδίσει πίσω η ΝΔ, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η κυβέρνηση δεν θα φυλάξει και τα δεξιά της νώτα, σκληραίνοντας πχ τη γραμμή της στο μεταναστευτικό- προσφυγικό.