“ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ” ΝΔ ΚΑΤΑ ΣΗΜΙΤΙΚΩΝ ΜΟΥΣΑΦΙΡΗΔΩΝ
Μετά το 28% στις ευρωεκλογές, γαλάζιοι βουλευτές καταγγέλουν “πασοκοποίηση” της ΝΔ, ενώ ο Κ. Μητσοτάκης επιμένει στο “άνοιγμα στο κέντρο”. Η ΚΟ της Τετάρτης και η κοινή εμφάνιση Καραμανλή- Σαμαρά.
Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών έφερε στην επιφάνεια δυσαρέσκειες και αντιθέσεις, που υποβόσκουν στη Νέα Δημοκρατία εδώ και καιρό, αλλά μέχρι σήμερα καλύπτονται χάρη στην ισχυρή συγκολλητική ουσία της εξουσίας.
Από το 2019 άλλωστε, η ΝΔ μετρούσε μόνο εκλογικές νίκες και η κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ μετά τις εθνικές εκλογές του 2023 έδινε την αίσθηση της παντοδυναμίας. Οι ευρωεκλογές όμως αποτέλεσαν καμπανάκι: Ναι μεν η ΝΔ ήταν πρώτο κόμμα με μεγάλη διαφορά και με ποσοστό μεγαλύτερο από το άθροισμα του δεύτερου και τρίτου κόμματος. Αλλά ο στόχος του 33% δεν επετεύχθη και το 28% ερμηνεύθηκε ως ένα σαφές μήνυμα δυσαρέσκειας της γαλάζιας βάσης.
Ως προς τα αιτία όμως αυτής της δυσαρέσκειας, υπάρχουν εντός της ΝΔ πολλές και ποικίλες απόψεις. Η σαμαρική πτέρυγα υποστηρίζει ότι βασικός λόγος της αποχής και της ψήφου διαμαρτυρίας ήταν η “διολίσθηση στο δικαιωματισμό” με το γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, αν και τα στοιχεία δείχνουν ότι η ΝΔ δεν έχασε στην πραγματικότητα προς τη δεξιά, όσο προς το κέντρο και βεβαίως είδε παραδοσιακούς ψηφοφόρους απλώς να απέχουν.
Η καραμανλική “σιωπηρή πλειοψηφία” θεωρεί ότι απαιτείται “επιστροφή στις ρίζες” της παράταξης. Δηλαδή στη “λαϊκή δεξιά”, με την έννοια μίας πιο κοινωνικής πολιτικής, αλλά και με έμφαση στο “πατριωτικό” στοιχείο, αφού υπάρχουν πολλές ενστάσεις για την εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Η δε διεύρυνση της ΝΔ έχει προκαλέσει ενόχληση, καθώς θεωρείται ως “πασοκοποίηση”.
Οι “μεταγραφές” στελεχών του πάλαι πότε σημιτικού ΠΑΣΟΚ και κυρίως το γεγονός ότι βρίσκονται σε κεντρικές θέσεις στην κυβέρνηση, τον κρατικό μηχανισμό και το Μαξίμου, είναι ειδικότερα η “πέτρα του σκανδάλου”. Το γεγονός ότι στον πρόσφατο ανασχηματισμό παρέμειναν αμετακίνητοι οι υπουργοί που προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ (Άκης Σκέρτσος, Γιώργος Γεραπετρίτης, Μιχάλης Χρυσοχοϊδης, Γιώργος Φλωρίδης, Λίνα Μενδώνη) ενίσχυσε τη σχετική δυσαρέσκεια.
Μία συνεδρίαση της ΚΟ διαφορετική από τις άλλες
Ελάχιστοι πάντως λένε δημόσια αυτά που ψιθυρίζουν σχεδόν όλοι στο γαλάζιο παρασκήνιο. Μεταξύ αυτών ο Νικήτας Κακλαμάνης, που ξεσπάθωσε εκ νέου κατά των “επαγγελματιών του κέντρου” οι οποίοι όπως είπε “λιαζόντουσαν”. Ενώ κατήγγειλε ότι: “Η παραδοσιακή, η γνήσια λαϊκή δεξιά είχε προ πολλού παραγκωνιστεί από ένα αυτοσχέδιο παράρτημα του ΠΑΣΟΚ εντός της παράταξης.”
Ο πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής είχε επίσης ζητήσει τη σύγκληση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας “για να ακούσει ο πρωθυπουργός και ορισμένα πράγματα που δεν ξέρει”. Με την ανάγκη σύγκλησης της ΚΟ είχε συμφωνήσει και η Ντόρα Μπακογιάννη, καρφώνοντας υπουργούς που όπως είπε είχαν καβαλήσει καλάμια. Ενόχληση πάντως προκάλεσε στο κυβερνών κόμμα και το Μαξίμου το γεγονός ότι ο κατά τα λοιπά όχι τόσο δραστήριος βουλευτής Μάριος Σαλμάς ζήτησε τη σύγκληση της ΚΟ με επιστολή στον πρωθυπουργό και πρόεδρο της ΝΔ.
Ο κ. Μητσοτάκης εν τελεί έχει συγκαλέσει την ΚΟ της ΝΔ για την ερχόμενη Τετάρτη 26 Ιουνίου. Μένει να φανεί εάν αυτή τη φορά οι γαλάζιοι βουλευτές δεν θα περιοριστούν σε ρόλο χειροκροτητή όπως συνηθίζουν, αλλά εάν θα ζητήσουν το λόγο και εάν θα ασκήσουν κριτική. Δεδομένου ότι πολλά μέλη της ΚΟ φοβούνται πλέον για την επανεκλογή τους, εφόσον η συρρίκνωση των ποσοστών της ΝΔ δεν αποδειχθεί απλώς συγκυριακή λόγω χαλαρής ψήφου στις ευρωεκλογές.
Ο πρωθυπουργός πάντως έχει ήδη καταστήσει σαφές ότι δεν θεωρεί πως το μήνυμα των ευρωεκλογών αφορά σε ανάγκη δεξιάς στροφής. Αλλά και ότι θα επιμείνει στη στρατηγική της διεύρυνσης, με το επιχείρημα ότι αυτή έφερε τη ΝΔ στο 41% και διασφάλισε διαδοχικές νίκες από το 2019 και μετά.
Ως απάντηση σε όσους ζητούν “επιστροφή στις ρίζες της ΝΔ”, ο κ. Μητσοτάκης επικαλέστηκε μάλιστα μιλώντας στον Real FM μία δήλωση του Κωνσταντίνου Καραμανλή σε μία αδημοσίευτη μέχρι πρότινος συνέντευξη στην οποία ο ιδρυτής της ΝΔ έλεγε πως δεν είναι ούτε δεξιός, ούτε αριστερός, ούτε κεντρώος, αλλά ενδιαφέρεται για πρακτικές λύσεις στα προβλήματα.
Αλληλοκαρφώματα με Σαμαρά
Η φράση πάντως του πρωθυπουργού πως η ΝΔ δεν θα επιστρέψει σε επιλογές ιδεολογικής περιχαράκωσης, τις οποίες πλήρωσε με χαμηλά ποσοστά στο παρελθόν, ερμηνεύθηκε ως καρφί για το 18% στις εκλογές του Μαΐου 2012 επί Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος φυσικά είναι οπαδός της δεξιάς στροφής.
Ο πρώην πρωθυπουργός από το 2019 και μετά, όταν παρά τη θρυλούμενη συμφωνία με τη γαλάζια ηγεσία δεν έγινε τελικά επίτροπος, έχει κατ επανάληψη εξαπολύσει βέλη εκ δεξιών. Ο δε κ. Μητσοτάκης είχε αφήσει αιχμές για το 18% του 2012 και στο συνέδριο της ΝΔ το 2022, απαντώντας στον Μεσσήνιο:
Ο κ. Σαμαράς τότε δήλωνε ότι “δεν υπάρχει κεντροδεξιά χωρίς τη δεξιά”. Και ο κ. Μητσοτάκης σχολίαζε: “Φτάσαμε να πάρουμε 18% για να μπορέσουμε να επιστρέψουμε και να φτάσουμε στο 40%, ακριβώς επειδή ανανεωθήκαμε χωρίς να εγκαταλείψουμε τις παραδοσιακές μας αξίες”.
Σύμφωνα με τον κ.Σαμαρά πάντως η ΝΔ και η… χώρα κινδυνεύουν από τη “woke κουλτούρα” και θα έπρεπε να ακολουθήσουν τη νέα ακροδεξιά σε ΕΕ και ΗΠΑ. Ενώ ο πρώην πρωθυπουργός κάθε τόσο εκφράζει τη διαφωνία του με τον ελληνοτουρκικό διάλογο.
Ο ρόλος Καραμανλή
Επιφυλάξεις πάντως για το διάλογο με την Τουρκία έχει εκφράσει και ο πρώην πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής. Αν και σε αντίθεση με τον κ.Σαμαρά δε φέρεται να έχει πλέον προσωπικές φιλοδοξίες, εκ των πραγμάτων και ειδικά μετά την απόσυρση του από τη Βουλή έρχεται σε ρόλο “Νέστορα” της κεντροδεξιάς παράταξης.
Είναι επομένως εύλογο ότι η είδηση πως Καραμανλής- Σαμαράς θα μιλήσουν σε εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου του Μανώλη Κοττάκη “Οι απόρρητοι φάκελοι Καραμανλή” την 1η Ιουλίου προκάλεσε συζητήσεις στη ΝΔ και αμηχανία στο Μαξίμου.
Σύμφωνα με πληροφορίες πάντως, ο κ. Καραμανλής δεν θα αναφερθεί ευθέως στα εσωτερικά πολιτικά ζητήματα. Αναμένεται όμως, όπως σε κάθε δημόσια εμφάνιση του, να αναφερθεί στα εθνικά θέματα. Αλλά και στις εξελίξεις στην Ευρώπη μετά τις ευρωεκλογές, με την άνοδο της Ακροδεξιάς κυρίως σε Γαλλία και Γερμανία. Και μέσω Ευρώπης να κάνει ένα έμμεσο σχόλιο και για τα ιδεολογικά διλήμματα της ΝΔ.
Ο δε κ. Σαμαράς είναι σαφές ότι θα αφήσει νέες αιχμές, αν κρίνει κανείς και από τον τίτλο που έχει δώσει στην ομιλία του: “Ελλάδα και Ευρώπη σε σταυροδρόμι”.
Η προεδρολογία
Σημειωτέον ότι πολλοί στη ΝΔ θα ήθελαν να δουν είτε τον κ.Καραμανλή είτε τον κ.Σαμαρά στην Προεδρία της Δημοκρατίας. Η Κατερίνα Σακελλαρόπουλου είναι άλλωστε εξαιρετικά αντιδημοφιλής στο δεξιό ακροατήριο. Και πολλοί θεωρούν ότι μετά το 28% ο κ. Μητσοτάκης θα έπρεπε να στείλει ένα μήνυμα στη βάση της ΝΔ επιλέγοντας έναν/μία Πρόεδρο Δημοκρατίας με αμιγώς γαλάζια πολιτική καταγωγή.
Είναι όμως απίθανο ο πρωθυπουργός να επέλεγε για το ύπατο πολιτειακό αξίωμα ένα πρόσωπο με πολιτικό βάρος και αυτόνομη φωνή. Ειδικά από τη στιγμή που η εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας έχει αποσυνδεθεί από την πρόκληση πρόωρων εκλογών μετά τη συνταγματική αναθεώρηση του 2019. Αυτό δε σημαίνει όμως ότι δεν θα μπορούσε να αναζητήσει ένα πολιτικό πρόσωπο μικρότερου βεληνεκούς από τους δύο πρώην πρωθυπουργούς, αλλά με… πιστοποιητικό δεξιών φρονημάτων και με θεσμική προϋπηρεσία. Όπως ο νυν Πρόεδρος της Βουλής, Κώστας Τασούλας πχ.