ΣΑΙΜΟΝ ΝΙΞΟΝ ΣΤΟ NEWS 24/7: Η ΔΙΑΜΑΧΗ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ – ΣΟΥΝΑΚ ΔΕΝ ΑΛΛΑΞΕ ΚΑΤΙ ΣΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΩΝ ΓΛΥΠΤΩΝ

Για προσπάθεια των Συντηρητικών να αναζωπυρώσουν έναν πολιτισμικό πόλεμο, στον οποίο ο Ρίσι Σούνακ επιδιώκει να παρουσιαστεί ως υπερασπιστής των θησαυρών της Βρετανίας, κάνει λόγο στο Magazine του NEWS 24/7 ο Βρετανός αναλυτής Σάιμον Νίξον, στον απόηχο της κρίσης Αθήνας – Λονδίνου για τα Γλυπτά του Παρθενώνα.

Αρθρογράφος επί σειρά ετών στους Times του Λονδίνου και τη Wall Street Journal, εξηγεί τις πολιτικές διαστάσεις της απόφασης του Ρίσι Σούνακ να ακυρώσει τη συνάντησή του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ξεκαθαρίζοντας ότι καμιά πλευρά δεν βγήκε κερδισμένη από αυτή τη διαμάχη και πως επί της ουσίας δεν άλλαξε κάτι σε ό,τι αφορά στην τύχη των Γλυπτών.

Ακόμη, αναφέρεται στην επόμενη ημέρα των επαφών για τα Γλυπτά -το ζήτημα των οποίων δεν έχει αλλάξει στον πυρήνα του καθώς το «αγκάθι» της ιδιοκτησίας παραμένει και για τις δύο πλευρές-, καθώς και στη στάση των Εργατικών.

Πώς φτάνεις στο σημείο να ακυρώσεις μια προγραμματισμένη από μέρες και με κάθε λεπτομέρεια συνάντηση σε επίπεδο πρωθυπουργών;

Η συμπεριφορά του Σούνακ ήταν παράξενη και πρωτοφανής. Η επίσημη εξήγηση, ότι ο Μητσοτάκης αθέτησε τη συμφωνία τους να μη μιλήσει για τα Γλυπτά δημοσίως, δεν είναι καθόλου πειστική. Υπήρχαν σημαντικά ζητήματα που έπρεπε να συζητηθούν. Είναι δύσκολο να βρει κανείς στη Βρετανία κάποιον που να υποστηρίζει αυτό που έκανε ο Σούνακ, συμπεριλαμβανομένων βουλευτών του ίδιου του κόμματός του. Φαίνεται ότι έβαλε τη μικροπολιτική πάνω από το εθνικό συμφέρον.

Δικαιολογούν τα χαμηλά ποσοστά στις δημοσκοπήσεις και το άγχος του Σούνακ να μη δυσαρεστήσει την (πολύ) δεξιά πτέρυγα που εκφράζει -και χάρη στην υποστήριξη της οποίας διαδέχθηκε τη Λιζ Τρας και έγινε πρωθυπουργός- την κίνησή του;

Ο Σούνακ είναι σίγουρα ανήσυχος για τα χαμηλά ποσοστά του στις δημοσκοπήσεις, τα οποία συνεχίζουν να μειώνονται ένα χρόνο πριν από τις εκλογές, και την ίδια στιγμή οι δεξιοί βουλευτές του κόμματός του δεν τον εμπιστεύονται καθόλου. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι πόνταρε σε μια διαμάχη με την Ελλάδα προκειμένου να βρει αποδοχή στη δεξιά πτέρυγα, σε μια προσπάθεια ταυτοχρόνως να αναζωπυρώσει ένα πολιτισμικό πόλεμο για το μέλλον των βρετανικών μουσείων, δείχνοντας ότι τα βάζει με την Ευρώπη.

Πολλά δημοσιεύματα του βρετανικού Τύπου, πάντως, εστιάζουν στη ζημιά που έχει υποστεί η φιλοδοξία του να τον λαμβάνουν σοβαρά υπόψη στη διεθνή σκηνή. Συμφωνείτε;

Μέχρι πρότινος, ο Σούνακ κατέβαλε μεγάλο αγώνα για να τον λαμβάνουν σοβαρά υπόψη στη διεθνή σκηνή. Η απόφασή του να δημιουργήσει ένα εντελώς αχρείαστο διπλωματικό ρήγμα με έναν σημαντικό σύμμαχο του ΝΑΤΟ το μόνο που μπορεί να πετύχει είναι να ενισχύσει την άποψη πως πρόκειται περί αναξιόπιστου -και έξω από τα νερά του- πολιτικού.

Στα αμιγώς εσωτερικά, μπορεί το ζήτημα των Γλυπτών να αφήσει κάποιο αποτύπωμα στην πολιτική σκηνή της χώρας;

Όχι. Οι περισσότεροι Βρετανοί δεν ενδιαφέρονται για τα Γλυπτά, και μια σεβαστή πλειοψηφία όσων ασχολούνται με αυτά πιστεύει ότι πρέπει να επιστραφούν στην Ελλάδα. Υπάρχουν πολύ πιο σημαντικά ζητήματα που κυριαρχούν στην πολιτική συζήτηση, όπως η κρίση του κόστους ζωής, η δυσλειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών και η έντονη ανησυχία για τη μετανάστευση. Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι το τέχνασμα του Σούνακ θα επηρεάσει έστω και έναν ψηφοφόρο.

Θεωρείτε ότι μία πιθανή κυβέρνηση Εργατικών μπορεί να αλλάξει στάση για τα Γλυπτά και να βρεθεί κάποια φόρμουλα τροποποίησης του Νόμου του 1963, βάσει του οποίου δεν επιτρέπεται οποιαδήποτε αφαίρεση αντικειμένων από τη συλλογή του Βρετανικού Μουσείου;

Λαμβάνοντας υπόψη όσα δήλωσε δημοσίως ο Κιρ Στάρμερ αυτή την εβδομάδα, το θεωρώ απίθανο. Δεν πρόκειται να αλλάξει θέση εν όψει εκλογών και, αν το κάνει μετά, θα φανεί ύποπτο.

Παρεμπιπτόντως, δεν πρέπει να ξεχνάμε τη βούληση για αλλαγή της νομοθεσίας που επιδιώκει η ηγεσία του Βρετανικού Μουσείου, η οποία επιζητά περισσότερη εξουσία να αποφασίζει για την τύχη των δικών του συλλογών. Στο πλαίσιο αυτό, μάλιστα, οι Εργατικοί έχουν δηλώσει ότι δεν θα σταθούν εμπόδιο σε ενδεχόμενη συμφωνία μεταξύ του Βρετανικού Μουσείου και της Ελλάδας.

Συμφέρει κάποια από τις δύο πλευρές η πολιτικοποίηση του ζητήματος των Γλυπτών; Από τη μία πλευρά η Αθήνα δηλώνει ότι απέκτησε ακόμη μεγαλύτερη δημοσιότητα παγκοσμίως το αίτημα της Ελλάδας για την επανένωση των Γλυπτών, και από την άλλη το Λονδίνο επιχειρεί να αποσπάσει την προσοχή από τη δεινή πολιτική του κατάσταση του Σούνακ.

Προφανώς και όχι. Επί της ουσίας, εξάλλου, η αντιπαράθεση Μητσοτάκη – Σούνακ δεν άλλαξε κάτι σε ό,τι αφορά στην τύχη των Γλυπτών. Κανείς δεν κέρδισε κάτι ουσιώδες από αυτή τη διαμάχη. Ωστόσο, οι «κόκκινες γραμμές» των δύο πλευρών (που αφορούν την ιδιοκτησία των Γλυπτών) δεν θα είχαν μετατοπιστεί, ακόμη και αν ο Μητσοτάκης δεν έλεγε κάτι στη συνέντευξή του στο BBC ή αν η συνάντηση είχε προχωρήσει κανονικά.

Μπορούμε να πούμε πως με τον «πάγο» που δημιουργείται πλέον μεταξύ των δύο κυβερνήσεων, σε τοίχο βρίσκει και η όποια λογική της -σύμφωνα με όσα έχουν τουλάχιστον κατά καιρούς καταγγελθεί- μυστικής διαπραγμάτευσης για δανεισμό των Γλυπτών στην Ελλάδα;

Όχι. Αυτή η διαμάχη επιβεβαιώνει ότι δεν υπήρξε ποτέ κάποια πιθανότητα να υπογραφεί συμφωνία δανεισμού όσο ο Σουνάκ παραμένει πρωθυπουργός. Οι Εργατικοί, ωστόσο, διαμηνύουν πως δεν θα σταθούν εμπόδιο σε ένα τέτοιο σενάριο, όπως και η βρετανική κοινή γνώμη.