ΤΡΙΑ “ΑΓΚΑΘΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ” ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ ΠΡΙΝ ΤΙΣ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ

Ο προεκλογικός Μάιος αποδεικνύεται ένας μήνας γεμάτος παγίδες για τη Νέα Δημοκρατία σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. Και αυτό καθώς ένα περίπου μήνα πριν τις ευρωεκλογές ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει να διαχειριστεί τρία “αγκάθια εξωτερικού”.

Η επίσκεψη στην Τουρκία και η συνάντηση με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τη Δευτέρα 13 Μαΐου είχε βέβαια δρομολογηθεί εδώ και καιρό ως ανταπόδοση στην επίσκεψη του Τούρκου προέδρου στην Αθήνα το Δεκέμβριο. Εν τω μεταξύ όμως η Τουρκία μπορεί να έχει σταματήσει τις κινήσεις έντασης στο πεδίο και τις παραβιάσεις στο Αιγαίο, συνεχίζει όμως τις προκλήσεις σε πολιτικό επίπεδο.

Το τελευταίο “κρούσμα” ήταν η μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί, μία εβδομάδα πριν την επίσκεψη Μητσοτάκη στην Τουρκία. Είχε προηγηθεί η επαναφορά θεωρίας “γκρίζων ζωνών” στο Αιγαίο μετά την προαναγγελία δημιουργίας θαλάσσιων πάρκων από τη χώρα μας, αλλά και νέα NAVTEX που αμφισβητεί την Ελληνική Ζώνη Ευθύνης για Ερευνα και Διάσωση στο Αιγαίο.

Ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η δεύτερη φάση της τουρκικής αεροναυτικής άσκησης “Θαλασσόλυκος”. Κάτι που δεν συνιστά από μόνο της πρόκληση φυσικά. Αλλά είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι το 2023 η εν λόγω άσκηση είχε ακυρωθεί λόγω της θετικής ατζέντας μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

Ο κ. Μητσοτάκης πάντως επιμένει στην πολιτική του διαλόγου με την Τουρκία. Προβάλλει το επιχείρημα πως δεν είναι μικρό κέρδος η μείωση των μεταναστευτικών ροών και των παραβιάσεων. Και διαβεβαιώνει προς πάσα κατεύθυνση ότι η Ελλάδα δεν υποχωρεί όσον αφορά στα κυριαρχικά της δικαιώματα. Ενώ προανήγγειλε ότι θα θέσει το ζήτημα της μετατροπής της Μονής της Χώρας σε τζαμί στον Ερντογάν, κάνοντας λόγο για μία “αχρείαστη κίνηση” από τουρκικής πλευράς.

Σε κάθε περίπτωση η επίσκεψη Μητσοτάκη στην Τουρκία, στην “καρδιά” της προεκλογικής περιόδου, αποτελεί ένα κρίσιμο ορόσημο. Δεδομένου άλλωστε ότι η “πατριωτική δεξιά” αντιμετωπίζει με καχυποψία την εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη, ενώ στα δεξιά της ΝΔ καραδοκούν κόμματα και κομματίδια, που ψαρεύουν ψήφους με δολώματα “πατριωτισμού”.

Το ταξίδι Ράμα στην Αθήνα

Δεν είναι τυχαίο λοιπόν ότι ο κ. Μητσοτάκης καταγγέλει σε κάθε ευκαιρία τους “πατριώτες στα λόγια”, ενώ αποφάσισε να συμπεριλάβει στο ευρωψηφοδέλτιο της ΝΔ τον Φρέντι Μπελέρη, παρά τις διαφωνίες του υπουργείου Εξωτερικών. Μάλιστα επρόκειτο για μία από τις… σπάνιες φορές που συμφωνούσαν σε ένα θέμα ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και η υφυπουργός Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου.

Η κομματική ανάγκη όμως επικράτησε των διπλωματικών προβληματισμών. Και πράγματι οι δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι η υποψηφιότητα Μπελέρη ανακόπτει τις διαρροές προς τα δεξιά μίας μικρής, αλλά κρίσιμης μερίδας ψηφοφόρων της ΝΔ. Όμως ταυτόχρονα ανακύπτουν και διπλωματικά προβλήματα από την υποψηφιότητα αυτή:

Πρώτον η Κομισιόν χαρακτηρίζει πλέον το θέμα Μπελέρη διμερές. Δεύτερον ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα αποφάσισε να ξεκινήσει προεκλογικές περιοδείες στο εξωτερικό από την Αθήνα, 14 μήνες πριν τις εκλογές στην Αλβανία. Και μάλιστα πραγματοποιώντας ανοιχτή συγκέντρωση στην επέτειο της φυλάκισης Μπελέρη και λιγότερο από ένα μήνα πριν τις ευρωεκλογές στις οποίες είναι υποψήφιος με τη ΝΔ.

Η αλβανική πλευρά ενημέρωσε την ελληνική κυβέρνηση για την πρόθεση Ράμα να βρεθεί στην Αθήνα την Κυριακή 12 Μαΐου μόλις την περασμένη Τρίτη 7 Μαΐου, όχι όμως και για το χώρο της εκδήλωσης στην οποία θα παραστεί. Η επιλογή αυτή του Ράμα έφερε σε αμηχανία την ελληνική κυβέρνηση. Και αυτό καθώς δεν μπορεί μία δημοκρατική χώρα να απαγορεύσει οποιαδήποτε επίσκεψη ή συνάθροιση, όπως επισήμανε και ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης, ο οποίος όμως χαρακτήρισε “περιττή” την περιοδεία Ράμα στην Ελλάδα, δείχνοντας έτσι την ενόχληση του.

Ο ίδιος ο Αλβανός πρωθυπουργός βέβαια υποστήριξε ότι η επίσκεψη του δε σχετίζεται με τα εσωτερικά θέματα της Ελλάδας και τις ευρωεκλογές. Όμως τίθεται το ερώτημα κατά πόσον ο κ. Ράμα θέλει να πιέσει την Αθήνα με εργαλειοποίηση των χιλιάδων αλβανικής καταγωγής ψηφοφόρων. Αλλά και κατά πόσον μία ανοιχτή συγκέντρωση θα μπορούσε να προκαλέσει αντιδράσεις από Βορειοηπειρώτες και από ακραία δεξιά κόμματα και κομματίδια.

Οι Πρέσπες στοιχειώνουν τη ΝΔ

Το “κακό” τρίτωσε για τη ΝΔ με την (αναμενόμενη βέβαια) νίκη του εθνικιστικού VMRO-DPMNE στις εκλογές της περασμένης Τετάρτης 8 Μαΐου στη Βόρεια Μακεδονία. Και αυτό καθώς το συγκεκριμένο κόμμα στο παρελθόν έχει δηλώσει ότι θα επαναφέρει την ονομασία “Μακεδονία”, ενώ το προεκλογικό του σλόγκαν ήταν “Η Μακεδονία ξανά δική σου”.

Το ενδεχόμενο λοιπόν η νέα κυβέρνηση που θα σχηματιστεί στα Σκόπια να επιχειρήσει να αμφισβητήσει πτυχές της συμφωνίας των Πρεσπών αποτελεί ένα νέο πονοκέφαλο για την κυβέρνηση της ΝΔ. Ήδη πάντως η νέα πρόεδρος της γειτονικής χώρας, Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, που επίσης ανήκει στο VMRO-DPMNE έχει αρχίσει να “μαζεύει” τη σκληρή στάση του κόμματος της όσον αφορά στην ονομασία “Βόρεια Μακεδονία”.

Επισήμως το Μαξίμου δια του κυβερνητικού εκπροσώπου, Παύλου Μαρινάκη, δηλώνει ότι αναμένει τις προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης στη Βόρεια Μακεδονία και αναλόγως θα τοποθετηθεί. Ήδη όμως στέλνει μηνύματα στα Σκόπια για τήρηση των δεσμεύσεων που και οι δύο χώρες έχουν αναλάβει με την ψήφιση της συμφωνίας των Πρεσπών το 2018. Τότε που η ΝΔ βέβαιε έκανε λόγο για μία κακή συμφωνία…

Και μόνο η συζήτηση όμως για την εφαρμογή της συμφωνίας των Πρεσπών δεν κάνει καλό στη ΝΔ προεκλογικά, ιδίως στη βόρεια Ελλάδα, όπου και ο μεγαλύτερος κίνδυνος διαρροών προς τα δεξιά. Εξάλλου μπορεί ο κ. Μητσοτάκης πράγματι το 2018 να δήλωνε ότι μετά την ψήφιση της η συμφωνία των Πρεσπών δεσμεύει κάθε κυβέρνηση, αλλά ο Αντώνης Σαμαράς υποστήριζε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να επαναδιαπραγματευτεί τη συμφωνία.

Σημειωτέον ότι νέα κυβέρνηση στα Σκόπια αναμένεται να σχηματιστεί το αργότερο στις αρχές Ιουνίου, δηλαδή λίγο πριν τις ευρωεκλογές. Καθώς το VMRO-DPMNE οριακά δεν έλαβε αυτοδυναμία, ο πρόεδρος του κόμματος θα έχει 20 ημέρες από τη στιγμή που η πρόεδρος της χώρας δώσει την εντολή για σχηματισμό κυβέρνησης, να βρει συμμάχους, κάτι που αναμένεται πάντως σχετικά εύκολο.