ΠΩΣ ΕΓΙΝΕ Η ΕΚΡΗΞΗ ΣΤΟ ΛΕΒΗΤΟΣΤΑΣΙΟ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΤΩΝ ΣΕΡΡΩΝ
Ένα λάθος είχε σαν αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του ένα παιδί. Τι χρειάζεται να κάνεις -αν έχεις ατομικό λέβητα φυσικού αερίου- για να προφυλάξεις τους γύρω σου.
Ένα 11χρονο παιδί σκοτώθηκε στο σχολείο, ενώ ήταν στο ολοήμερο και έπαιζε με τους φίλους του στην αυλή του σχολείου του. Το αδιανόητο συμβάν τραυμάτισε στο σώμα -και στην ψυχή ενδεχομένως για πάντα- δυο άλλα ανήλικα παιδιά, μαθητές του ίδιου σχολείου.
Για αυτό που έγινε στις Σέρρες ευθύνεται η έκρηξη στο εσωτερικού του λεβητοστάσιου, που ξήλωσε και εκτίναξε τη μεταλλική πόρτα σε απόσταση 40 μέτρων, πριν καταπλακώσει το παιδί.
Έκτοτε έχει αρχίσει πινγκ πονγκ δηλώσεων μεταξύ του Δήμου, του σχολείου και της τεχνικής υπηρεσίας που έκανε τις εργασίες στο λεβητοστάσιο για το ποιος φταίει.
Δεν θα σου πω τι υποστηρίζει κάθε πλευρά (εν πολλοίς, πετούν ο ένας στον άλλον τις ευθύνες), γιατί θα είναι σαν να αμαυρώνω τη μνήμη του παιδιού .
Πολύ περισσότερο από την στιγμή που την ίδια ώρα η οικογένεια του 11χρονου προσπαθεί να διαχειριστεί κάτι που -κατασκευαστικά- αρνείται να κατανοήσει ο ανθρώπινος νους: την απώλεια ενός παιδιού, σε χώρο που υποτίθεται ότι έπρεπε να αισθάνεται ασφαλές.
Πλήρωσε με τον πιο σκληρό τρόπο παραβλέψεις και λάθη άλλων.
Αμέσως διατάχθηκε εισαγγελική παρέμβαση και στο σχολείο βρέθηκαν πραγματογνώμονες της Ελληνικής Αστυνομίας, ώστε να αποσαφηνιστούν τα αίτια της φονικής έκρηξης.
Συνελήφθησαν ο ανάδοχος και ο ηλεκτρολόγος του έργου μετατροπής καυστήρα θέρμανσης σε αντλία θερμότητας γεωθερμίας, στο σχολείο, με τις κατηγορίες των αδικημάτων της ανθρωποκτονίας από αμέλεια, των σωματικών βλαβών κατά συρροή από αμέλεια και της έκρηξης από αμέλεια.
Λίγο αργότερα αφέθηκαν ελεύθεροι, αφότου σχηματίστηκε δικογραφία εις βάρος τους.
Με την ολοκλήρωση της διερεύνησης, η Εισαγγελία Πρωτοδικών Σερρών θα αποφανθεί για τις ποινικές ευθύνες. Δεν αποκλείστηκε να προστεθούν και άλλα άτομα στη δικογραφία.
Τι συνέβη στις Σέρρες σε απλά ελληνικά
Εικάζω πως έχεις μια δυσκολία ως προς το κατανοήσεις (γιατί με την αποδοχή υπάρχει ακόμα μεγαλύτερη δυσκολία) ότι ένα παιδί σκοτώθηκε στο σχολείο του, από έκρηξη λέβητα.
Το βέβαιο είναι πως γίνονταν εργασίες. Το ποιος τις ενέκρινε -εν ώρα μαθημάτων-, ποιοι τις ανέλαβαν και τι έκαναν λάθος θα τα μάθουμε όπως προχωρά η διερεύνηση της υπόθεσης.
Σε πρώτη φάση, ο πρόεδρος συντηρητών καυστήρων Σερρών, Γιώργος Κοτσανπαπάς είπε στο δελτίο του Star ότι η έκρηξη σημειώθηκε, κατά την επίσκεψη των τεχνικών που επρόκειτο να φτιάξουν την αντλία της γεωθερμίας και πως “έκλεισαν τις βάνες του λέβητα, χωρίς να ασφαλίσουν τον καυστήρα”. Έτσι όταν άναψε ο λέβητας για κάποιο λόγο -από το θερμοστάτη, από διακόπτη ή από ανθρώπινο χέρι-, ‘έσκασε’.
Φαντάζομαι δεν είμαι η μόνη που δεν κατάλαβε επακριβώς τι σημαίνουν όλα αυτά.
Το Magazine επικοινώνησε με τον θερμοϋδραυλικό Κώστα Τσουλφίδη, για να διευκρινίσει τι εννοούσε ο κύριος Κοτσανπαπάς και αν έχουν βάση οι ισχυρισμοί του.
“Όπως ειπώθηκε, το σχολείο είχε λέβητα πετρελαίου και προ διετίας έκανε αλλαγή σε σύστημα γεωθερμίας -απομονώνοντας τον παλιό λέβητα.
Η γεωθερμία δεν υποστηρίζει από μόνη της τη θέρμανση -έχει χαμηλές θερμοκρασίες.
Χρειάζεται να συνεργαστεί με κάτι ακόμα, με μια ακόμα πηγή ενέργειας. Δηλαδή, με αντλία θερμότητας ή νέο λέβητα πετρελαίου.
Σε μεγάλες μονάδες που έχουν μια κεντρική θέρμανση (όπως είναι τα σχολεία), υπάρχει θερμοστάτης καυστήρα πάνω στον λέβητα που ‘τσεκάρει’ να μην ανεβάσει μεγάλες θερμοκρασίες -και ανοιγοκλείνει ανάλογα.
Οι λέβητες έχουν και κάποιος ωρομετρητές, οι οποίοι ‘δίνουν’ εντολή, ώστε να ‘παίρνουν’ μπροστά και να λειτουργούν συγκεκριμένες ώρες.
Ο κάθε λέβητας έχει και δυο βάνες: της εισαγωγής (στέλνει το ζεστό νερό στα σώματα) και της επιστροφής (επιστρέφει το κρύο νερό από τα σώματα)”.
Το ζήτημα με τις κλειστές βάνες
Όπως διευκρίνισε ο μηχανολόγος/μηχανικός Σ.Κ.“όταν είναι κλειστές οι βάνες, δεν υπάρχει κυκλοφορία νερού με αποτέλεσμα την ατμοποίηση του και κατόπιν την υπερθέρμανση του ατμού. Η συνέπεια είναι η αύξηση της πίεσης.
Αυτή η αύξηση δεν θα σταματήσει, μέχρι να αστοχήσει κάποιο από τα υλικά, με τραγικές όπως καταλαβαίνετε συνέπειες -λόγω της απότομης εκτόνωσης αέριου μέσου με υψηλή αποθηκευμένη ενέργεια. Κοινώς μια βόμβα!
Με ανοιχτές βάνες και εξασφαλισμένη κυκλοφορία νερού -δηλαδή ψυκτικού μέσου ως προς τη φλόγα και τη θερμότητα που αναπτύσσεται-, τότε δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος ατμοποίησης και υπερθέρμανσης”.
Ο κύριος Τσουλφίδης συνεχίζει, λέγοντας πως “γενικά, οι λέβητες έχουν πολλές δικλείδες ασφαλείας.
Υπάρχει ο θερμοστάτης καυστήρα που εξηγήσαμε ήδη, το θερμικό ασφαλείας που είναι πάνω στο λέβητα και όταν ‘αντιλαμβάνεται’ πως κάτι δεν πάει καλά -πως το νερό κοντεύει να ατμοποιηθεί- κλείνει όλο το ηλεκτρολογικό κύκλωμα και η βαλβίδα ασφαλείας που αφορά το κύκλωμα νερού (βλ. βάνες). Λειτουργεί σαν χύτρα ταχύτητας: όταν υπάρχει κίνδυνος ανατίναξης κάνει αποσυμπίεση του λέβητα.
Τα δυο πρώτα είναι ηλεκτρολογικής φύσεως και το τρίτο υδραυλικής
Για να γίνει ό,τι έγινε στις Σέρρες, κάποιος πρέπει να απομόνωσε αυτές τις δικλείδες. Αλλιώς δεν εξηγείται η έκρηξη. Κάποιος δηλαδή, έκλεισε το κύκλωμα νερού”.
Εσύ συντηρείς τον καυστήρα σου;
Το πιθανότερο είναι ότι σε αυτό το σημείο σκέφτεσαι πως δεν γίνεται να έχασε τη ζωή του ένα παιδί, από ένα τόσο παιδαριώδες -για τους τεχνικούς- λάθος. Όταν βγει το πόρισμα, θα έχουμε και όλα τα στοιχεία.
Έως τότε, θα ήθελα να γνωστοποιήσω και αυτό που συμβαίνει στο Ειδικό Δημοτικό Πύργου, όπου ο καυστήρας και το ντεμπόζιτο πετρελαίου είναι μέσα στις τουαλέτες ΑμεΑ. Το προσωπικό έχει διαμαρτυρηθεί αναρίθμητες φορές, αλλά ουδείς από την τοπική αρχή έχει ανταποκριθεί.
Ακολούθως, θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σου σε κάτι που μας αφορά όλους: τους ατομικούς λέβητες φυσικού αερίου που υπάρχουν σε πάρα πολλά -πια- μπαλκόνια.
Τα τελευταία χρόνια αυξάνονται οι σχετικές εκρήξεις σε πολυκατοικίες, με τους ειδικούς να τονίζουν την ανάγκη του ετήσιου σέρβις.
Που δεν κάνουν παρά ελάχιστοι, όπως λέει ο κύριος Τσουλφίδης.
Πρέπει να είναι κάπου στο 5% αυτοί που κάνουν τον απαραίτητο ετήσιο τεχνικό έλεγχο. Συνήθως, μας καλούν όταν η ατομική μονάδα ‘βγάλει’ κάποιο πρόβλημα. Και σε αυτήν την περίπτωση ζητούν να φτιαχτεί ό,τι έχει χαλάσει.
Κάτι που προφανώς είναι θέμα κόστους (το σέρβις με ΦΠΑ είναι κάπου στα 80 ευρώ).
Με τι κινδυνεύει ωστόσο, όποιος δεν τιμά το προαπαιτούμενο των κατασκευαστών αυτών των μονάδων;
“Κατ’ αρχάς, με το να ‘βγάζει’ διαρκώς βλάβες ο λέβητας και άρα να μη ζεσταίνει, πριν αχρηστευτεί.
Ο τεχνικός έλεγχος γίνεται και στις ασφαλιστικές δικλείδες του λέβητα, το σύστημα ασφαλείας για να αποφευχθούν τα ατυχή συμβάντα -όπως είναι η έκρηξη.
Γίνεται έλεγχος στα κυκλώματα νερού και έλεγχος διαρροής στο θάλαμο καύσης φυσικού αερίου: είναι σε πολύ κλειστό χώρο, όπου δεν περνάει ούτε οξυγόνο, αλλά στεγανοποιείται με λάστιχα που κάποια στιγμή θέλουν αλλαγή, ώστε να μην προκύψει διαρροή αερίου.
Αυτός είναι ο συνήθης λόγος των εκρήξεων: η διαρροή αερίου.
Μόλις ‘δώσει’ σπινθήρα ο λέβητας -που δεν αντιλαμβάνεται τη διαρροή- έρχεται η έκρηξη”.
Ο δεύτερος συνηθέστερος λόγος των εκρήξεων είναι η υψηλή πίεση, ο τρίτος μια αδυναμία του συστήματος “του ασφαλιστικού δικτύου που πρέπει να αλλάζεται κάθε χρόνο, όπως επίσης επισημαίνει ο κατασκευαστής”.
Παρ’ όλα αυτά, γίνεται ακόμα πιο σπάνια από τα πλήρη σέρβις.
“Φταίει και το γεγονός ότι ο πελάτης δεν ενημερώνεται για όσα είναι υποχρεωμένος να κάνει κάθε χρόνο και τι μπορεί να πάθει, αν δεν τα κάνει”, εξηγεί ο κύριος Τσουλφίδης, πριν προσθέσει ότι “όπως χρειάζονται τα κλιματιστικά κάθε χρόνο συντήρηση, χρειάζονται και οι ατομικοί λέβητες φυσικού αερίου.
Ειρήσθω εν παρόδω, αυτά τα χρήματα δεν τα γλιτώνει ο ιδιοκτήτης, αφού θα τα δώσει ούτως ή άλλως στις παραπάνω χρεώσεις της κατανάλωσης που θα γίνουν, καθώς ο λέβητας δεν θα λειτουργεί στο βέλτιστο των δυνατοτήτων του, ο τεχνικός δεν θα έχει κάνει τις ρυθμίσεις για τη σωστή λειτουργία”.
Πόσο πιθανή είναι η έκρηξη αν είμαστε αμελείς; “Γενικά, είναι πάρα πολύ δύσκολο να ακυρωθούν όλα τα ασφαλιστικά συστήματα, ώστε να εκραγεί ο λέβητας. Να καταρρεύσει όλο το ηλεκτρονικό σύστημα. Οι πιθανότητες να εμφανιστούν προβλήματα αυξάνονται όσο περνούν τα χρόνια και εξακολουθούμε να μην κάνουμε σέρβις.
Κάτι που μας σώζει στην Ελλάδα είναι πως τοποθετούμε τους λέβητες κυρίως σε εξωτερικό χώρο -όπου αερίζονται. Σε άλλες χώρες τα βάζουν μέσα στα σπίτια, εγκλωβίζονται αέρια και δημιουργούνται προβλήματα”.
Δηλαδή, περισσότερα προβλήματα για λόγους που δεν αφορούν μόνο την αμέλεια -που επιδεικνύουμε εδώ στην Ελλάδα.