ΠΩΣ ΜΙΑ ΒΟΥΤΙΑ ΣΤΙΣ ΘΑΛΑΣΣΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΑΛΛΑΞΕ ΤΗΝ ΖΩΗ ΕΝΟΣ 16ΧΡΟΝΟΥ

Από την Αννα Μιχαήλ

O 19χρονος Ολλανδός Boyan Slat  είναι ο άνθρωπος πίσω  από μια επαναστατική μέθοδο  καθαρισμού των   ωκεανών από τα σκουπίδια και επίλυσης  του προβλήματος της «πλαστικής σούπας». Στη λύση οδηγήθηκε  μετά από μια βουτιά που έκανε στα 16 του, όπως θυμάται και αναφέρει στο WE του news247, στην παραλία Πέτρα στη Λέσβο  στην οποία βρήκε σακούλες και πλαστικά περισσότερα  από  ό,τι ψάρια.

Το δυσάρεστο αυτό συμβάν όμως ήταν η αφορμή για να ξεκινήσει  ένα μεγαλεπίβολο σχέδιο που συνδυάζει   την οικολογία, την επιχειρηματικότητα και την τεχνολογία για την αντιμετώπιση του προβλήματος των σκουπιδιών στους βυθούς σε παγκόσμιο επίπεδο.

Αν και ήταν μαθητής ακόμη  αφιέρωσε έξι μήνες στην έρευνα  για τη ρύπανση από πλαστικά και τα προβλήματα που σχετίζονται με τον καθαρισμό, των βυθών,  δούλεψε με μια ομάδα 100 ατόμων  και έτσι προέκυψε λίγα χρόνια μετά , το Ocean Cleanup Array μια διαφορετική ιδέα για τον καθαρισμό των ωκεανών  που παρουσίασε πρώτη φορά  στο TEDxDelft το 2012.

Το Ocean Cleanup Array είναι η μέθοδος που μπορεί να μαζέψει  από τους ωκεανούς τα περισσότερα σκουπίδια στον μικρότερο χρόνο με το μικρότερο κόστος.

Περίπου 70 άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων ωκεανογράφων, μηχανικών και νομικών συμβούλων,  έλαβαν μέρος στη μελέτη σκοπιμότητας, κοιτάζοντας νομικά και ποσοτικά ζητήματα, καθώς και θέματα αντοχής στις καιρικές συνθήκες και το κόστος. Ανάμεσα τους σε σημαντικό ρόλο  και ένας Έλληνας του Καναδά, ο δικηγόρος Νικόλας Κατσιπόντης.

Το Ocean Cleanup Array  κέρδισε το βραβείο Καλύτερης Μηχανικής  Μελέτης στο Delft University of Technology ενώ ο Boyan Slat έχει αναγνωριστεί ως ένας από τους 20 πιο ελπιδοφόρους νέους επιχειρηματίες σε όλο τον κόσμο (Intel EYE50).

Τί είναι το Ocean Cleanup

Ενώ οι περισσότερες ιδέες για τον περιορισμό της πλαστικής πανούκλας αφορούν σκάφη που διασχίζουν τους ωκεανούς για να μαζεύουν με διάφορα εξαρτήματα τα απόβλητα, το Ocean Cleanup Array αξιοποιώντας τη δύναμη των θαλάσσιων ρευμάτων λύνει το πρόβλημα του μαζέματος των θαλάσσιων σκoυπιδιών  με έναν εντελώς διαφορετικό και εξαιρετικά πρακτικό τρόπο. Η σκέψη ήταν απλή. «Γιατί να πάμε εμείς αναζητώντας τα σκουπίδια, αν τα σκουπίδια μπορούν να έρθουν σε μας;»

Αντί να κυνηγάμε τα σκουπίδια  στους ωκεανούς, οι ωκεανοί μπορούν να μας τα φέρουν με τη βοήθεια των θαλάσσιων ρευμάτων. Το Ocean Cleanup Array αποτελείται από μια σειρά από πλωτά φράγματα που συγκεντρώνουν  τα σκουπίδια , από όπου διαχωρίζονται αποτελεσματικά τα πλαστικά στη συνέχεια.

Πλέον έχει αποδειχθεί ότι το Ocean Cleanup Array  μπορεί να  είναι  μια εφικτή και βιώσιμη μέθοδος για την απομάκρυνση των μισών σκουπιδιών που σήμερα περιφέρονται   στο  Βόρειο Ειρηνικό μέσα σε 10 χρόνια, ενώ εκτιμάται  ότι η μέθοδος αυτή είναι κατά 7900 φορές  πιο γρήγορη και 33 φορές  φθηνότερη από τις συμβατικές μεθόδους.

Ο σχεδιασμός του Ocean Cleanup Array  περιλαμβάνει δύο τεράστια πλωτά χέρια, μήκους 50 χιλιομέτρων  (35 μίλια) που συνδέονται σε ένα σχήμα “V” και  αγκυροβολούν στον πυθμένα του ωκεανού.

Από τα χέρια αυτά θα κρέμονται κουρτίνες από πολύ ισχυρό πλαστικό μάκρους  3 μέτρων κάτω από την επιφάνεια του νερού.

Τα ωκεάνια ρεύματα, θα φέρνουν τα απόβλητα στη σχήματος “V” κατασκευή και τα πλαστικά θα συγκεντρώνονται  σε μια κυλινδρική πλωτή πλατφόρμα  διαμέτρου 11 μέτρων που θα μπορεί να αποθηκεύσει έως και 3.000 κυβικά μέτρα από πλαστικό (106.000 κυβικά πόδια) – περισσότερο από μια πισίνα ολυμπιακών διαστάσεων – για ενδεχόμενη συλλογή από ένα πλοίο. Ένας ηλιακός ιμάντας μεταφοράς έχει προβλεφθεί για τα  μεγαλύτερα κομμάτια από πλαστικό τα οποία θα τεμαχίζονται πριν καταλήξουν στον κύλινδρο.

Κοντά στο όνειρο

Σήμερα, μετά από ένα έτος   μελετών σκοπιμότητας και αφού έλαβε αρκετή κριτική και σκεπτικισμό από την επιστημονική κοινότητα,ο Slat  θέλει να δημιουργήσει ένα πιλοτικό πρόγραμμα που θα  τρέξει τα επόμενα τρία ή τέσσερα χρόνια πριν από την εγκατάσταση του πρώτου επιχειρησιακού “Ocean Cleanup Array” στο βόρειο Ειρηνικό Ωκεανό .

Για την υλοποίηση του σχεδίου του ο Slat έχει δημιουργήσει την ιστοσελίδα crowdfunding για τη συλλογή 2.000.000 δολαρίων σε 100 ημέρες. Κατάφερε να συγκεντρώσει τα μισά   μετά από 32 ημέρες και σήμερα  13 ημέρες πριν την ολοκλήρωση της προσπάθειας έχει μαζέψει 1,7 εκ. δολάρια.

 Οσον αφορά την κριτική, μερικοί λένε ότι η μελέτη σκοπιμότητας υποτιμά το ποσοστό των μικρο-πλαστικών, τα οποία είναι μόλις χιλιοστά σε μέγεθος και εξαιρετικά δύσκολο να παγιδευτούν και να αφαιρεθούν.

Άλλοι λένε το ίδιο το έργο θα γίνει ένα επικίνδυνο εμπόδιο για τη θαλάσσια ζωή και θαλάσσια κυκλοφορία.

“Ακόμα κι αν πιστεύω ότι το σχέδιό μου είναι η πιο αποτελεσματική και λιγότερο δαπανηρή μέθοδος ξέρω ότι δεν θα αφαιρέσει όλα τα πλαστικά απορρίμματα,” παραδέχεται ο Slat.

“Και το πιο σημαντικό, γνωρίζω πολύ καλά ότι η πηγή των πλαστικών στους ωκεανούς δεν θα εξαφανιστεί αύριο. Οι άνθρωποι, δυστυχώς, θα συνεχίσουν την απόθεση πλαστικών αποβλήτων στο περιβάλλον “.

Η «πλαστική σούπα»

Ως   «πλαστική σούπα» περιγράφεται το πρόβλημα συγκέντρωσης  εκατομμυρίων πλαστικών σκουπιδιών που περιφέρονται στους ωκεανούς  και κοστίζει δισεκατομμύρια δολάρια στους τομείς της αλιείας και του τουρισμού κάθε χρόνο. Το βάρος των αποβλήτων δεν μπορεί να υπολογιστεί με ακρίβεια αλλά υπολογίζονται από μισό μέχρι εκατομμύρια τόνους.

Η μάστιγα των σκουπιδιών είναι άμεσα θανατηφόρα  για τη θαλάσσια ζωή, αφού  εισέρχεται στην τροφική αλυσίδα και σκοτώνει όποιο από τα θαλάσσια πλάσματα τα καταπιεί.  

Η Ελένη Σιάτρα, δύτρια και Υπεύθυνη Καταδύσεων στο καταδυτικό κέντρο, του Costa Navarino, Navarino Sea By Aqua Divers Club, αναφέρει στο we του news247: «Ολα τα καταδυτικά κέντρα της χώρας κάνουμε συστηματικές προσπάθειες για καθαρισμό βυθών και ακτών. Τόσο οι βυθοί όσο και οι ακτές είναι επιβαρυμένες πάντα από την επέλαση των παραθεριστών, που φεύγοντας αφήνουν πίσω τους  στις παραλίες και στους βυθούς σακούλες, πλαστικά ποτήρια, τενεκεδάκια και ότι άλλο δεν μαζέψουν φεύγοντας. Πριν το καλοκαίρι οι βυθοί είναι πάντα πιο καθαροί από ότι μετά…»

«Τα σκουπίδια στις θάλασσες είναι θανατηφόρα για τα πλάσματα του βυθού. Ειδικά οι πλαστικές σακούλες μέσα στο νερό μοιάζουν με μέδουσες, με αποτέλεσμα να τις τρώνε οι χελώνες και μετά να πεθαίνουν». Σημειώνεται ότι στις 20 Σεπτεμβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα Βυθών και Παραλίας και προγραμματίζονται πολλές δράσεις για καθαρισμούς ακτών και βυθών.