ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ: ΤΙ ΚΑΝΕΙ ΤΟΝ ΝΤΟΝΑΛΝΤ ΤΡΑΜΠ ΠΙΟ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟ ΑΠΟ ΠΟΤΕ
Από τα πρώτα δευτερόλεπτα της νέας του προεδρίας, ο Ντόναλντ Τραμπ ξεκαθάρισε πως δεν θα περάσει εύκολα ο πλανήτης. Τι τον κάνει επικίνδυνο.
O Nτόναλντ Τραμπ είναι από το απόγευμα της Δευτέρας (σε ώρα Ελλάδας) ο 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ και από τα πρώτα δευτερόλεπτα αυτής της διαδρομής φρόντισε να ξεκαθαρίσει πως στόχος του είναι η επιστροφή στον σκοταδισμό.
Χωρίς περιστροφές προσδιόρισε ως εχθρούς του έθνους -εμπόδιο στην πορεία του για να γίνει «περήφανο, ευημερούν και ελεύθερο»- τους μετανάστες, την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα και όσους δεν κάνουν τικ στα κουτάκια του ‘πατρίς, θρησκεία, οικογένεια’.
Από τη γενικότερη καταστροφολογία δεν γλίτωσε το περιβάλλον -και η Γη-, καθώς όπως είπε θα κάνει «εξόρυξη, εξόρυξη και ξανά εξόρυξη», προκειμένου η χώρα να γίνει «ξανά εύπορο έθνος» και «θα δώσουμε τέλος στην πράσινη συμφωνία του Παρισιού και θα σώσουμε την αυτοκινητοβιομηχανία».
Προφανώς δεν παρέλειψε να θυμίσει ότι θέλει να αγοράσει και διάφορες χώρες και περιοχές, όπως και ότι θα επιβάλει δασμούς και φόρους σε άλλες χώρες -συμπεριλαμβανομένων των μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μετά δεσμεύτηκε πως οι ΗΠΑ θα είναι «εγγυητής της ειρήνης παγκοσμίως».
Πώς θα γίνουν όλα αυτά μαζί;
Μάλλον ούτε εκείνος γνωρίζει. Εν πάση περιπτώσει, ολοκλήρωσε με το… ψύχραιμο «από σήμερα και στο εξής, οι ΗΠΑ θα είναι κυρίαρχο και γενναίο έθνος. Τίποτα δεν θα μας σταθεί εμπόδιο».
Η βασική διαφορά του τωρινού Τραμπ με εκείνον του 2017 που είναι πρόβλημα για όλους
Το NEWS 24/7 ζήτησε από τον γεωστρατηγικό αναλυτή, Αθανάσιο Δρούγο να εξηγήσει τι μπορούμε να περιμένουμε ως κάτοικοι αυτού του πλανήτη, με τον Τραμπ πρόεδρο των ΗΠΑ στη δεύτερη και τελευταία θητεία (ξέρει πως δεν θα έχει δικαίωμα σε άλλη) και δεδομένης της ιδιόμορφης προσωπικότητας του.
«Ο Τραμπ αναμένεται να είναι πιο οξύς στα εσωτερικά ζητήματα, από ό,τι στα μείζονα εξωτερικά. Πολλά εξ όσων είπε στην ορκωμοσία του τα είχε πει και στο παρελθόν και δεν εφαρμόστηκαν. Η ατζέντα του ωστόσο, είναι πολύ ακραία. Σε ορισμένα ζητούμενα, θα υπάρχουν προβλήματα αν επιχειρήσει την υλοποίησή τους, όπως για παράδειγμα την ‘απόκτηση’ των Γροιλανδία και Παναμά.
Τα περί μετονομιασιών βουνών και του Κόλπου του Μεξικού δεν μπορούν να ληφθούν ως σοβαρές τοποθετήσεις. Τα περί αύξησης αμυντικών δαπανών των μελών του ΝΑΤΟ στο 5% του ΑΕΠ -κάτι που έχει ζητήσει- θεωρούνται απίθανα στην εκτέλεσή τους, καθώς οι Ευρωπαίοι δεν την αντέχουν οικονομικά.
Τα όσα υποσχέθηκε προεκλογικά για διάφορα μείζονα θέματα όπως το μεταναστευτικό, τις εν λευκώ εξορύξεις, τους δασμούς προς Καναδά, Ευρωπαϊκή Ένωση, Μεξικό, Νότια Αμερική και Ασιατικά κράτη δείχνουν διχαστικές τάσεις σε οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά θέματα. Αναμένεται να υπάρξουν σοβαρές εντάσεις και κρίσεις και στα θέματα Ουκρανίας-Κίνας-Ιράν-Μεσανατολικό κλπ
«Λόγω του εκκεντρικού και εγωπαθούς χαρακτήρα του, θα πιέζει αφόρητα. Δεν αποκλείω να επιδείξει εκδικητικό πνεύμα εναντίον ορισμένων αντιπάλων του».
Συγκριτικά με το 2017, αυτή η φορά έχει αποκλειστικά μαζί του πολύ σκληροπυρηνικά, διχαστικά ακροδεξιά άτομα, με ιδιόρρυθμους χαρακτήρες και περιορισμένες γνώσεις (πχ ο υποψήφιος υπουργός άμυνας –μεταξύ άλλων υποψηφίων αξιωματούχων της κυβέρνησης).
Άρα, με δεδομένη την αντίθεσή του άλλου μισού της αμερικανικής κοινής γνώμης, θα προσπαθήσει να επιβάλει τη δική του θέση για να εμφανιστεί ότι ακολουθεί τα υποσχεθέντα.
Επειδή δεν μπορεί να διεκδικήσει τρίτη τετραετία -λόγω του Αμερικανικού συντάγματος-, τα επόμενα τέσσερα χρόνια (αν βέβαια, “επιβιώσει”) θα ενεργοποιήσει μέσα και μεθόδους, έως και ορισμένους σκληρούς και όχι απόλυτα νόμιμους μηχανισμούς εξουσίας (πχ ανάπτυξη δυνάμεων της Εθνοφρουράς σε τυχόν έντονες εμπλοκές σε πολιτειακή βάση).
Τι μπορεί να περιμένει η Ελλάδα από τον Τραμπ
«Αναφορικά με την περιοχή μας και με την χώρα μας εκτιμάται ότι δεν θα τύχει μεγάλης προσοχής συγκριτικά με Ρωσία, Ουκρανία, Κίνα, Ταϊβάν και άλλες περιφερειακές κρίσεις. Δεν εκτιμάται πως θα επικεντρωθεί αρκετά στην ανατολική Μεσόγειο.
Είναι πιο κοντά σε ηγέτες τύπου Πούτιν Ερντογάν, Όρμπαν και αυτό πρέπει να μας προβληματίσουν. Σε κάθε περίπτωση, είναι δύσκολα προβλέψιμος και αντιδρά σπασμωδικά.
Προσωπικά, έχω μια σχετική εμπιστοσύνη στον νέο υπουργό Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος γνωρίζει τα ζητήματα από τη παρουσία του επί 12 χρόνια σε κρίσιμες επιτροπές της Γερουσίας.
Ο Ρούμπιο είναι αποδεκτός από τους Δημοκρατικούς και έντιμος.
Αναμένω να δω ποιες θα είναι οι επιλογές του σε πρόσωπα -ειδικά του υφυπουργού εξωτερικών για τις υποθέσεις Βαλκανίων και νότιας Ευρώπης, καθώς και τη στάση του στην επικρατούσα κατάσταση στη βορειοανατολική Συρία με τους Κούρδους».
«Αν ο Τραμπ αποσύρει τους 2000 Αμερικανούς στρατιώτες από τον Ευφράτη, θα σημάνει ότι ευνοεί την Άγκυρα».
Πώς ο Τραμπ έπεισε τον Μπενιαμίν Νετανιάχου να δεχθεί συμφωνία που είχε απορρίψει την άνοιξη;
«Πρώτα από όλα, το σχέδιο για ανακωχή, ομήρους και αποφυλάκιση Παλαιστινίων είναι ουσιαστικά το σχέδιο του πρώην προέδρου Μπάιντεν, από τον Μάιο του 2024, όταν το είχε απορρίψει ο Νετανιάχου.
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ έδειξε τώρα σχετική “ευελιξία”, γιατί στο εσωτερικό της κυβέρνησής του υπάρχουν διασπαστικές τάσεις και ενδοσυνασπιστικά ρήγματα.
Επί 11 μήνες ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, με τη συνδρομή της Αιγύπτου και ειδικά του Κατάρ, προσπαθούσε διαρκώς να πετύχει τη συμφωνία, αλλά η σκληροπυρηνική ηγεσία του Ισραήλ, όπως και οι θέσεις της Χαμάς καιροσκοπούσαν και παράμειναν αν ευέλικτες.
Αυτή είναι η πραγματικότητα.
Η διεύρυνση του πολέμου της Γάζας σε Λίβανο, Υεμένη και η Ιρανική εμπλοκή οδηγούσαν σε καθυστερήσεις, με τις οργανώσεις τύπου Χαμάς και Χεζμπολάχ να αντέχουν και να μην εξαλείφονται εύκολα -στόχος του Νετανιάχου, ο οποίος επαναλάμβανε διαρκώς πως ο πόλεμος δεν θα τελειώσει, εάν δεν εξαρθρωθεί η Χαμάς.
Ασφαλώς έχουν δεχθεί σοβαρά στρατιωτικά πλήγματα, αλλά αντέχουν. Για αυτό και δεν είμαι ιδιαίτερα αισιόδοξος ότι η συμφωνία θα έχει χρονικό βάθος, πέραν των αποφασισμένων 42 ημερών. Η περίπτωση του Ιράν, έστω και με μειωμένη επιρροή με προβληματίζει..
Συνεπώς δεν ήταν θέμα Τραμπ, ότι ο Νετανιέχου αποδέχθηκε την συμφωνία.
Η παρουσία του ολιγάρχη των real estate, Στιβ Ουίτκοφ ως απεσταλμένου του Τραμπ για τη Μέση Ανατολή σε αυτή τη φάση δεν σήμαινε πολλά.
Η όλη συμφωνία έγινε από τους προηγούμενους διαμεσολαβητές στους πολέμους στη περιοχή, τους αξιωματούχους του Λευκού Οίκου, Άμος Χόκστιν και Μπρεντ Μακ Γκερκ.
«Ο Τραμπ, με το συνηθισμένο τρόπο συμπεριφοράς, απείλησε το Τελ Αβίβ και τη Χαμάς».
Ωστόσο, ανεξάρτητα του Τραμπ φαινόταν στις τελευταίες επαφές ότι θα προχωρούσε η απελευθέρωση των ομήρων και των χιλιάδων Παλαιστίνιων αιχμαλώτων.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στη Μέση Ανατολή υπάρχουν δυνάμεις που έχουν τη δική τους ατζέντα προτεραιοτήτων. Η κατάσταση είναι χαοτική. Εύχομαι να υλοποιηθεί η τρέχουσα συμφωνία στην ανθρωπιστική της βάση, γιατί ανησυχώ πάρα πολύ για τα επόμενα κεφαλαία του Μεσανατολικού. Είναι λάθος να προωθούνται Τραμπικοί μη-διπλωμάτες ως ενδιάμεσοι κομισάριοι και να περιθωριοποιούνται έμπειροι διπλωμάτες από τον νέο πρόεδρο».
Ο Τραμπ έταξε και το τέλος του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία. Μπορεί να το πετύχει;
«Παρά τα επί μήνες λεχθέντα εκ μέρους του ιδίου και του επιτελείου του (πχ ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς, ο εντεταλμένος στα Ουκρανορωσικά, Κιθ Κέλογκ κα) περί ανακωχής στο μέτωπο ακόμα και εντός 24ωρου, δεν αναμένεται εύκολα παύση των εχθροπραξιών σε αυτό το μέτωπο.
Αυτό συμβαίνει γιατί η Ουκρανική πολιτικο-στρατιωτική ηγεσία παραμένει στις βασικές θέσεις της, τη στιγμή που ο Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος δύσκολα θα υποχωρήσει των θέσεων του, εξακολουθεί να προβάλει απειλητικά τις ανυπόστατες θέσεις του για μη- είσοδο της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, για νομιμοποίηση της κατοχής των 4 περιοχών του Ντονμπάς, για κάθετη μείωση των Ουκρανικών στρατευμάτων σε ποσότητα και ποιότητα.
Τέτοιες απαιτήσεις όμως, δεν μπορούν να νομιμοποιηθούν, με τους Ευρωπαίους να είναι έτοιμοι για πολλές αντιδράσεις, όπως φάνηκε και στις χθεσινές δηλώσεις του Μακρόν και των Γερμανών.
Επίσης, ο Πούτιν κατηγορείται για εγκλήματα πολέμου από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, για παραβίαση εδαφικής κυριαρχίας κράτους-μέλους του ΟΗΕ , για μη-σεβασμό του Μνημονίου της Βουδαπέστης του 1994 (σσ. με αυτήν τη συνθήκη η Ρωσία δεσμεύτηκε να σεβαστεί την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και τα υπάρχοντα σύνορα με Λευκορωσία, Καζακστάν, Ουκρανία και να μην υπάρξει απειλή ή χρήση βίας κατά της εδαφικής ακεραιότητας αυτών των χωρών, όπως και να μην χρησιμοποιούν πυρηνικά όπλα εναντίον τους -μεταξύ άλλων), με τη Μόσχα να τελεί -και δη τον τελευταίο χρόνο- υπό καθεστώς παρατεταμένων σκληρών οικονομικών και ενεργειακών κυρώσεων.
Η ατζέντα Πούτιν δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από τη Δύση και εδικά από την Ευρώπη που είναι κάθετα εναντίον μιας άδικης ειρήνης και αποδοχής των θέσεων του «Τσάρου» Το έχουν επισημαίνει ο Ολλανδός ΓΓ του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, η Εσθονή επίτροπος για την εξωτερική πολίτικη, Κάγια Κάλας και οι ηγέτες των κορυφαίων κρατών της ΕΕ.
Αν ο Τραμπ προσπαθήσει να επιτύχει μία άδικη ειρήνη για τα μάτια του κόσμου, οι Ευρωπαϊκές χώρες θα αντιδράσουν».
«Η Ουκρανία έχει αρκετά όπλα για 6 μήνες και το Κίεβο θα συνεχίσει να λαμβάνει αμερικανική βοήθεια για κάποιο διάστημα».
Δεν είμαι ιδιαίτερα αισιόδοξος για τις εξελίξεις στην Ουκρανία επί Τραμπ, ενώ σε τυχόν υποχωρητική στάση, το Κογκρέσο -όπου η πλειοψηφία του 47ου προέδρου είναι οριακή- θα φέρει αντιρρήσεις. Επιπροσθέτως, κρίνεται και το κύρος των ΗΠΑ σε διεθνές επίπεδο».