ΓΙΑΤΙ ΒΡΕΧΕΙ ΤΟΣΟ ΠΟΛΥ ΑΡΧΕΣ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ;
Μας εξήγησαν ο μετεωρολόγος και πρώην διευθυντής της ΕΜΥ, Αντώνιος Λάλος, και ο Καθηγητής Διαχείρισης Καταστροφών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ευθύμιος Λέκκας.
Είναι λογικό να βρέχει τόσο πολύ αρχές καλοκαιριού; Πρόκειται για κάποιο σπάνιο καιρικό φαινόμενο ή συνέπεια της κλιματικής αλλαγής;
Ο μετεωρολόγος και πρώην διευθυντής της ΕΜΥ, Αντώνιος Λάλος, και ο Καθηγητής Διαχείρισης Καταστροφών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ευθύμιος Λέκκας, μας εξήγησαν.
Ναι είναι φυσιολογικό.
“Είναι αναμενόμενο. Ο καιρός κυμαίνεται σε φυσιολογικά, για την εποχή, επίπεδα”, ανέφερε ο κ. Λάλος, και εξήγησε γιατί έχουμε τόσες βροχές, αν και έχουμε “μπει” στο καλοκαρί.
Το “φαινόμενο της κατσαρόλας”
Στην ατμόσφαιρα λίγο πολύ συμβαίνει ότι και στο καπάκι μιας κατσαρόλας με νερό που βράζει, όπου οι υδρατμοί γίνονται νερό.
“Λόγω της υπερθέρμανσης του εδάφους, ο ζεστός ατμοσφαιρικός αέρας, ο οποίος είναι πιο αραιός και κατά συνέπεια πιο ελαφρύς, έχει ως αποτέλεσμα το σύννεφο να αναπτύσσεται κατακόρυφα.
Λόγω της “Ψυχρής Λίμνης” που βρίσκεται πάνω από την Κεντρική Μεσόγειο και τον ελλαδικό χώρο αυτή την περίοδο, ο αέρας, καθώς ανεβαίνει, ψύχεται, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πιο εύκολα βροχές και καταιγίδες”, περιέγραψε ο κ. Λάλος.
Σε αυτό οφείλεται και η συνεχόμενη αστάθεια, τόσο στη χώρα μας όσο και στη γειτονική Ιταλία, Σερβία και τις χώρες των Βαλκανίων. Μάλιστα, όπως υπενθύμισε ο κ. Λάλος, “τα έντονα καιρικά φαινόμενα που έπληξαν την Ιταλία την προηγούμενη εβδομάδα, οφείλονταν σε αυτό το φαινόμενο”.
Όπως εξήγησε, “το γεγονός ότι έχουμε βροχές αυτή την περίοδο και δεν έχουμε ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες και ξηρασία είναι καλό για τις πυρκαγιές που ξεσπούν κάθε καλοκαίρι”.
Βέβαια, “οι βροχές του καλοκαιριού δεν είναι ίδιες με εκείνες του χειμώνα, δεν έχουν την ίδια σημασία για το περιβάλλον και τις μετεωρολογικές συνθήκες”, επισήμανε. Δεδομένου, λοιπόν, ότι ο φετινός χειμώνας είχε λίγες βροχοπτώσεις, ο κίνδυνος πυρκαγιών παραμένει αυξημένος.
Κλιματική κρίση
Από την πλευρά του ο Καθηγητής Διαχείρισης Καταστροφών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ευθύμιος Λέκκας, ανέφερε πως “αν και τα προηγούμενα καλοκαίρια παρατηρούσαμε παρατεταμένες βροχοπτώσεις ή αυξημένες θερμοκρασίες, βλέπουμε ότι τώρα κάτι αλλάζει και ξεφεύγει απ’ το πλαίσιο του ‘φυσιολογικού’“.
“Τώρα υπάρχει μία τάση να δημιουργούνται ακραίες τιμές. Δηλαδή, φαινόμενα που στο παρελθόν παρατηρούνταν μεν, αλλά είχαν μειωμένη συχνότητα εμφάνισης, όπως οι έντονες βροχοπτώσεις ή οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες, με την πάροδο των χρόνων βλέπουμε να εμφανίζονται όλο και πιο συχνά. Αυτό είναι που μας ανησυχεί και υποψιαζόμαστε ότι πρόκειται για αποτέλεσμα της κλιματικής κρίσης“, εξήγησε.
Ο κ. Λέκκας ανέφερε επίσης πως οι “εκατοντάδες πυρκαγιές που ξέσπασαν στον Καναδά, οι εκτεταμένες πλημμύρες στην Ισπανία νωρίτερα καθώς και η ξηρασία που “χτύπησε” μεγάλους ποταμούς της Ευρώπης, δείχνουν επίσης ότι κάτι συμβαίνει”, τονίζοντας πως η ανθρώπινη δραστηριότητα φαίνεται να έχει παίξει σημαντικό ρόλο στην εκδήλωση αυτών των φαινομένων.
“Την τελευταία δεκαετία ήταν σε πλήρη ανάπτυξη το φαινόμενο Ελ Νίνιο, τώρα φαίνεται πως επικρατούν και άλλα συστήματα, που δεν έχουν να κάνουν τόσο πολύ με τις υδρομετεωρολογικές διαδικασίες σε μεγάλη κλίμακα, αλλά με διαδικασίες που επηρεάζονται και από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Μάλιστα, υπάρχουν ενδείξεις ότι γεωδυναμικά φαινόμενα, όπως οι εκρήξεις ηφαιστείων ή κατολισθήσεις, επηρεάζονται επίσης. Αν και δεν είμαστε ακόμα 100% σίγουροι, οι ενδείξεις είναι σοβαρές και τις ερευνούμε”, πρόσθεσε.
Θα έχουμε ένα καυτό καλοκαίρι;
Αρκετοί από τους μετεωρολόγους είχαν προβλέψει νωρίτερα, ότι το φετινό καλοκαίρι ο υδράργυρος θα ξεπεράσει τους 40 βαθμούς Κελσίου ενώ θα επικρατήσει έντονη ξηρασία.
Πόσο ισχύει η συγκεκριμένη πρόβλεψη; Οι βροχοπτώσεις των τελευταίων ημερών την αναιρούν;
Για τον Ιούνιο, όπως έγραψε ο διευθυντής της ΕΜΥ, Θοδωρής Κολυδάς, τα προγνωστικά του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για Δασικές Πυρκαγιές (European Forest Fire Information System-EFFIS)/Copernicus, δείχνουν ότι η κατάσταση αναμένεται να παρουσιάσει μεταβολή στο τρίτο δεκαήμερο του μήνα.
Συγκεκριμένα, η αστάθεια αναμένεται να περιοριστεί μετά τις 20 Ιουνίου και το χρονικό διάστημα 19-25 Ιουνίου, οι βροχές θα επανέλθουν σε κανονικά επίπεδα και οι υψηλότερες τιμές θα περιοριστούν στη βόρεια Βαλκανική και στη Δυτική Ευρώπη.
Για το επόμενο 15ημερο δεν προβλέπονται ιδιαίτερες ζέστες στην χώρα μας ενώ στην εκλογική αναμέτρηση της 25ης Ιουνίου, όλα δείχνουν ότι θα πάμε με θερμοκρασίες της τάξεως των 31 και 33 βαθμών Κελσίου.
Αν και έχει επισημανθεί ότι οι μακροπρόθεσμες προγνώσεις ενδέχεται να περιέχουν πολλές αβεβαιότητες, οι πρώτες προγνώσεις για τον Ιούλιο εκτιμούν ότι η θερμοκρασία στη χώρα μας θα κυμανθεί σε κανονικά ή λίγο κάτω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα.
“Το γεγονός ότι κανένας δεν μπορεί να προδικάσει τι θα συμβεί φέτος το καλοκαίρι, μας κάνει επίσης να υποψιαζόμαστε ως υπεύθυνη την κλιματική κρίση. Αν ήμασταν σε φυσιολογικές συνθήκες, θα λέγαμε με μεγαλύτερη ευκολία αν μας περιμένει ένα θερμό καλοκαίρι ή όχι. Τώρα επικρατεί αβεβαιότητα”, επισήμανε από την πλευρά του ο Ευθύμιος Λέκκας.