ΓΚΕΙ ΓΟΝΕΙΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΟΥΝ ΤΑ ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΕΝΟΣ ΘΕΤΙΚΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ
Άνθρωποι που μέχρι σήμερα ζουν σε μια παράλληλη πραγματικότητα, καθώς δεν αναγνωρίζονται ως γονείς των παιδιών που μεγαλώνουν, περιέγραψαν τι επικρατεί αυτή τη στιγμή στη χώρα και ποια κενά αφήνει το νομοσχέδιο της κυβέρνησης, χαρακτηρίζοντάς το ωστόσο ένα πάρα πολύ θετικό βήμα.
Η Νάνσυ και η Άννα έγιναν μητέρες πριν από μια εβδομάδα. Η Νάνσυ γέννησε ένα κοριτσάκι 3 κιλών, αφού το ζευγάρι είχε αποφασίσει να καταφύγει σε τράπεζα σπέρματος ώστε να αποκτήσει το δικό του παιδί.
Ενώ η εγκυμοσύνη πήγε καλά, η διαδικασία της γέννας επεφύλασσε μια σοβαρή επιπλοκή και εκεί αναδείχθηκε το σοβαρό κενό που δεν καλύπτει ούτε αυτή τη φορά το νομοσχέδιο που φέρνει η κυβέρνηση προς ψήφιση τον Φεβρουάριο.
«Είχαμε μια τεράστια περιπέτεια και θα έχουμε μια τεράστια περιπέτεια για το επόμενο μεγάλο χρονικό διάστημα. Η Νάνσυ μέχρι σήμερα είναι ακόμη στη ΜΕΘ. Πριν από λίγη ώρα μάθαμε πως ευτυχώς μάλλον σήμερα ή αύριο θα βγει. Τι συνέβη όμως; Μετά τον τοκετό, βγήκε η γιατρός και μου είπε: «Τέλεια, το παιδί γεννήθηκε και είναι κοριτσάκι. 3 κιλά». Μετά όμως συμπλήρωσε: «Παίρνουμε τη Νάνσυ μέσα». Πανικοβλήθηκα. Μου περιέγραψε τι συμβαίνει και ξεκίνησε η υπόλοιπη περιπέτεια για το παιδί.
Όταν αποφασίσαμε να κάνουμε παιδί, πήγαμε στην τράπεζα σπέρματος και μας είπαν πως έπρεπε να διαλύσουμε το σύμφωνο συμβίωσης και να πάει η Νάνσυ ως μονογονέας να κάνει υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Γιατί δεν επιτρέπεται ως ζευγάρι να αποκτήσουμε παιδί. Το κάναμε. Ευτυχώς όμως σκεφτήκαμε και ξανακάναμε σύμφωνο λίγο πριν γεννήσει. Αν δεν το κάναμε τότε, σήμερα δεν θα αναγνωριζόμουν ως τίποτα.
Το παιδί μας είναι υγιέστατο και ο γιατρός ήταν θετικός ώστε το παιδί να μην μείνει στη μονάδα νεογνών μετά τη γέννα. Το παιδί το έχω σπίτι. Αλλά το έχω εκεί χάρη στην καλή θέληση του γιατρού και της κλινικής. Γιατί έβαλαν τη Νάνσυ να υπογράψει μια εξουσιοδότηση ότι μπορώ να πάρω το παιδί στο σπίτι. Έπρεπε επίσης να εξουσιοδοτηθεί και ένας από τους γονείς της Νάνσυς. Αλλιώς δεν αναγνωρίζομαι εγώ ως μαμά του. Αν την είχαν διασωληνώσει αμέσως μετά τον τοκετό και την είχαν κοιμίσει; Αν δεν είχε τους γονείς της στη ζωή; Το παιδί θα ήταν ακόμη στην κλινική γιατί δεν θα μπορούσα να κάνω τίποτα χωρίς την εξουσιοδότηση. Δεν ήξερα αυτό το κενό που θα υπάρξει.
Ακόμα και στην ψήφιση του νομοσχεδίου που θα έρθει τώρα, έμαθα ότι υπάρχει ένα χρονικό διάστημα, ένα κενό, στο οποίο ο ένας γονιός δεν αναγνωρίζεται. Αυτό το χρονικό κενό είναι πολύ κρίσιμο γιατί είναι ένα διάστημα που το παιδί μπορεί να χρειαστεί κάτι και ο δεύτερος γονιός, πρακτικά δεν του είναι τίποτα. Είναι ηλίθιο, δεν ξέρω πως αλλιώς να το χαρακτηρίσω. Αφού θα ψηφιστεί, δεν καταλαβαίνω για ποιο λόγο να μην αναγνωριζόμαστε απευθείας ως γονείς. Δεν το καταλαβαίνω».
Η Άννα διηγήθηκε την ιστορία της στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν οι οικογένειες Ουράνιο Τόξο, ενόψει της ψήφισης του νόμου για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, φωτίζοντας και τη σημερινή κατάσταση ενός ομόφυλου ζευγαριού που αποφασίζει να αποκτήσει παιδί σήμερα, αλλά και το πρόβλημα που παραμένει μετά τη ψήφιση του νόμου.
Το κενό της απόκτησης παιδιού: Διαζύγιο ή εξωτερικό
Το ζήτημα έθεσε και η Δέσποινα, η οποία με έχει σήμερα δύο παιδιά με τη σύντροφό της. «Έχουμε σύμφωνο συμβίωσης και με το νομοσχέδιο θα συνάψουμε γάμο. Είμαστε όμως μια οικογένεια που θέλει να αποκτήσει και τρίτο παιδί. Το νομοσχέδιο μας οδηγεί να πάρουμε διαζύγιο, διότι η σύντροφός μου, η Ελένη, θα πρέπει να προσφύγει σε διαδικασία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, ως μονογονέας.
Στη συνέχεια θα πρέπει να ξαναπαντρευτούμε. Στην πραγματικότητα σου λένε πως είτε θα κάνεις αυτό, είτε θα πας στο εξωτερικό σε μια χώρα που επιτρέπεται και στη συνέχεια να επιστρέψεις ώστε να στο αναγνωρίσουν», υπογράμμισε η Δέσποινα. «Είμαι πολύ χαρούμενη που μας δίνει ορατότητα αυτό το νομοσχέδιο σε εμάς και τα παιδιά μας, στα σχολεία, στις διακοπές, παντού. Παρ’ όλα αυτά ήθελα να τονίσω και αυτό το κενό για τη μη πρόσβαση στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, που για εμάς είναι πολύ σημαντικό».
ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ
H Κατερίνα Τρίμμη, δικηγόρος των Οικογενειών Ουράνιο Τόξο, συνόψισε τα προβληματικά σημεία του νομοσχεδίου:
«Ο νομικός του μέλλοντος και του παρόντος είναι σίγουρος πως θα μπορούσε να γίνει πιο συμπεριληπτική δουλειά και δεν έχει γίνει. Αυτό δεν το λέμε μειώνοντας την νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης, ωστόσο είναι τέτοια η λεκτική αποτύπωση των δικαιωμάτων, που υπάρχουν ελλείψεις και προβληματισμοί. Δεν εξασφαλίζονται 100% όλα τα δικαιώματα».
-Υπάρχει η παροχή δυνατότητας τέλεσης γάμου, ωστόσο λείπει ένα βασικό τεκμήριο γονεϊκότητας. Θα θέλαμε τα παιδιά που γεννιούνται μέσα σε έναν γάμο, να αναγνωρίζονται ως παιδιά και των δύο. Αυτό δεν γίνεται ούτε με τον νέο νόμο.
-Αυτή η νομοθεσία ρυθμίζει τα παιδιά που ήδη υπάρχουν. Ξεχνάει πως τα ζευγάρια θα συνεχίσουν να κάνουν παιδιά και στο μέλλον. Στα ομόφυλα έχουμε μόνο δυνατότητα τεκνοθεσίας, δηλαδή να έρθει το δεύτερο μέλος της οικογένειας και να τεκνοθετήσει το βιολογικό παιδί του πρώτου μέλους. Είναι πολλά τα προσκόμματα. Θα μπορούσε να γίνει αυτό με μια απλή συμβολαιογραφική πράξη. Μιλάμε για ανθρώπους που θα είναι παντρεμένοι.
-Υπάρχει ένα τεράστιο κενό με τα τρανς άτομα. Θα πρέπει να συμπεριληφθούν.
-Οι γάμοι του εξωτερικού θα έρχονται και θα μεταγράφονται όπως είναι και στο εσωτερικό. Ένα ζευγάρι Ελλήνων από το εξωτερικό δεν θα χρειάζεται να κάνει τη διαδικασία της υιοθεσίας. Αντίθετα ένα ζευγάρι στην Ελλάδα θα πρέπει να το κάνει. Αυτό είναι διάκριση.
– Τελευταίο είναι το προβληματικό σημείο της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Περιμένουμε μια ένωση όλων των πολιτικών δυνάμεων του δημοκρατικού τόξου, όσων καταλαβαίνουν τι ζητάμε.
«Είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο πλέον πως τα παιδιά δεν επηρεάζονται από την σεξουαλικότητα των γονιών τους»
Στη συνέχεια, τον λόγο πήρε ο Παναγιώτης Πεντάρης, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, ο οποίος μετέφερε το μήνυμα περισσότερων από 150 Ελλήνων Πανεπιστημιακών που έχουν συνυπογράψει επιστολή, στην οποία αναφέρουν τη θέση τους όσον αφορά το ζήτημα. «Σαν επιστημονική κοινότητα, με τις έρευνες και τις αναλύσεις που έχουμε κάνει, καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως το να προάγουμε τα δικαιώματα των οικογενειών που έχουν ΛΟΑΤΚΙ γονείς, χωρίς διακρίσεις, είναι θεμέλιο ελευθερίας, δικαιοσύνης και ειρηνικής συνύπαρξης της κοινωνίας. Τα παιδιά με ΛΟΑΤΚΙ γονείς δέχονται διακρίσεις λόγω της σεξουαλικότητας των γονέων τους. Από εμάς είναι αδιανόητο πως σε μια παιδοκεντρική κοινωνία όπως η Ελλάδα, υπάρχουν παιδιά δύο ταχυτήτων και τα μέλη της δεν μπορούν να απολαμβάνουν ίσα δικαιώματα», είπε ο κύριος Πεντάρης.
Συμπλήρωσε δε: «Η καταδικαστική απόρριψη των οικογενειών με ΛΟΑΤΚΙ γονείς και των παιδιών τους, πηγάζει από προσωπικές ή και θρησκευτικές απόψεις χωρίς επιστημονική ή εμπειρική υπόσταση. Σε αντίθεση με αυτό, εμείς με τα ευρήματα σειράς μελετών -αυτή την περίοδο διεξάγουμε δύο ακόμη μεγάλες έρευνες στην Ελλάδα– ξεκάθαρα βλέπουμε πως η ανάπτυξη των παιδιών στην ανήλικη και την ενήλικη ζωή τους δεν επηρεάζεται καθόλου από την ταυτότητα φύλου των γονιών τους, σε καμία περίπτωση. Αυτό είναι πλέον παγκοσμίως εμπεριστατωμένο».
«Και να θέλουμε να κρυφτούμε, η χαρά δεν μας αφήνει»
Από την πλευρά της, η πρόεδρος των οικογενειών Ουράνιο Τόξο, Στέλλα Μπελιά, έθεσε συνοπτικά το θέμα που αντιμετωπίζουν τα ομόφυλα ζευγάρια στην Ελλάδα μέχρι σήμερα: «Αντιμετωπίζουμε πολλές διακρίσεις όσο περιμένουμε αυτή τη νομοθεσία. Είμαστε σαν τον σκύλο που κυνηγάει την ουρά του. Θα σας το πω απλά. Σε ένα ετερόφυλο ζευγάρι, όταν ο μπαμπάς λείπει για δουλειές, όλα είναι καλά και η μαμά κάνει όσα χρειάζεται να κάνει. Σε ένα ομόφυλο ζευγάρι, όταν ο μπαμπάς λείπει για δουλειές, τίποτα δεν είναι καλά. Ο άλλος ο μπαμπάς δεν μπορεί ούτε να πάει το παιδί στο νοσοκομείο, γιατί εκεί δεν θα τον αναγνωρίσουν ως μπαμπά του. Αυτό μας έχει κάνει να προσπαθούμε όλα αυτά τα χρόνια να κάνουμε τις παρεμβάσεις μας».
Αναφερόμενη στο νομοσχέδιο που έρχεται τόνισε: «Το λέω λαϊκά για να το καταλάβουν όλοι. Και να θέλουμε να κρυφτούμε, η χαρά δεν μας αφήνει. Γιατί κι εγώ, που είχα τη δέσμευση από τον πρωθυπουργό, ήμουν πολύ επιφυλακτική και έλεγα αν δεν το δω δεν το πιστεύω. Και επειδή μας βγήκε και η ψυχή. Να αναγνωρίσω ότι δεν ήταν ανακόλουθος γιατί πολλές φορές υπήρξαν πολλοί ανακόλουθοι. Θα μπορούσε να έχει κάνει και πίσω.
Το ότι το έφερε μια κεντροδεξιά κυβέρνηση δεν θα μου απαγορεύσει να πω “ευχαριστούμε που στρίψατε και τα παιδιά μας είναι πλέον ορατά”. Το αποτέλεσμα είναι πως κάποια παιδιά δεν θα περάσουν αυτό που πέρασαν τα δικά μου παιδιά με δύο γονείς στο σπίτι και έναν γονιό εκτός σπιτιού. Στο σχολείο οι γονείς τους να μην υπάρχουν πουθενά. Δεν θα αισθάνονται τα παιδιά μας πως η οικογένειά τους είναι χειρότερη από την ετερόφυλη οικογένεια.
“Θα έχουμε ένα νομοσχέδιο που θα εξακολουθεί να αποκλείει τα ομόφυλα ζευγάρια ανδρών να γίνουν γονείς παρά μόνο μέσω υιοθεσίας. Κάτι που δεν ξέρω πόσο εύκολα θα γίνεται. Δεν ξέρω πόσο εύκολα κοινωνικοί λειτουργοί θα δίνουν παιδί σε γκέι ζευγάρι ανδρών.”
Οι αλλαγές που περιμένουμε είναι και στην Παιδεία. Και σαν εκπαιδευτικός και άνθρωπος που έχω προσπαθήσει με πολλούς υπουργούς παιδείας, όλες οι ετερότητες, οι ΛΟΑΤΚΙ, οι ανάπηροι, οι Ρομά οι πρόσφυγες, αντιμετωπίζονται ως κάποιοι που είναι “απέναντι”. Γιατί δεν μπορούμε να σκεφτούμε ότι εμείς μπορούμε να είμαστε εντάξει με τις ταυτότητές μας και να έχουν και άλλοι τις δικές τους. Γιατί τους βλέπουμε σαν πρόβλημα και όχι σαν πλούτο; Μας έλεγαν όλα τα χρόνια ξεδιάντροπα πως καλύτερα να είστε υποκριτές και να λέτε ψέματα στον περίγυρό σας, γιατί αν πείτε ποιοι είστε θα ταραχτεί συθέμελα η ελληνική κοινωνία. Έχω φτάσει σε ένα σημείο και δεν αισθάνομαι καμία ντροπή πια ούτε για το ποια είμαι, ούτε για τον σεξουαλικό μου προσανατολισμό, ούτε για το πώς έχω μεγαλώσει τα παιδιά μου».
«Η φάβα έχει λάκκους»
Ωστόσο, η Στέλλα Μπελιά επεσήμανε πως ακόμη και το νομοσχέδιο που έρχεται έχει ορισμένα σοβαρά προβλήματα. «Η φάβα έχει πάρα πολλούς λάκκους, εκτός από τα θετικά της νομοθεσίας. Ακούσατε τι συνέβη πέντε έξι μέρες πριν με τη Νάνσυ και την Άννα. Το ίδιο θα συμβεί και μετά τον γάμο. Διότι το αστείο θα είναι, πως θα πηγαίνουν παντρεμένες στα κέντρο υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και θα τους λένε “που ακούστηκε να παντρευτεί κάποιος και μετά να κάνει παιδιά; Πρέπει να χωρίσετε, να κάνετε τη διαδικασία της υποβοηθούμενης και να ξαναπαντρευτείτε”. Και στη συνέχεια θα πρέπει η κοινωνική υπηρεσία να πάει στο σπίτι του ζευγαριού που ήδη μεγαλώνει το παιδί, για να κρίνει αν το περιβάλλον είναι κατάλληλο ώστε να υιοθετηθεί το παιδί και από το δεύτερο μέλος του ζευγαριού. Αν με ρωτάτε, καλώς το κάνει η κοινωνική υπηρεσία, αλλά γιατί δεν το κάνει και σε ένα στρέιτ ζευγάρι;».
Σε μια άλλη προβληματική παράμετρο του νομοσχεδίου, η Στέλλα Μπελιά επεσήμανε πως «Θα έχουμε ένα νομοσχέδιο που θα εξακολουθεί να αποκλείει τα ομόφυλα ζευγάρια ανδρών να γίνουν γονείς παρά μόνο μέσω υιοθεσίας. Κάτι που δεν ξέρω πόσο εύκολα θα γίνεται. Δεν ξέρω πόσο εύκολα κοινωνικοί λειτουργοί θα δίνουν παιδί σε γκέι ζευγάρι ανδρών. Δεν φεύγει η διάκριση των ανδρών ομοφυλόφιλων που δεν θα μπορούν να αποκτήσουν παιδιά μέσω υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Και ο αποκλεισμός των ζευγαριών των ανδρών είναι διάκριση. Η νομοθεσία έχει ως κριτήριο, να μην μπορεί το ζεύγος να αναπαραχθεί με φυσιολογικό τρόπο, ώστε να έχει πρόσβαση στην υποβοηθούμενη. Όλα τα ομόφυλα ζευγάρια τον καλύπτουν αυτόν τον όρο. Δεν μπορούν με “φυσιολογικό” τρόπο να γεννήσουν. Γιατί δεν τα αφήνουν να έχουν πρόσβαση λοιπόν στην υποβοηθούμενη;
«Φέραμε την εθνική συμφιλίωση ΚΚΕ- Δεξιών κομμάτων»
Κλείνοντας, η πρόεδρος των οικογενειών Ουράνιο Τόξο, αναφέρθηκε στη στάση των κομμάτων. Αναφερόμενη στη Νέα Δημοκρατία, είπε πως «ελπίζουμε να έχουν την ευαισθησία, αφού είπαν πως θέλουν να προστατεύσουν όλα τα παιδιά, τουλάχιστον να το κάνουν ολόκληρο και να μην μας βγάζουν την ψυχή».
Για τον ΣΥΡΙΖΑ, υπογράμμισε πως «το σχέδιο νόμου που κατέθεσε, περιλαμβάνει πολύ περισσότερα από τον νόμο της κυβέρνησης, καθώς έχει προκύψει μέσα από διαβούλευση με εμάς και όλες τις ΛΟΑΤΚΙ+ οργανώσεις. Θα το στηρίξουμε αυτό το σχέδιο νόμου. Και υποθέτω πως και η Πλεύση Ελευθερίας και η Νέα Αριστερά, θα αποφύγουν μικροκομματικές σκοπιμότητες και θα στηρίξουν αυτή την πρόταση.
Το ΠΑΣΟΚ μας έχει αφήσει άφωνους γιατί θεωρούσαμε δεδομένα κάποια πράγματα. Μας είχαν δεσμευτεί ότι είναι δίπλα στον αγώνα μας και θα μας στηρίξουν. Τώρα ακούμε ότι κάποιοι άνθρωποι έχουν μείνει πίσω δεκαετίες.
Τέλος θέλω να πω πως, στα δεξιότερα κόμματα με προβληματίζει που έχουν ίδια ακριβώς επιχειρήματα με το ΚΚΕ. Και το ΚΚΕ να μην πω πόσο με προβλημάτισε που έχει ίδια επιχειρήματα με τους Σπαρτιάτες και τη Νίκη. Εκτός αν ο ιστορικός του μέλλοντος πει πως οι ΛΟΑΤΚΙ οικογένειες έκλεισαν το ζήτημα του εμφυλίου και συμφιλίωσαν δεξιούς και ΚΚΕ μπροστά στον μεγάλο εχθρό των ομόφυλων. Ορίτζιναλ κομμουνιστές με ορίτζιναλ δεξιούς τους φέραμε κάτω από την ίδια ομπρέλα με τα ίδια επιχειρήματα. Ψέματα λέω; Διαβάστε τα γιατί εγώ μπερδεύομαι».
Όπως και όταν ψηφίστηκε το σύμφωνο συμβίωσης, όλοι πανηγύριζαν απέξω και εγώ με τους γονείς τα είχαμε βάψει μαύρα, θα θέλαμε να μην είναι πολλοί αυτή τη φορά εκείνοι που στεναχωριούνται και θα μείνουν απέξω. Θα κάνουμε ότι μπορούμε να διεκδικήσουμε το καλύτερο για εμάς και τις οικογένειές μας».
