MΕ ΤΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΑΣΧΟΛΕΙΤΑΙ Η GREEK MAFIA
Τι αποκαλύπτει ο Παγκόσμιος Δείκτης Οργανωμένου Εγκλήματος για τις ‘δραστηριότητες’ που κυριαρχούν στην Ελλάδα, μεταξύ των 15 της λίστας.
O μέσος δείκτης δράσης του οργανωμένου εγκλήματος στον πλανήτη που ζούμε είναι 5.03. Στη Νότια Ευρώπη είναι 4.73. Στην Ελλάδα είναι 5.35. Το ‘άριστα’ είναι το 10.
Συγκριτικά με το 8.18 της Μιανμάρ και το 7.75 της Κολομβίας, είμαστε φανταστικοί.
Αν το δούμε πιο συνολικά το θέμα, not so much.
Την ίδια ώρα, η Greek Mafia ‘βγάζει’ εκατομμύρια.
Όλες αυτές οι ‘βαθμολογίες’ αναφέρονται στον Παγκόσμιο Δείκτη Οργανωμένου Εγκλήματος (Global Organized Crime Index).
Είναι το πρώτο εργαλείο του είδους του, που έχει σχεδιαστεί για την αξιολόγηση επιπέδων του οργανωμένου εγκλήματος και της ανθεκτικότητας στην οργανωμένη εγκληματική δραστηριότητα. Απολαμβάνει και της εμπιστοσύνης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που το χρηματοδοτεί.
Τα αποτελέσματα που προκύπτουν από 193 χώρες, προέρχονται από ένα ολοκληρωμένο σύνολο δεδομένων, το οποίο ενημερώνεται από ειδικούς παγκοσμίως για να δείξει την εμβέλεια, την κλίμακα και τον αντίκτυπο του οργανωμένου εγκλήματος.
Στο κείμενο που ακολουθεί θα δούμε τη ‘συμπεριφορά’ της Ελλάδας στις 5 διαφορετικές κατηγορίες εγκληματιών που μετέχουν στην ιστορία που λέγεται ‘οργανωμένο έγκλημα’, το οποίο επιδίδεται σε 4 διαφορετικές μορφές βίας, με τη δράση να αφορά 15 διαφορετικές ‘αγορές’.
Όπως λέει στο Magazine η Αναστασία Χαλκιά, διδάκτωρ Εγκληματολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου, επιστημονική συνεργάτιδα του ΠΣΜ Εγκληματολογίας του ίδιου πανεπιστημίου και γενική γραμματέας του Κέντρου Μελέτης του Εγκλήματος «στην έκθεση που δημοσιεύεται κάθε χρόνο για τις δραστηριότητες του οργανωμένου εγκλήματος, η Ελλάδα κατατάσσεται κάπου στη μέση όλων των χωρών».
Εξηγείται πως η στρατηγική θέση της Ελλάδας ως πύλης προς την Ευρώπη μέσω των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου, σε συνδυασμό με τη ζήτηση για φθηνές υπηρεσίες και εργατικό δυναμικό, την έχουν καταστήσει κόμβο εμπορίας ανθρώπων.
ΟΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΜΟΡΦΕΣ ΒΙΑΣ ΣΤΟ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟ ΕΓΚΛΗΜΑ
Η κυρία Χαλκιά ενημερώνει πως «υπάρχουν τέσσερις μορφές βίας. Είναι
- η τακτική βία (τα μέλη αυτής της ομάδας είναι μεθοδικοί στην επίτευξη ενός συγκεκριμένου μεσοπρόθεσμου σκοπού),
- η στρατηγική βία (πολύπλοκα και καλά οργανωμένα δίκτυα ασχολούνται με την υλοποίηση μακροπρόθεσμου στόχου, βάσει συγκεκριμένου πλάνου),
- η εργαλειακή βία (μέσω αυτής εξαναγκάζονται άνθρωποι σε υποταγή και συμμόρφωση στις αρχές της οργάνωσης) και
- η συμβολική βία (μέσω αυτής ορίζεται το ήθος της οργάνωσης, σε επίπεδο βίας. Πόσο δηλαδή, βίαιη είναι -αν είναι. Τα μέλη στέλνουν το σχετικό μήνυμα με τη χρήση αναλόγου επιπέδου βίας).
ΤΑ ΣΤΙΛ ΤΩΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΩΝ-ΜΕΛΩΝ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ
Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι ίδιοι, σωστά; Το αυτό ισχύει και για τους εγκληματίες-μέλη του οργανωμένου εγκλήματος και κατά συνέπεια για τις ομάδες στις οποίες γίνονται μέλη.
Oμάδες Mafia-style
Είναι σαφώς καθορισμένες, οργανωμένες εγκληματικές ομάδες -συμπεριλαμβανομένων των ομάδων πολιτοφυλακών και ανταρτών που χρηματοδοτούνται κυρίως από παράνομες δραστηριότητες. «Υπάρχουν τέσσερα καθοριστικά χαρακτηριστικά μιας ομάδας τύπου μαφίας: γνωστό όνομα, καθορισμένη ηγεσία, εδαφικός έλεγχος και αναγνωρίσιμο μέλος».
Εγκληματικά δίκτυα
Αφορούν ομάδες ατόμων που συνεργάζονται για την ανάπτυξη παράνομων δραστηριοτήτων. Mερικές φορές, αλλά όχι πάντα, οργανώνονται ως καθιερωμένη εγκληματική οντότητα. «Γνωρίζονται μεταξύ τους και συνεργάζονται».
Eγκληματίες που είναι ενσωματωμένοι στον κρατικό μηχανισμό
Ενεργούν εκ των έσω και επιβάλουν δια της βίας ό,τι θέλουν αυτοί που τους πληρώνουν (δηλαδή οι κυβερνήσεις). Είναι το κυρίαρχο στιλ σε χώρες όπως η Συρία, η Βόρεια Κορέα, η Λιβύη και ο Λίβανος.
Αλλοδαποί εγκληματίες
Δραστηριοποιούνται εκτός των συνόρων της χώρας από την οποία κατάγονται. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει όχι μόνο ξένους υπηκόους, αλλά και διάφορες ομάδες της διασποράς που έχουν δημιουργήσει ρίζες στη χώρα για πολλές γενιές. «Προτιμούν αυτό το στιλ και για να μειώσουν τις πιθανότητες σύνδεσης με συγκεκριμένο τοπικό γκρουπ και άρα της σύλληψης τους».
Εγκληματίες Ιδιωτικού Τομέα
Είναι άτομα ή οντότητες, που επιδιώκουν το κέρδος ή τον έλεγχο κομματιού της νόμιμης οικονομίας ή τον έλεγχο μέσω εξαναγκασμού ή παραμέλησης.
«Οι δραστηριότητες περιλαμβάνουν, αλλά δεν περιορίζονται σε, ξέπλυμα παράνομων εσόδων, ενεργώντας ως πληροφοριοδότες και νομική εκπροσώπηση μέσω ανήθικων μέσων».
Τι υπάρχει στην Ελλάδα
Το report αναφέρει πως στη χώρα μας δρα και οργανωμένο έγκλημα με χαρακτηριστικά μαφίας (δηλαδή, ιεράρχηση, συγκεκριμένους τομείς κ.α.), αλλά και εγκληματικά δίκτυα που είναι μικρές εστίες, οι οποίες επικοινωνούν μεταξύ τους. Στα δίκτυα αυτά φαίνεται να συμμετέχουν και δρώντες από τομείς που θεωρούνται νόμιμοι επαγγελματίες». Δηλαδή, αστυνομικοί, λιμενικοί, τελωνειακοί κλπ.
ΟΙ ΑΓΟΡΕΣ ΣΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΤΟ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟ ΕΓΚΛΗΜΑ
Δεκαπέντε είναι οι τομείς για τους οποίους δίνουν μάχες οι ομάδες οργανωμένου εγκλήματος, παγκοσμίως. Η κύρια είναι τα οικονομικά εγκλήματα. Ακολουθεί η εμπορία ανθρώπων, με το παράνομο εμπόριο κάνναβης να συμπληρώνει την κορυφαία τριάδα.
Ιδού η πλήρης λίστα.
- Εμπορία ανθρώπων
- Λαθρεμπόριο ανθρώπων
- Εκβιασμός και προστασία από εκβιασμό
- Εμπορία όπλων
- Εμπόριο παραποιημένων προϊόντων
- Παράνομο εμπόριο αγαθών που υπόκεινται σε ειδικούς φόρους κατανάλωσης
- Εγκλήματα χλωρίδας
- Εγκλήματα πανίδας
- Εγκλήματα μη ανανεώσιμων πόρων
- Εμπόριο ηρωίνης
- Εμπόριο κοκαΐνης
- Εμπόριο κάνναβης
- Εμπόριο συνθετικών ναρκωτικών
- Εγκλήματα που εξαρτώνται από τον κυβερνοχώρο
- Οικονομικά εγκλήματα
Με τι ασχολείται το οργανωμένο έγκλημα στην Ελλάδα
Στη χώρα μας, οι κυρίαρχες αγορές είναι αυτή της εμπορίας ανθρώπων, της παράνομης υιοθεσίας, της διαδικτυακής σεξουαλικής κακοποίησης και της εκμετάλλευσης παιδιών με στόχο το οικονομικό κέρδος.
Όπως διάβασες ήδη η θέση στο χάρτη βοηθά τους εγκληματίες να εκτελούν δουλειές. Στην Αττική επικρατεί ο εκβιασμός και η ‘προστασία’ που ‘πουλούν’ εγκληματίες σε επιχειρήσεις και μεμονωμένα άτομα.
«Οι μέθοδοι εκβιασμού περιλαμβάνουν απαγωγές, παράνομη κράτηση προσφύγων και εκμετάλλευση των συγγενών τους έναντι πληρωμής, με ξένους εγκληματίες συχνά πίσω από αυτά τα σχέδια. Η ‘προστασία’ σε εγκαταστάσεις όπως κλινικές υγείας ή νυχτερινά κέντρα είναι επίσης συχνές και περιλαμβάνουν απειλές βίας».
Οι εγχώριες ομάδες τύπου μαφίας δραστηριοποιούνται σε διάφορες αγορές, συμπεριλαμβανομένου του λαθρεμπορίου ανθρώπων, της διακίνησης όπλων, της διακίνησης ναρκωτικών και του παράνομου εμπορίου τσιγάρων, αλκοόλ και καυσίμων.
«Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, τα μειωμένα έσοδα στις εγκαταστάσεις νυχτερινής διασκέδασης οδήγησαν σε άνοδο του ανταγωνισμού μεταξύ αυτών των ομάδων, με την καθεμία να προσπαθεί να διατηρήσει το μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς εκβιασμών.
Έχουν επίσης, σημαντική επιρροή στο σωφρονιστικό σύστημα» αναφέρει για τη χώρα μας Παγκόσμιος Δείκτης Οργανωμένου Εγκλήματος.
Το εμπόριο όπλων
Αυτή η αγορά χαρακτηρίζεται ως «σχετικά ασήμαντη».
Υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες εύκολα προσβάσιμα παράνομα όπλα στην Ελλάδα, τα οποία έχουν κλαπεί κυρίως από αλβανικές στρατιωτικές κρύπτες. Η χώρα χρησιμεύει κυρίως ως προορισμός και σημείο διέλευσης, με τις κύριες χώρες προέλευσης των Βαλκανίων. Τα όπλα προορίζονται για την Τουρκία, τη Συρία, το Ιράκ, τη Λιβύη και αρκετές χώρες της ΕΕ.
«Η κατοχή όπλων φέρει επίσης ένα πολιτιστικό καθεστώς στην Κρήτη, με αποτέλεσμα μια αγορά παράνομων όπλων».
Τα εγκλήματα με επίκεντρο το περιβάλλον
Το εγχώριο οργανωμένο έγκλημα είναι πολύ πίσω στα εγκλήματα που σχετίζονται με το περιβάλλον. Ή τουλάχιστον δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν πως υπάρχει σοβαρή δράση.
Η παράνομη υλοτομία για καυσόξυλα είναι τα πιο σημαντικά εγκλήματα που σχετίζονται με τη χλωρίδα στην Ελλάδα, κυρίως λόγω των μέτρων λιτότητας και της αύξησης των τιμών των καυσίμων.
«Η Ελλάδα είναι κυρίως χώρα διέλευσης παράνομης ξυλείας»
«Αλβανικές ομάδες οργανωμένου εγκλήματος συμμετέχουν σε μεγάλο βαθμό σε αυτή τη δραστηριότητα και η περιοχή της Ηπείρου είναι η πιο ευάλωτη λόγω της εγγύτητάς της στα αλβανικά σύνορα. Παράνομη ξυλεία από τη Μιανμάρ εισέρχεται και στην Ελλάδα μέσω Κίνας.
Το έγκλημα κατά της άγριας πανίδας είναι επίσης ένα ζήτημα στην Ελλάδα, καθώς η χώρα λειτουργεί ως σημείο διέλευσης για παράνομη διακίνηση άγριων ζώων από τη Βόρεια Αφρική και τις χώρες της Κασπίας προς τη Δυτική Ευρώπη.
Η χώρα εξακολουθεί να θεωρείται οδός διέλευσης για διάφορα εγκλήματα μη ανανεώσιμων πόρων, όπως το λαθρεμπόριο πετρελαίου και αλουμινίου από και προς την Ευρώπη και την Τουρκία.
Η παραοικονομία της Ελλάδας και το αντιληπτό επίπεδο διαφθοράς δημιουργούν ένα ελκυστικό περιβάλλον για εγκληματικές ομάδες που εμπλέκονται στην παράνομη αγορά μη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η παράνομη εξόρυξη καυσίμων και χρυσού.
Το εμπόριο ναρκωτικών
Η Ελλάδα είναι κατά κύριο λόγο χώρα διέλευσης για το εμπόριο κοκαΐνης, με εγκληματικές ομάδες της Λατινικής Αμερικής να τη χρησιμοποιούν ως πύλη εισόδου στις ευρωπαϊκές αγορές.
«Ωστόσο, υπάρχει επίσης σημαντική εγχώρια ζήτηση κοκαΐνης, κυρίως σε μεγαλύτερες πόλεις όπως η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη και ο Πειραιάς.
Η τοποθεσία της Ελλάδας την καθιστά ιδανική για την απευθείας θαλάσσια μεταφορά κοκαΐνης, με τα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης να είναι τα κύρια σημεία εισόδου.
Ο όγκος των κατασχέσεων σε αυτά τα λιμάνια υποδηλώνει μεγαλύτερη θαλάσσια διακίνηση, με αξιοσημείωτη εμπλοκή εγκληματικών ομάδων από το Μαυροβούνιο, την Αλβανία και άλλες βαλκανικές χώρες.
Η Ελλάδα είναι επίσης πηγή, χώρα προορισμού και διέλευσης για την κάνναβη, η οποία καλλιεργείται κυρίως από Αλβανούς, ενώ Έλληνες και Αλβανοί μαζί κυριαρχούν σε άλλες πτυχές του εμπορίου.
Η χώρα αποτελεί και σημείο διέλευσης συνθετικών ναρκωτικών, τα οποία μεταφέρονται από την Ολλανδία ή τη Βουλγαρία, με τελικό προορισμό την Τουρκία.
Ωστόσο, υπάρχει αυξανόμενη ζήτηση για αυτά τα ναρκωτικά σε εγχώριο επίπεδο, ιδιαίτερα μεταξύ των Ελλήνων φοιτητών και τουριστών».
Το ηλεκτρονικό έγκλημα
Βρίσκεται σε έξαρση στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια «με το κράτος να δείχνει μόνο μέτρια ανθεκτικότητα και να αυξάνει τον αριθμό των θυμάτων. Αν και δεν έχουν υπάρξει σημαντικές αναφορές για σημαντικές κατανεμημένες επιθέσεις άρνησης υπηρεσίας, κυβερνητικά ιδρύματα έχουν στοχοποιηθεί με επιθέσεις ransomware, υπογραμμίζοντας τις πιθανότητες πρόκλησης βλάβης.
Μικρότερα ιδρύματα και εταιρείες έχουν επίσης αναφέρει κυβερνοεπιθέσεις».
Το οικονομικό έγκλημα
Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα οικονομικά εγκλήματα, ιδιαίτερα τα φορολογικά, έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Στο στόχαστρο έχουν μπει ηλικιωμένοι και άτομα που κάνουν ηλεκτρονικές αγορές.
«Η διαδικτυακή απάτη αποτελεί σημαντικό πρόβλημα στην Ελλάδα, με τους εγκληματίες να επιστρατεύουν «νέες τεχνικές όπως οι επιθέσεις ανταλλαγής SIM που χρησιμοποιούνται για την πρόσβαση στις πληροφορίες, τα ονόματα χρήστη και τους κωδικούς πρόσβασης των θυμάτων στις διαδικτυακές τραπεζικές πλατφόρμες.
Οι επενδυτικές απάτες και το phishing μέσω emails και SMS είναι επίσης διαδεδομένα.
«Επιπλέον, η διαφθορά και η δωροδοκία είναι διάχυτες στην Ελλάδα, με τη φοροδιαφυγή ένα σημαντικό πρόβλημα που κοστίζει στο δημόσιο ταμείο δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο».
