O HMPV ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Ο “ΝΕΟΣ ΚΙΝΕΖΙΚΟΣ ΙΟΣ” ΠΟΥ ΑΠΕΙΛΕΙ ΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ

Κάμερες συλλαμβάνουν και μεταδίδουν τις τελευταίες ημέρες εικόνες αναρίθμητων Κινέζων που σπεύδουν στα νοσοκομεία για τη φροντίδα του ιού hΜPV που έχει πλήξει κυρίως παιδιά.

Δεν χρειάζονται περισσότερα για να ‘ξυπνήσουν’ οι εφιάλτες του 2019, με το πρώτο κρούσμα που εντοπίστηκε στη Θεσσαλονίκη να προκαλεί πανικό και στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με τους καθ’ ύλην αρμοδίους, ο πνευμονοϊός (human metapneumovirus -hMPV) δεν προκαλεί ανησυχία, καθώς δεν είναι νέος ή άγνωστος. Τουναντίον, το πιθανότερο είναι να τον έχετε περάσει κι εσείς ως παιδιά.

Όπως εξήγησαν σε τηλεοπτικές τους εμφανίσεις η Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, παθολόγος, καθηγήτρια επιδημιολογίας και προληπτικής ιατρικής στο ΕΚΠΑ και ο Γκίκας Μαγιορκίνης, καθηγητής Επιδημιολογίας στο ΕΚΠΑ, αυτό που συμβαίνει στην Κίνα, αλλά και σε άλλες περιοχές του κόσμου αφορά ιό που ταυτοποιήθηκε το 2001 στην Ολλανδία.

Εκτιμάται πως μολύνει ανθρώπους τουλάχιστον από το 1958. Από τότε μέχρι σήμερα σε όλον τον κόσμο υπάρχει κάποιος βαθμός ανοσίας, λόγω προηγούμενης έκθεσης.

Γιατί δεν ξέρουμε τον hMPV, αν και θα έπρεπε

Υπάρχουν πέντε λόγοι που επιβεβαιώνουν πως ό,τι ζούμε τώρα, δεν έχει σχέση με ό,τι ζήσαμε το 2019. Κατ’ αρχάς, από την ανακάλυψη του πνευμονοϊού έως σήμερα, έχουν γίνει πολλές μελέτες που δείχνουν εποχική διακύμανση -το χειμώνα- αντίστοιχα με τον ιό της γρίπης και τον ιό RSV και μολύνει κυρίως ανθρώπους κάτω των 18 ετών και της τρίτης ηλικίας. Αυτή η εποχική διακύμανση επιβεβαιώνεται και φέτος.

Δεύτερον, δημοσιευμένες εργασίες ενημερώνουν ότι είναι η τρίτη αιτία λοίμωξης ανώτερου αναπνευστικού στα παιδιά, τρίτον πρόκειται για τη δεύτερη αιτία εισαγωγής παιδιών σε νοσοκομεία, παγκοσμίως. Τέταρτον, τα στοιχεία δείχνουν πως σχεδόν κάθε παιδί θα έχει μια λοίμωξη από hMPV μέχρι τα πέμπτα του γενέθλια.

Πέμπτον, μελέτη στη χώρα μας έχει αποκαλύψει πως κάθε χρόνο νοσούν από αυτόν τον ιό το 5 με το 10% των παιδιών. Άρα είναι αρκετά διαδεδομένος και πιθανότατα να έχουμε μολυνθεί κι εμείς στο παρελθόν -και ως εκ τούτου έχουμε ανοσία.

Πιο ευάλωτα είναι τα παιδιά κάτω των 2 ετών, όπως και τα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.

Μεταδίδεται όπως όλοι οι ιοί (όλοι ‘ευδοκιμούν’ στο κρύο όταν μαζευόμαστε σε εσωτερικούς χώρους), μέσω άμεσης επαφής μεταξύ ανθρώπων ή όταν αγγίξουμε επιφάνεια που έχει μολυνθεί με αυτόν. Τα συμπτώματα για τους περισσότερους ανθρώπους περιλαμβάνουν βήχα, πυρετό και ρινική συμφόρηση.

Ο λόγος που δεν τα ξέρουμε όλα αυτά, είναι γιατί ο πνευμονοϊός δεν ελέγχεται τόσο πολύ, όσο η γρίπη και για αυτό δεν υπάρχουν αναλυτικά στατιστικά στοιχεία.

Προς τι λοιπόν, ο τωρινός πανικός;

Υπάρχει έξαρση, όπως εξηγούν αρμόδιοι οργανισμοί, με την συμπλήρωση πως πρόκειται για κάτι που πρέπει να θεωρείται συνηθισμένο το χειμώνα.

Το γεγονός ότι μπαίνει η Κίνα στη μέση, κάνει το θέμα πιο ευαίσθητο.

Όπως βέβαια, σχολίασε ο κύριος Μαγιορκίνης «τις πρώτες δέκα ημέρες που είχε ξεκινήσει το 2020 στη Γούχαν αυτό το πρόβλημα, οι κινεζικές αρχές είχαν δώσει ήδη την ταυτοποίηση ενός νέου παθογόνου που ήταν τελείως διαφορετικό και άγνωστο.

Αυτήν την στιγμή δεν έχει ανακοινωθεί κάτι, πέραν του ότι υπάρχουν κρούσματα μεταπνευμονοϊού». Δεν υπάρχει αναφορά που να επιβεβαιώνει τη φημολογούμενη παραλλαγή που θα είναι… το νέο τέλος μας, με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να παρακολουθεί πολύ στενά τις εξελίξεις, σε άμεση συνεργασία με τους Κινέζους.

«Δεν τίθεται λοιπόν, θέμα παγκόσμιας ανησυχίας για τον μεταπνευμονοϊό. Αν υπήρχε κάτι άλλο, λογικά θα το είχαν ανακοινώσει», πρόσθεσε ο κύριος Μαγιορκίνης.

Αν δεν σας πείθει το ‘λογικά’ ο ειδικός επανέλαβε πως οι Κινέζοι είχαν ειδοποιήσει στις 10 Ιανουαρίου για ένα νέο παθογόνο «που εμείς ξέραμε ότι μπορεί να προκαλέσει πανδημία. Αυτό που ανακοινώνουν τώρα δεν έχει καμία σχέση με ό,τι είχαμε ζήσει περίπου πριν 5 χρόνια».

Τι λέει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για τον hMPV

Ο ΠΟΥ δημοσίευσε έκθεση που αναφέρει ό,τι επισήμαναν οι επιστήμονες του ΕΚΠΑ: ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, με την έξαρση στην βόρεια Κίνα να συμπίπτει με χαμηλές θερμοκρασίες που αναμένεται να διαρκέσουν μέχρι τον Μάρτιο. Όπως τονίζει ο ΠΟΥ, στην πραγματικότητα πολλές περιοχές στο βόρειο ημισφαίριο έχουν αυξημένο επιπολασμό του hMPV.

«Σε πολλές χώρες του βόρειου ημισφαιρίου, οι τάσεις στις οξείες λοιμώξεις του αναπνευστικού αυξάνονται αυτή την εποχή. Αυτές οι αυξήσεις συνήθως προκαλούνται από εποχιακές επιδημίες αναπνευστικών παθογόνων όπως η εποχική γρίπη, ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV) και άλλοι κοινοί αναπνευστικοί ιοί, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπινου μεταπνευμοϊού (hMPV), καθώς και των πνευμονιών από μυκόπλασμα.

Πολλές χώρες διεξάγουν τακτική παρακολούθηση για οξείες αναπνευστικές λοιμώξεις και κοινά παθογόνα του αναπνευστικού.

Επί του παρόντος, σε ορισμένες χώρες στο εύκρατο βόρειο ημισφαίριο, τα ποσοστά γρίπης (ILI) ή/και οξείας αναπνευστικής λοίμωξης (ARI) έχουν αυξηθεί τις τελευταίες εβδομάδες και είναι πάνω από τα βασικά επίπεδα, ακολουθώντας τις συνήθεις εποχιακές τάσεις.

Η δραστηριότητα της εποχικής γρίπης είναι αυξημένη σε πολλές χώρες στο βόρειο ημισφαίριο.

{…} Πρόσφατα, υπήρξε ενδιαφέρον για κρούσματα hMPV στην Κίνα, συμπεριλαμβανομένων των υποδείξεων περί κατακλυσμού των νοσοκομείων.

Ο hMPV είναι ένας κοινός αναπνευστικός ιός που βρέθηκε να κυκλοφορεί σε πολλές χώρες από το χειμώνα έως την άνοιξη, αν και δεν δοκιμάζουν και δεν δημοσιεύουν όλες οι χώρες τακτικά δεδομένα σχετικά με τις τάσεις του hMPV.

Ενώ ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να νοσηλευτούν με βρογχίτιδα ή πνευμονία, οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί με hMPV έχουν ήπια συμπτώματα από το ανώτερο αναπνευστικό παρόμοια με το κοινό κρυολόγημα και αναρρώνουν μετά από λίγες ημέρες.

Τι λέει ο ΠΟΥ για την Κίνα

Η έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας αναφέρει πως με βάση στοιχεία που δημοσίευσε η Κίνα «τα οποία καλύπτουν την περίοδο έως τις 29 Δεκεμβρίου 2024, οι οξείες αναπνευστικές λοιμώξεις έχουν αυξηθεί τις τελευταίες εβδομάδες. Έχουν επίσης αυξηθεί και οι ανιχνεύσεις εποχικής γρίπης, ρινοϊού, RSV και hMPV, ιδιαίτερα στις βόρειες επαρχίες της Κίνας.

Η παρατηρούμενη αύξηση στις ανιχνεύσεις παθογόνων του αναπνευστικού είναι εντός του αναμενόμενου εύρους για αυτήν την εποχή του έτους κατά τη διάρκεια του χειμώνα του βόρειου ημισφαιρίου.

Στην Κίνα, η γρίπη είναι το πιο συχνά ανιχνευόμενο παθογόνο του αναπνευστικού που επηρεάζει επί του παρόντος άτομα με οξείες αναπνευστικές λοιμώξεις.

Ο ΠΟΥ βρίσκεται σε επαφή με Κινέζους αξιωματούχους υγείας και δεν έχει λάβει καμία αναφορά για ασυνήθιστα μοτίβα επιδημίας.

Οι κινεζικές αρχές αναφέρουν ότι το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης δεν έχει κατακλυστεί και δεν έχουν υπάρξει δηλώσεις έκτακτης ανάγκης ή αντιδράσεις.

Ο ΠΟΥ συνεχίζει να παρακολουθεί τις αναπνευστικές ασθένειες σε παγκόσμιο, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο μέσω συνεργατικών συστημάτων επιτήρησης και παρέχει ενημερώσεις όπως απαιτείται».

Κάπως έτσι ακυρώνονται οι θεωρίες συνωμοσίας που έχουν κατακλύσει τα social media και αναφέρουν πως οι Κινέζοι δεν δίνουν στοιχεία στον ΠΟΥ, όπως έκαναν και με τον κορονοϊό και άρα μπορεί να τίθεται θέμα νέας πανδημίας.

ΠΟΙΟΙ ΠΕΡΝΟΥΝ ΒΑΡΥΤΕΡΑ ΤΟΝ hMPV

Η κυρία Ψαλτοπούλου κατανόησε το άγχος που μπορεί να υπάρχει, εξηγώντας πως «μετά την πανδημία όλος ο κόσμος είναι ευαισθητοποιημένος και πράγματι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει ζητήσει να δίνονται καθημερινά στοιχεία, όσον αφορά τα δεδομένα για τους ιούς που κυκλοφορούν και τις εξάρσεις που υπάρχουν στην Κίνα, αλλά και αλλού.

Αυτήν την στιγμή δεν υπάρχει κάτι το οποίο να μας αγχώνει τόσο, από τα δεδομένα που έχουμε στην Κίνα. Αντίστοιχα, τα στατιστικά στοιχεία που έχουμε στη χώρα μας είναι ό,τι θα περιμέναμε βάσει των εποχικών διακυμάνσεων, για το χειμώνα.

Υπάρχουν περιπτώσεις παιδιών που μαζί με αυτόν τον ιό, έχουν κολλήσει τον ιό της γρίπης ή τον ιό RSV επομένως το περνούν βαρύτερα.

Σε ό,τι αφορά τα συμπτώματα, είναι ό,τι θα περιμέναμε και από τη γρίπη. Δηλαδή, πυρετό, μπούκωμα, πονοκέφαλο, συμπτώματα από το ανώτερο αναπνευστικό. Επίσης, άτομα που πάσχουν από κάποιο νόσημα -ανοσοκατεσταλμένους, με χρόνια αναπνευστική πνευμονοπάθεια- μπορεί να έχουν βαρύτερα συμπτώματα».

Αυτό που συμβαίνει στην Κίνα είναι μια έξαρση. Βάσει όμως, των αναλύσεων πρόκειται για τους ιούς που περιμέναμε αυτόν τον χειμώνα, απλά υπάρχει μια έξαρση όπως αναφέρεται από τους αρμόδιους φορείς».

ΤΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΦΥΛΑΧΘΟΥΜΕ

Το κύμα των αναπνευστικών λοιμώξεων που διαπιστώνεται κυρίως τους χειμωνιάτικους μήνες σε παιδιά και στους μεγαλύτερους σε ηλικία ανθρώπους, αντιμετωπίζεται με εμβόλια. Δεν υπάρχει ειδικό για τον hMPV (είναι σε φάση ανάπτυξης), αλλά υπάρχει για τον ιό RSV που βοηθά καθώς θεωρούνται παρόμοιοι.

Σε ό,τι αφορά την αντιική θεραπεία, επίσης δεν υπάρχει. Οι ειδικοί εστιάζουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων.

Ο ΠΟΥ συνιστά προφυλάξεις για την αποτροπή εξάπλωσης και τη μείωση των κινδύνων που ενέχουν τα παθογόνα του αναπνευστικού και δη για τους πιο ευάλωτους ανθρώπους.

«Τα άτομα με ήπια συμπτώματα θα πρέπει να μένουν σπίτι για να αποφύγουν τη μόλυνση άλλων. Άτομα υψηλού κινδύνου ή με περίπλοκα ή σοβαρά συμπτώματα θα πρέπει να αναζητήσουν ιατρική φροντίδα το συντομότερο δυνατό.

Τα άτομα θα πρέπει επίσης να εξετάσουν το ενδεχόμενο να φορούν μάσκα σε χώρους με συνωστισμό ή ανεπαρκώς αεριζόμενους χώρους, να καλύπτουν τον βήχα και το φτάρνισμα με χαρτομάντιλο ή λυγισμένο αγκώνα, να κάνουν τακτικό πλύσιμο των χεριών και να λαμβάνουν συνιστώμενα εμβόλια σύμφωνα με τις συμβουλές του γιατρού και των τοπικών αρχών δημόσιας υγείας».

«Με βάση την τρέχουσα εκτίμηση κινδύνου, ο ΠΟΥ συμβουλεύει να μην υπάρξουν περιορισμοί ταξιδιού ή εμπορίου που σχετίζονται με τις τρέχουσες τάσεις στις οξείες αναπνευστικές λοιμώξεις».