ΟΙ “ΑΟΡΑΤΟΙ”: ΟΙ ΡΟΜΑ ΣΤΗ ΛΑΡΙΣΑ ΕΙΝΑΙ “ΑΝΥΠΑΡΚΤΑ ΦΥΣΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ”

Παιδιά τεσσάρων οικογενειών Ρομά στον Τύρναβο Λάρισας, τα οποία στο μεταξύ έχουν ενηλικιωθεί κι έχουν φτιάξει τις δικές τους οικογένειες, θεωρούνται για το ελληνικό κράτος ανύπαρκτα. Τα δελτία ταυτότητας με τα στοιχεία τους έχουν ανακληθεί και οι ληξιαρχικές πράξεις γέννησής τους έχουν διαγραφεί με δικαστικές αποφάσεις.

Τα ίδια πρόσωπα προσφεύγουν σήμερα στο Συμβούλιο της Επικρατείας, προσπαθώντας να πείσουν το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο της χώρας ότι δεν είναι «αόρατα». Στο μεταξύ, έχουν παρουσιαστεί σε ποινικά δικαστήρια, τα οποία, πριν τους κρίνουν αθώους, έπρεπε να δεχτούν ότι είναι υπαρκτά πρόσωπα. Το NEWS 24/7 παρουσιάζει το χρονικό μιας ιστορίας διαφθοράς, υφέρποντος ρατσισμού και γραφειοκρατίας.

Η ιστορία ξεκινά το 2017, όταν η Εισαγγελία Λάρισας διέταξε τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης για τη δράση κυκλωμάτων παράνομων ελληνοποιήσεων. Η έρευνα ανατέθηκε στην Αστυνομία και σε έγγραφο του ΑΤ Τυρνάβου, τον Οκτώβριο του 2020, περιγράφεται ότι οικογένειες Ρομά δήλωναν ανύπαρκτα παιδιά, ώστε να εισπράττουν παράνομα επιδόματα – αυτό γινόταν είτε με υπεύθυνη δήλωση των γονιών για γέννηση στο σπίτι είτε με συμβολαιογραφική πράξη ή με δικαστική απόφαση.

Τα ανύπαρκτα παιδιά, σύμφωνα με την Αστυνομία, δηλώνονταν συνήθως ως κορίτσια, με το σκεπτικό ότι δεν θα αναζητηθούν αργότερα από το κράτος για την εκπλήρωση της στρατιωτικής θητείας. Την παραπάνω πρακτική, κατά βάση ευάλωτων ανθρώπων, εκμεταλλευόταν το κύκλωμα των παράνομων ελληνοποιήσεων. Τα μέλη του αναζητούσαν σε οικισμούς Ρομά γονείς που είχαν δηλώσει ανύπαρκτα παιδιά στις οικογενειακές μερίδες και έναντι χρημάτων, τους ζητούσαν τα πιστοποιητικά οικογενειακής κατάστασης.

Στη συνέχεια, γυναίκες κυρίως από την Αλβανία, εμφανίζονταν σε αστυνομικά τμήματα ανά τη χώρα και ζητούσαν την έκδοση ταυτότητας με τα στοιχεία των υποτιθέμενων τέκνων. Στο πλαίσιο της προκαταρκτικής εξέτασης, η Αστυνομία κάλεσε για κατάθεση, χωρίς όρκο, γονείς Ρομά που εμφανίζονταν στα ίδια έγγραφα. Σε μία από τις περιπτώσεις που τέθηκαν υπόψη του NEWS 24/7, κλήθηκε για εξέταση ο πατέρας επτά παιδιών από τη Λάρισα.

Ο ίδιος είπε ότι τα τέσσερα από αυτά είναι πραγματικά και τα υπόλοιπα τρία – όλα κορίτσια-  «είναι ψεύτικα και δεν υπάρχουν», όπως αναφέρεται στο πρακτικό. Εκ των υστέρων προκύπτει ότι το παραπάνω δεν ήταν αλήθεια και ότι ειπώθηκε επιπόλαια από έναν πάμπτωχο άνθρωπο, χρήστη ουσιών, που δεν ήθελε περισσότερα μπλεξίματα με την Αστυνομία ούτε φανταζόταν τη συνέχεια.

Μετά από την κατάθεση του πατέρα, και χωρίς καμία περαιτέρω έρευνα, η Αστυνομία της Λάρισας, στις αρχές του 2019, ανακαλεί τις ταυτότητες των τριών γυναικών «λόγω υφαρπαγής». Επίσης, ζητά από την Εισαγγελία τη διαγραφή των «ανύπαρκτων τέκνων» από την οικογενειακή μερίδα, κάτι που γίνεται με απόφαση του Ειρηνοδικείου Λάρισας, τον Δεκέμβριο του 2019. Στην πράξη, μετά από αυτό, οι τρεις αδερφές, θεωρούνται για το ελληνικό κράτος «ανύπαρκτα φυσικά πρόσωπα», όπως σημειώνεται στην απόφαση.

Ωστόσο, δύο μήνες νωρίτερα, είχε συμβεί κάτι παράδοξο. Μία από τις αδερφές συνελήφθη στον Πειραιά, γιατί σε τυχαίο αστυνομικό έλεγχο είχε επιδείξει την αστυνομική της ταυτότητα, αυτή που η Αστυνομία της Λάρισας είχε στο μεταξύ ανακαλέσει. Η γυναίκα οδηγήθηκε στο Αυτόφωρο Τριμελές Πλημμελειοδικείο Πειραιά, κατηγορούμενη για «ψευδή κατάθεση» και «χρήση υφαρπαχθείσας ψευδούς βεβαίωσης». Μοναδικός μάρτυρας κλήθηκε στο δικαστήριο ο πατέρα της.

«Είναι η κόρη μου», κατέθεσε ο ίδιος. «Στα σοκάκια κοιμάμαι, δεν είπα τίποτα. Η κόρη μου μου ψώνισε τα ρούχα για να έρθω. Δεν έχω πάει πουθενά, σε κανένα αστυνομικό τμήμα. Είχα επτά παιδιά για να μην πάω στρατό. Είπα ότι δεν είναι κόρη μου, επειδή πήρε Αλβανό κι επειδή έκανα χρήση. Δεν μου έδειξαν φωτογραφία», είπε.

Για το δικαστήριο ήταν μια σπαζοκεφαλιά. Η ποινική έρευνα για τα επιδόματα σε βάρος του πατέρα δεν είχε προχωρήσει και η μητέρα της οικογένειας είχε στο μεταξύ αποβιώσει. Μάλιστα, το δικαστήριο είχε αναζητήσει ως μάρτυρα τον πατέρα, τον οποίο βρήκε η κόρη και όχι η Αστυνομία, διότι ήταν αγνώστου διαμονής, επομένως κρίθηκε ότι η γυναίκα τον γνώριζε καλά.

«Από το σύνολο των εγγράφων, δεν προκύπτει ότι είναι θυγατέρα άλλου ατόμου», έκρινε το δικαστήριο. «Η κατηγορούμενη δεν φέρεται να έχει δηλωθεί από άλλον και δεν δικαιολογείται ξαφνικά να μην φέρεται να έχει γονείς ούτε δύναται να θεωρηθεί ανύπαρκτη». Η γυναίκα κρίθηκε αθώα για την ανακλημένη ταυτότητα, όμως -το πιο σημαντικό -κρίθηκε ότι δεν είναι «αόρατη». Το ίδιο συνέβη σε ποινικό δικαστήριο με κατηγορούμενο ένα «ανύπαρκτο» τέκνο μιας άλλης οικογένειας από τη Λάρισα, όπως προκύπτει από έγγραφα που είδε το NEWS24/7.

Στο μεταξύ, η αδερφή της κατηγορούμενης, που επίσης θεωρείται «ανύπαρκτη» για το ελληνικό κράτος, έχει προσφύγει στο Ειρηνοδικείο της Λάρισας, ζητώντας την ακύρωση της απόφασης με την οποία διαγράφηκε η ληξιαρχική πράξη γέννησής της. Μεταξύ άλλων, επικαλείται την αθωωτική απόφαση του ποινικού δικαστηρίου, σημειώνοντας το απόσπασμα στο οποίο αναφέρεται ότι η κατάθεση του πατέρα τους, στην αρχική έρευνα για τα επιδόματα, «δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη». «Η απόφαση αφορά τα ίδια με εμένα πραγματικά περιστατικά», γράφει.

Η τελευταία και άλλες γυναίκες στην ίδια θέση έχουν προσφύγει στο ΣτΕ, μέσω της δικηγόρου Κορίνας Κυριακίδου, ζητώντας την ακύρωση της απόφασης της Αστυνομίας για την ανάκληση της αστυνομικής ταυτότητας.

«Μέσα από τις υποθέσεις αυτές, αναδεικνύεται το δυστοπικό κλίμα που επικρατεί στα θέματα των διακρίσεων, καθώς συμπολίτισσές μας που ανήκουν σε μειονότητα διαγράφονται από τα ληξιαρχικά μητρώα και καθίστανται ανύπαρκτες, χωρίς να μεσολαβήσει καμία ουσιαστική έρευνα και χωρίς καν να κληθούν προς παροχή εξηγήσεων», σχολίασε στο NEWS 24/7 η δικηγόρος Κορίνα Κυριακίδου.

«Η Κ., η Μ., η Γ. και άλλες γυναίκες είναι πρόσωπα υπαρκτά και μια τέτοια απόφαση καταργεί σε μία στιγμή και χωρίς νόμιμη αιτιολογία το σύνολο των δικαιωμάτων των ιδίων καθώς και των παιδιών τους. Είναι ένα ζήτημα που προκάλεσε εύλογα ερωτήματα στους δικαστικούς λειτουργούς που το χειρίστηκαν και δικαίωσαν κάποιες από τις προσφεύγουσες», πρόσθεσε η ίδια.