ΟΙ ΡΟΜΑ ΤΗΣ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ ΣΤΙΣ ΦΩΤΙΕΣ ΤΟΥ ΕΒΡΟΥ: “ΠΗΓΑΙΝΑΜΕ ΟΠΟΥ ΥΠΗΡΧΕ ΚΙΝΔΥΝΟΣ”
“Όταν τους λέγαμε ότι είμαστε από τον οικισμό Αλάν Κουγιού, οι άνθρωποι έσκυβαν τα κεφάλια τους κάτω”
Αύγουστος 2023, Κομοτηνή. Είναι περίπου 2 το βράδυ και η φωτιά στον Έβρο συνεχίζει να καίει ανεξέλεγκτα. Η Στέλλα Αργυροπούλου βρίσκεται στα γραφεία του αναπηρικού συλλόγου “Περπατώ”, στον οποίο και εργάζεται.
Με την υπόλοιπη ομάδα συζητούν και οργανώνουν τη δράση τους για τον εντοπισμό και τη διάσωση αναπήρων και ηλικιωμένων ατόμων, εμποδιζόμενων στη μετακίνηση, από χωριά που κινδυνεύουν, να τυλιχτούν στις φλόγες.
Λίγα μέτρα πιο κάτω ακούγονται φωνές. Είναι ο οικισμός των Ρομά “Αλάν Κουγιού”. Καταλαβαίνουν ότι υπάρχει μια κινητικότητα και η Στέλλα αποφασίζει να πάει να δει τι συμβαίνει.
“”Μα και που θα πας τέτοια ώρα εκεί; Τους εμπιστεύεσαι να πας μόνη σου;’ με ρώτησε ένας συνάδελφος, που ήμασταν μαζί εκείνη την ώρα. Του λέω από τον οικισμό είναι τα παιδιά, δεν υπάρχει κανένα θέμα”, θυμάται η ίδια, η οποία εξηγεί πως “για μας οι γείτονές μας, είναι οικογένειά μας”.
Ο Χαλίλ και περίπου τριάντα-σαράντα άτομα από τον οικισμό φορτώνουν νερά, τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης “σε ένα φορτηγάκι και δυο κούρσες”.
Ετοιμάζονται να πάνε στην πρώτη γραμμή του πύρινου μετώπου και να προσφέρουν, ό,τι κατάφεραν να συγκεντρώσουν, σε πυροσβέστες, αστυνόμους, εθελοντές και χωρικούς ή ακόμα και να βοηθήσουν στην κατάσβεση της φωτιάς.
Για όσες μέρες διήρκεσε η φωτιά στον Έβρο, ο Χαλίλ και αρκετοί ακόμα από τον οικισμό Αλάν Κουγιού “επιχείρησαν” σε δεκάδες μέρη.
Σε χωριά μειονοτικά, με τουρκόφωνους μουσουλμάνους της Θράκης, σε μικτά χωριά καθώς και σε χωριά καθαρά ελληνικά.
Εκτός από τη βοήθεια που προσέφεραν σε πυροσβέστες και πυρόπληκτους, παράλληλα ρωτούσαν και έψαχναν αν υπάρχουν ανάπηρα άτομα σε χωριά, τα οποία είτε εκκενώνονταν είτε επρόκειτο να εκκενωθούν είτε κινδύνευαν. Αυτό, άλλωστε, συμφώνησαν με την “κυρία Στέλλα” εκείνο το βράδυ, όπως θα μας πει η ίδια παρακάτω.
Αλλά ας μας τα περιγράψει καλύτερα ο Χαλίλ.
“Κοίταξε, εμείς βλέπαμε ότι υπήρχαν φωτιές και ότι οι άνθρωποι είχαν πολλά προβλήματα, πολλές ανάγκες. Και εκεί που καθόμασταν στο καφενείο, λέμε ‘ρε παιδιά, θα κάνουμε ένα βίντεο δημοσίως, ένα live στο TikTok, επειδή έχουμε γνωστούς στο εξωτερικό, δικά μας παιδιά, Ρομά δηλαδή, που δουλεύουν σε Ολλανδία και Γερμανία, και θα ζητήσουμε βοήθεια’.
Είπαμε ‘παιδιά ότι μπορεί ο καθένας να στείλει’, και να’ ναι καλά όλα τα παιδιά, μαζέψαμε αρκετά λεφτά, μας εμπιστεύτηκαν, μας έστειλαν ό,τι μπορούσαν, πέντε – δέκα ευρώ ό,τι μπορούσε ο καθένας.
Εμείς βέβαια εννοείται παίρναμε από τον λογαριασμό τα χρήματα, κάναμε πάλι live για να μην μας πουν ‘πού πάνε ρε παιδιά τα χρήματα’, πηγαίναμε σούπερ μάρκετ, δείχναμε κάθε απόδειξη, λέγαμε μαζέψαμε τόσα χρήματα, πήρα τόσα τρόφιμα, νερά κλπ.
Και έπειτα πηγαίναμε από χωριό σε χωριό. Βλέπαμε που υπάρχει μεγάλη ανάγκη για νερό και εκεί τρέχαμε. Είτε εκεί που ακούγαμε από τις ειδήσεις είτε εκεί που μας έλεγε η Αστυνομία και πηγαίναμε με ένα φορτηγάκι και δυο κούρσες, δυο αμάξια δηλαδή, και μοιράζαμε.
Πρώτη μέρα πήγαμε στο χωριό Σώστη, που ήταν πολύ δύσκολη η κατάσταση, μετά Πολύανθο και μετά ήρθε εδώ προς τα εμάς η φωτιά, προς Κομοτηνή. Μετά πήγαμε Σάμπες και από Σάμπες σε άλλα μέρη.
Όπου υπήρχε ανάγκη. Έρχονταν και μηνύματα από το 112 στα τηλέφωνά μας, οπότε βλέπαμε πού είναι ο κίνδυνος αυτή τη στιγμή και επιτόπου πηγαίναμε εκεί”.
“Όταν πήγα να τους βρω εκείνο το βράδυ, στην αρχή υπήρχε μια ανησυχία, να δικαιολογηθούν κατευθείαν, ότι ‘δεν κάνουμε κάτι κακό, μαζευτήκαμε εδώ γιατί κανονίζουμε σε ποια χωριά θα πάμε για τα νερά κλπ’” περιγράφει η διευθύντρια του συλλόγου “Περπατώ”, Στέλλα Αργυροπούλου.
“Εξήγησα ότι δεν υπάρχει λόγος να δικαιολογούνται, συστήθηκα σε όλα τα παιδιά, τους ενημέρωσα ότι έχουμε και εμείς νερά από δωρεές, αν θέλουν να πάρουν, και ρώτησα σε ποια χωριά πρόκειται να πάνε. Τους είπα ότι σε δυο – τρία χωριά δεν έχω κάποιον εκεί, για να ξέρω αν υπάρχει κάποιος ανάπηρος, και τους ζήτησα αν πάνε προς τα εκεί, να ρωτήσουν.
Το ίδιο βράδυ, μέχρι τις 5 το πρωί ήμασταν με τον Χαλίλ σε επικοινωνία, ο οποίος απ’ όπου περνούσε, με έπαιρνε τηλέφωνο να με ενημερώσει ότι δεν βρήκε κάποιον ανάπηρο ή κάποιον που βρήκε, έμαθε που είχε πάει. Και αυτό έγινε όλες τις υπόλοιπες ημέρες της φωτιάς”, μας αναφέρει.
Κάτοικοι, εθελοντές, φορείς της πόλης, ανάμεσά τους ο αναπηρικός Σύλλογος “Περπατώ” και ο οικισμός των Ρομά στην Κομοτηνή “Αλάν Κουγιού” δημιούργησαν ένα δίκτυο αλληλοϋποστήριξης και βοήθειας μέσα στις πρώτες μέρες της φωτιάς, καταφέρνοντας τελικά όχι μόνο να προσφέρουν υλική βοήθεια στους “ανθρώπους της πρώτης γραμμής”, που έδιναν αδιάκοπη μάχη με τις φλόγες για παραπάνω από δύο εβδομάδες, αλλά και να διασώσουν τουλάχιστον 16 ανάπηρα άτομα από περιοχές που κινδύνευαν.
Ειδικά για τους ανάπηρους συμπολίτες μας δεν υπήρξε κάποιο οργανωμένο σχέδιο εντοπισμού και διάσωσης από την Πολιτική Προστασία της Περιφέρειας. Τουλάχιστον στην αρχή. Όπως, άλλωστε, μας ενημέρωσε η κ. Αργυροπούλου δεν υπάρχει κάποιο επίσημο σχέδιο, κατά το οποίο να ενημερώνονται οι αρμόδιοι φορείς της πόλης από την Πολιτική Προστασία, για το ποια χωριά και οικισμοί έχουν ανάπηρα άτομα, που χρειάζονται άμεσα βοήθεια, σε περίπτωση πυρκαγιάς.
Στην Κομοτηνή η διάσωση των αναπήρων πραγματοποιήθηκε χάρη στην “Χαρτογράφηση Αναπήρων Ροδόπης”, μία ηλεκτρονική βάση δεδομένων την οποία έχει δημιουργήσει ο σύλλογος “Περπατώ” και στην οποία βρίσκονται καταγεγραμμένα τα στοιχεία αρκετών ανάπηρων ατόμων του Νομού, από τη διεύθυνσή τους μέχρι την φαρμακευτική τους αγωγή.
“Για μένα ήταν πάρα πολύ σημαντικό, ότι αυτός ο οικισμός, που όλα αυτά τα χρόνια έχει κατηγορηθεί για διάφορα πράγματα, -στα οποία δεν θέλω να αναφερθώ, γιατί δεν τα πιστεύω- μας βοήθησε και έκανε μία τέτοια κίνηση […]
Γιατί όλοι θυμόμαστε πως, την ώρα που καιγόταν ο τόπος, που καιγόταν το δάσος της Δαδιάς, που κινδύνευαν ανθρώπινες ζωές, κατηγορούνταν οι πρόσφυγες, οι ‘γύφτοι’ ή οποιαδήποτε άλλη μειονότητα δεν μας αρέσει..
Και εγώ την ίδια στιγμή, δύο η ώρα τη νύχτα συνεργάστηκα μαζί τους. Και για όλες τις υπόλοιπες μέρες της φωτιάς”, τονίζει η κ. Αργυροπούλου, η οποία αποκαλεί τον εαυτό της “ambassador” του οικισμού, μιας και φρόντιζε να ενημερώνει όλη την πόλη για τη δράση του.
Ο Χαλίλ μας μιλά σαν να έπραξε το αυτονόητο. “Σε μας, τα Ρομά, μας αρέσει πολύ να τρέχουμε και να βοηθάμε, αρκεί να μπορούμε”, μας λέει και προσθέτει,
“Οι άνθρωποι ήταν πολύ ευχαριστημένοι όταν τους πηγαίναμε τα νερά και τα τρόφιμα. Πάρα πολύ. Μας ρωτούσαν ‘παιδιά από πού είστε;’ και όταν τους λέγαμε ότι είμαστε από τον οικισμό Αλάν Κουγιού, οι άνθρωποι έσκυβαν τα κεφάλια τους κάτω.
Μας έλεγαν, ‘δηλαδή είσαστε Ρομά και κάνετε τέτοια βοηθήματα;’
Ναι, για να δει ο κόσμος και μεις τα Ρομά ποιοι είμαστε. Γιατί υπάρχουν μερικοί που είναι ρατσιστές και μας έχουν δημοσιεύσει στον κόσμο ότι είμαστε κακοί άνθρωποι.
Εμείς είμαστε πολύ περήφανοι για αυτό που κάναμε σαν οικισμός και με τη στήριξη των Ρομά παιδιών που είναι στο εξωτερικό, και δεν περιμένουμε από κανέναν ούτε ένα ευχαριστώ. Δεν το κάναμε γι’ αυτό.
Άνθρωποι είμαστε, σήμερα το έπαθαν αυτοί, αύριο μπορεί να το πάθουμε εμείς. Γιατί πιστεύω ότι και αυτοί οι άνθρωποι αν συνέβαινε σε μας κάτι τέτοιο, θα μας είχαν βοηθήσει το ίδιο.
Ό,τι κάναμε, το κάναμε μόνο και μόνο για βοήθεια και τίποτα άλλο”.
