ΠΟΣΟ ΚΟΣΤΙΖΕΙ ΣΗΜΕΡΑ ΕΝΑ ΚΑΛΑΣΝΙΚΟΦ – ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ

Θεωρείται ένα από τα πιο άμεσα αναγνωρίσιμα αντικείμενα σε ολόκληρο τον κόσμο. Έγινε σύμβολο εξεγερμένων και τρομοκρατών, ταυτίστηκε με το οργανωμένο έγκλημα και ράφτηκε πάνω σε σημαίες νέων κρατών και πολιτοφυλακών. Το σοβιετικής κατασκευής πολεμικό τυφέκιο ΑΚ-47 ή αλλιώς Καλάσνικοφ είναι το πιο γνωστό πυροβόλο όπλο διεθνώς.

Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα πόσα Καλάσνικοφ κυκλοφορούν σήμερα στην Ελλάδα. Τη δεκαετία του ‘90 πωλούνταν στην Ομόνοια. Τα πράγματα άλλαξαν μετά το 2011, όταν το ελληνικό κράτος μετέτρεψε την κατοχή έστω ενός ΑΚ-47 σε κακούργημα. Σήμερα, η τιμή του επηρεάζεται από την προσφορά και τη ζήτηση κι επιπλέον από τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Στα τέλη της δεκαετίας του ΄90, μετά τις εξεγέρσεις στην Αλβανία και τη λεηλασία στρατιωτικών αποθηκών, χιλιάδες Καλάσνικοφ πέρασαν παράνομα στην Ελλάδα. Λέγεται ότι πρώην Υπουργός Δημόσιας Τάξης της Αλβανίας, στο περιθώριο επίσκεψής του στα Γιάννενα, ισχυρίστηκε ότι πέρασαν τουλάχιστον 100.000 αυτόματα και πιστόλια. «Βρείτε τα και γυρίστε τα πίσω», φέρεται να είπε.

Αστυνομικός που υπηρέτησε σύνορα ανέφερε στο NEWS 24/7 ότι κάποια στιγμή οι Αλβανοί λαθρέμποροι κάνναβης έδιναν ένα Καλάσνικοφ δώρο για κάθε φορτίο που αγοραζόταν στην ελληνική πλευρά. Η δεύτερη μεγάλη πύλη εισόδου είναι η Κρήτη κι αυτό συμβαίνει μέσω των δικτύων της βόρειας Αφρικής που διασχίζουν το λιβυκό πέλαγος.

ΚΑΚΟΥΡΓΗΜΑ

Το 2011 η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ τροποποίησε τη νομοθεσία για τα όπλα, ψηφίζοντας διάταξη σύμφωνα με την οποία το Καλάσνικοφ είναι πολεμικό τυφέκιο και η κατοχή του συνιστά διακεκριμένη κακουργηματική οπλοκατοχή.

Στην αιτιολογική έκθεση σημειώνεται ότι έπρεπε να ψηφιστούν μια σειρά τροποποιήσεων, ώστε η ελληνική νομοθεσία για τα όπλα να εναρμονιστεί με την Ευρωπαϊκή Οδηγία για τη μεταφορά προϊόντων άμυνας εντός της κοινότητας.

Από τα πρακτικά της Βουλής τον Οκτώβριο του 2011, πάντως, περίοδο κατά την οποία την επικαιρότητα μονοπωλούσε η λεγόμενη συμμορία των «ληστών με τα Καλάσνικοφ», προκύπτει ότι η συζήτηση στην Αθήνα γινόταν για εγχώρια κατανάλωση.

Ο Άδωνις Γεωργιάδης, τότε βουλευτής του ΛΑΟΣ, είχε καταθέσει επίκαιρη ερώτηση για την αύξηση της εγκληματικότητας, παρουσιάζοντας δημοσιεύματα σύμφωνα με τα οποία τα Καλάσνικοφ ήταν εκείνη την εποχή περισσότερα από ποτέ, ενώ η τιμή τους στη μαύρη αγορά είχε πέσει σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο – το 2011 υπήρχαν αναφορές ότι ένα Καλάσνικοφ στην Αθήνα μπορούσε να κοστίζει λιγότερα από 1.000 ευρώ.

Ο πρώην Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Χρήστος Παπουτσής, απάντησε: «Είπατε την προηγούμενη φορά, κύριε Γεωργιάδη, ότι “πωλούνται πλέον και στα περίπτερα”. Αναρωτιέμαι από ποιο περίπτερο περάσατε και είδατε να πωλείται Kαλάσνικοφ».

»Γιατί, η Βουλή των Ελλήνων, μετά από τη δική μας νομοθετική πρωτοβουλία, κατέστησε ακόμη και τη διακίνηση των Καλάσνικοφ κακούργημα. Και το ψηφίσατε και εσείς, παρά το γεγονός ότι στην ίδια ακριβώς συζήτηση το κόμμα σας κατέθεσε τροπολογία για την απελευθέρωση της χρήσης των όπλων και στους πολίτες».

Τα μέτρα δεν φαίνεται να απέδωσαν. Το 2013 ο τότε Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Νίκος Δένδιας, είπε σε τηλεοπτική συνέντευξη ότι «η χώρα είναι γεμάτη με Καλάσνικοφ».

«Έχει τεράστια σημασία να δούμε πώς αυτά τα όπλα χρησιμοποιούνται και έχουν αλλάξει συνολικά τις συνθήκες ασφάλειας στην Ελλάδα. Πρέπει να δούμε ότι η Ελληνική Αστυνομία βρίσκεται μπροστά σε μία πρόκληση που δεν υπάρχει δεύτερη στην ιστορία της ελληνικής κοινωνίας και που ίσως είναι η πιο δύσκολη που αντιμετωπίζει οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα σήμερα», είπε ο κ. Δένδιας.

Τα επόμενα χρόνια τα Καλάσνικοφ μειώθηκαν στην Ελλάδα και παράλληλα αυξήθηκε η τιμή τους στη μαύρη αγορά. Αρμόδια πηγή ενημέρωσης είπε στο NEWS 24/7 ότι ένα καθαρό Καλάσνικοφ (σημ. που δεν έχει χρησιμοποιηθεί σε εγκληματική ενέργεια) πωλείται σήμερα στην Αθήνα στα 4-5.000 ευρώ. Η τιμή μπορεί να μειωθεί αρκετά, εφόσον η παρτίδα είναι μεγαλύτερη ή τα όπλα «ταλαιπωρημένα» και παλαιότερης κατασκευής – για παράδειγμα κινέζικα.

Δεν είναι σαφές σε τι βαθμό έχει χαρτογραφηθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες ασφαλείας η διακίνηση των όπλων στο λεγόμενο «σκοτεινό διαδίκτυο», όπου η κλίμακα των τιμών μπορεί να είναι αρκετά διαφορετική.

ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ

Τους τελευταίους μήνες στην εξίσωση προστέθηκε ένα επιπλέον στοιχείο. Τα Καλάσνικοφ στον πόλεμο της Ουκρανίας. Αυτό προκύπτει από μια πολυσέλιδη έκθεση, με τίτλο «Καπνός στον Ορίζοντα», του Global Initiative Against Transnational Organized Crime, οργάνωσης με έδρα τη Γενεύη.

Στην έκθεση διατυπώνεται η ανησυχία για το απόθεμα των όπλων που συγκεντρώνεται στην Ουκρανία και τον κίνδυνο μέρος του να καταλήξει στο οργανωμένο έγκλημα – ελληνικά δημοσιεύματα που δεν έχουν διαψευστεί ανέφεραν ότι μεταξύ του οπλισμού που έχει στείλει η Αθήνα στο Κίεβο, είναι και 400 Καλάσνικοφ.

Σε μία συνάντηση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ εκπρόσωπος της Ρωσίας ισχυρίστηκε ότι το 20% του οπλισμού που έχει στείλει η Δύση στην Ουκρανία, έχει καταλήξει στη μαύρη αγορά. «Πολυάριθμοι ισχυρισμοί για εκτροπή όπλων έχουν γίνει και έχουν ενισχυθεί στα κοινωνικά δίκτυα, για να καταρριφθούν στη συνέχεια ως ρωσική προπαγάνδα», σημειώνεται στην έκθεση.

Και πιο κάτω: «Έχουν καταγραφεί μεμονωμένες προσπάθειες κλοπής δυτικών όπλων, όμως όσα κατασχέθηκαν ή βρέθηκαν να πωλούνται στη μαύρη αγορά είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία “τρόπαια” σοβιετικού οπλισμού που περισυνελλέγησαν από το πεδίο της μάχης ή από χωματερές όπλων».

Τα Καλάσνικοφ δεν φαίνεται να μειώθηκαν στην Ελλάδα, αντίθετα αυξήθηκε η τιμή τους στη μαύρη αγορά. Αρμόδια πηγή ενημέρωσης είπε στο NEWS24/7 ότι ένα καθαρό Καλάσνικοφ (που δεν έχει χρησιμοποιηθεί σε εγκληματική ενέργεια) πωλείται σήμερα στην Αθήνα στα 5.000 ευρώ.

Ουκρανοί στρατιώτες, από τους οποίους πήραν συνέντευξη οι ερευνητές του Global Initiative, είπαν ότι υπάρχει αυστηρό πρωτόκολλο για τα όπλα, τόσο κατά τη διάρκεια όσο και στο τέλος της θητείας τους. Την ίδια στιγμή, μια σειρά σκανδάλων διαφθοράς σχετικά με τις στρατιωτικές προμήθειες στην Ουκρανία, παρότι δεν μπορεί να συνδεθεί άμεσα με τη διαρροή όπλων προς το οργανωμένο έγκλημα, έχουν τροφοδοτήσει ανησυχίες για τη λογοδοσία της διαχείρισης του υλικού στον πόλεμο.

«Δεδομένης της εξαιρετικά δυναμικής φύσης της σύγκρουσης, η κατάσταση και ο υπολογισμός κινδύνου ενδέχεται να αλλάξουν πολύ γρήγορα», σημειώνεται στην έκθεση.

ΤΙΜΟΚΑΤΑΛΟΓΟΣ

Στην ίδια έκθεση παρατίθεται ένας χάρτης με τη τιμή των Καλάσνικοφ σε διαφορετικές χώρες. Η υψηλότερη τιμή ισχύει για όπλα που πωλούνται με πυρομαχικά, συνήθως δύο γεμιστήρες. Για το γράφημα επιλέχθηκε από τους ερευνητές το ΑΚ-47, διότι είναι χρήσιμος δείκτης της δυναμικής της αγοράς – μεγάλη διαθεσιμότητα, ευκολία χρήσης, αφθονία πυρομαχικών.

Η τιμή ενός Καλάσνικοφ στη μαύρη αγορά της Ουκρανίας είναι 1.000-1.500 δολάρια. Το κόστος μειώνεται στα 500-700 δολάρια στην πρώτη γραμμή, σε περιπτώσεις που μία παρτίδα είναι περισσότερα από 10 κομμάτια. Η κατάσταση στα δυτικά Βαλκάνια παραμένει απελπιστική. Σύμφωνα με την έρευνα, στην Αλβανία ένα Καλάσνικοφ πωλείται σήμερα στα 430 δολάρια, στη Σερβία 325-650 δολάρια, στο Μαυροβούνιο μόλις 320 δολάρια. Αρκετά μακριά από εκεί, στη Γαλλία ένα ΑΚ-47 κοστίζει στη μαύρη αγορά 2.700-3.250 δολάρια και στη Σουηδία 3.800-6.775 δολάρια.

«Εάν οι τιμές είναι μεγαλύτερες εκτός της Ουκρανίας, τότε αυτό μπορεί να αποτελέσει κίνητρο για τους διακινητές ώστε να βγάλουν όπλα από τη χώρα. Εναλλακτικά, μια ξαφνική πτώση των τιμών σε μια χώρα, μπορεί να υποδηλώνει απότομη αύξηση της προσφοράς λόγω μιας νέας ροής όπλων, η οποία ενδεχομένως συνδέεται με τον πόλεμο στην Ουκρανία» σημειώνεται στην έκθεση.

Και πιο κάτω, σε άλλο σημείο:«Ήδη αρκετές περιοχές της Ρωσίας που γειτνιάζουν με τα κατεχόμενα εδάφη στην Ουκρανία έχουν δει σημαντική αύξηση στα περιστατικά βίας με όπλα. Είναι πιθανό τα όπλα από τη σύγκρουση να έχουν βαθιές και μόνιμες επιπτώσεις στο οργανωμένο έγκλημα στη Ρωσία και πέρα ​​από αυτήν».