ΣΑΝΤΙΑΓΟ ΜΠΕΡΝΑΜΠΕΟΥ, Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ-ΣΥΜΒΟΛΟ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΣΥΝΩΝΥΜΟ ΤΗΣ ΡΕΑΛ ΜΑΔΡΙΤΗΣ

Το ημερολόγιο έδειχνε 8 Ιουνίου του 1895, όταν σε ένα κτήμα έξω από το χωριό Μοντεαλέγρε δελ Καστίγιο (της επαρχίας Αλμπαθέτε στην Καστίγια λα Μάντσα), ήρθε στον κόσμο ο Σαντιάγο Μπερναμπέου ντε Γέστε, έβδομος γιος του δικηγόρου Χοσέ Μπερναμπέου Ιμπάνιεθ και της – κουβανικής καταγωγής – Αντόνια ντε Γέστε Νούνιες. Όταν ο μικρός Σαντιάγο ήταν πέντε ετών, αυτός και η οικογένειά του, εγκαταστάθηκαν μόνιμα στη Μαδρίτη. Θα ήταν αδύνατο για οποιονδήποτε τότε να προβλέψει ότι αυτό το παιδάκι θα συνέδεε τα επόμενα χρόνια το όνομά του όσο κανείς άλλος με τη Ρεάλ Μαδρίτης και θα γινόταν ο εμβληματικότερος πρόεδρος στην ιστορία της.

Σήμερα συμπληρώνονται 127 χρόνια από τη γέννησή του και το Magazine, αφού πρώτα παραθέσει ένα σύντομο βιογραφικό του, στη συνέχεια θα παρουσιάσει το “φαραωνικών” διαστάσεων πρότζεκτ του σημερινού προέδρου του συλλόγου, Φλορεντίνο Πέρεθ, με την εκ βάθρων ανακαίνιση της έδρας των “μερένγκες”, που από την ημέρα που εγκαινιάστηκε (14/12/1947), φέρει το όνομα του ανθρώπου που οραματίστηκε και υλοποίησε την κατασκευή ενός από τα πιο θρυλικά ποδοσφαιρικά γήπεδα στον κόσμο, του “Estadio Santiago Bernabéu”.

ΔΟΝ ΣΑΝΤΙΑΓΟ ΜΠΕΡΝΑΜΠΕΟΥ ΝΤΕ ΓΕΣΤΕ (1895-1978)

Επιστρέφουμε στον Σαντιάγο, ο οποίος ξεκίνησε από το δημοτικό να παίζει μπάλα και πολύ γρήγορα γράφτηκε στις ακαδημίες της Ρεάλ (που τότε ονομαζόταν Madrid Football Club), εκεί όπου ήδη αγωνίζονταν δυο από τα αδέρφια του, ο Αντόνιο (από τα ιδρυτικά μέλη του συλλόγου) και ο Μαρθέλο. Ο “βενιαμίν” Μπερναμπέου ξεκίνησε από τη θέση του τερματοφύλακα, περνώντας στη συνέχεια σε αυτήν του επιθετικού. Το 1914, στα 19 του, πραγματοποίησε το ντεμπούτο του με την πρώτη ομάδα και σύντομα έγινε ένας από τους κορυφαίους σκόρερ της εποχής του.

Τη σεζόν 1920/21, μετά από έναν καυγά του με τη διοίκηση της Ρεάλ, άλλαξε “στρατόπεδο” και υπέγραψε στην Ατλέτικο Μαδρίτης, με την οποία όμως είχε μόλις μια επίσημη συμμετοχή. Αμέσως μετά επέστρεψε στους “μερένγκες” (που πλέον είχαν ονομαστεί Real Madrid CF) και ολοκλήρωσε εκεί την ποδοσφαιρική του καριέρα το 1927, έχοντας κατακτήσει εννιά επαρχιακά πρωταθλήματα (δεν είχε ιδρυθεί ακόμα η Πριμέρα Ντιβισιόν) και ένα Κύπελλο Ισπανίας (1917), με συνολικά στα 12 χρόνια που φόρεσε τη φανέλα των “μπλάνκος”, 79 συμμετοχές και 68 γκολ.

Στη συνέχεια και σε σύντομο χρονικό διάστημα, έγινε γενικός αρχηγός της Ρεάλ, βοηθός προπονητή, προπονητής και διοικητικός παράγοντας. Παράλληλα με το ποδόσφαιρο, ο Μπερναμπέου σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Μαδρίτης, πήρε το πτυχίο του, αλλά δεν εξάσκησε ποτέ το επάγγελμα. Μόλις ξέσπασε ο ισπανικός εμφύλιος (1936), έμεινε κρυμμένος για δυο χρόνια στη γαλλική πρεσβεία, επειδή ήταν μέλος της CEDA (συνασπισμός καθολικών και δεξιών κομμάτων). Κατόπιν αυτοεξορίστηκε, αλλά λίγους μήνες αργότερα επέστρεψε στην Ισπανία, κατατάχθηκε στις δυνάμεις του Φράνκο και πολέμησε προς το τέλος του εμφύλιου ως δεκανέας υπό τις διαταγές του στρατηγού Αγουστίν Μουνιόθ Γκράντες.

Μόλις τελείωσε ο πόλεμος (1939), ο Μπερναμπέου ξαναπήρε τη θέση του στο διοικητικό συβούλιο της Ρεάλ, η οποία εκείνη την εποχή περνούσε μια κρίση σε όλα τα επίπεδα, αφού είχε χάσει σχεδόν όλους τους παίκτες της στον εμφύλιο και δεν διέθετε δικό της γήπεδο. Στις 11 Σεπτεμβρίου του 1943, το ΔΣ του συλλόγου, ανακήρυξε τον Σαντιάγο Μπερναμπέου ως τον 11ο πρόεδρο της Ρεάλ Μαδρίτης. Οι βασικοί στόχοι ήταν δυο: η κατασκευή ενός νέου ιδιόκτητου γηπέδου και η εξυγίανση των οικονομικών. Αμέσως αγοράστηκαν τα οικόπεδα που βρίσκονταν δίπλα στο παλιό γήπεδο της ομάδας – Estadio de Chamartín – και ξεκίνησε η κατασκευή του καινούργιου.

Τα επίσημα εγκαίνια του Nuevo Estadio de Chamartín έγιναν τον Δεκέμβριο του 1947 και οκτώ χρόνια αργότερα, το 1955, μετά από απόφαση του ΔΣ και παρά τις αντιρρήσεις του ίδιου του Μπερναμπέου, μετονομάστηκε σε Estadio Santiago Bernabéu. Ένα άλλο σημαντικό έργο ήταν η δημιουργία του προπονητικού κέντρου (Ciudad Deportiva), ξεχωριστού από το γήπεδο, ενώ παράλληλα αναβαθμίστηκε και το τμήμα του μπάσκετ, με τον Μπερναμπέου να ορίζει εκεί υπεύθυνο τον Ραϊμούνδο Σαπόρτα, ο οποίος το 1961 έγινε αντιπρόεδρος της Ρεάλ και δεξί χέρι του προέδρου.

Αμέσως μετά άρχισε να χτίζει τη μεγάλη Ρεάλ του ’50 και του ’60, η οποία κατέκτησε τις 5 πρώτες κούπες του νεοσύστατου τότε Κυπέλλου Πρωταθλητριών, σκορπώντας όποιον αντίπαλο βρέθηκε απέναντι. Μια ολόκληρη στρατιά αστέρων φόρεσε τη φανέλα της ομάδας: Ρεγκέιρο, Μολόουνι, Χέντο, Ντι Στέφανο, Πούσκας, Ντομίνγκεθ, Σανταμαρία, Ριάλ, Κοπά, Αμάνθιο, Πίρι. Η ανίκητη “αρμάδα” του ανάγκασε τους Γάλλους να αποκαλέσουν την κορυφαία ευρωπαϊκή διοργάνωση ως “Κύπελλο της Ρεάλ Μαδρίτης”. Στα 35 χρόνια της προεδρίας του απογείωσε τη δόξα της Ρεάλ σε δυσθεώρητα ύψη, κατακτώντας όλους τους πιθανούς τίτλους του παγκόσμιου ποδοσφαιρικού στερεώματος.

Φέρνοντας πάντα τους καλύτερους παίκτες στο Τσαμαρτίν (Σαντσίς, Νέτσερ, Μπράιτνερ, Στίλικε, Χουανίτο, Σαντιγιάνα και ένα σωρό άλλους), διαχειρίστηκε με υποδειγματικό τρόπο τις τύχες του συλλόγου. Το 1977 κλονίστηκε η υγεία του και λίγους μήνες μετά επήλθε το μοιραίο. Στις 2 Ιουνίου του 1978 ο Σαντιάγο Μπερναμπέου πέθανε από επιπλοκές στο ήπαρ, αφήνοντας πίσω του όμως μια τεράστια παρακαταθήκη στον σύλλογο που υπηρέτησε για 60 ολόκληρα χρόνια: 119 τίτλους, 54 στο ποδόσφαιρο και 65 στο μπάσκετ.

Ένας αριθμός που σίγουρα προκαλεί ίλιγγο στο άκουσμά του. Οι πιο σπουδαίοι από αυτούς είναι:
– Ποδόσφαιρο: 16 πρωταθλήματα Ισπανίας, 6 Κύπελλα Ισπανίας, 6 Κύπελλα Πρωταθλητριών και 1 Διηπειρωτικό.
– Μπάσκετ: 19 πρωταθλήματα Ισπανίας, 18 Κύπελλα Ισπανίας, 6 Κύπελλα Πρωταθλητριών και 3 Διηπειρωτικά.

ΦΛΟΡΕΝΤΙΝΟ ΠΕΡΕΘ, ΤΟ ΑΝΤΙΠΑΛΟ ΔΕΟΣ

Ολοκληρώσαμε τη σύντομη αναφορά μας σε αυτόν που χαρακτηρίσαμε στην αρχή του κειμένου ως τον πιο εμβληματικο πρόεδρο στην ιστορία του μαδριλένικου συλλόγου, τον άνθρωπο που το ονοματεπώνυμό του είναι εδώ και δεκαετίες συνώνυμο της Ρεάλ. Ας περάσουμε τώρα στο αντίπαλο δέος, τον σημερινό πρόεδρο των “μερένγκες”, τον Φλορεντίνο Πέρεθ, που αν συνυπολογίσουμε τη διάρκεια της δικής του θητείας, τους τίτλους που έχει κατακτήσει και τα έργα που έχει ολοκληρώσει, θα μπορούσαμε να πούμε ότι πρόκειται για τον πιο πετυχημένο ανώτατο διοικητικό παράγοντα όχι μόνο της Ρεάλ, αλλά σίγουρα και του 21ου αιώνα σε παγκόσμια κλίμακα.

Ο Πέρεθ βρίσκεται πλέον στη δεύτερη θητεία του και συνολικά διανύει το 19ο έτος στον προεδρικό θώκο. Ανέλαβε για πρώτη φορά την προεδρία το καλοκαίρι του 2000, παραιτήθηκε τον Φεβρουάριο του 2006 και επανήλθε τον Ιούνιο του 2009, συνεχίζοντας μέχρι σήμερα. Να πούμε ότι φέτος, με την κατάκτηση της “decimocuarta”, του 14ου δηλαδή τροπαίου της Ρεάλ στο Πρωταθλητριών/Champions League, ο ίδιος ισοφάρισε τα έξι τρόπαια του Μπερναμπέου (τα υπόλοιπα δυο που απομένουν, κατακτήθηκαν επί προεδρίας Λορένθο Σανθ το 1998 και το 2000), πετυχαίνοντάς το μάλιστα στα σχεδόν μισά χρόνια από ό,τι ο ιστορικός προκάτοχός του.

Δεν είναι όμως μόνο η χρονική διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στους Μπερναμπέου και Πέρεθ (35 έναντι 19), αλλά και το γεγονός ότι το ποδόσφαιρο του 21ου αιώνα έχει αλλάξει πάρα πολύ από εκείνο των δεκαετιών του ’50 και του ’60, τότε δηλαδή που οι “μερένγκες” έχτισαν τον μύθο της “βασίλισσας” της Ευρώπης. Πλέον το Champions League είναι πολύ πιο ανταγωνιστικό, είναι πολύ πιο δύσκολο για μια ομάδα να φτάσει στην κορυφή και ακόμα πιο δύσκολο να παραμείνει σε αυτή. Παρόλα αυτά, ο Φλορεντίνο, ειδικά στη δεύτερη θητεία του, δείχνει να έχει βρει τη μαγική “συνταγή”, με πέντε κούπες την τελευταία οκταετία (2014-2022), εκ των οποίων οι τρεις συνεχόμενες (2016-2018), κάτι που είχε να συμβεί από τα 70s και την Μπάγερν Μονάχου.

Ο Πέρεθ όμως δεν αρκέστηκε στους τίτλους και τις διάφορες φουρνιές από galácticos που έφερε στην ομάδα. Στην πρώτη του θητεία, το 2005, μετέφερε το προπονητικό κέντρο από εκεί που το είχε χτίσει ο Μπερναμπέου (στο σημείο δηλαδή που σήμερα υψώνονται οι τέσσερις ουρανοξύστες Cuatro Torres Business Area, στη βόρεια έξοδο της Μαδρίτης) και το πήγε πιο ανατολικά, λίγο πριν το αεροδρόμιο Μπαράχας, στην περιοχή Βαλντεμπέμπας, σε καινούργιες, υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις. Και βέβαια, έβαλε μπροστά το τεράστιο πρότζεκτ ανακαίνισης του “Σαντιάγο Μπερναμπέου”, με το οποίο θα ασχοληθούμε αμέσως μετά, στο κείμενο. Το σίγουρο είναι ότι ο Φλορεντίνο θέλει, όπως και ο Μπερναμπέου, να αφήσει μια όσο το δυνατόν μεγαλύτερη παρακαταθήκη στον σύλλογο και να μνημονεύεται στο μέλλον ως ο σύγχρονος αναμορφωτής των “μερένγκες” σε κάθε επίπεδο.

ΤΟ ΓΗΠΕΔΟ “ΣΑΝΤΙΑΓΟ ΜΠΕΡΝΑΜΠΕΟΥ”

Ανεβαίνοντας το “Paseo de la Castellana” – την κεντρική λεωφόρο Καστεγιάνα – προς το βόρειο μέρος της πόλης, λίγο πριν φτάσουμε στην πλατεία της “ΚαστίλΛης” και τους περίφημους δίδυμους κεκλιμένους πύργους “Κίο”, στο ύψος της συνοικίας του Τσαμαρτίν – μιας από τις πλέον εύπορες περιοχές της Μαδρίτης – στο δεξί μας χέρι εμφανίζεται ο τεράστιος όγκος του “Estadio Santiago Bernabéu”, έδρα της ποδοσφαιρικής ομάδας της Ρεάλ. Η επίσημη διεύθυνση του γηπέδου είναι Avenida de Concha Espina s/n, αφού εκεί (στη νότια πλευρά) βρίσκεται η κεντρική είσοδος των γραφείων του συλλόγου.

Το γήπεδο είναι έργο των αρχιτεκτόνων Λουίς Αλεμάνι και Μανουέλ Μουνιόθ και η τελευταία του επέκταση και ανακατασκευή (1994) στοίχισε 288 εκατομμύρια Ευρώ. Στις κερκίδες του υπάρχουν 81.044 θέσεις, ενώ οι διαστάσεις τού αγωνιστικού χώρου είναι 105 μέτρα μήκος και 68 μέτρα πλάτος. Το γήπεδο οριοθετείται από τους 4 ογκώδεις κυλινδρικούς πυλώνες ύψους 30 μέτρων που αποτελούν και τις βασικές προσβάσεις εισόδου για τους θεατές με τις υπερσύγχρονες κυλιόμενες σκάλες και τα αμέτρητα ασανσέρ. Το “Μπερναμπέου” διαθέτει 4 διαζώματα στα κεντρικά του μέρη και 5 στα δυο πέταλα.

Το 5ο διάζωμα έχει ύψος 45 μέτρων, σκεφτείτε μόνο τον συνδυασμό του με την απίστευτη κάθετη κλίση (87%!) των κερκίδων. Για να καταλάβετε τη διαφορά, η κλίση των κερκίδων στο ΟΑΚΑ δεν ξεπερνά το 65%. Αυτό είναι και το χαρακτηριστικότερο στοιχείο του γηπέδου αυτού: στο “Μπερναμπέου” δεν συναντάμε την αμφιθεατρικότητα των άλλων σταδίων, αλλά τέσσερις τεράστιους κάθετους τοίχους, οι οποίοι κυριολεκτικά “πνίγουν” ψυχολογικά τον αντίπαλο. Όπως έλεγε και ο μεγάλος Ντι Στέφανο, “το Μπερναμπέου δεν έχει ουρανό, γιατί όποιος μπει μέσα για να παίξει, πάει κατευθείαν στην κόλαση!”

Στις 27 Οκτωβρίου του 1944 τοποθετήθηκε η θεμέλια λίθος και τρία χρόνια αργότερα, στις 14 Δεκεμβρίου του 1947, εγκαινιάστηκε το καινούργιο γήπεδο της Ρεάλ Μαδρίτης με ένα φιλικό παιχνίδι εναντίον της πορτογαλικής Μπελενένσες. Η πρώτη ονομασία της έδρας των “μερένγκες” ήταν “Nuevo Estadio Chamartín” και η χωρητικότητά του έφτανε τους 75.145 θεατές (27.645 καθήμενοι και 47.500 όρθιοι). Το 1954 έγινε η πρώτη επέκταση στα πέταλα με αποτέλεσμα η χωρητικότητα να φτάσει τις 125.000, καθιστώντας το γήπεδο το μεγαλύτερο σε όλη την Ευρώπη.

Ένα χρόνο αργότερα η Γενική Συνέλευση των μετόχων αποφάσισε ομόφωνα να δώσει καινούργιο όνομα στο στάδιο προς τιμή του προέδρου της ομάδας, Σαντιάγο Μπερναμπέου. Στην αμέσως επόμενη σεζόν (1955/56), την πρώτη του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, δημιουργήθηκε και το ρεκόρ προσέλευσης στην ιστορία του γηπέδου. Στον ημιτελικό της διοργάνωσης με αντίπαλο τη Μίλαν (19/4/1956), 129.690 φίλαθλοι βρέθηκαν στις κερκίδες, παρακολουθώντας το χορταστικό 4-2 επί της πρωταθλήτριας Ιταλίας. Το 1957 μπήκε σε λειτουργία η εγκατάσταση ηλεκτροφωτισμού, η οποία συνεχίζει μέχρι και σήμερα να είναι η καλύτερη και ισχυρότερη στον κόσμο.

Η δεύτερη μεγάλη επιχείρηση εκμοντερνισμού του σταδίου έγινε το 1980 με αφορμή τη διεξαγωγή του Μουντιάλ στην Ισπανία δυο χρόνια αργότερα. Η χωρητικότητα μειώθηκε στις 91.000 θέσεις, ενώ ανακατασκευάστηκαν όλοι οι βοηθητικοί χώροι. Το 1990 η FIFA κατάργησε τις θέσεις ορθίων στα ποδοσφαιρικά γήπεδα και το “Σαντιάγο Μπερναμπέου” γνώρισε τη μεγαλύτερη συρρίκνωση αλλά παράλληλα και επέκταση της 75χρονης ιστορίας του. Ο τότε πρόεδρος, Ραμόν Μεντόθα, πραγματοποίησε μέσα σε μια διετία (1992-1994) ένα από τα μεγαλύτερα όνειρα των οπαδών της Ρεάλ: σήκωσε δυο ακόμη διαζώματα και έχτισε τους τέσσερις πύργους, δίνοντας έτσι μια φουτουριστική μορφή στην όλη κατασκευή.

ΤΟ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ “ΣΑΝΤΙΑΓΟ ΜΠΕΡΝΑΜΠΕΟΥ”

Ας περάσουμε τώρα στο “όραμα” του Φλορεντίνο Πέρεθ για την ανακαίνιση του ιστορικού γηπέδου της Ρεάλ. Είναι γνωστό ότι το συγκεκριμένο πρότζεκτ βρισκόταν στο μυαλό του προέδρου εδώ και πολλά χρόνια. Η πρώτη φορά που δημοσιοποίησε την πρόθεσή του για την εφαρμογή του σχεδίου του, ήταν το 2005, όμως η παραίτησή του από την προεδρία τον Φεβρουάριο του 2006, ανέβαλλε επ’ αόριστον κάθε εξέλιξη. Όμως όταν ξεκίνησε η δεύτερη θητεία του το 2009, η σκέψη επανήλθε στο προσκήνιο και άρχισαν διαβουλεύσεις με διάφορες πλευρές για την υλοποίηση του εγχειρήματος.

Ο Πέρεθ ανακοίνωσε επίσημα μέσα στο 2011, ότι θα προχωρούσε στην ανακαίνιση, αλλά και επέκταση του γηπέδου. Τότε είχε μιλήσει για σκέπαστρο πάνω από όλες τις κερκίδες, ιδιόκτητο ξενοδοχείο και εμπορικό κέντρο, καθώς και αύξηση της χωρητικότητας κατά 8.000 θέσεις. Το συνολικό έργο είχε υπολογιστεί ότι θα κόστιζε λίγο πάνω από τα 400 εκατομμύρια ευρώ. Στη διάρκεια όμως των χρόνων που μεσολάβησαν από τότε μέχρι σήμερα, αρκετά πράγματα άλλαξαν σε σημαντικό βαθμό, διαφοροποιώντας τόσο την ίδια τη φύση των έργων που θα γίνουν, όσο και το τελικό κόστος, το οποίο υπερδιπλασιάστηκε.

Η ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΤΟΥ “ΣΑΝΤΙΑΓΟ ΜΠΕΡΝΑΜΠΕΟΥ”

Εγκαταλείφθηκε η επέκταση, γεγονός που προκάλεσε τις περισσότερες αντιδράσεις όσων ήταν αντίθετοι στο πρότζεκτ, με το επιχείρημα ότι δεν μπορούσε να δικαιολογηθεί η σπατάλη τόσων χρημάτων χωρίς να υπάρξει αύξηση της χωρητικότητας. Τελικά, στις 2 Απριλίου του 2019, ο Φλορεντίνο Πέρεθ παρουσίασε σε συνέντευξη Τύπου το τελικό σχέδιο της ανακαίνισης, που αφορούσε τόσο τους εξωτερικούς χώρους του γηπέδου, όσο φυσικά και τα έργα εντός αυτού. Ας τα πάρουμε από την αρχή, ξεκινώντας από την εξωτερική ανάπλαση.

Έχουμε τρεις βασικούς “άξονες”, στους οποίους κινήθηκαν τα έργα περιμετρικά του “Μπερναμπέου” και αφορούν και τις τέσσερις οδούς που βρίσκονται γύρω από το γήπεδο. Ας ξεκινήσουμε από τη βόρεια πλευρά και την οδό Ραφαέλ Σαλγάδο, η οποία θα πεζοδρομηθεί, έτσι ώστε να διευκολυνθεί ακόμα περισσότερο η πρόσβαση των θεατών στο γήπεδο. Η πεζοδρόμηση – σύμφωνα με τις κατασκευαστικές εταιρείες – θα γίνει προς το τέλος, όταν το όλο πρότζεκτ θα φτάνει στην ολοκλήρωσή του. Αφήνουμε τη βόρεια πλευρά και πηγαίνουμε στη νοτιοανατολική, εκεί όπου συναντιούνται οι οδοί Κόντσα Εσπίνα και Πάδρε Νταμιάν.

Για δεκαετίες σε εκείνο το σημείο, που στη Μαδρίτη είναι γνωστό ως “La Esquina” (δηλαδή η γωνία), υπήρχε ένα εμπορικό κέντρο που δεν είχε κάποια σχέση με τη Ρεάλ, πέραν του ενοικίου που πλήρωνε στον σύλλογο, αφού στεγαζόταν στο οικοδομικό τετράγωνο που ανήκει στους “μερένγκες”. Οι εργασίες άρχισαν από εκεί, με την πλήρη κατεδάφιση ολόκληρου του κτιριακού συγκροτήματος (τα καταστήματα είχαν κλείσει από το 2018). Εκεί υπάρχει πλέον μια πλατεία έκτασης 5.500 τ.μ., με δενδροφύτευση, γκαζόν και τις δυο εισόδους για το καινούργιο υπόγειο πάρκινγκ του γηπέδου.

Τέλος, πηγαίνουμε στη δυτική πλευρά, εκείνη που βρίσκεται δίπλα στη λεωφόρο της Καστεγιάνα. Εκεί δημιουργείται ένα ακόμα πάρκο, έκτασης 20.000 τετραγωνικών μέτρων, με δενδροφύτευση και σημεία με γκαζόν, ενώ καταργήθηκε πλήρως ο δρόμος που περνούσε ακριβώς μπροστά από το γήπεδο (παράλληλα στην Καστεγιάνα). Οι συνθήκες ασφάλειας, πρόσβασης και εκκένωσης, έχουν βελτιωθεί, αφού δημιουργήθηκαν περισσότερες θύρες-είσοδοι στο γήπεδο, από τη μεριά της Καστεγιάνα, από τη μεριά της Ραφαέλ Σαλγάδο και από το πάρκο στη γωνία Κόντσα Εσπίνα και Πάδρε Νταμιάν.

Η ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΤΟΥ “ΣΑΝΤΙΑΓΟ ΜΠΕΡΝΑΜΠΕΟΥ”

Ολόκληρη η εξωτερική ανάπλαση πραγματοποιήθηκε σε συνολική έκταση 66.000 τ.μ.! Αυτές είναι οι βασικές εργασίες που έγιναν γύρω από το γήπεδο, οπότε τώρα ας περάσουμε να δούμε ποιες είναι οι αλλαγές μέσα στο ίδιο το “Σαντιάγο Μπερναμπέου”. Να πούμε εδώ ότι οι εργασίες ξεκίνησαν αμέσως μετά την ολοκλήρωση του πρωταθλήματος της σεζόν 2018/19, ενώ ο στόχος του Πέρεθ ήταν το ανακαινισμένο γήπεδο να παρουσιαστεί έτοιμο μέσα στο 2022, φέτος δηλαδή, στη συμπλήρωση των 75 χρόνων από τα εγκαίνια του “Μπερναμπέου”.

Ας δούμε ένα-ένα τα βήματα των εργασιών, ξεκινώντας από την αφαίρεση του υπάρχοντος σκέπαστρου (έχει ήδη πραγματοποιηθεί). Αμέσως μετά ακολούθησε η αφαίρεση του πέμπτου διαζώματος του βόρειου πέταλου (που κοιτάει στην Πάδρε Νταμιάν), που επίσης έχει ολοκληρωθεί. Τρίτο βήμα ήταν η ανακατασκευή του πέμπτου διαζώματος στο βόρειο πέταλο, ώστε να μπορεί να στηρίξει το καινούργιο σκέπαστρο (και αυτό ολοκληρωμένο). Τέταρτο βήμα ήταν η κατασκευή των δυο νέων πύργων στη μεριά της Καστεγιάνα, εργασία που βρίσκεται σε εξέλιξη με μια μικρή αλλαγή από το αρχικό σχέδιο, αφού τελικά αποφασίστηκε να μην κατεδαφιστούν πρώτα οι δυο υπάρχοντες πύργοι, αλλά αυτό να γίνει όταν θα ολοκληρωθούν οι καινούργιοι.

Ακολούθησε η τοποθέτηση στο πάνω μέρος του γηπέδου της κατασκευής-βάσης, πάνω στην οποία θα στηριχτεί το εξωτερικό σκέπαστρο (έχει ολοκληρωθεί). Αμέσως μετά ξεκίνησε η τοποθέτηση της δεύτερης κατασκευής-βάσης, πάνω στην οποία θα στηριχτεί το εσωτερικό σκέπαστρο που θα καλύπτει τον αγωνιστικό χώρο (βρίσκεται σε εξέλιξη και κοντεύει να ολοκληρωθεί). Πάνω και γύρω από αυτή τη δεύτερη βάση, θα τοποθετηθεί το μάτριξ 360 μοιρών, που θα καλύπτει ολόκληρο το γήπεδο περιμετρικά, αφού πρώτα θα έχουν ενωθεί οι δυο βάσεις του εξωτερικού και του εσωτερικού σκέπαστρου.

Επόμενο βήμα θα είναι η ενσωμάτωση στο υπόλοιπο γήπεδο των εξωτερικών πλαϊνών επιφανειών τόσο από την πλευρά της Καστεγιάνα όσο και από εκείνη της Πάδρε Νταμιάν (έχει ήδη ξεκινήσει σε κάποια σημεία). Στη συνέχεια θα τοποθετηθεί ο καινούργιος δομικός σκελετός που θα περικλείει εξωτερικά ολόκληρο το γήπεδο και πάνω του θα στερεωθεί η επένδυση με τα ατσάλινα φύλλα, ενώ σε ολόκληρο το εξωτερικό κτίσμα θα δημιουργηθούν οι ασύμμετρες αρχιτεκτονικές γραμμές, που θα προσδώσουν ακόμα μεγαλύτερη φουτουριστική αίσθηση στην όλη εικόνα.

Στην εξωτερική επένδυση με ατσάλι, θα τοποθετηθούν ειδικές βάσεις με τεχνολογία LED, η οποία θα επιτρέπει τη φωταγώγηση του γηπέδου, αλλά και την προβολή εικόνων και βίντεο από αγώνες της Ρεάλ, όπως και από εκδηλώσεις του συλλόγου και των χορηγών του, όλα αυτά σε υψηλή ευκρίνεια. Προτελευταίο βήμα θα είναι η κάλυψη της οροφής του σταδίου και τελευταίο, η τοποθέτηση του κινητού σκέπαστρου. Περνάμε τώρα στον αγωνιστικό χώρο, ο οποίος ήδη έχει σκαφτεί εκ θεμελίων. Εκεί έχει αντικατασταθεί το παλαιό – μήκους 30 χλμ – δίκτυο των σωλήνων πολυπροπυλαίνιου (που προστατεύει το χορτάρι από τον πάγο, τη βροχή και τη ζέστη) με καινούργια υλικά.

Στην επιφάνεια θα χρησιμοποιηθεί το ειδικό, ενισχυμένο υβριδικό χορτάρι Mixto, το οποίο μάλιστα θα μπορεί να αφαιρεθεί εύκολα και να αποθηκευτεί υπογείως σε μεγάλα τεμάχια με σύστημα προηγμένης τεχνολογίας, έτσι ώστε το γήπεδο να μπορεί να φιλοξενεί άλλες εκδηλώσεις ή και αθλήματα, χωρίς να φθείρεται – ή καταστρέφεται – ο ποδοσφαιρικός χλοοτάπητας. Συνεχίζουμε με τους βοηθητικούς χώρους, για να δούμε τις σημαντικότερες αλλαγές που θα γίνουν σε αυτούς. Η τεχνολογία θα πρωταγωνιστεί σε ολόκληρο το “Σαντιάγο Μπερναμπέου”, ήδη αναφερθήκαμε στο εντυπωσιακό περιμετρικό μάτριξ.

Το μουσείο του συλλόγου, στη ζώνη της Καστεγιάνα, ανακαινίζεται και θα είναι πολύ μεγαλύτερο από το παλιό. Θα υπάρχει τμήμα ψηφιακής απεικόνισης της πορείας των “μερένγκες” από το 1902 μέχρι σήμερα, ενώ στην Πάδρε Νταμιάν δημιουργείται ένα ακόμα διαδραστικό μουσείο με τις τελευταίες τεχνολογίες της εικονικής πραγματικότητας (VR). Παράλληλα, το Tour Bernabéu – η ξενάγηση – θα αλλάξει μορφή, αφού η επίσκεψη των φιλάθλων στους χώρους του γηπέδου, θα γίνεται πλέον περιμετρικά, κάτω από το σκέπαστρο.

Επίσης έχει δημιουργηθεί ειδικός χώρος για τα e-sports, ενώ οι θεατές στις κερκίδες, την ώρα των αγώνων, θα έχουν πρόσβαση μέσα από τα κινητά και τα τάμπλετ τους, σε ψηφιακό περιεχόμενο (στατιστικά, replay φάσεων κλπ) που θα προσφέρεται δωρεάν από τη Ρεάλ Μαδρίτης, ένα πρόγραμμα που είναι γνωστό ως “segunda pantalla”, δηλαδή “δεύτερη οθόνη”. Τον Μάρτιο που μας πέρασε, η Ρεάλ ήρθε σε συμφωνία με την αμερικανική Cisco, η οποία έγινε χορηγός των “μερένγκες” και ανέλαβε την τεχνολογική υποστήριξη του “Μπερναμπέου” σε θέματα σύνδεσης στο διαδίκτυο, ασφάλειας, δημιουργίας κέντρου δεδομένων και ψηφιακής σήμανσης.

Η Cisco θα εξοπλίσει το γήπεδο με το μεγαλύτερο ασύρματο δίκτυο στην Ευρώπη που βασίζεται στο πρότυπο WiFi 6. Οι χώροι μέσα και έξω από το “Μπερναμπέου” θα διαθέτουν περισσότερα από 1.200 σημεία πρόσβασης στο ίντερνετ, έτσι ώστε οι φίλαθλοι να απολαμβάνουν υψηλές ταχύτητες, αξιοπιστία σύνδεσης και εύρος ζώνης για πλοήγηση με τις συσκευές τους. Επίσης, η Cisco, χρησιμοποιώντας το σύστημα IPTV, θα σηματοδοτήσει ολόκληρο το “Μπερναμπέου”, όχι όμως με τις παραδοσιακές ταμπέλες, αλλά με περισσότερες από 1.000 οθόνες υψηλής ευκρίνειας, που θα δίνουν ανά πάσα στιγμή βίντεο-οδηγίες στους φιλάθλους για το πού βρίσκονται και πώς να κινηθούν στον χώρο του γηπέδου και των υπόλοιπων εγκαταστάσεων.

Εδώ και ένα χρόνο έχει κατεδαφιστεί η μπουτίκ της Ρεάλ, που βρισκόταν στην Πάδρε Νταμιάν, μαζί με το κατάστημα της Adidas. Στον ίδιο χώρο έχουν κατασκευαστεί δυο νέα υπερσύγχρονα καταστήματα με τα επίσημα προϊόντα τόσο του συλλόγου όσο και της Adidas. Μια ακόμα καινοτομία είναι η ύπαρξη πολλών σημείων ηλεκτρονικής πώλησης προϊόντων από τα πιο γνωστά brand names, σε διάφορα σημεία του τεράστιου εμπορικού κέντρου, με άλλα λόγια δηλαδή, διάφορα μικρά e-shops μέσα στο γήπεδο. Το ίδιο το εμπορικό κέντρο (η κατασκευή του βρίσκεται σε εξέλιξη) θα εκτείνεται περιμετρικά γύρω από όλο το γήπεδο, μαζί με αναρίθμητα καταστήματα, εστιατόρια και καφέ-μπαρ για την εξυπηρέτηση των φιλάθλων/επισκεπτών.

Στο εσωτερικό θα υπάρχει και ένα ξενοδοχείο πέντε αστέρων, οι σουίτες του οποίου θα βλέπουν απευθείας στον αγωνιστικό χώρο. Επίσης, στους δυο νέους πύργους θα τοποθετηθούν καινούργιες κυλιόμενες σκάλες και ασανσέρ, που θα οδηγούν μέχρι και τα πέμπτα διαζώματα. Φυσικά, μια από τις σημαντικότερες προσθήκες, θα είναι αυτή του υπόγειου πάρκινγκ, η είσοδος του οποίου, όπως είπαμε πιο πάνω, βρίσκεται στη γωνία της Κόντσα Εσπίνα με την Πάδρε Νταμιάν. Το πάρκινγκ αυτό θα βρίσκεται κάτω από την κεντρική ανατολική κερκίδα, θα έχει πέντε ορόφους και 450 περίπου θέσεις για αυτοκίνητα.

Στο πάρκινγκ έχουν προβλεφθεί ειδικοί χώροι για τα αυτοκίνητα και φορτηγά των τηλεοπτικών καναλιών, για τα ασθενοφόρα, τα πούλμαν των ομάδων, τα αυτοκίνητα των παικτών και της διοίκησης, καθώς και για όλους τους VIP φιλοξενούμενους. Επίσης υπάρχει ξεχωριστός χώρος για τα μεγάλα φορτηγά και τα τρέιλερ που θα μεταφέρουν το απαραίτητο υλικό, όταν το γήπεδο θα “αλλάζει”, είτε για να φιλοξενήσει άλλα αθλήματα (μπάσκετ, τένις κλπ), είτε για να φιλοξενήσει μεγάλες συναυλίες. Για την εύκολη μετακίνηση αυτών των τροχοφόρων, έχει προβλεφθεί μια υπόγεια λεωφόρος, η οποία διατρέχει περιμετρικά όλο το γήπεδο, με εξόδους που οδηγούν προς τον αγωνιστικό χώρο με ειδικές ηλεκτρονικές πλατφόρμες-ασανσέρ για τη φόρτωση και εκφόρτωση.

Δυο από αυτές τις εξόδους προς τον αγωνιστικό χώρο, βρίσκονται στο κάτω διάζωμα του βόρειου πέταλου του γηπέδου (fondo norte). Το εκπληκτικό είναι ότι όλο αυτό το κάτω διάζωμα, μήκους 75 μέτρων, πλάτους 17 μ. και βάρους 300 τόνων, “αναδιπλώνεται”, σηκώνεται δηλαδή με 16 υδραυλικούς μηχανισμούς σε μόλις 30 λεπτά. Αποτέλεσμα είναι, κάθε φορά που θα διοργανώνεται μια συναυλία στο “Μπερναμπέου”, πρώτον, να κερδίζουν οι διοργανωτές 1.300 τ.μ. ελεύθερου χώρου, που με τη σειρά τους μεταφράζονται σε 1.000 άτομα ακόμα και δεύτερον, επειδή ακριβώς στο διάζωμα αυτό που θα αναδιπλώνεται, θα τοποθετείται η κεντρική εξέδρα της συναυλίας, οι δυο έξοδοι από το υπόγειο πάρκινγκ θα διευκολύνουν το στήσιμό της με την άμεση πρόσβαση στο σημείο.

Χαρακτηριστικά να αναφέρουμε ότι για την ανακαίνιση του “Σαντιάγο Μπερναμπέου” έχει υπολογιστεί ότι θα χρειαστούν συνολικά 2.234,4 τόνοι ατσαλιού. Το υψηλότερο σημείο του γηπέδου θα φτάνει τα 48,87 μέτρα, ενώ το κινητό σκέπαστρο θα χρειάζεται 15 λεπτά είτε για να ανοίξει, είτε για να κλείσει. Στην εξωτερική επένδυση από ατσάλι, το μικρότερο κομμάτι θα ζυγίζει 3 τόνους, ενώ οι ενισχυτικές κολώνες φτάνουν τους 38,5 τόνους. Το ύψος κάθε τέτοιας ενισχυτικής κολώνας κυμαίνεται από 3,95 μέτρα μέχρι και 22,30 μέτρα. Αυτά μέσες άκρες θα είναι όσα θα δούμε όταν το “Σαντιάγο Μπερναμπέου” παραδοθεί έτοιμο. Το μεγάλο ερώτημα είναι πότε θα γίνει αυτό.

ΠΟΣΟ ΘΑ ΚΟΣΤΙΣΕΙ Η ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΤΟΥ “ΜΠΕΡΝΑΜΠΕΟΥ”

Τη μελέτη για το συνολικό έργο, ανέλαβαν από κοινού τρεις εταιρείες: η L35, αρχιτεκτονικός “κολοσσός” της Ισπανίας, η γερμανική GMP Architekten, κορυφαία εταιρεία στον κόσμο σε ό,τι αφορά την κατασκευή σταδίων και η Ribas&Ribas, αρχιτεκτονικό γραφείο της Βαρκελώνης που ειδικεύεται στα ξενοδοχεία. Η αρχική εκτίμηση του 2011 για το συνολικό κόστος, ήταν λίγο πάνω από 400 εκατομμύρια ευρώ. Στη συνέντευξη Τύπου της παρουσίασης του εγχειρήματος, τον Απρίλιο του 2019, ο Πέρεθ είχε δώσει αναλυτικούς αριθμούς.

Η Ρεάλ Μαδρίτης πήρε δάνειο ύψους 575 εκ. ευρώ από τους επενδυτικούς ομίλους J.P. Morgan και Bank of America Merrill Lynch, με τη συνεργασία των τραπεζών Banco Santander και Société Générale. Το δάνειο δόθηκε στη Ρεάλ με βάθος χρόνου αποπληρωμής τα 30 έτη και σταθερό επιτόκιο στο 2,5%. Ο Πέρεθ ενημέρωσε ότι το δάνειο θα δινόταν σε τρεις δόσεις, τον Ιούλιο του 2019, τον Ιούλιο του 2020 και τον Ιούλιο του 2021, ημερομηνίες που συνέπιπταν με τις συμφωνίες που είχαν γίνει με τις κατασκευαστικές εταιρείες για την πληρωμή των έργων.

Η Ρεάλ θα ξεκινούσε την αποπληρωμή του δανείου από τις 30 Ιουλίου του 2023. Από εκείνη την ημερομηνία, ο σύλλογος της Μαδρίτης θα επέστρεφε κάθε χρόνο 29.5 εκ. ευρώ, μέχρι και τις 30 Ιουλίου του 2049, όταν και θα ολοκληρωνόταν η υποχρέωσή του απέναντι στους δανειστές. Κάτι που σημαίνει ότι το όλο project θα στοίχιζε 796.5 εκατομμύρια ευρώ, ποσό που προέκυπτε φυσικά αν πολλαπλασιάζαμε το 29.5 επί τις 27 δόσεις του δανείου. Τελικά όμως, χρειάστηκαν περισσότερα χρήματα για την ολοκλήρωση του πρότζεκτ.

Τον περασμένο Νοέμβριο η Ρεάλ πήρε καινούργιο δάνειο, ύψους 225 εκατομμυρίων ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι το καθαρό κεφάλαιο για την ανακαίνιση έφτασε ήδη τα 800 εκ. ευρώ. Αυτό αυτόματα οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το συνολικό κεφάλαιο – μαζί με τους τόκους – που θα επιστρέψει η Ρεάλ στους δανειστές της, θα ξεπεράσει το ένα δισ. ευρώ. Από την άλλη, ήδη κάποιοι διοικητικοί παράγοντες του συλλόγου, αφήνουν να διαρρεύσει ότι πιθανότατα θα χρειαστούν ακόμα 100 εκατομμύρια ευρώ για την πλήρη αποπεράτωση του έργου, ανεβάζοντας ακόμα περισσότερο την ετήσια δόση της αποπληρωμής, που όπως είπαμε, θα ξεκινήσει τον Ιούλιο του 2023.

Πάντως, η Ρεάλ Μαδρίτης, έχει ενημερώσει κατ’ απανάληψη στην επίσημη ιστοσελίδα της, ότι για το δάνειο – τουλάχιστον το αρχικό – “δε χρειάστηκε να δώσει καμία εγγύηση στις τράπεζες, υποθηκεύοντας οποιοδήποτε περιουσιακό της στοιχείο, ενώ δεν υπάρχει και ο παραμικρός περιορισμός στη διαχείριση του κεφαλαίου, κάτι που σημαίνει ότι ο σύλλογος μπορεί να συνεχίσει την εύρυθμη λειτουργία του, χωρίς σε καμία στιγμή να επηρεαστεί από την πληρωμή των έργων”.

Επίσης ο Πέρεθ είχε ανακοινώσει τότε πως η χρηματοδότηση είχε αξιολογηθεί ιδιωτικά με θετική εισήγηση από τους οίκους Fitch Ratings και DBRS. Όλο αυτό σημαίνει με απλά λόγια, ότι ο Πέρεθ ακολούθησε τελείως διαφορετική τακτική από εκείνη της πρώτης του θητείας, τότε που είχε βάλει στο “κόλπο” την τοπική κυβέρνηση του αυτόνομου διαμερίσματος της Μαδρίτης, για χρηματοδότηση του νέου προπονητικού κέντρου στο Βαλντεμπέμπας, δημιουργώντας ένα τεράστιο σκάνδαλο που απασχόλησε για χρόνια την Ισπανία.

ΠΟΤΕ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΕΤΟΙΜΟ ΤΟ “ΣΑΝΤΙΑΓΟ ΜΠΕΡΝΑΜΠΕΟΥ”

Αυτό είναι το ερώτημα του εκατομμυρίου τους τελευταίους μήνες στους κόλπους της Ρεάλ, τόσο της διοίκησης, όσο και των φιλάθλων. Υπενθυμίζουμε ότι η ποδοσφαιρική ομάδα των “μερένγκες” ξενιτεύτηκε για ένα χρόνο από το γήπεδό της, από τον Ιούνιο του 2020 μέχρι τον Αύγουστο του 2021, δίνοντας τους αγώνες της στο “Αλφρέδο Ντι Στέφανο” στο Βαλντεμπέμπας. Η πανδημία του covid-19 διευκόλυνε την πορεία των έργων, αφού έτσι κι αλλιώς τα παιχνίδια διεξάγονταν χωρίς κόσμο (ή με λίγο αργότερα).

Όπως ήδη έχουμε γράψει, ο στόχος του Πέρεθ ήταν το γήπεδο να είναι έτοιμο μέσα στο 2022, ώστε να συμπέσει με την επέτειο των 75 χρόνων από τα επίσημα εγκαίνιά του (14/12/1947). Οι αρχικοί υπολογισμοί έδειχναν ότι το χρονοδιάγραμμα θα έπεφτε μέσα, όμως εντελώς ξαφνικά προέκυψε ένα μεγάλο πρόβλημα: η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Πώς επηρεάζει το πρότζεκτ του “Μπερναμπέου”; Με την καθυστέρηση άφιξης στη Μαδρίτη υλικών από το εξωτερικό, απολύτως απαραίτητων για την ολοκλήρωση του έργου. Αυτή τη στιγμή κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με σιγουριά πότε θα παραθοθεί το γήπεδο, όμως όλο και περισσότεροι υποστηρίζουν ότι πλέον πάμε για το 2023, ίσως και για το 2024.

“ΦΑΡΑΩΝΙΚΟ” ΠΡΟΤΖΕΚΤ, ΥΠΕΡΟΓΚΑ ΚΕΡΔΗ

Σύμφωνα με υπολογισμούς της Ρεάλ Μαδρίτης, όταν το καινούργιο “Σαντιάγο Μπερναμπέου” παραδοθεί έτοιμο και ξεκινήσει τη λειτουργία του, τα ετήσια έσοδα θα ξεπερνούν τα 150 εκατομμύρια ευρώ και μάλιστα σε σταθερή βάση, αλλά με συνεχώς αυξητική τάση. Αυτά θα προέρχονται όχι μόνο από το ποδόσφαιρο, αλλά από τη συνολική εκμετάλλευση όλων των χώρων και φυσικά, από όλες τις εκδηλώσεις που θα φιλοξενούνται σε αυτούς (άλλα αθλήματα, συνέδρια, εκθέσεις, συναυλίες, ξεναγήσεις και πολλά άλλα). Πριν λίγες εβδομάδες, ο Πέρεθ έκλεισε μια συμφωνία με δυο αμερικανικές εταιρείες, τις Sixth Street και Legends.

Η πρώτη (Sixth Street), επενδυτικός όμιλος, υπέγραψε συμφωνία συνεργασίας 20 χρόνων και θα συμμετάσχει στην εκμετάλλευση των νέων επιχειρήσεων που θα προκύψουν από τις πρόσθετες λειτουργίες του γηπέδου. Η δεύτερη (Legends), ειδικεύεται στη διαχείριση σταδίων, στην παροχή premium εμπειριών σε αθλητικά γεγονότα και στη διοργάνωση εκδηλώσεων. Η συγκεκριμένη εταιρεία θα προσφέρει στη Ρεάλ την εμπειρία και την τεχνογνωσία της στη λειτουργία μεγάλων αθλητικών εγκαταστάσεων. Η συνεργασία με αυτές τις δυο εταιρείες, θα αποφέρει συνολικά 360 εκατομμύρια ευρώ στους “μερένγκες” και το σίγουρο είναι πως θα ακολουθήσουν ακόμα περισσότερες επικερδείς συμφωνίες όσο θα πλησιάζουμε στην ολοκλήρωση του έργου.

* Ψηφιακή αναπαράσταση του νέου “Μπερναμπέου”

Πηγές: as.com, marca.com, 20minutos.es, larazon.es, vozpopuli.com, libremercado.com, palco23.com, elconfidencial.com, defensacentral.com, elpais.com