ΝΟΤΙΟ ΣΟΥΔΑΝ: Η ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΗ ΟΜΑΔΑ ΜΠΑΣΚΕΤ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΕΧΕΙ ΗΔΗ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙ ΤΟ ΠΑΡΙΣΙ

Πιθανότατα, κάποια μέρα θα γυριστεί μια ταινία για την εθνική ομάδα μπάσκετ του Νοτίου Σουδάν. Και οι παίκτες που εκπροσωπούν το μικρό -σε ηλικία- έθνος που μαστίζεται από τον πόλεμο προσέφεραν μια δυνατή στιγμή, το βράδυ του Σαββάτου, την οποία το θορυβώδες κοινό της O2 Arena δύσκολα θα ξεχάσει.

Σε φιλική αναμέτρηση, λίγες ημέρες πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού, έβαλαν δύσκολα στην Team USA, φτάνοντας τους NBAers στα όριά τους. Οι Σουδανοί προηγήθηκαν με 44-58 στο ημίχρονο και χρειάστηκε ένα ξέσπασμα των Αμερικανών στο τρίτο δεκάλεπτο για να ανατραπεί η κατάσταση, καθώς και η επιστράτευση του Λεμπρόν Τζέιμς που ανέλαβε την τελευταία επίθεση. Ο «βασιλιάς» βρήκε τον διάδρομο ως το καλάθι και σκόραρε για το 101-100 στα 8”. Το Νότιο Σουδάν βρήκε το σουτ που θα χάριζε τη νίκη, ωστόσο ο Κάρλικ Τζόουνς αστόχησε, κι έτσι η χώρα του δεν πέτυχε μια ιστορική, έστω και φιλική, νίκη.

«Έπαιξαν εξαιρετικά καλό μπάσκετ, αποδεικνύοντας ότι το παιχνίδι κερδίζεται μέσα στις τέσσερις γραμμές και όχι στα χαρτιά» αναγνώρισε μετά το παιχνίδι ο Λεμπρόν Τζέιμς. Στο ίδιο μήκος κύματος ο ομοσπονδιακός προπονητής Στιβ Κερ, που «έβγαλε το καπέλο» στους παίκτες και το επιτελείο του Νοτίου Σουδάν. «Ήταν καταπληκτικοί. Έκαναν σπουδαία δουλειά στην προετοιμασία της ομάδας τους γι’ αυτό το παιχνίδι […] Ήταν υπέροχοι».

Όσοι δεν είχατε την ευκαιρία να παρακολουθήσετε το εν λόγω παιχνίδι, θα έχετε τη δυνατότητα να δείτε την εθνική ανδρών στα γήπεδα της Γαλλίας, αρχής γενομένης από την αναμέτρηση της 28ης Ιουλίου κόντρα στο Πουέρτο Ρίκο για τον τρίτο όμιλο της διοργάνωσης.

Πρόκειται για ένα μνημειώδες επίτευγμα για το αφρικανικό έθνος, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς ότι η Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης του Νοτίου Σουδάν ιδρύθηκε μόλις το 2011, έγινε μέλος της FIBA (Διεθνούς Ομοσπονδίας Καλαθοσφαίρισης) το 2013 και έπαιξε τον πρώτο επίσημο αγώνα το 2017.

Παρά το γεγονός ότι είναι η νεότερη χώρα στον κόσμο του μπάσκετ, τα «Λαμπερά Αστέρια» -όπως ονομάζονται- έχουν ήδη κάνει τεράστια βήματα στα 13 χρόνια της ύπαρξής τους, φτάνοντας στα προημιτελικά του FIBA AfroBasket 2021 (ηπειρωτικό πρωτάθλημα μπάσκετ ανδρών της Αφρικής), ενώ στη συνέχεια προκρίθηκαν στο Παγκόσμιο Κύπελλο FIBA 2023, όπου εξασφάλισαν την πρόκριση για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισίου ως η αφρικανική ομάδα με την υψηλότερη θέση στο τουρνουά (τερματίζοντας 17η).

«Είναι απίστευτο, είναι ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα. Γίναμε ανεξάρτητη χώρα το 2011. Όλα όσα συνέβησαν τα τελευταία δύο χρόνια… Κανείς δεν φανταζόταν ή ονειρευόταν ποτέ ότι θα βρισκόταν σε αυτή τη θέση. Τώρα θα έχουμε την ευκαιρία να περπατήσουμε στην ολυμπιακή σκηνή με τη σημαία μας. Είμαι τόσο συγκινημένος και ευλογημένος που είμαι μέρος αυτού του συνόλου» δήλωνε ο Νούνι Όμοτ μετά τη νίκη επί της Ανγκόλα που χάρισε στο Νότιο Σουδάν το εισιτήριο για το Παρίσι.

«Είναι μια απίστευτη ιστορία κι αποτελεί δίδαγμα, όχι μόνο για το Νότιο Σουδάν, όχι μόνο για την Αφρική, αλλά και για τον υπόλοιπο κόσμο. Είναι μια καλή ιστορία που η πλειονότητα των ανθρώπων μπορεί να ταυτιστεί. Αποτελεί μοναδικό επίτευγμα, επειδή ξεπερνά τα όρια του μπάσκετ» έλεγε από την πλευρά του, προσπαθώντας να συγκρατήσει τα δάκρυά του, ο Λούολ Ντενγκ, ο άλλοτε παίκτης των Μπουλς και Λέικερς που οραματίστηκε το θαύμα του Νοτίου Σουδάν.

ΤΟ ΟΡΑΜΑ ΤΟΥ ΛΟΥΟΛ ΝΤΕΝΓΚ

Ήταν καλοκαίρι του 2019, όταν ο ίδιος εξελέγη πρόεδρος της ομοσπονδίας μπάσκετ της χώρας του και «σήκωσε τα μανίκια» προκειμένου να πετύχει το ακατόρθωτο. Μια από τις πρώτες -και καθοριστικής σημασίας- κινήσεις του ήταν να ορίσει head coach της Εθνικής τον παλαίμαχο παίκτη -και μέντορά του όταν εκείνος μετακόμισε στο Νιου Τζέρσεϊ- Ρόγια Άιβι και να πορευτούν μαζί.

Η ομάδα ξεκίνησε τις προπονήσεις σε τσιμεντένια δάπεδα και υπαίθρια γήπεδα που κατά καιρούς βρίσκονταν στο έλεος των πλημμυρών, ενώ έπαιξε σε μέρη από την Κένυα μέχρι την Τυνησία και την Αυστραλία για να κερδίσει για πρώτη φορά την πρόκριση στο Παγκόσμιο Κύπελλο.

«Πριν από ένα χρόνο κάναμε προπόνηση έξω, με αετούς να πετούν γύρω μας, καθώς τα γήπεδα είχαν πλημμυρίσει» εξομολογούνταν ο Άιβι, εξηγώντας πως «ο Λούολ είναι η καρδιά και η ψυχή όλης της προσπάθειας».

Ο τελευταίος, μετά την πρόκριση για το Παρίσι, δήλωνε πως «από το 2004, όταν ήμουν ακόμη στο ΝΒΑ, διοργάνωνα καμπ στην Αυστραλία, στις ΗΠΑ και σε όλη την Αφρική κάθε καλοκαίρι. Ήξερα από τότε ότι υπήρχαν πολλά ταλέντα στο Νότιο Σουδάν. Δεν είχα ποτέ την ευκαιρία να παίξω για το Νότιο Σουδάν, όμως όταν σταμάτησα ήταν πολύ πιο εύκολο να το συνδυάσω.

Είμαι πολύ περήφανος. Όταν έγινα πρόεδρος της ομοσπονδίας, είπα σε όλους ότι στόχος μου ήταν πρώτα να βγω από τη ζώνη V και μετά να φτάσω στο AfroBasket, το Παγκόσμιο Κύπελλο της FIBA ​​και τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Μέχρι στιγμής, καταφέραμε να τα πετύχουμε όλα αυτά. Είναι κάτι που ήξερα ότι ήταν δυνατό να κάνουμε αλλά απαιτούνταν πολλή δουλειά».

Πέρα από αυτό, η αλήθεια είναι πως απαιτούνταν και μια ισχυρή προσωπικότητα, με την αύρα του Λούολ να πείθει τον σέντερ του ΝΒΑ, Βένιεν Γκαμπριέλ, να ενσωματωθεί στην Εθνική, και να φέρνει ως νατουραλιζέ στην ομάδα τον άλλοτε γκαρντ των Μπουλς, Κάρλικ Τζόουνς.

Ο Λούολ θέλησε να εμφυσήσει μια συγκεκριμένη μπασκετική κουλτούρα και να επιτρέψει στους καλύτερους παίκτες της χώρας να κάνουν το όνειρο πραγματικότητα. Σύμφωνα με τον αρχηγό της ομάδας Κουανί Κουανί, παίκτες όπως οι Σάντεϊ Ντετς, Ματζόκ Ντενγκ και Ντενγκ Ακουόθ, προσεγγίστηκαν για να παίξουν για την τρίτη ομάδα στον κόσμο, την Αυστραλία, ωστόσο επέλεξαν να ενταχθούν στα «Λαμπερά Αστέρια».

ΜΙΑ ΟΜΑΔΑ ΓΕΜΑΤΗ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Όταν ο Λούολ ήταν παιδί, ο ίδιος και η οικογένειά του ήταν μεταξύ των τεσσάρων εκατομμυρίων ανθρώπων που εγκατέλειψαν τη χώρα -η ιστορία της οποίας είναι γεμάτη με πολέμους, αιματοχυσία και αστάθεια- για να γλιτώσουν. Πολλοί από αυτούς τους πρόσφυγες ξαναέχτισαν τη ζωή τους στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική.

Οι Ντενγκ μετακόμισαν στο Λονδίνο, πριν ο Λούολ, σε ηλικία 14 ετών, κερδίσει μια υποτροφία για να παίξει σε ακαδημία στο Νιου Τζέρσεϊ. Αργότερα μπήκε στο Πανεπιστήμιο Ντιούκ και το 2004 επελέγη από τους Μπουλς στο draft του ΝΒΑ. Συμμετείχε δύο φορές στο All Star Game και αγωνίστηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου το 2012 με τη Μεγάλη Βρετανία.

Όμως, δεν ξέχασε ποτέ τις ρίζες του. Το 2005 δημιούργησε το “The Luol Deng Foundation”, συμμετείχε στην ανοικοδόμηση του Νοτίου Σουδάν, ενώ το 2008 βραβεύθηκε για το ανθρωπιστικό έργο του από την Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες.

Μιλώντας σε εκπομπή του Al Jazeera, ο Λούολ εκμυστηρεύτηκε πως μεγάλωσε με την επιθυμία να «βάλει τη χώρα μου στον χάρτη» και να δει ο κόσμος το Νότιο Σουδάν για «τα θετικά, το ταλέντο και το τι μπορούμε να πετύχουμε ως έθνος».

Ο ίδιος, πάντως, έχει καταφέρει να «σκοράρει» και εκτός γηπέδου, όπου έχει βοηθήσει παιδιά σε όλο τον κόσμο να εξασφαλίσουν υποτροφίες μέσω του μπάσκετ, στέλνοντας το μήνυμα ότι δεν είναι απαραίτητο να διαπρέπουν μόνο στον αθλητισμό, αλλά κυρίως να είναι εξοπλισμένα «για να γίνουν ό,τι μπορούν να γίνουν», αποκτώντας υψηλού επιπέδου ακαδημαϊκές και αθλητικές δεξιότητες.

«Οι άνθρωποι θέλουν να βελτιώσουν τη ζωή τους, αλλά αν θέλεις να βοηθήσεις, πρέπει να δείξεις σε κάποιον τον τρόπο» έχει δηλώσει, προσθέτοντας ότι ο αθλητισμός έχει τη δύναμη να αλλάξει τον κόσμο. «Ο αθλητισμός μπορεί να φέρει τους ανθρώπους κοντά και αποτελεί μέρος της οικοδόμησης του έθνους».

Αντίστοιχες ιστορίες που αποδεικνύουν ότι, παρά τα εμπόδια και τις αντιξοότητες, η ελπίδα πεθαίνει τελευταία, έχουν να μοιραστούν και πολλοί παίκτες της εθνικής ομάδας του Νοτίου Σουδάν που είτε εγκατέλειψαν τη χώρα από την παιδική ηλικία είτε γεννήθηκαν ως πρόσφυγες εκτός της χώρας.

Ο παίκτης του NBA Βένιεν Γκαμπριέλ γεννήθηκε στο Σουδάν, αλλά η οικογένειά του κατέφυγε στην Αίγυπτο όταν αυτός ήταν μόλις δύο εβδομάδων. Αργότερα μετέβησαν στο Μάντσεστερ του Νιου Χάμσαϊρ, μια από τις πόλεις που βρήκαν άσυλο πολλοί από τους συμπαίκτες του.

Ο Νούνι Όμοτ γεννήθηκε σε σουδανικό καταυλισμό προσφύγων στην Κένυα πριν μετακομίσει αργότερα στη Μινεσότα, ενώ ο Kacuol Jok γεννήθηκε στο Σουδάν προτού η οικογένειά του καταφύγει στην Ουγκάντα, καθώς τόσο ο παππούς όσο και ο πατέρας του σκοτώθηκαν σε εμφύλιους πολέμους. Τελικά, μετακόμισε στο Ντε Μόιν της Αϊόβα και αργότερα πρωταγωνίστησε στο Πανεπιστήμιο της Αϊόβα.

Ένα από τα ανερχόμενα ταλέντα της χώρας είναι ο 17χρονος σήμερα Καμάν Μαλουάχ, ο οποίος ήταν πρόσφυγας που ζούσε στην Ουγκάντα, όταν ανακάλυψαν το ταλέντο του. Ο Μαλουάχ εντάχθηκε στην Ακαδημία του NBA Africa στη Σενεγάλη το 2019, και μέχρι πρότινος έπαιζε για την ομάδα Basketball Africa League City Oilers. Δεδομένου του ταλέντου του, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι έχει ήδη μια θέση στο κολέγιο και αναμένεται να ενταχθεί στο Πανεπιστήμιο Duke αυτό το φθινόπωρο.

Αντίστοιχα, ο Μπυλ Κουόλ μετακόμισε στην Αυστραλία όταν ήταν εννέα ετών. Ο ίδιος έχει παραδεχτεί πως έχει «ελάχιστες αναμνήσεις» ως παιδί, αλλά εξακολουθεί να διατηρεί στενούς δεσμούς με την περιοχή παρά το γεγονός ότι έφυγε πριν από σχεδόν 20 χρόνια.

Σε μια συνέντευξη, δε, που αποτυπώνει τη φιλοσοφία όλων των παικτών της Εθνικής και αποτελεί απόδειξη του ότι τα «Λαμπερά Αστέρια» έχουν γίνει φάρος ελπίδας για το έθνος, έχει δηλώσει: «Το έθνος μας δεν έχει συνήθως πολλές ευκαιρίες να γιορτάσει κάτι που μας ενώνει ως λαό. Αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι ότι η χώρα μας, στο σύνολό της, θα μας δει στη διεθνή σκηνή, όχι ως μεμονωμένες οντότητες που μοιραζόμαστε μια στιγμή με μερικούς από τους μεγαλύτερους αθλητές στον κόσμο, αλλά ως έθνος, το όνομα της χώρας μας θα ακουστεί διεθνώς.

Άλλωστε, πέρα από τους στόχους του Ντενγκ και της ομοσπονδίας για ανάπτυξη του μπάσκετ κα βοήθεια προς τη νεολαία να κυνηγήσει τα όνειρά της παίζοντας στο υψηλότερο επίπεδο, ύψιστη προτεραιότητα αποτελεί η οικοδόμηση του έθνους. «Να μιλήσουμε για τις δυνατότητες που έχει το Νότιο Σουδάν όχι μόνο στο μπάσκετ, αλλά σε κάθε τομέα της ζωής». Και στην προσπάθεια αυτή, η εθνική ομάδα έχει ήδη κατακτήσει το χρυσό μετάλλιο στους επερχόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες.