ΣΤΙΒΟΣ ΚΑΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ – ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΟΥΜΕ

Αν οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι ο βασιλιάς των αθλητικών γεγονότων, τότε ο στίβος είναι αναμφισβήτητα ο βασιλιάς των Ολυμπιακών αγώνων. Διεξάγεται ανελλιπώς από το 1896 και υπήρξε πάντοτε ο απόλυτος πρωταγωνιστής σε κάθε διοργάνωση. Ο στίβος είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την αναβίωση των αγώνων, ενώ η ποικιλία αλλά και η διαφορετικότητα των αγωνισμάτων του, τον καθιστούν θεαματικό με πολλούς τρόπους και ελκυστικό στο σύνολό του για τους λάτρεις του αθλητισμού.

Φέτος στο Παρίσι, το πρόγραμμα του στίβου ξεκινάει την 1η Αυγούστου και θα ολοκληρωθεί στις 11, καλύπτοντας συνολικά ένα δεκαήμερο. Το NEWS 24/7 παρουσιάζει ένα αφιέρωμα, μέσα στο οποίο μπορείτε να διαβάσετε την ιστορία του στίβου, τα αγωνίσματα ανδρών και γυναικών, τα αγωνίσματα που έχουν αφαιρεθεί από το ολυμπιακό πρόγραμμα, τις κυρίαρχες χώρες στις 29 προηγούμενες διοργανώσεις, τις μεγάλες μορφές των αγώνων, τα ελληνικά μετάλλια και το φετινό πρόγραμμα όλων των αγωνισμάτων.

Ο ΣΤΙΒΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ

Ο στίβος έχει ιστορία που πλησιάζει τις τρεις χιλιετίες. Τα περισσότερα από τα σύγχρονα αγωνίσματα προέρχονται είτε απευθείας από εκείνα των (Ολυμπιακών) αγώνων της αρχαιότητας, είτε είναι παραλλαγές τους. Η παράδοση λοιπόν τόσων αιώνων έχει προσδώσει μια μοναδική αίγλη στον “βασιλιά”, όπως τον αποκαλέσαμε, των σύγχρονων αγώνων, κάτι που έκανε τον στίβο να έχει ένα πολύ μεγάλο πλεονέκτημα στο θυμικό των φιλάθλων έναντι των περισσότερων άλλων ολυμπιακών αγωνισμάτων.

Ακόμα και εκείνα τα αθλήματα που επίσης προέρχονται από την αρχαία Ελλάδα, όπως η πάλη και η πυγμαχία, δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να συγκριθούν σε δημοφιλία με τον στίβο. Ο κυριότερος λόγος είναι αυτό που αναφέραμε στον πρόλογο: η ποικιλία των αγωνισμάτων που μπορεί να καλύψει πολλά διαφορετικά γούστα, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα, όπου η μόνη διαφορά είναι τα στιλ και οι κατηγορίες βάρους.

Εκεί λοιπόν που υπερτερεί ο “βασιλιάς”, είναι η πολύ μεγάλη γκάμα, αλλά και το γεγονός ότι τα αγωνίσματα διεξάγονται μέσα σε ένα μεγάλο, ανοιχτό στάδιο και όχι σε ένα μικρότερο, κλειστό γυμναστήριο. Η μεγαλοπρέπεια συμβαδίζει με τον στίβο και για έναν ακόμα λόγο. Το πρεστίζ των παγκόσμιων ρεκόρ που επιτυγχάνονται σε αυτόν, είναι μεγαλύτερο από οποιαδήποτε επίδοση άλλου αθλήματος (εξαιρώντας την κολύμβηση, που έτσι κι αλλιώς πάντως, καταλαμβάνει το δεύτερο “σκαλί” του ενδιαφέροντος).

Από τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 στην Αθήνα, είχαμε αγωνίσματα στον στίβο. Αρκετά όμως από αυτά, δεν υπάρχουν πλέον, αφού έχουν αφαιρεθεί σταδιακά από το ολυμπιακό πρόγραμμα. Φέτος θα διεξαχθούν 48 συνολικά αγωνίσματα, ενώ για πρώτη φορά θα υπάρχει ο ίδιος αριθμός αγωνισμάτων σε άνδρες και γυναίκες (23), συν τα δυο μικτά αγωνίσματα (μικτός Μαραθώνιος αγώνας βάδην & μικτή σκυταλοδρομία 4 Χ 400 μ.).

Τα 24 ανδρικά αγωνίσματα, έτσι όπως τα ξέραμε μέχρι σήμερα, δεν έχουν αλλάξει από τους αγώνες του 1956 στη Μελβούρνη, με μοναδικές δυο εξαιρέσεις α) την μη διεξαγωγή των 50 χιλιομέτρων βάδην το 1976 στο Μόντρεαλ και β) την πλήρη κατάργηση του συγκεκριμένου αγωνίσματος από φέτος και την αντικατάστασή του από τον μικτό Μαραθώνιο αγώνα βάδην. Τα αγωνίσματα των γυναικών μπήκαν στο πρόγραμμα το 1928, στους αγώνες του Άμστερνταμ και σήμερα, στην τελική τους μορφή, είναι 23, τα ίδια με εκείνα των ανδρών, με δυο διαφορές (τα 110 μ. με εμπόδια των ανδρών είναι 100 μ. με εμπόδια στις γυναίκες και το δέκαθλο των ανδρών είναι έπταθλο στις γυναίκες).

Σε ό,τι αφορά τα μικτά αγωνίσματα, η μικτή σκυταλοδρομία 4×400 μ., το πρώτο αγώνισμα στην ιστορία του στίβου όπου μετείχαν από κοινού και τα δυο φύλα, έκανε την παρθενική της παρουσία στο ολυμπιακό πρόγραμμα πριν τρία χρόνια, στο Τόκιο, με την Πολωνική ομάδα να παίρνει το χρυσό μετάλλιο, την Δομινικανή Δημοκρατία το ασημένιο και τις ΗΠΑ το χάλκινο. Από φέτος, στο Παρίσι, θα έχουμε ένα ακόμα μικτό αγώνισμα, τον μικτό Μαραθώνιο αγώνα βάδην, με έναν αθλητή και μια αθλήτρια, που θα πρέπει να καλύψουν την απόσταση του Μαραθωνίου (42.195 μ.) ως εξής: αθλητής 11.45 χλμ, αθλήτρια 10 χλμ, αθλητής 10 χλμ και αθλήτρια 10.745 χλμ.

Μια ακόμα σημαντική αλλαγή που θα ισχύσει από τους φετινούς Ολυμπιακούς Αγώνες, είναι ο επαναληπτικός γύρος (repechage-round) σε όλα τα δρομικά αγωνίσματα από τα 200 μ. μέχρι και τα 1500 μ., καθώς και στα εμπόδια (110 μ., 100 μ. & 400 μ.). Οι αθλητές και οι αθλήτριες που δεν προκρίθηκαν αυτόματα από τις προκριματικές σειρές, θα έχουν μια δεύτερη ευκαιρία για να διεκδικήσουν την είσοδό τους στα ημιτελικά μέσα από αυτόν τον γύρο και όχι με βάση τους καλύτερους χρόνους που ίσχυε μέχρι τώρα.

Ανακεφαλαιώνοντας, έχουμε συνολικά 48 αγωνίσματα (23+23+2), τα οποία μοιράζονται μέσα σε ένα έντεκα ημέρες (στο Παρίσι, από 1 μέχρι 11 Αυγούστου). Οι αγώνες του στίβου θα φιλοξενηθούν στο “Stade de France” (χωρητικότητας 77.000 θεατών), εκτός από τον Μαραθώνιο που θα έχει εκκίνηση στο Hôtel-de-Ville (το Δημαρχείο της γαλλικής πρωτεύουσας) και τερματισμό στο Les Invalides (Μέγαρο των Απομάχων) και του βάδην που θα διεξαχθεί στην Pont d’Iéna (Γέφυρα της Ιένας). Ας δούμε τώρα πώς χωρίζονται τα αγωνίσματα του στίβου ανάλογα με τα χαρακτηριστικά τους.

ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΤΙΒΟΥ & ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ 

Τα αγωνίσματα του στίβου είναι γνωστά και ως κλασικός αθλητισμός, αφού όπως είπαμε, τα περισσότερα από αυτά έχουν τη ρίζα τους σε ανάλογα αγωνίσματα της κλασικής αρχαιότητας (στάδιο, δίαυλος, δόλιχος, άλμα, δισκοβολία, ακόντιο, πένταθλο κλπ). Ο υπεύθυνος φορέας για τον στίβο σε παγκόσμια κλίμακα είναι η World Athletics (πρώην IAAF, δηλαδή International Association of Athletics Federations), ενώ για την Ελλάδα ο ΣΕΓΑΣ (Σύνδεσμος Ελληνικών Γυμναστικών Αθλητικών Σωματείων).

Ο στίβος έχει μια μοναδική ποικιλία, μεγαλύτερη από οποιοδήποτε άλλο ολυμπιακό άθλημα. Μπορούμε να τον χωρίσουμε σε τρεις βασικές κατηγορίες, που η καθεμία χαρακτηρίζει την ταυτότητά των αγωνισμάτων που ανήκουν σε αυτή. Έχουμε λοιπόν τους δρόμους, τα άλματα και τις ρίψεις.

Α. ΤΑ ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΔΡΟΜΩΝ χωρίζονται με τη σειρά τους ως εξής:

– Δρόμοι Ταχύτητας: τα 100 μ., τα 200 μ., τα 400 μ., τα 110 μ. εμπόδια (100 στις γυναίκες), τα 400 μ. εμπόδια, καθώς και οι σκυταλοδρομίες, δηλαδή τα 4×100 μ. και τα 4×400 μ.
– Δρόμοι Ημιαντοχής: τα 800 μ. και τα 1.500 μ.
– Δρόμοι Αντοχής: τα 5 και τα 10 χιλιόμετρα, τα 3 χιλιόμετρα στιπλ, ο Μαραθώνιος και το βάδην (20 χλμ).

Β. ΤΑ ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΛΜΑΤΩΝ χωρίζονται με τη σειρά τους ως εξής:

– Οριζόντια άλματα: το άλμα σε μήκος και το άλμα τριπλούν
– Κάθετα άλματα: το άλμα σε ύψος και το άλμα επί κοντώ

Γ. ΤΑ ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΡΙΨΕΩΝ δεν έχουν υποκατηγορίες και είναι η σφαιροβολία, ο ακοντισμός, η δισκοβολία και η σφυροβολία.

Δ. ΤΑ ΣΥΝΘΕΤΑ ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ είναι ένας συνδυασμός όλων των παραπάνω, το δέκαθλο δηλαδή για τους άντρες και το έπταθλο για τις γυναίκες, αφού μέσα σε ένα διήμερο οι αθλητές και οι αθλήτριες που παίρνουν μέρος σε αυτά, καλούνται να αγωνιστούν σε δρόμους, άλματα και ρίψεις. Πρόκειται σαφώς για τα δυο πιο δύσκολα αγωνίσματα του στίβου, γι’ αυτό και είναι γνωστά ως τα αγωνίσματα των “υπεραθλητών” και των “υπεραθλητριών”.

ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΤΙΒΟΥ ΠΟΥ ΕΞΑΦΑΝΙΣΤΗΚΑΝ

Είναι πολλά τα αγωνίσματα του στίβου που πλέον έχουν αφαιρεθεί από το ολυμπιακό πρόγραμμα. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία πρόκειται για αγωνίσματα των ανδρών και αυτό είναι φυσιολογικό αφού τα περισσότερα από αυτά υπήρχαν στις πρώτες διοργανώσεις, όταν δηλαδή οι γυναίκες δεν είχαν ακόμα δικαίωμα συμμετοχής. Συνολικά δεν υπάρχουν πλέον 35 αγωνίσματα, 31 ανδρικά και 4 γυναικεία. Όλα αυτά τα αγωνίσματα που καταργήθηκαν, ήταν παρόμοια με τα σημερινά, με κάποιες μικρές ή μεγαλύτερες διαφορές. Ας τα θυμηθούμε:

Α. ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΑΝΔΡΩΝ

– Ταχύτητες: 60 μ., 200 μ. με εμπόδια, σκυταλοδρομία 1600 μ. (200+200+400+800)
– Αντοχή: 2.500 μ. στιπλ, 2.590 μ. στιπλ, 3.200 μ. στιπλ, 4.000 μ. στιπλ, 5 μίλια, 3.000 μ. βάδην, 3.500 μ. βάδην, 10 χλμ βάδην, 10 μίλια βάδην, 50 χλμ βάδην
– Δρόμοι ομάδων: 3.000 μ. ομαδικό, 5.000 μ. ομαδικό, 3 μίλια ομαδικό, 4 μίλια ομαδικό
– Ανώμαλος δρόμος: ατομικός αγώνας, ομαδικός αγώνας
– Σύνθετα αγωνίσματα: τρίαθλο, πένταθλο, all-around
– Άλματα: μήκος άνευ φοράς, ύψος άνευ φοράς, τριπλούν άνευ φοράς
– Ρίψεις: ρίψη βάρους 56 λιβρών (25.4 κιλών), σφαίρα με δυο χέρια, ελληνική δισκοβολία, δίσκος με δυο χέρια, ακόντιο ελεύθερου στιλ, ακόντιο με δύο χέρια

Από τα 31 αυτά αγωνίσματα που έχουν καταργηθεί, αν εξαιρέσουμε μόνο τα 10 και τα 50 χιλιόμετρα βάδην, όλα τα υπόλοιπα υπήρχαν στο ολυμπιακό πρόγραμμα το αργότερο μέχρι τη διοργάνωση του 1924, στο Παρίσι. Τα περισσότερα, δε, από αυτά, δεν είχαν πάνω από δυο, το πολύ τρεις παρουσίες. Τα 10 χλμ βάδην “επέζησαν” μέχρι το 1952 στο Ελσίνκι και τα 50 χλμ βάδην μέχρι το 2021 στο Τόκιο. Από εκεί και μετά, δηλαδή από το 1956 και την Μελβούρνη, παρέμειναν όλα τα αγωνίσματα που γνωρίζουμε μέχρι και σήμερα, χωρίς καμία άλλη προσθήκη, αλλαγή ή αφαίρεση (πέραν της κατάργησης, όπως ήδη αναφέραμε, από φέτος, των 50 χλμ βάδην). Ας δούμε τώρα και τα αντίστοιχα των γυναικών.

Β. ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

Στην περίπτωση των τεσσάρων γυναικείων αγωνισμάτων, η κατάργησή τους είχε να κάνει απλά και μόνο με την εξέλιξή τους. Δηλαδή, σταμάτησαν τα 80 μ. με εμπόδια και συνεχίστηκαν ως 100 μ. με εμπόδια, το πένταθλο αντικαταστάθηκε από το έπταθλο, τα 10 χλμ βάδην έγιναν 20 και τα 3.000 μ. αντοχής μετά από κάποια χρόνια έγιναν 3000 μ. με φυσικά εμπόδια (στιπλ). Συνοπτικά λοιπόν έχουμε:

– Ταχύτητες: 80 μ. με εμπόδια
– Αντοχή: 3.000 μ, 10 χλμ βάδην
– Σύνθετα αγωνίσματα: πένταθλο

Σε αντίθεση πάντως με το πρόγραμμα των αγωνισμάτων του στίβου των ανδρών, που παγιώθηκε πριν εξήντα χρόνια (1956), το γυναικείο άργησε και μάλιστα πολύ. Τα αγωνίσματα μέχρι και την Βαρκελώνη (1992), ήταν μόλις 17. Το 1996 στην Ατλάντα προστέθηκαν τα 5.000 μ. και το τριπλούν και έτσι φτάσαμε στα 19. Το 2000 στο Σίδνεϊ μπήκαν στο πρόγραμμα τα 20 χλμ βάδην, το άλμα επί κοντώ και η σφυροβολία, άρα είχαμε 22 αγωνίσματα. Η λίστα ολοκληρώθηκε το 2008 στο Πεκίνο με την προσθήκη των 3.000 μ. στιπλ.

ΟΙ ΚΥΡΙΑΡΧΟΙ ΤΟΥ ΣΤΙΒΟΥ / ΧΩΡΕΣ & ΑΘΛΗΤΕΣ

Όταν μιλάμε για στίβο στους Ολυμπιακούς αγώνες, μια είναι η χώρα που κυριαρχεί απόλυτα από το 1896 μέχρι και σήμερα σε ό,τι αφορά τα μετάλλια. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι μακράν στην πρώτη θέση των χρυσών, των ασημένιων και των χάλκινων μεταλλίων, άρα φυσικά και στην κορυφή του συνολικού αριθμού. Οι ΗΠΑ είναι η μοναδική χώρα με τριψήφιο αριθμό μεταλλίων και στις τρεις κατηγορίες, κάτι που δεν έχει πετύχει κανείς άλλος μέχρι σήμερα (και θα πρέπει να περάσουν ακόμα αρκετές διοργανώσεις για να συμβεί).

Οι Αμερικανοί έχουν κατακτήσει 344 χρυσά, κάτι που αντιστοιχεί στο 33,5% επί των συνολικών 1027 χρυσών που έχουν δοθεί στους νικητές των αγωνισμάτων του στίβου σε ολόκληρη την ιστορία των Ολυμπιακών αγώνων. Οι ΗΠΑ έχουν κατακτήσει συνολικά 827 μετάλλια (344 χρυσά, 269 ασημένια & 214 χάλκινα), αριθμός που αντιστοιχεί στο 27% του συνόλου των μεταλλίων του στίβου στις 29 διοργανώσεις. Από τους αριθμούς αυτούς και μόνο, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι οι ΗΠΑ είναι έξω και πέρα από κάθε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη χώρα. Τί γίνεται όμως στη συνέχεια της λίστας;

Όπως ήταν αναμενόμενο, ακολουθεί στη δεύτερη θέση η Σοβιετική Ένωση, η οποία όμως θα “κινδυνεύσει” στο άμεσο μέλλον από τη Μεγάλη Βρετανία, η οποία έτσι κι αλλιώς την έχει ήδη ξεπεράσει στο σύνολο των μεταλλίων (210-193). Οι Σοβιετικοί απέχουν ακόμα 9 χρυσά από τους Βρετανούς (64-55), οι οποίοι όμως θα συνεχίσουν να κλείνουν την ψαλίδα, μέχρι κάποια στιγμή να περάσουν αυτοί στη δεύτερη θέση όλων των εποχών. Εκτός από την πρώτη τριάδα, υπάρχουν τρεις ακόμη χώρες με τριψήφιο συνολικό αριθμό μεταλλίων, η Φινλανδία (48 χρυσά-114 σύνολο), η (πρώην) Ανατολική Γερμανία (38-109) και η Κένυα (34-106).

Τη δεκάδα συμπληρώνουν η Πολωνία (29-66), η Τζαμάικα (26-87), η Ιταλία (24-65) και η Αιθιοπία (23-58). Η Ελλάδα βρίσκεται στην 25η θέση (8 χρυσά-30 σύνολο), ενώ στη λίστα υπάρχουν 103 χώρες, η καθεμία εκ των οποίων έχει κερδίσει τουλάχιστον ένα μετάλλιο σε αγώνισμα στίβου στις προηγούμενες 29 διοργανώσεις. Η χώρα μας έχει μαζέψει την πλειοψηφία των μεταλλίων της στις δυο διοργανώσεις που φιλοξένησε (1896 & 2004) και βρίσκεται πάνω από μεγάλες δυνάμεις του αθλητισμού, όπως η Ιαπωνία, η Βραζιλία και η Ισπανία.

Είδαμε τις ομαδικές στατιστικές, ας περάσουμε τώρα στις ατομικές. Ο αθλητής με τα περισσότερα ολυμπιακά μετάλλια στον στίβο (τόσο χρυσά, όσο και στο σύνολο) είναι ο μεγάλος Πάαβο Νούρμι, ένας από τους “ιπτάμενους Φινλανδούς”, όπως είχε ονομαστεί εκείνη η τρομερή γενιά των Φινλανδών δρομέων που κυριάρχησε στις μεσαίες και μεγάλες αποστάσεις στη δεκαετία του ’10 και (κυρίως) του ’20. Ο Νούρμι κατέκτησε 12 μετάλλια (9 χρυσά & 3 ασημένια) σε τρεις διοργανώσεις (Αμβέρσα, Παρίσι & Άμστερνταμ), ρεκόρ που παραμένει ακατάρριπτο μέχρι σήμερα και φαντάζει πολύ δύσκολο να σπάσει στο μέλλον. Ακολουθεί η λίστα με την πρώτη ενδεκάδα αθλητών/αθλητριών με τα περισσότερα χρυσά ολυμπιακά μετάλλια:

• Πάαβο Νούρμι (Φινλανδία): 9 χρυσά (δρόμοι αντοχής)
• Καρλ Λιούις (ΗΠΑ): 9 χρυσά (σπριντ, μήκος & 4×100)
• Ρέι Γιούρι (ΗΠΑ): 8 χρυσά (άλματα)
• Γιουσέιν Μπολτ (Τζαμάικα): 8 χρυσά (σπριντ & 4×100)
• ‘Αλισον Φίλιξ (ΗΠΑ): 7 χρυσά (σπριντ, 4×100 & 4×400)
• Βίλε Ρίτολα (Φινλανδία): 5 χρυσά (δρόμοι αντοχής)
• Ελέιν Τόμπσον Χέρα (Τζαμάικα): 5 χρυσά (σπριντ & 4×100)
• Έβελιν Άσφορντ (ΗΠΑ): 4 χρυσά (σπριντ & 4×100)
• Χάνες Κολεμάινεν (Φινλανδία): 4 χρυσά (δρόμοι αντοχής)
• Μελ Σέπαρντ (ΗΠΑ): 4 χρυσά (δρόμοι ημιαντοχής)
• Εμίλ Ζάτοπεκ (Τσεχοσλοβακία): 4 χρυσά (δρόμοι αντοχής)

Όπως βλέπουμε, από αυτή την πρώτη ενδεκάδα, οι πέντε είναι σπρίντερ (Λιούις, Μπολτ, Φίλιξ, Τόμπσον Χέρα & Άσφορντ), οι τρεις Φινλανδοί (Νούρμι, Ρίτολα & Κολεμάινεν) και ο Ζάτοπεκ δρομείς μεγάλων αποστάσεων, ο Σέπαρντ δρομέας ημιαντοχής και ο Γιούρι άλτης (μήκους, τριπλούν και ύψους). Αν τώρα φτιάξουμε τη λίστα με κριτήριο όχι τα χρυσά μετάλλια, αλλά το σύνολο, η πρώτη ενδεκάδα έχει ως εξής:

• Πάαβο Νούρμι (Φινλανδία): 9-3-0 (12)
• Άλισον Φίλιξ (ΗΠΑ): 7-3-1 (11)
• Καρλ Λιούις (ΗΠΑ): 9-1-0 (10)
• Μαρλίν Ότι (Τζαμάικα): 0-3-6 (9)
• Ρέι Γιούρι (ΗΠΑ): 8-0-0 (8)
• Γιουσέιν Μπολτ (Τζαμάικα): 8-0-0 (8)
• Βίλε Ρίτολα (Φινλανδία): 5-3-0 (8)
• Σέλι Αν Φρέιζερ Πράις (Τζαμάικα): 3-4-1 (8)
• Βερόνικα Κάμπελ Μπράουν (Τζαμάικα): 3-3-2 (8)
• Ιρένα Σεβίνσκα (Πολωνία): 3-2-2 (7)
• Σίρλεϊ Στρίκλαντ (Αυστραλία): 3-1-3 (7)

Αυτά και με τις ατομικές στατιστικές. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, ο Κωστής Τσικλητήρας είναι ο αθλητής με τα περισσότερα ολυμπιακά μετάλλια στον στίβο, τέσσερα τον αριθμό (1 χρυσό, 2 ασημένια και 1 χάλκινο). Την πρώτη τριάδα συμπληρώνουν η Αναστασία Κελεσίδου (2 ασημένια) και η Μιρέλα Μανιάνι (1 ασημένιο και 1 χάλκινο).

ΣΤΙΒΟΣ & ΟΑ: ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΕΤΑΛΛΙΑ 

Η Ελλάδα έχει συμμετάσχει σε όλους τους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες, από το 1896 μέχρι και σήμερα. Στις 29 προηγούμενες διοργανώσεις, έχουν κατακτηθεί 121 μετάλλια, τα περισσότερα εκ των οποίων (30) από αθλητές και αθλήτριες του στίβου. Κορυφαίος όλων είναι φυσικά ο θρύλος από την Πύλο, ο μεγάλος Κωνσταντίνος Τσικλητήρας, που πήρε τέσσερα μετάλλια, δυο ασημένια το 1908 στο Λονδίνο και ένα χρυσό και ένα χάλκινο το 1912 στη Στοκχόλμη. Από τον Σπύρο Λούη το 1896 μέχρι τον Μίλτο Τεντόγλου το 2021, η Ελλάδα έχει κατακτήσει στα αγωνίσματα του στίβου, 8 χρυσά μετάλλια, 12 ασημένια και 10 χάλκινα.

Από αυτά τα 30 μετάλλια, οι άντρες έχουν κερδίσει τα 19 (4-6-9) και οι γυναίκες τα 11 (4-6-1). Τα χρυσά πάντως είναι μοιρασμένα (4-4). Ο πρώτος Έλληνας αθλητής που κατέκτησε ολυμπιακό μετάλλιο ήταν ο Παναγιώτης Παρασκευόπουλος. Συνέβη στις 6 Απριλίου του 1896, στον τελικό της δισκοβολίας και το χρώμα ήταν ασημένιο. Από την άλλη μεριά, η πρώτη Ελληνίδα με ολυμπιακό μετάλλιο ήταν η Βούλα Πατουλίδου, με το χρυσό στην αξέχαστη κούρσα των 100 μέτρων με εμπόδια το 1992 στη Βαρκελώνη. Στη λίστα που ακολουθεί, μπορείτε να δείτε όλα τα ελληνικά μετάλλια στους Ολυμπιακούς αγώνες στα αγωνίσματα του στίβου (αθλητής/αθλήτρια, αγώνισμα, διοργάνωση).

Α. ΤΑ 8 ΧΡΥΣΑ ΜΕΤΑΛΛΙΑ

• Σπύρος Λούης – Μαραθώνιος – Αθήνα 1896
• Κωστής Τσικλητήρας – Μήκος άνευ φοράς – Στοκχόλμη 1912
• Βούλα Πατουλίδου – 100 μ. εμπόδια – Βαρκελώνη 1992
• Κώστας Κεντέρης – 200 μ. – Σίδνεϊ 2000
• Αθανασία Τσουμελέκα – 20 χλμ βάδην – Αθήνα 2004
• Φανή Χαλκιά – 400 μ. εμπόδια – Αθήνα 2004
• Κατερίνα Στεφανίδη – Άλμα επί κοντώ – Ρίο 2016
• Μίλτος Τεντόγλου – Άλμα εις μήκος – Τόκιο 2020

Β. ΤΑ 12 ΑΣΗΜΕΝΙΑ ΜΕΤΑΛΛΙΑ

• Παναγιώτης Παρασκευόπουλος – Δισκοβολία – Αθήνα 1896
• Μιλτιάδης Γκούσκος – Σφαιροβολία – Αθήνα 1896
• Χαρίλαος Βασιλάκος – Μαραθώνιος – Αθήνα 1896
• Μιχάλης Δώριζας – Ακοντισμός – Λονδίνο 1908
• Κωστής Τσικλητήρας – Μήκος άνευ φοράς – Λονδίνο 1908
• Κωστής Τσικλητήρας – Ύψος άνευ φοράς – Λονδίνο 1908
• Νίκη Μπακογιάννη – Άλμα εις ύψος – Ατλάντα 1996
• Κατερίνα Θάνου – 100 μ. – Σίδνεϊ 2000
• Τασούλα Κελεσίδου – Δισκοβολία – Σίδνεϊ 2000
• Μιρέλα Μανιάνι – Ακοντισμός – Σίδνεϊ 2000
• Τασούλα Κελεσίδου – Δισκοβολία – Αθήνα 2004
• Πηγή Δεβετζή – Άλμα τριπλούν – Αθήνα 2004

Γ. ΤΑ 10 ΧΑΛΚΙΝΑ ΜΕΤΑΛΛΙΑ

• Ευάγγελος Δαμάσκος – Άλμα επί κοντώ – Αθήνα 1896
• Γιάννης Θεοδωρόπουλος – Άλμα επί κοντώ – Αθήνα 1896
• Δημήτριος Γολέμης – 800 μ. – Αθήνα 1896
• Σωτήρης Βερσής – Δισκοβολία – Αθήνα 1896
• Γεώργιος Παπασιδέρης – Σφαιροβολία – Αθήνα 1896
• Ιωάννης Περσάκης – Άλμα τριπλούν – Αθήνα 1896
• Νικόλαος Γεωργαντάς – Δισκοβολία – Σεντ Λούις 1904
• Κωστής Τσικλητήρας – Ύψος άνευ φοράς – Στοκχόλμη 1912
• Γεώργιος Ρουμπάνης – Άλμα επί κοντώ – Μελβούρνη 1956
• Μιρέλα Μανιάνι – Ακοντισμός – Αθήνα 2004

ΜΕΓΑΛΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ ΣΤΙΒΟΥ ΣΤΟΥΣ ΟΑ

– Πάαβο Νούρμι (Φινλανδία)
Ο “ιπτάμενος Φινλανδός” θεωρείται ένας από τους κορυφαίους δρομείς μεσαίων και μεγάλων αποστάσεων στην ιστορία των Ολυμπιακών αγώνων. Υπήρξε ο απόλυτος κυρίαρχος όχι μόνο των χρυσών μεταλλίων αλλά και των παγκόσμιων ρεκόρ στη δεκαετία του ’20. Είναι ο αθλητής με τα περισσότερα ολυμπιακά μετάλλια στην ιστορία του στίβου (9 χρυσά και 3 ασημένια) και συνολικά δεύτερος σε όλα τα αθλήματα στα χρυσά (στην ίδια θέση με την Λαρίσα Λατίνινα, τον Καρλ Λιούις και τον Μαρκ Σπιτς), πίσω μόνο από τα 23 του Μάικλ Φελπς.

Πήρε μέρος σε τρεις Ολυμπιακούς Αγώνες, το 1920 στην Αμβέρσα (3 χρυσά & 1 ασημένιο), το 1924 στο Παρίσι (5 χρυσά) και το 1928 στο Άμστερνταμ (1 χρυσό και 2 ασημένια). Το 1932 δεν του επετράπη η συμμετοχή στους Ολυμπιακούς του Λος Άντζελες, γιατί θεωρήθηκε επαγγελματίας, επειδή είχε πάρει κάποια χρήματα σε αγώνες στη Γερμανία, έναν χρόνο νωρίτερα. Το 1952 άναψε την ολυμπιακή φλόγα στους αγώνες της πατρίδας του, στο Ελσίνκι.

– Τζέσι Όουενς (ΗΠΑ)
Ο Όουενς παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα σύμβολα όχι μόνο του στίβου, αλλά του αθλητισμού γενικότερα. Η “σφαίρα του Οχάιο”, όπως ήταν το παρατσούκλι του, διέπρεψε στα σπριντ και το μήκος και το 1935, σε ένα μίτινγκ στο Μίσιγκαν, πέτυχε κάτι που δεν έχει επαναληφθεί μέχρι σήμερα. Σε λιγότερο από μια ώρα, κατέρριψε τρία παγκόσμια ρεκόρ και ισοφάρισε ένα τέταρτο! Το κατόρθωμά του αυτό έχει μείνει γνωστό ως “τα κορυφαία 45 λεπτά στην ιστορία του αθλητισμού”. Όμως έναν χρόνο αργότερα, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου, πέτυχε έναν ακόμα μεγαλύτερο άθλο.

Μπροστά στον ίδιο τον Αδόλφο Χίτλερ και την καλοστημένη του προπαγάνδα, ταπείνωσε τον μύθο της ανωτερότητας της άρειας φυλής, κατακτώντας 4 χρυσά μετάλλια στα 100, στα 200, στο μήκος και την μικρή σκυταλοδρομία. Μετά τους αγώνες, αποφάσισε να αγωνιστεί με οικονομικά ανταλλάγματα, όμως οι υπεύθυνοι της αμερικανικής ομοσπονδίας του αφαίρεσαν αμέσως την άδεια του ερασιτέχνη, τερματίζοντας στην ουσία την καριέρα του.

– Φάνι Μπλάνκερς Κουν (Ολλανδία)
Υπήρξε ένα από τα μεγαλύτερα πολύπλευρα ταλέντα στον στίβο, κάτι που φάνηκε από νεαρή ηλικία, όταν άρχισε να ασχολείται και να διακρίνεται σε πολλά αθλήματα. Πήρε μέρος σε ηλικία μόλις 18 ετών στους Ολυμπιακούς του 1936 στο Βερολίνο, αλλά δεν κατάφερε να κερδίσει κάποιο μετάλλιο. Στα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου συνέχισε την ενασχόλησή της με τον στίβο, πετυχαίνοντας παγκόσμια ρεκόρ σε οκτώ διαφορετικά αγωνίσματα. Παράλληλα έγινε μητέρα δυο παιδιών, κάτι που για τον ολλανδικό Τύπο σήμαινε το τέλος της καριέρας της. Όμως εκείνη δεν το έβαλε κάτω, πήρε την πρόκριση για τους Ολυμπιακούς του 1948 στο Λονδίνο (πρώτη μεταπολεμική διοργάνωση) και δηλώθηκε σε τέσσερα αγωνίσματα: 100 μ, 200 μ., 80 μ. εμπόδια και 4×100.

Στα 30 της χρόνια ήταν η μεγαλύτερη σε ηλικία από όλες τις αθλήτριες που συμμετείχαν, όμως αυτό δεν την εμπόδισε να κατακτήσει τέσσερα χρυσά μετάλλια (η πρώτη γυναίκα που πέτυχε κάτι τέτοιο σε Ολυμπιακούς Αγώνες και μάλιστα σε μια διοργάνωση). Αμέσως ο Τύπος της κόλλησε το προσωνύμιο “η ιπτάμενη νοικοκυρά” και η Μπλάνκερς Κουν έγινε η πιο δημοφιλής αθλήτρια των αγώνων. Επιστρέφοντας στην πατρίδα της, γνώρισε αποθεωτική υποδοχή. Κέρδισε 5 χρυσά μετάλλια σε Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα (συνολικά 8) και υπήρξε αρχηγός της ολλανδικής ομάδας στίβου από το 1958 έως το 1968. Το 1999 ψηφίστηκε από την IAAF ως “η κορυφαία αθλήτρια στίβου του 20ου αιώνα”. Πέθανε το 2004 σε ηλικία 85 ετών.

– Εμίλ Ζάτοπεκ (Τσεχοσλοβακία)
Ο άνθρωπος ατμομηχανή, όπως τον αποκαλούσαν, υπήρξε ένας από τους κορυφαίους δρομείς μεγάλων αποστάσεων στην ιστορία του στίβου και μια από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες του αθλητισμού. Γεννημένος στην Τσεχοσλοβακία και έχοντας ως πρότυπο τον Πάαβο Νούρμι, ο Ζάτοπεκ πήρε μέρος για πρώτη φορά σε Ολυμπιακούς αγώνες το 1948 στο Λονδίνο, όπου ήρθε πρώτος στα 10 χιλιόμετρα και δεύτερος στα 5 χλμ. Τέσσερα χρόνια αργότερα όμως, στους αγώνες του Ελσίνκι, κατέπληξε όλον τον κόσμο, πετυχαίνοντας κάτι μοναδικό.

Κατέκτησε τρία χρυσά μετάλλια, παίρνοντας διαδοχικές πρωτιές στα 5 χιλιόμετρα, στα 10 χιλιόμετρα και στον Μαραθώνιο, στον οποίο αποφάσισε να συμμετάσχει κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή. Πρόκειται φυσικά για ένα κατόρθωμα που δεν είχε ούτε προηγούμενο, ούτε επόμενο στην ιστορία των Ολυμπιακών αγώνων. Σήμα κατατεθέν του Ζάτοπεκ ήταν η έκφρασή του όταν έτρεχε, που έδινε όχι απλά την αίσθηση, αλλά τη σιγουριά ότι ήταν έτοιμος να καταρρεύσει. Ήταν παντρεμένος με την Τσεχοσλοβάκα ακοντίστρια Ντάνα Ζατόπκοβα, η οποία κέρδισε το χρυσό μετάλλιο το 1952 στο Ελσίνκι, μόλις μια ώρα μετά το χρυσό του συζύγου της στα 5 χιλιόμετρα.

– Αμπέμπε Μπικίλα (Αιθιοπία)
Ο Μπικίλα έχτισε τον δικό του μύθο στον Μαραθώνιο. Ο Αιθίοπας δρομέας έτρεξε για πρώτη φορά σε Ολυμπιακούς αγώνες το 1960 στη Ρώμη, μπαίνοντας στο αεροπλάνο την τελευταία στιγμή, για να αντικαταστήσει έναν τραυματία συναθλητή του. Η adidas, επίσημος προμηθευτής των αγώνων, δεν είχε παπούτσια στο δικό του νούμερο, έτσι ο Μπικίλα αποφάσισε να τρέξει ξυπόλητος. Τερμάτισε πρώτος με επίδοση 2:15:16.2, που ήταν νέο ολυμπιακό ρεκόρ. Τέσσερα χρόνια αργότερα, ήταν έτοιμος να υπερασπιστεί τον τίτλο του στο Τόκιο. Σαράντα ημέρες όμως πριν τους αγώνες, έκανε εγχείρηση σκωληκοειδίτιδας και όλα έδειχναν ότι δεν θα μπορούσε να τρέξει.

Ο ίδιος ξεκίνησε το τελευταίο στάδιο της προετοιμασίας του στο νοσοκομείο όπου ανάρρωνε μετά την επέμβαση. Κατέβαινε κρυφά τις νύχτες στο προαύλιο και έτρεχε μόνος του! Στο Τόκιο βρέθηκε τελικά στην εκκίνηση και τερμάτισε πρώτος, τέσσερα ολόκληρα λεπτά μπροστά από τον δεύτερο, ενώ η επίδοσή του (2:12:11.2) ήταν νέο παγκόσμιο ρεκόρ. Ο Μπικίλα έγινε έτσι ο πρώτος Μαραθωνοδρόμος που κέρδισε το ολυμπιακό χρυσό σε δυο συνεχόμενες διοργανώσεις. Το 1968 στο Μεξικό αναγκάστηκε να εγκαταλείψει, αφού εκτός από ένα σπασμένο μικρό οστό στο πόδι του πριν τους αγώνες, τραυματίστηκε στο γόνατο. Έναν χρόνο αργότερα έμεινε παραπληγικός μετά από αυτοκινητιστικό ατύχημα και τελικά πέθανε το 1973 σε ηλικία μόλις 41 ετών.

– Ιρένα Σεβίνσκα (Πολωνία)
Η Ιρένα Σεβίνσκα υπήρξε μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες στην ιστορία των Ολυμπιακών αγώνων. Στη διάρκεια της μεγάλης της καριέρας κέρδισε 7 ολυμπιακά μετάλλια, 3 χρυσά, 2 ασημένια και 2 χάλκινα. Η Πολωνέζα σπρίντερ είναι η μοναδική στην ιστορία του στίβου (σε άντρες και γυναίκες), που κατάφερε να πετύχει παγκόσμια ρεκόρ στα 100, στα 200 και στα 400 μέτρα! Πήρε μέρος σε πέντε ολυμπιακές διοργανώσεις, ξεκινώντας από το 1964 στο Τόκιο και ολοκληρώνοντας την παρουσία της το 1980 στη Μόσχα, τη μοναδική φορά που δεν κέρδισε κάποιο μετάλλιο.

Διακρίθηκε στα 100, τα 200 και τα 400, πήρε όμως μετάλλια και στο μήκος και στη σκυταλοδρομία 4×100. Τα τρία χρυσά μετάλλια που κέρδισε, συνοδεύτηκαν όλα από παγκόσμια ρεκόρ: το 1964 στη σκυταλοδρομία, το 1968 στα 200 μέτρα και το 1976 στα 400 μέτρα. Υπήρξε μέλος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής από το 1998 και πρόεδρος της Πολωνικής Ομοσπονδίας Στίβου από το 1997 μέχρι το 2009. Πέθανε τον Ιούνιο του 2018 στη Βαρσοβία σε ηλικία 72 ετών.

– Φλόρενς Γκρίφιθ Τζόινερ (ΗΠΑ)
Η Αμερικανίδα υπήρξε αθλήτρια του στίβου στα σπριντ και θεωρείται η ταχύτερη γυναίκα όλων των εποχών, αφού τα δυο παγκόσμια ρεκόρ που πέτυχε το 1988 στα 100 και τα 200 μ., δεν έχουν καταρριφθεί ακόμα, 36 ολόκληρα χρόνια μετά. Η Flo-Jo, όπως ήταν το παρατσούκλι της, είχε την πρώτη της επιτυχία το 1984 στο Λος Άντζελες, όταν πήρε το ασημένιο μετάλλιο στα 200 μ. Τρία χρόνια αργότερα, παντρεύτηκε τον Αλ Τζόινερ, χρυσό Ολυμπιονίκη στο τριπλούν το 1984 και την επόμενη χρονιά πήρε μέρος στα αμερικανικά trials για να διεκδικήσει την πρόκρισή της στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ. Εκεί, στην πρώτη κούρσα των προημιτελικών, η Γκρίφιθ Τζόινερ έσπασε τα χρονόμετρα και μαζί το παγκόσμιο ρεκόρ με επίδοση 10.49, πετυχαίνοντας την απίστευτη για το αγώνισμα βελτίωση των 0.27 εκατοστών του δευτερολέπτου!

Λίγους μήνες αργότερα, στη Σεούλ, και αφού πρώτα κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στα 100 μ. (10.54), πέτυχε ένα ακόμα παγκόσμιο ρεκόρ, αυτή τη φορά στον τελικό των 200 μ., με χρόνο 21.34 (βελτίωση κατά  0.37 εκ. του δευτερολέπτου). Κερδίζοντας και τη σκυταλοδρομία 4×100, η Αμερικανίδα έφτασε τα τρία χρυσά μετάλλια. Οι εκπληκτικοί της χρόνοι προκάλεσαν πολλές συζητήσεις περί χρήσης απαγορευμένων ουσιών, η ίδια όμως αρνήθηκε κάθε σχέση με το ντόπινγκ, ενώ πέρασε με επιτυχία 11 ελέγχους μέσα στο 1988, συν μια σειρά εξελιγμένων τεστ αντιντόπινγκ, που βγήκαν όλα καθαρά. Στη συνέχεια αποσύρθηκε από τους στίβους και απέτυχε να επανέλθει το 1996 λόγω μιας τενοντίτιδας. Σήμα κατατεθέν της ήταν τα μακριά, μήκους 15 εκατοστών, νύχια της, τα οποία στους Ολυμπιακούς έβαφε κόκκινα, άσπρα, μπλε και χρυσά. Η Γκρίφιθ πέθανε τον Σεπτέμβριο του 1998, σε ηλικία 38 ετών, ενώ κοιμόταν. Αιτία του θανάτου της ήταν η ασφυξία μετά από επιληπτική κρίση που οφειλόταν σε αιμαγγείωμα του εγκεφάλου.

– Καρλ Λιούις (ΗΠΑ)
Ο Καρλ Λιούις είναι ο δεύτερος αθλητής με τα περισσότερα ολυμπιακά μετάλλια στον στίβο (πίσω από τον Νούρμι). Ο Αμερικανός έχει κερδίσει 9 χρυσά και 1 ασημένιο, έχοντας τα ίδια χαρακτηριστικά με τον Όουενς, πρωταγωνιστής δηλαδή στα σπριντ και στο μήκος. Υπήρξε ο πρώτος αθλητής που κέρδισε τα 100 μέτρα δυο φορές σερί σε Ολυμπιακούς αγώνες (1984 & 1988) και μόλις ο δεύτερος στην ιστορία του στίβου (μετά τον δισκοβόλο Αλ Έρτερ) που κέρδισε 4 χρυσά στο ίδιο αγώνισμα σε 4 συνεχόμενους Ολυμπιακούς αγώνες (μήκος, 1984, 1988, 1992 & 1996).

Το 1984 στο Λος Άντζελες επανέλαβε τον άθλο του Όουενς, κερδίζοντας 4 χρυσά στα 100, στα 200, στο μήκος και την μικρή σκυταλοδρομία. Το 1988 στη Σεούλ πήρε χρυσά στα 100 και στο μήκος, ενώ ήρθε δεύτερος στα 200. Το 1992 στη Βαρκελώνη πήρε 2 ακόμα χρυσά, στο μήκος και στη σκυταλοδρομία και τέσσερα χρόνια αργότερα, στην Ατλάντα, ολοκλήρωσε την καριέρα του με ένα ακόμα χρυσό στο μήκος. Έχει μείνει θρυλική η μονομαχία του με τον Μάικ Πάουελ στον τελικό του μήκους του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος το 1991 στο Τόκιο, όπου και οι δυο βελτίωσαν το στοιχειωμένο ρεκόρ του Μπομπ Μπίμον (8.95 ο Πάουελ, 8.91 ο Λιούις). Ψηφίστηκε κορυφαίος αθλητής του 20ου αιώνα από τη ΔΟΕ.

– Γελένα Ισινμπάγιεβα (Ρωσία)
Η Ρωσίδα είναι η κορυφαία αθλήτρια του επί κοντώ στην ιστορία. Η “τσαρίνα των αιθέρων”, όπως την αποκαλούν (συγκρίνοντάς την με τον μεγάλο Σεργκέι Μπούμπκα), έχει κερδίσει δυο χρυσά ολυμπιακά μετάλλια, το 2004 στην Αθήνα και το 2008 στο Πεκίνο, τα οποία συνόδευσε με ισάριθμα παγκόσμια ρεκόρ. Το 2012 στο Λονδίνο, πρόσθεσε ένα ακόμα μετάλλιο, το χάλκινο, στη συλλογή της. Τον Ιούλιο του 2005 έγινε η πρώτη γυναίκα που πήδηξε 5 μέτρα, ενώ το 2009 έφτασε το παγκόσμιο ρεκόρ στα 5.06, επίδοση που συνεχίζει να είναι η κορυφαία μέχρι και σήμερα (στον κλειστό στίβο έχει πηδήξει 5.01).

Έχει καταρρίψει 30 φορές το παγκόσμιο ρεκόρ στον ανοιχτό (19) και τον κλειστό στίβο (11). Αποσύρθηκε από τους στίβους για να γεννήσει την κόρη της, επανήλθε το 2016 θέλοντας να διεκδικήσει ένα τρίτο χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο, όμως δυο μήνες πριν τη διοργάνωση, η IAAF απέκλεισε τη ρωσική ομάδα από όλους τους αγώνες στίβου μετά την αποκάλυψη ενός εκτεταμένου προγράμματος ντόπινγκ με κρατική χορηγία. Η ίδια πήρε την άδεια να αγωνιστεί στο Ρίο με τη σημαία των Ολυμπιακών Αγώνων, όμως αρνήθηκε, βάζοντας πρόωρο τέλος στην καριέρα της.

– Γιουσέιν Μπολτ (Τζαμάικα)
Ο Τζαμαϊκανός θεωρείται ο κορυφαίος σπρίντερ όλων των εποχών και τα επιτεύγματά του το αποδεικνύουν περίτρανα. Ο ύψους 1.95 μ. “lightning Bolt”, όπως ήταν το παρατσούκλι του, κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στις κούρσες των 100 μ. και των 200 μ. σε τρεις συνεχόμενες ολυμπιακές διοργανώσεις (Πεκίνο 2008, Λονδίνο 2012 & Ρίο 2016), κάτι που δεν έχει πετύχει ποτέ κανένας άλλος αθλητής στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων. Στο Λονδίνο και στο Ρίο πρόσθεσε ακόμα δυο χρυσά μετάλλια στη συλλογή του, με την πρώτη θέση στη σκυταλοδρομία 4×100, φτάνοντας συνολικά τα 8 (τρίτος στη λίστα, πίσω μόνο από τα 9 χρυσά των Νούρμι και Λιούις).

Έχει μέχρι σήμερα στην κατοχή του τα παγκόσμια ρεκόρ στα 100 μ., στα 200 μ. και στα 4×100. Στα 100 μέτρα βελτίωσε τρεις φορές την κορυφαία επίδοση, φτάνοντάς τη στο 9.58. Στα 200 μ. έσπασε το ρεκόρ του Μάικλ Τζόνσον (19.32) στους Ολυμπιακούς του Πεκίνου με 19.30 και έναν χρόνο αργότερα, στο Παγκόσμιο του Βερολίνου, το κατέβασε ακόμα περισσότερο, στο απίστευτο 19.19! Τέλος, στους Ολυμπιακούς του Λονδίνου, με την ομάδα 4×100 της Τζαμάικας, πέτυχε ένα ακόμη παγκόσμιο ρεκόρ με το σχεδόν εξωπραγματικό 36.84. Πήρε μέρος σε έξι Παγκόσμια Πρωταθλήματα (2007-2017) κερδίζοντας 11 χρυσά μετάλλια (14 συνολικά).

– Άλισον Φίλιξ (ΗΠΑ)
Θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε την Αμερικανίδα σπρίντερ, “βασίλισσα της σκυτάλης”. Και αυτό επειδή τα έξι από τα επτά χρυσά ολυμπιακά μετάλλια που κέρδισε στην καριέρα της, τα πήρε στις σκυταλοδρομίες 4×100 και 4×400. Το μοναδικό χρυσό της Φίλιξ σε ατομικό αγώνισμα, ήρθε στα 200 μ. στους Ολυμπιακούς του Πεκίνου (2008). Πέτυχε κάτι σπάνιο για αθλήτρια στίβου, να κερδίσει δηλαδή μετάλλια σε πέντε συνεχόμενες ολυμπιακές διοργανώσεις (Αθήνα, Πεκίνο, Λονδίνο, Ρίο & Τόκιο). Συγκέντρωσε συνολικά 11 μετάλλια (7-3-1) και κατέχει τρία άτυπα ρεκόρ: είναι η αθλήτρια στίβου με τα περισσότερα μετάλλια στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων, η μοναδική που έχει φτάσει στα 7 χρυσά και φυσικά η κορυφαία Αμερικανίδα αθλήτρια στίβου στο σύνολο, σε άντρες και γυναίκες (ένα περισσότερο από τον Καρλ Λιούις).

Διακρίθηκε στα 100, τα 200 και τα 400 μ., ενώ πέτυχε και κάτι μοναδικό, να κερδίσει το χρυσό στα 4×400 σε τέσσερις σερί Ολυμπιακούς (Πεκίνο, Λονδίνο, Ρίο & Τόκιο). Η Φίλιξ έχει κατακτήσει και 20 μετάλλια σε 8 διαφορετικά Παγκόσμια Πρωταθλήματα (2005-2022), από τα οποία τα 14 ήταν χρυσά (3 ασημένια και 3 χάλκινα). Προσθέτοντας τα 11 ολυμπιακά μετάλλια και τα 20 σε Παγκόσμια, με 31 μετάλλια στις δυο κορυφαίες διοργανώσεις του στίβου (12 σε ατομικά αγωνίσματα και 19 σε σκυταλοδρομίες), η Αμερικανίδα είναι πρώτη στη λίστα ως η αθλήτρια στίβου με τις περισσότερες διακρίσεις (σε άντρες και γυναίκες) όλων των εποχών. Τέλος, έχει κερδίσει και τέσσερις φορές το Diamond League.

ΠΟΥ ΘΑ ΔΙΕΞΑΧΘΕΙ Ο ΣΤΙΒΟΣ

Τα αγωνίσματα του στίβου θα διεξαχθούν στο στάδιο Stade de France (1-11 Αυγούστου), εκτός από τον Μαραθώνιο και το βάδην. Το Stade de France, που βρίσκεται στο Σεν Ντενί, βόρειο προάστιο της γαλλικής πρωτεύουσας, ξεκίνησε να χτίζεται το 1995 και ολοκληρώθηκε τρία χρόνια αργότερα, για να φιλοξενήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου του 1998. Χρησιμοποιείται κυρίως από τις γαλλικές εθνικές ομάδες ποδοσφαίρου και ράγκμπι, αλλά και για συναυλίες (χωρητικότητα 82.000 θεατές, 77.000 στους Ολυμπιακούς Αγώνες).

Ο Μαραθώνιος θα έχει αφετηρία στο Hôtel-de-Ville, το δημαρχείο του Παρισιού και τερματισμό στο Les Invalides (Μέγαρο των Απομάχων), ενώ στην ίδια ακριβώς διαδρομή θα διεξαχθεί και ο Μικτός Μαραθώνιος αγώνας βάδην, το καινούργιο αγώνισμα που αντικατέστησε τα 50 χλμ βάδην των ανδρών. Τέλος, τα αγωνίσματα του βάδην (20 χλμ ανδρών και γυναικών) θα διεξαχθούν στην ευρύτερη περιοχή της γέφυρας της Ιένας (Pont d’Iéna), που ενώνει τον Πύργο του Άιφελ στην αριστερή όχθη του Σηκουάνα, με τη συνοικία του Τροκαντερό στη δεξιά όχθη.

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΟ ΠΑΡΙΣΙ

Η ελληνική ολυμπιακή αποστολή για τα αγωνίσματα του στίβου αποτελείται από 13 αθλητές και αθλήτριες. Πιο αναλυτικά:

• Πολυνίκη Εμμανουηλίδου: 100 μ.
• Αντιγόνη Ντρισμπιώτη: 20 χλμ βάδην
• Τατιάνα Γκούσιν: Ύψος
• Παναγιώτα Δόση: Ύψος
• Κατερίνα Στεφανίδη: Επί κοντώ
• Ελένη Πόλακ: Επί κοντώ
• Αριάδνη Αδαμοπούλου: Επί κοντώ
• Σταματία Σκαρβέλη: Σφυροβολία
• Ελίνα Τζένγκο: Ακοντισμός
• Μίλτος Τεντόγλου: Μήκος
• Εμμανουήλ Καραλής: Επί κοντώ
• Χρήστος Φραντζεσκάκης: Σφυροβολία
• Μιχάλης Αναστασάκης: Σφυροβολία

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΣΤΙΒΟΥ ΣΤΟ ΠΑΡΙΣΙ

Στους τρεις πίνακες που ακολουθούν, μπορείτε να δείτε πότε διεξάγονται τα 48 αγωνίσματα του στίβου (προκριματικοί, σειρές, ρεπεσάζ, ημιτελικοί και τελικοί). Στο SPORT24 θα υπάρχει συνεχής και καθημερινή ενημέρωση για την ακριβή ώρα διεξαγωγής όλων των αγωνισμάτων, από το ξεκίνημά τους μέχρι και την ολοκλήρωσή τους. Για την καλύτερη κατανόηση, τα αρχικά Π, Σ, Ρ, Η, Τ, Π & Α σημαίνουν:
Π= Προκριματικός
Σ= Σειρές
Ρ= Ρεπεσάζ
Η= Ημιτελικοί
Τ= Τελικός
Π= Πρωινό πρόγραμμα
Α= Απογευματινό πρόγραμμα

Α. ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΑΝΔΡΩΝ

Β. ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

Γ. ΜΙΚΤΑ ΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ