ΧΩΡΑΝΕ Η ΟΧΙ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΝΒΑ, ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ ΚΑΙ ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ;

Αυτή τη φορά δεν πρόκειται ούτε για σενάρια, ούτε για δημοσιογραφικές εικασίες, ούτε διαρροές από τα υψηλά κλιμάκια του ΝΒΑ. Οι Αμερικανοί είναι έτοιμοι για μια μπασκετική απόβαση στην Ευρώπη, δημιουργώντας μια νέα λίγκα σε συνεργασία, μάλιστα, με την διεθνή ομοσπονδία (FIBA). Αν και το τελικό σχέδιο παραμένει ομιχλώδες καθώς βρισκόμαστε ακόμα στην περίοδο των διαβουλεύσων και αναζητήσεων, η σεζόν 2026-27 θα είναι η εναρκτήρια του νέου πρωταθλήματος.

Ποιοί όμως και πώς θα παίξουν σε αυτό το πρωτάθλημα; Με ποιους συζητάνε το ΝΒΑ και η FIBA. Γιατί η EuroLeague είναι, προς το παρόν, εκτός του κάδρου ενώ οι Αμερικανοί αλληθωρίζουν στα πιο “μεγάλα” μπραντ της κορυφαίας ευρωπαϊκής διοργάνωσης; Και κυρίως, χωράνε ή όχι στη νέα λίγκα, Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός που όταν αγωνίζονται εντός έδρας παίζουν με συνεχόμενα σολντ-άουτ, ενώ συνοδεύονται από τον κόσμο τους και στα εκτός έδρας παιχνίδια τους;

Θα προσπαθήσουμε να δώσουμε τις πρώτες απαντήσεις, με βάση το μέχρι τώρα ρεπορτάζ και τα γραφόμενα σε Ευρώπη και ΗΠΑ. Τι έχει γίνει, λοιπόν;

Εδώ και ένα χρόνο το ΝΒΑ, με βάση το νέο μυθικό τηλεοπτικό του συμβόλαιο (76 δισεκατομμύρια δολάρια για τα επόμενα 11 χρόνια) στο οποίο προβλέπονται μεταδόσεις των αγώνων του και πέραν του Ατλαντικού, ξεκίνησε πιο σοβαρά από ποτέ την συζήτηση για την επέκταση του στην Ευρώπη. Όχι με τη μορφή μιας νέας “ευρωπαϊκής περιφέρειας”, αλλά ενός ανεξάρτητου πρωταθλήματος, που θα συνδύαζε τις αρχές του ΝΒΑ και τις ευρωπαϊκές ιδιαιτερότητες.

Οι Αμερικανοί μελέτησαν πρώτα το οικονομικό σκέλος μιας τέτοιας διοργάνωσης, την προοπτική των επενδύσεων και εν συνεχεία άρχισαν να μιλάνε με ανθρώπους του ΝΒΑ που βρίσκονται χρόνια, ή έχουν σχέση με την Ευρώπη, όπως ο Τόνι Πάρκερ (ιδιοκτήτης της Βιλερμπάν) ενώ σε μια από τις τελευταίες κουβέντες στο Παρίσι, συμμετείχαν και παίκτες όπως ο Bίκτορ Γουεμπανιαμά…

Πρωτάθλημα 16 ομάδων με σάλαρι καπ

Την προηγούμενη Πέμπτη, για όλα αυτά, το σχέδιο, τις συζητήσεις και τις προοπτικές, ενημερώθηκε από τον Σίλβερ, το συμβούλιο των ιδιοκτητών που ανταποκρίθηκε θετικά στην πρόταση και εξουσιοδότησε τον κομισάριο να προχωρήσει για την υλοποίηση και τη δημιουργία της νέας λίγκας που θα ανήκει εξ ημισείας στο ΝΒΑ και στα κλαμπ που θα πάρουν μέρος σε αυτήν.

Αμέσως μετά ο 62χρονος κομισάριος του ΝΒΑ έδωσε συνέντευξη Τύπου, στην οποία έδωσε το παρών και ο Ανδρέας Ζαγκλής που νωρίτερα είχε απαντήσει στις όποιες ερωτήσεις των ιδιοκτητών των αμερικάνικων φραντσάιζ.

Ο Σίλβερ εξέφρασε την πεποίθηση του για την ολοκλήρωση του σχεδίου, δήλωσε ανοιχτός σε κάθε πρόταση, συζήτηση και υπογράμμισε τη μεγάλη προοπτική της δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού πρωταθλήματος, υπό την σκέπη του ΝΒΑ. Η λογική των Αμερικανών είναι απλή: “Το μπάσκετ είναι το νο 2 σπορ στην Ευρώπη, τα έσοδα όμως του σπορ είναι αντιστρόφως ανάλογα με τη δημοφιλία του”. Και στο δια ταύτα: “Αφού οι Ευρωπαίοι έχουν πετύχει μεν την αγωνιστική ανάπτυξη του αθλήματος αλλά απέτυχαν στην αντίστοιχη οικονομική, εμείς που διαθέτουμε την τεχνογνωσία εγγυόμαστε ότι θα φέρουμε το χρήμα…”

Σύμφωνα με τα όσα είπε ο Σίλβερ, αυτή τη στιγμή στο τραπέζι βρίσκονται τα εξής δεδομένα.

• Να δημιουργηθεί ένα πρωτάθλημα με τη συμμετοχή 16 ομάδων (προφανώς σε μια κανονική περίοδο 30 αγωνιστικών, με πλέι-οφ στη συνέχεια και μάλλον σειρά τελικών, αντί για φάιναλ-φορ) 12 εκ των οποίων θα έχουν μόνιμη συμμετοχή κι άλλες 4 θα παίρνουν κάθε χρόνο ξεχωριστό εισιτήριο (από που ακριβώς δεν διευκρινίστηκε)
• Θα υπάρχει σάλαρι καπ, γιατί όπως είπε ο Σίλβερ “όπως συμβαίνει σε όλες τις αμερικάνικες λίγκες, θα πρέπει όλες οι ομάδες να έχουν δικαίωμα στη δημιουργία ισχυρού ρόστερ και κατάκτησης του τίτλου”.
• Οι συζητήσεις είναι ανοιχτές είτε για τη δημιουργία νέων φραντσάιζ, είτε για συμμετοχή ήδη ομάδων που εδρεύουν σε μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, ή έχουν αναπτύξει πολύ σοβαρά το μπάσκετ.

Ο Ανδρέας Ζαγκλής από την πλευρά του διαβεβαίωσε για την υποστήριξη της FIBA σε όλο τον σχεδιασμό και την συνεργασία με το ΝΒΑ για την διευκόλυνση του στο να βρει διεξόδους για το πως θα ολοκληρωθεί αυτό το μεγαλεπήβολο αλλά και με αρκετά ερωτηματικά πρότζεκτ. Ο γενικός γραμματέας της FIBA δεν αναφέρθηκε καν στην Ευρωλίγκα, αν και όπως έχει δηλώσει ότι ο δίαυλος επικοινωνίας παραμένει ανοιχτό. Ο Έλληνας παράγοντας υπογράμμισε την πρόθεση της διεθνούς ομοσπονδίας να μην επηρεαστεί το στάτους των εθνικών πρωταθλημάτων και φυσικά των μεγάλων κλαμπ που συμμετέχουν σε αυτά.

Αν πάντως λάβουμε υπόψη τα λεγόμενα του Σίλβερ, αυτή την στιγμή η Ευρωλίγκα σαν διοργάνωση δεν συμπεριλαμβάνεται στο αμερικάνικο πρότζεκτ. Οι ομάδες της όμως; Και  ναι και όχι, θα απαντούσαμε…

Ζήτω οι Manchester Bulls

Το σχέδιο του ΝΒΑ είχε -τουλάχιστον σε αρχικό στάδιο- το εξής σκεπτικό. Να γίνουν επενδύσεις (με τη βοήθεια των Αμερικανών) σε πόλεις που εδρεύουν στις μεγάλες αγορές και έχουν τεράστια μπραντ. Δεν είναι τυχαίο ότι η πρώτη πόλη που ακούστηκε είναι το Μάντσεστερ, στις ποδοσφαιρικές ομάδες του οποίου (Σίτι και Γιουνάιτεντ) έχουν επενδύσει Άραβες και Αμερικανοί.

Τώρα, βέβαια, πως μπορεί σε μια πόλη που δεν ασχολείται … καν με το μπάσκετ να δημιουργηθεί ένα νέο φραντσάιζ, να φτιαχτεί ένα γήπεδο και να αγαπήσουν οι Άγγλοι την πορτοκαλί μπάλα (όπως οι Ολλανδοί στο Άμστερνταμ μια επίσης υποψήφια πόλη) είναι κάτι που οι Αμερικανοί πρέπει να απαντήσουν και κυρίως να το κάνουν πραγματικότητα.

Μας είναι λίγο δύσκολο να φανταστούμε Άγγλους φανς να μαζεύονται στις παμπ για να δουν ένα αγώνα μπάσκετ, αλλά ίσως αυτό να μην αφορά ακριβώς τη λογική του ΝΒΑ. Η αμερικάνικη λίγκα είναι μια μηχανή που παράγει χρήματα, πρόσφατα οι Μπόστον Σέλτικς πουλήθηκαν ένατι 6.1 δισεκατομμυρίων δολαρίων (ενώ πριν από 23 χρόνια είχαν μεταβιβαστεί με αντίτιμο 380 εκατομμύρια) αλλά πολλά από τα γήπεδα της δεν γεμίζουν. Αυτό που νοιάζει το ΝΒΑ είναι να παράγει σταρ, να προσφέρει διασκέδαση και φυσικά να πουλάει πανάκριβα τα τηλεοπτικά του δικαιώματα.

Σε αντίθεση με την Ευρώπη, ένας Αμερικανός που πάει στο γήπεδο για να δει μπάσκετ, το τελευταίο που τον απασχολεί είναι το … ίδιο το σπορ. Πάνω απ’ όλα θέλει να περάσει δυο-δυόμιση ώρες με την οικογένεια ή τους φίλους του, πίνοντας μπύρες και τρώγοντας χοτ-ντογκ. Σωστά όλα αυτά μόνο που το νέο πρωτάθλημα θα διεξαχθεί στην Ευρώπη και όχι σε κάποια Πολιτεία των ΗΠΑ. Για να είναι επιτυχημένο ένα επαγγελματικό πρωτάθλημα στη Γηραιά, πρέπει βασικά να διεξάγεται σε γεμάτα γήπεδα. Έτσι γίνεται η διάδραση μετά του κλαμπ και της ευρείας μάζας των φιλάθλων, που σε αντίθεση με τους Αμερικανούς, παθιάζονται περισσότερο για το ίδιο το σπορ, παρά για τις ανέσεις που θα έχουν πηγαίνοντας να δουν το ματς.

Ο ρόλος της Ρεάλ Μαδρίτης και της PSG

Από την άλλη υπάρχει η επιλογή να μπουν στο νέο πρωτάθλημα μεγάλα κλαμπ που προέρχονται από το ποδόσφαιρο. Η Παρί Σεν Ζερμέν είναι ένα απ’ αυτά και όπως έγραψε η γαλλική εφημερίδα Le Parisien το ΝΒΑ επικοινώνησε επισήμως με την Qatar Sports Ivestments (QSI) που είναι ο κύριος μέτοχος της PSG με στόχο τη δημιουργία μιας ομάδας μπάσκετ.

Σύμφωνα με άλλα δημοσιεύματα, η Ρεάλ Μαδρίτης, η Μπαρτσελόνα, η Βιλερμπάν και η Φενέρ θα ήταν τέσσερις ομάδες της EuroLeague που θα μπορούσαν να προσχωρήσουν στο νέο πρωτάθλημα.

Η Ρεάλ είναι πάντα ένας σύλλογος που του αρέσουν τα μεγαλεία (και τα κέρδη). Μη ξεχνάμε ότι ο Φλορεντίνο Πέρεθ πρωταγωνίστησε στη δημιουργία της Σουπερ Λίγκας, που ήθελε να μπει σφήνα στα σχέδια της UEFA για το νέο Τσάμπιονς Λιγκ, ένα σχέδιο που στραπατσαρίστηκε από τις αντιδράσεις των φιλάθλων κυρίως στην Αγγλία.

Ο πρόεδρος της Ρεάλ δεν θα’ λεγε όχι στην απόσχιση της ομάδας του από την Ευρωλίγκα (στην ίδρυση της οποίας επίσης είχε πρωτοστατήσει) αν βεβαιωθεί ότι τα κέρδη της ομάδας του θα είναι πολύ μεγαλύτερα από τη … μαύρη τρύπα που έχει στα Ταμεία της λόγω του μπάσκετ, που επιβαρύνει τον προϋπολογισμό του ποδοσφαιρικού τμήματος.

Δεν είναι τυχαίο ότι η “βασίλισσα” δεν έχει υπογράψει ακόμα το νέο συμβόλαιο με την IMG που θα την κρατήσει στην Ευρωλίγκα για άλλα δέκα χρόνια. Το ισχύον ολοκληρώνεται το καλοκαίρι του 2026, η EuroLeague των 13 μετόχων έχει συμφωνήσει για άλλα δέκα χρόνια με την βασική εταιρεία που συνεργάζεται από το 2015 (IMG) αλλά η Ρεάλ δεν βιάζεται να υπογράψει.

Αν η Ρεάλ αποφασίσει να πάει στην αγκαλιά του ΝΒΑ, να’ στε σίγουροι ότι το ίδιο θα κάνει και η Μπαρτσελόνα που πάντα ακολουθεί κατα πόδας τους Καστιγιάνους κι ας μη τους χωνεύει, η οποία επίσης έχει “χασούρα” από τα 30-40 εκατομμύρια ευρώ που ξοδεύει κάθε χρόνο για το μπάσκετ.

Εφόσον δεχθεί και η Παρί Σεν Ζερμέν, τότε οι Αμερικανοί θα έχουν ήδη τρία μεγάλα brands, άρα μια “μαγιά” για να ξεκινήσουν το πρωτάθλημα τους στην Ευρώπη. Η συμμετοχή της Βιλερμπάν του Πάρκερ και της Φενέρ θα είναι -όπως γράφτηκε- τα δυο επόμενα.

Η αντίφαση και τα ερωτηματικά

Ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι αυτές οι τέσσερις ομάδες συμφωνούν να παίξουν στο νέο πρωτάθλημα, το ΝΒΑ θα πρέπει να ξοδέψει πολύ χρήμα (μαζί με τους υποψήφιους επενδυτές) για να διοργανώσει το πρωτάθλημα που σχεδιάζει. Κι εδώ υπάρχει μια αντίφαση. Λένε ότι το κόστος μιας επένδυσης στο Παρίσι, ή το Μάντσεστερ, μπορεί να αγγίξει τα 500 εκατομμύρια δολάρια.

Πώς γίνεται όμως να κοστολογείται με τόσα πολλά χρήματα ένα ανταγωνιστικό κλαμπ στην Ευρώπη, ενώ τα αντίστοιχα ποσά για τα υπάρχοντα, ακόμα και τα μεγαλύτερα, δεν υπερβαίνουν τα 100 εκ (ετήσιο μπάτζετ, έξοδα, συν αξία γηπέδου).

Υπάρχουν, επίσης και τα ερωτηματικά που έθεσαν και οι New York Times στα οποία κάποια στιγμή θα πρέπει να δοθούν και απαντήσεις.

• Πόσα ακριβώς χρήματα πρέπει να ξοδευτούν για τη δημιουργία αυτής της νέας λίγκας, που θα είναι και ανταγωνιστική και προφανώς καλύτερη από τις υπάρχουσες στην Ευρώπη.
• Αν τελικά δεν υπάρξουν ομάδες που θα προσχωρήσουν στο νέο πρωτάθλημα, που θα βρεθούν 12 ή 16 νέα γήπεδα; Θα μοιραστούν τις εγκαταστάσεις που υπάρχουν στις μεγάλες πόλεις τα νέα κλαμπ;
• Υπάρχει πράγματι τόσο ταλέντο έξω από το ΝΒΑ για να δημιουργηθεί ένα κερδοφόρο προϊόν
• Πώς θα πειστούν οι φίλαθλοι να αφήσουν κατά μέρος τις ομάδες που ακολουθούν και να γίνουν οπαδοί των νέων φραντσάιζ;

Ναι ή όχι σε Ολυμπιακό και Παναθηναϊκό;

Και οι δυο κορυφαίες ελληνικές ομάδες, Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός, τι ρόλο μπορούν να έχουν σε ένα νέο πρωτάθλημα; Σύμφωνα με το αρχικό πλάνο ούτε η Αθήνα, ούτε ο Πειραιάς, βρίσκονταν στα αμερικάνικα σχέδια. Η Ελλάδα δεν εκλαμβάνεται σαν “μεγάλη αγορά” να και όταν παίζουν οι δυο ομάδες μας εντός έδρας μαζεύονται 32.000 κόσμος σε ΟΑΚΑ και ΣΕΦ.

Η αγορά, όμως, δεν είναι ακριβώς όσοι πάνε στο γήπεδο. Άλλες πηγές αναφέρουν ότι μπορεί να υπάρξει εν τέλει σκέψη ελληνικής συμμετοχής. Αλλά πως θα γίνει αυτό; Να μετατραπούν σε φραντσάιζ ΝΒΑ δυο ιστορικοί σύλλογοι όπως ο Παναθηναϊκός και ο Ολυμπιακός μοιάζει αδύνατο. Θα μπορούν με τα υπάρχοντα δεδομένα να γίνουν ανταγωνιστικές, όπως είναι στην Ευρωλίγκα, στην οποία κυριαρχούν;

Γενικά, πάντως, το ΝΒΑ δεν μοιάζει να σκέφτεται το πρωτάθλημα της στην ανατολική Ευρώπη, έστω κι αν σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Σερβία και η Τουρκία

Η EuroLeague σκέφτεται διεύρυνση σε Ανατολή και Δύση!

Ποια όμως θα είναι η στάση της Ευρωλίγκας; Ο Παούλιους Μοτεϊγιούνας, CEO της Ευρωλίγκας, δήλωσε ότι δεν υπάρχει το παραμικρό ενδεχόμενο αποχώρησης κάποιου από τα κλαμπ που συγκροτούν τον κορμό της διοργάνωσης (με τους 13 συλλόγους μετόχους να κάνουν κουμάντο) και γενικά να γίνεται συζήτηση για το μέλλον του ευρωπαϊκού ερήμην της.

Ο Λιθουανός παράγοντας δήλωσε ότι η EuroLeague είναι ανοιχτή σε κάθε σχέδιο ή πρόταση για την αναβάθμιση του ευρωπαϊκού μπάσκετ, εκφράζοντας και την απορία του, πως μπορεί να συζητείται η συμμετοχή των ομάδων της διοργάνωσης σε ένα άλλο πρωτάθλημα, χωρίς να έχει ανάμιξη η ίδια.

Προφανώς η Ευρωλίγκα δεν πρόκειται να μείνει με σταυρωμένα τα χέρια. Οι άνθρωποι της εξακολουθούν να πιστεύουν ότι διοργανώνουν το καλύτερο πρωτάθλημα στην Ευρώπη, ο κόσμος ακολουθεί πιστά το προϊόν που αναπτύσσεται τα τελευταία 25 χρόνια και ήδη σκέφτονται την αύξηση των ομάδων από 18 σε 20, ίσως και σε 24 σε μια παράτολμη κίνηση, αλλά και ένα διαφορετικό σύστημα διεξαγωγής με την λίγκα χωρισμένη σε ανατολική (Ελλάδα, Σερβία, Τουρκία, Ρωσία αν επιστρέψει, Λιθουανία, εμιράτα) και δυτική (Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία, Γερμανία, Ισραήλ για να μην πηγαίνει στα Εμιράτα και λοιπές κεντρικοευρωπαϊκές χώρες) περιφέρεια.

Η συνεργασία με τους Άραβες ξεκίνησε ήδη με την ανάληψη του φάιναλ-φορ από το Άμπου Ντάμπι, ενώ ήδη η ομάδα του Ντουμπάι που παίζει στο Eurocup μπορεί κάλλιστα να είναι μια από τις νέες ομάδες της ερχόμενης σεζόν. Στο Άμπου Ντάμπι θα μπορούσε να δημιουργηθεί άλλη μία με καθαρά αραβικά κεφάλαια, ενώ υποψηφιότητα θέτει και η Χάποελ Τελ Αβίβ, του πάμπλουτου ιδιοκτήτη Όφερ Γιανάι, που πρόσφατα δήλωσε έτοιμος να υπογράψει συμβόλαιο με τον Βασίλιε Μίτσιτς έναντι 5 εκατομμυρίων δολαρίων!

Η Ευρωλίγκα επίσης μιλάει με τον Αμερικανό ιδιοκτήτη της Παρί, Ντέιβιν Καν, για πολυετές συμβόλαιο (ίσως στη θέση της Άλμπα Βερολίνου), ενώ σε πολυετές συμβόλαιο ελπίζει σύμφωνα με δηλώσεις του προέδρου της, Όστογια Μιγιαΐλοβιτς, η Παρτιζάν Βελιγραδίου. Έχει ενδιαφέρον να δούμε και την ΤΣΣΚΑ Μόσχας, εφόσον τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και επέλθει ειρήνη. Ο ρωσικός σύλλογος πάντως εξακολουθεί να έχει λόγο στις αποφάσεις της EuroLeague καθώς παραμένει ένας από τους 13 μετόχους, που έχουν δημιουργήσει την ECA, την εταιρεία δηλαδή που έχει τον έλεγχο της διοργάνωσης.

Νωρίτερα μέσα στη χρονιά είχε γίνει γνωστό ότι η Ευρωλίγκα συζητάει την πώληση του 1/3 των μετοχών της σε επενδυτικά φάουντ, έναντι 300 εκατομμυρίων ευρώ. Το συνολικό μετοχικό της κεφάλαιο έχει κοστολογηθεί σε 1 δις ευρώ.

Το ΝΒΑ έρχεται για να βάλει, όπως λέει, περισσότερα χρήματα και ξαφνικά το ευρωπαϊκό μπάσκετ εκτός από ένα νέο σχίσμα απειλείται να πλημμυρίσει με… εκατομμύρια!