ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΟΛΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΕ ΧΟΥΙ ΚΟΥΑΝ- ΑΠΟ ΤΟ “ΠΑΙΔΙ ΣΤΟΝ ΙΝΤΙΑΝΑ ΤΖΟΟΥΝΣ” ΣΤΟ ΟΣΚΑΡ

Στο τέλος της ημέρας, τι είμαστε; Το προϊόν των εμπειριών μας. Κάποιοι τις διαχειριζόμαστε κατά τρόπο που μας βοηθούν να προχωρούμε και να διεκδικούμε τα ‘θέλω’ μας σε αυτήν τη ζωή -ακόμα και αν χρειαστεί να κάνουμε συμβιβασμούς ή να ακολουθήσουμε παρακαμπτήριες οδούς. Άλλοι εγκλωβιζόμαστε στο παρελθόν και μένουμε για πάντα δέσμιοι του.

Ο νικητής του Όσκαρ β’ ανδρικού ρόλου για το ρόλο του στην ταινία “Τα πάντα όλα” (των επτά βραβείων), Κε Χουί Κουάν ανήκει στην πρώτη κατηγορία.

Όπως είπε “πριν 10 ή 15 χρόνια δεν θα μπορούσα να έχω ερμηνεύει το ρόλο κατ’ αυτόν τον τρόπο. Χρειαζόμουν όλες τις εμπειρίες που έζησα, για να δώσω στο χαρακτήρα βάθος όλες τις μικρές διαφορές του. Για να μου δώσω όλες τις διαφορετικές εκδοχές του”.

Όταν ανέβηκε στη σκηνή για να παραλάβει το πολύτιμο βραβείο του, αυτομάτως τα μάτια του γέμισαν δάκρυα. Αναφώνησε ένα “ω Θεέ μου” πριν πει πως η 84χρονη μητέρα του τον παρακολουθούσε από το σπίτι και της απευθύνει το “μαμά, μόλις κέρδισα το Όσκαρ”.

Μετά είπε και ότι το ταξίδι του ξεκίνησε με μια βάρκα, συνεχίστηκε με ένα χρόνο ζωής σε προσφυγικό καμπ, μακριά από τη μισή του οικογένεια “και με κάποιον τρόπο κατέληξα στη μεγάλη σκηνή του Χόλιγουντ. Λένε πως ιστορίες σαν αυτές συμβαίνουν μόνο στις ταινίες. Δεν μπορώ να πιστέψω πως συνέβη σε εμένα. Αυτό είναι το Αμερικανικό Όνειρο”.

Το παιδί που δεν ήξερε ποιοι είναι αυτοί οι κύριοι (Σπίλμπεργκ, Λούκας, Φορντ) που τον ήθελαν να παίξει σε μια ταινία (Ιντιάνα Τζόουνς)

Το πρόσωπο του Κουάν θυμίζει κάτι σε όσους θυμούνται τη ζωή τους κατά τη δεκαετία του ‘80. Οι πιθανότητες να μην έχουν δει το “Ο Iντιάνα Τζόουνς και ο ναός του χαμένου θησαυρού” είναι λίγες, άρα λίγες είναι και οι πιθανότητες να μη θυμούνται το παιδάκι που πρωταγωνιστούσε.

Tώρα μπορείς να καταλάβεις γιατί ο πρώτος Ασιάτης που κέρδισε τό,τι βραβείο υπάρχει, για το Β’ ανδρικό ρόλο, έτρεξε στην αγκαλιά του Χάρισον Φορντ, μετά τη νίκη του.

Ως καλεσμένος του Tζίμι Κίμελ είπε ότι οι Στίβεν Σπίλμπεργκ και Tζορτζ Λούκας αναζητούσαν έναν παιδί από την Ασία για να συμπρωταγωνιστήσει με τον Χάρισον Φορντ.

“Είχαν ψάξει παντού, σε Χονγκ Κονγκ, Σιγκαπούρη, Λονδίνο και Νέα Υόρκη για να βρουν ένα παιδί-ηθοποιό. Δεν τους ικανοποίησε κάποιο. Λίγο πριν παραιτηθούν της ιδέας του ρόλου έκαναν open call στο κέντρο του Λος Άντζελες.

Ο αδελφός μου, David ήθελε να περάσει από το δοκιμαστικό κι εγώ πήγα μαζί του. Τον κοουτσάριζα πίσω από τις κάμερες. Ο υπεύθυνος του κάστινγκ με είδε και με ρώτησε αν ήθελα να δοκιμάσω κι εγώ.

Το έκανα”.

Το 1984 είχε αποκαλύψει και τι περιλάμβανε αυτή η audition.

“Ο Στίβεν (Σπίλμπεργκ) είπε στον κύριο Φορντ κι εμένα να προσποιηθούμε πως παίζουμε χαρτιά. Ο κύριος Φορντ όμως, έκλεψε. Κι εγώ νευρίασα πολύ. Μετά κάποιος μου είπε πως πήρα το ρόλο”.

Του τηλεφώνησαν από το γραφείο του Σπίλμπεργκ για να ζητήσουν από τους γονείς του να τον συνοδεύσουν σε μια συνάντηση.

“Η μητέρα μου άκουσε όλα αυτά τα διάσημα ονόματα και με έντυσε με ένα πολύ φανταχτερό κοστούμι, με μια χρυσή αλυσίδα να κρέμεται από την τσέπη. Ο Στίβεν μπήκε στην αίθουσα, μου έδωσε το πιο ζεστό χαμόγελο και μια τεράστια αγκαλιά -βλέποντας πόσο άβολα αισθανόμουν- και μου είπε θέλω να έλθεις ξανά αύριο, αλλά φόρα κάτι πιο άνετο”.

Πήγε και είδε μπροστά του τους Σπίλμπεργκ, Λούκας και Φορντ. “Μου είπαν πως θα περνούσαμε ένα απόγευμα μαζί. Τρεις εβδομάδες μετά, έστειλαν αεροπορικό εισιτήριο για εμένα και τη μητέρα μου, με προορισμό τη Σρι Λάνκα. Εκεί έζησα την καλύτερη περιπέτεια της ζωής μου”.

Από τα 12 είχε παραδεχθεί πως ναι, είχε φανεί πολύ τυχερός “και στην οικογένεια μου είμαι το 7ο μέλος. Αυτό σημαίνει πως είμαι τυχερός”, καθώς στην ασιατική κουλτούρα το 7 είναι τυχερός αριθμός.

Βοήθησε και ότι δεν ήξερε ποιοι είναι όλοι αυτοί οι κύριοι που είχε δει μπροστά του. “Δεν είχα παρακολουθήσει το Star Wars ή το ET. Μετά την ταινία, όταν κατάλαβα πόσο διάσημοι είναι, παρακολούθησα τα πάντα”.

Τότε κατάλαβε ποιοι ήταν αυτοί οι κύριοι.

Ως παιδί τον ήθελαν. Ως ενήλικα όχι.

Ο Κουάν συνεργάστηκε και σε άλλη δουλειά με τον Σπίλμπεργκ. Ερμήνευσε τον εφευρέτη και τον ατρόμητο τυχοδιώκτη Data, στο Goonies.

“Οι φίλοι που είχα στο γυμνάσιο είχαν εμμονή με το Goonies. Ήμουν ο μόνος Ασιάτης της παρέας και όταν βγαίναμε έξω για να παίξουμε, ο ρόλος του Data ήταν πάντα στις δικές μου πλάτες. Το λάτρευα. Ο χαρακτήρας είναι τόσο έξυπνος και θαρραλέος. Είναι τόσο περίεργος. Δεν είχαμε πολλά ινδάλματα τότε”.

Όπως αποκάλυψε πρόσφατα, στα 14α γενέθλια του -τα πρώτα μετά το Indiana Jones-, ήθελε να κάνει ένα πάρτι. Κάλεσε τους νέους του φίλους. “Προφανώς και είχαν δουλειές -έκαναν ταινίες. Μου έστειλαν όμως, μεγάλα δώρα. Ο Τζορτζ Λούκας μου έστειλε ένα φορτηγό γεμάτο με παιχνίδια Star Wars και ο Σπίλμπεργκ μια τηλεόραση και τις ταινίες του σε βιντεοκασέτες.

Μέχρι σήμερα είμαι ευγνώμων σε αυτούς τους ανθρώπους, γιατί άλλαξαν την τροχιά της ζωής μου. Η ζωή μου είναι καλύτερη, χάριν αυτών των ανθρώπων”.

Το διάλειμμα των δεκαετιών από την υποκριτική δεν ήταν ακριβώς, απόφαση του. “Ήταν μια περίοδος δύσκολη για τους Ασιάτες ηθοποιούς και δη όπως μεγάλωνα. Δεν ξέρω αν τώρα είναι πιο εύκολα τα πράγματα. Εύχομαι να είναι.

Τότε όμως, πήρα τη δύσκολη απόφαση να αποχωρήσω, όχι γιατί δεν λάτρευα αυτήν τη δουλειά, αλλά επειδή δεν έβρισκα ευκαιρίες.

“Επειδή όμως, δεν μου άρεσε η αλήθεια, προσπαθούσα να πείσω τον εαυτό μου πως εγκαταλείπω γιατί δεν μου άρεσε η υποκριτική. Έλεγα ψέματα στον εαυτό μου”.

Το FOMO που του προκάλεσε το Crazy Rich Asians

Με τους ανδρικούς ρόλους για τους Ασιάτες να είναι περιορισμένοι, έκανε δουλειές στην Ασία, πριν σπουδάσει κινηματογράφο και αρχίσει να δουλεύει πίσω από τις κάμερες. Είχε συνεργαστεί με σκηνοθέτες όπως ο Corey Yuen του Lethal Weapon 4. Διδάχθηκε και την τέχνη της χορογραφίας των ταινιών δράσης, στα γυρίσματα του X-Men. Δούλεψε ως βοηθός χορογράφου και βοηθός σκηνοθέτη στις ΗΠΑ και το Χονγκ Κονγκ.

“Αυτό το έκανα έως το 2018 -πάντα ένιωθα πως κάτι μου λείπει-, όταν βγήκε μια μικρή ταινία με τον τίτλο “Crazy Rich Asians”. Την είδα τρεις φορές στον κινηματογράφο. Έκλαψα και τις τρεις, αφενός γιατί ήταν εκπληκτική ταινία, αφετέρου γιατί έπαθα σοβαρή περίπτωση FOMO (Fear of missing out): ήθελα να είμαι στην οθόνη”. Όχι στις καρέκλες των θεατών.“Έτσι αποφάσισα να επιστρέψω στην υποκριτική”.

Έπειτα από δεκαετίες χωρίς εκπρόσωπο, τηλεφώνησε σε έναν φίλο του που κάνει αυτήν τη δουλειά “και τον ρώτησα αν ήθελε να με αναλάβει”. Του απάντησε “ναι”.

Δυο εβδομάδες μετά, τον πήρε τηλέφωνο και του είπε αν ήθελε να δοκιμάσει να πάρει ρόλο σε μια ταινία που θα είχε τίτλο Everything Everywhere (“Tα πάντα όλα”).

Σήμερα όλοι ξέρουμε την ταινία που σάρωσε τα Όσκαρ.

“Έκανα την πρώτη ανάγνωση του σεναρίου με τη σύζυγο μου και κλαίγαμε και οι δυο από τα γέλια. Σκέφτηκα πως ο ρόλος αυτός είχε γραφτεί για εμένα”.

Αυτό δεν ίσχυε. Από την άλλη, ο Κουάν μπορούσε να μιλήσει καντονέζικα, μανδαρινικά και αγγλικά (όπως απαιτούσε ο ρόλος), είχε ασχοληθεί με τις μεικτές πολεμικές τέχνες (άλλη βασική προϋπόθεση -ήταν φαν του Τζάκι Τσαν) και έπρεπε να μπορεί να πείσει πως πρόκειται για ανίσχυρο χαρακτήρα, χωρίς όμως να το ευτελίζει.

“Οι σκηνοθέτες είχαν σκεφτεί κάποιον σαν τον Τζάκι Τσαν που να μπορεί να προσφέρει ένα λεπτό κωμωδίας, το οποίο θα διαδεχόταν ένα λεπτό εκπληκτικών ηρωικών κατορθωμάτων” έγραψε χαρακτηριστικά το Vulture.

Ο Κουάν ήταν όλα αυτά και ακόμα περισσότερα.

Μπροστά σε όσα είχε ζήσει ως παιδί, όλα αυτά δεν ήταν τίποτα.

Η διάσπαση της οικογένειας και το προσφυγικό καμπ

Το έβδομο από τα 9 παιδιά της οικογένειας του ζει ακόμα στην Chinatown του Λος Άντζελες. Όπως και όλα τα άλλα μέλη της φαμίλιας που ταξίδεψαν όλα μαζί από το Βιετνάμ το 1979. Ως πρόσφυγες. Ο Κουάν ήταν τότε 8 χρόνων.

Η οικογένεια είχε προσπαθήσει να βγει από τη Σαϊγκόν δύο φορές. Τα κατάφερε, αφότου προηγουμένως χωρίστηκε στα δυο: η μητέρα του Κε και τρία από τα παιδιά πήγαν στη Μαλαισία. Ο Κε, ο πατέρας του, και τα υπόλοιπα αδέρφια επιβιβάστηκαν σε μια βάρκα με χιλιάδες άλλους ανθρώπους.

Ήταν από τις βάρκες που είχαν εμπλακεί στην κρίση που πέρασε στην ιστορία ως “Boat People”. Αφορούσε πρόσφυγες από το Βιετμάν που είχαν αποχωρήσει με βάρκα ή πλοίο μετά το τέλος του πολέμου (1975). Η μεταναστευτική και ανθρωπιστική αυτή κρίση, έφτασε στο πικ της το 1978 και το 1979. Συνεχίστηκε έως το ‘90.

Εκτιμάται πως περί τους 800.000 ανθρώπους έφτασαν στον προορισμό τους. Πολλοί χάθηκαν στο ταξίδι. Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, τα θύματα ήταν από 200.000 έως 400.000.

Η οικογένεια του Κουάν ήταν στους τυχερούς. Εννοώ που έζησαν. Στο Χονγκ Κονγκ προωθήθηκαν σε προσφυγικό καμπ. “Δεν ήταν πολύ μεγάλο. Είχαμε έναν φράχτη με αλυσίδα γύρω από το κτίριο και αυτοσχέδια κρεβάτια το ένα δίπλα στο άλλο.

Υπήρχαν φρουροί που φρόντιζαν πως δεν θα βγούμε έξω από το χώρο.

Δεν νομίζω ότι έχω μιλήσει για αυτό το θέμα εδώ και 30 ή 40 χρόνια. Ήξερα ότι ήταν δύσκολο. Ήξερα ότι δεν ήταν το σπίτι μου. Ήξερα ότι αφήσαμε ένα σπίτι πίσω. Ήξερα ότι μου έλειπε ο αδερφός μου. Μου έλειψε η μαμά μου”.

Πέρασε έτσι ένα χρόνο. Ακόμα θυμάται πώς ένιωσε όταν πήρε τη βίζα για να ταξιδέψει στις ΗΠΑ και το Λος Άντζελες. Εκεί συναντήθηκε και με όσους είχε χάσει για ένα χρόνο. Ήταν όλοι καλά. Και τώρα απολαμβάνουν όλοι την επιτυχία του παιδιού που αρνήθηκε να αλλάξει το όνομα του, για να γίνει πιο προσιτό στην αμερικανική κουλτούρα -και το Hollywood.

“Εκτός της περιόδου που ήμουν απελπισμένος για να βρω ρόλους και δεν τα κατάφερνα. Τότε δοκίμασα ένα άλλο όνομα”, αλλά τελικά προτίμησε να μείνει συνεπής στον εαυτό του και να κάνει ένα detour δεκαετιών, πριν επιστρέψει στις οθόνες και κάνει δικά του όλα τα βραβεία για το ρόλο του στο “Τα πάντα όλα”.

“Όταν άνοιξε το φάκελο η Αριάνα Ντε Μπος και είπε το Kε Χουί Κουάν, ένιωσα πως πρόκειται για μια πάρα πολύ ιδιαίτερη στιγμή για εμένα. Αυτομάτως, κατακλείστηκα από συναισθήματα. Η πρώτη εικόνα που ήλθε στο μυαλό μου, ήταν αυτή της μητέρας μου. Είναι ο λόγος που είμαι στην Αμερική, που έχω καλύτερη ζωή και όλες αυτές τις ευκαιρίες. Θυσίασε τόσα για εμένα. Είχε μια εξαιρετική ζωή στο σπίτι της και τα παράτησε όλα, ώστε τα παιδιά της να ζήσουν καλύτερα”.

Και έζησαν.