ΤΑ ΤΡΙΑ ΜΕΤΩΠΑ ΠΟΥ ΑΝΟΙΓΕΙ Η ΤΟΥΡΚΙΑ, ΤΟ ΣΟΟΥ ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΚΑΙ Η ΕΠΙΜΟΝΗ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ ΓΙΑ ΔΙΑΛΟΓΟ

Μία ακόμη εβδομάδα τουρκικών προκλήσεων, που ξεκίνησε με την υπογραφή του νέου μνημονίου συνεργασίας με τη Λιβύη και ολοκληρώθηκε με το επεισόδιο που προκάλεσε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Πράγα, επιβεβαιώνει ότι η κατάσταση στα ελληνοτουρκικά είναι πλέον άκρως επικίνδυνη.

Η Τουρκία απειλεί πλέον με νέα εστία έντασης νοτίως της Κρήτης, καθώς το ερώτημα είναι εάν όντως θα επιχειρήσει έρευνες για φυσικό αέριο σε περιοχές που σύμφωνα με το τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019 ανήκουν στη Λιβύη, στην πραγματικότητα όμως υπάγονται στην ελληνική κυριαρχία.

Είναι το τρίτο μέτωπο που έχει ανοίξει η Άγκυρα το τελευταίο διάστημα, μετά τα “νταηλίκια” με την κυπριακή ΑΟΖ και τις συνεχείς αμφισβητήσεις της κυριαρχίας των νησιών του Αιγαίου, με μόνιμη επωδό την αποστρατιωτικοποίηση τους.

Όσο περισσότερα τα ανοιχτά μέτωπα, προφανώς τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος ατυχήματος, είτε πραγματικού είτε προσχεδιασμένου από τουρκικής πλευράς. Και πλέον είναι φανερό ότι οι συνεχείς τουρκικές αναθεωρητικές κινήσεις εντάσσονται σε ένα σχεδιασμό απόκτησης ηγεμονίας στην ευρύτερη περιοχή και όχι απλά σε προεκλογικά παιχνίδια της τουρκικής ηγεσίας- αν και βέβαια ο παράγοντας εκλογές και ο κίνδυνος ήττας με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την τύχη του ιδίου και της οικογένειας του καθιστούν τον Ερντογάν πλέον ακόμη πιο απρόβλεπτο.

Στην Πράγα, στο περιθώριο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, δεν κλείστηκε τελικά ραντεβού Μητσοτάκη- Ερντογάν, αφού η τουρκική πλευρά δεν το ζήτησε και η ελληνική πλευρά δεν είχε καμία διάθεση και λόγο να αναλάβει πρωτοβουλία. Το ψυχροπολεμικό κλίμα φάνηκε από την αρχή, καθώς ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Τούρκος πρόεδρος δεν αντάλλαξαν ούτε βλέμμα και στάθηκαν μακριά ακόμη και στην οικογενειακή φωτογραφία.

Στο δείπνο των ηγετών, δεν κάθισαν στο ίδιο τραπέζι, όμως ο Ερντογάν είχε ζητήσει το λόγο και στην παρέμβαση του κατηγόρησε την Ελλάδα για την ένταση, ζητώντας και τα ρέστα. Η ελληνική πλευρά όμως είχε πληροφορηθεί ότι θα παρενέβαινε ο Τούρκος πρόεδρος και μόλις εξαπέλυσε την επίθεση αυτή, ο κ.Μητσοτάκης ζήτησε από την πλευρά του το λόγο και έδωσε απάντηση.

Ο “σουλτάνος” προφανώς εκνευρίστηκε από αυτή την εξέλιξη, καθώς αποχώρησε μετά από λίγα λεπτά με δικαιολογία ότι είχε να κάνει δηλώσεις στα τουρκικά ΜΜΕ, αλλά και γιατί την επόμενη ημέρα επιτέθηκε εκ νέου στον κ.Μητσοτάκη λέγοντας: “Καταρχήν ο άνθρωπος δεν ξερει τους κανόνες του πρωτοκόλλου, εγω ήμουν από τους κύριους ομιλητές, έκανα την ομιλία μου και παρόλο που δεν ηταν στο πρόγραμμα, δεν ξέρω πώς πήρε άδεια από ποιον, βγήκε και προσπάθησε να μου απαντήσει”.

Ο Ερντογάν έδειξε προφανώς ως “υπεύθυνο” για το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός του απάντησε, τον Γάλλο πρόεδρο και έχοντα την πρωτοβουλία της συνόδου στην Πράγα, Εμμανουέλ Μακρόν, ο οποίος φερεται και κατά τη διμερή τους συνάντηση να κάλεσε την Τουρκία να ακολουθήσει το δρόμο του διεθνούς δικαίου.

“Ίσως ο Τούρκος πρόεδρος δεν είναι συνηθισμένος να του απαντά κανείς. Έτσι όμως δουλεύουμε στην ευρωπαϊκή οικογένεια”, δήλωσε ο πρωθυπουργός, μετά την άτυπη Σύνοδο Κορυφής που ακολούθησε την Παρασκευή.

Ο κ. Μητσοτάκης όμως την ίδια στιγμή υποβάθμισε το “θερμό επεισόδιο” με Ερντογάν, κάνοντας λόγο για “ανταλλαγή απόψεων”, εκφράζοντας την ευχή να εκτονωθεί η ένταση και δηλώνοντας για άλλη μία φορά ανοιχτός για διάλογο με την Τουρκία, σε πρώτη φάση για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης που ουσιαστικά έχουν παγώσει και σε βάθος χρόνου για τη μία και μοναδική διαφορά που αναγνωρίζει η Ελλάδα, την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών.

Σε πρώτο επίπεδο, είναι προφανές ότι η Αθήνα έχει κάθε λόγο να ζητά διάλογο, τη στιγμή που ο Ερντογάν δεν φαίνεται να έχει καμία διάθεση συνομιλιών, ώστε να εμφανίζεται η ελληνική πλευρά ως έχουσα τη διάθεση επίλυσης των διαφορών σε αντίθεση με την επιθετική Άγκυρα. Σε δεύτερο επίπεδο πάντως, στο Μαξίμου όντως υπάρχει η άποψη ότι θα μπορούσε να ξεκινήσει ένας διάλογος με την Τουρκία και ότι αυτό θα ανέκοπτε τις τουρκικές επιθετικές διαθέσεις. Έμπειρα γαλάζια στελέχη φοβούνται όμως ότι αυτό δε θα συμβεί, αλλά ότι συνεχώς θα “ανοίγει η όρεξη” στην Άγκυρα.

Σε κάθε περίπτωση βασικός άξονας της στρατηγικής της κυβέρνησης είναι να εκθέτει την Τουρκία στα μάτια εταίρων και συμμάχων και αυτό εκτιμούν στο Μαξίμου ότι συνέβη στην Πράγα. Απο κυβερνητικής πλευράς πάντως δεν σπεύδουν να προαναγγείλουν ότι θα ζητηθεί η εφαρμογή κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας στην επόμενη τακτική Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες στις 20 και 21 Οκτωβρίου, όπως ζητούν μετ επιτάσεως τόσο ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, όσο και ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ, Νίκος Ανδρουλάκης.

Ο κ. Μητσοτάκης μάλιστα άφησε να εννοηθεί από την Πράγα ότι κυρώσεις σε βάρος τουρκικών οργανισμών ή προσώπων θα μπορούσαν να επιβληθούν για παραβίαση του εμπάργκο κατά της Ρωσίας, για την οποία η Αθήνα έχει πολλάκις στηλιτεύσει την τουρκική πλευρά.