ΕΝΑ ΝΟΣΤΑΛΓΙΚΟ ΚΑΙ ΦΕΜΙΝΙΣΤΙΚΟ ΚΑΜΠΑΡΕ: ΤΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΤΟΥ “ΑΜΠΑΖΟΥΡ” ΕΠΕΣΤΡΕΨΑΝ

Το “Αμπαζούρ”, η παράσταση της Άννης Θεοχάρη και της Έλσας Λουμπαρδιά (ή αλλιώς “Στενός Κορσές”), ήταν ένα καλά κρυμμένο θεατρικό μυστικό, που κυκλοφορούσε από στόμα σε στόμα πριν από περίπου δέκα χρόνια.

Ένα καμπαρέ με το αναλογικό τηλέφωνο σε πρώτο πλάνο, όπου το ραδιόφωνο και τα προπολεμικά τραγούδια σε μετέφεραν από ιστορία σε ιστορία, με τρομερό χιούμορ, και με σκέψη πάνω σε μια επίκαιρη θεματολογία. Και με έναν χορό μπουρλέσκ. Και με σπουδαίους μουσικούς ως καλεσμένους καμιά φορά. Αλλά και πάλι, ακόμα και αν αριθμήσεις ένα ένα όλα τα συστατικά της παράστασης, δεν μπορείς να εξηγήσεις 100% τι είναι το “Αμπαζούρ”. Πρέπει να το δεις.

Τα δύο αυτά κορίτσια, λοιπόν, αποφάσισαν να ανανεώσουν το κείμενο τους και να ξαναφέρουν στο σήμερα αυτό το “ανατρεπτικό καμπαρέ για όσους έμειναν μια νύχτα με το ραδιόφωνο ανοιχτό”, μόνο για πέντε παραστάσεις (6-20 Φεβρουαρίου) στο Red Jasper Cabaret Theatre.

Και με την ευκαιρία, είχαμε αυτήν τη μικρή συζήτηση:

Καταρχάς, τι αφορά η παράσταση; 
Άννη: Το Αμπαζούρ είναι μια ραδιοφωνική εκπομπή που περιπλανιέται μέσα στο χρόνο. Αν είσαι αρκετά τυχερός, μπορεί να αποσυντονιστείς και να την πετύχεις!

Στο Αμπαζούρ μπορείς να πάρεις τηλέφωνο να πεις τον πόνο σου, να στείλεις ένα γράμμα, να απολαύσεις σουρεάλ διαφημιστικά σποτ, να δειπνήσεις στο ρεστοράν στο τέλος του σύμπαντος, να μεταφερθείς σε ένα καμπαρέ ή σε μια αθηναϊκή πίστα του ’46 και να ανακαλύψεις το πιο μεγάλο μυστικό.

Έλσα: Πολλές φορές ακούγοντας ραδιόφωνο ή γενικότερα μουσική, η αλήθεια είναι ότι ταξιδεύει κανείς στο χρόνο. Παίζει για παράδειγμα στο ράδιο ένα ντίσκο κομμάτι και αμέσως στο μυαλό έρχονται εικόνες από ντισκομπάλες, βάτες, ή ακόμη και το πρώτο σου φιλί. Κάπως έτσι μας γεννήθηκε η ιδέα για το Αμπαζούρ. Είναι μια ραδιοφωνική εκπομπή, με εμάς τις δυο παραγωγούς, που τρυπώνει στα ερτζιανά και ακούγεται ταυτόχρονα σε οποιονδήποτε χώρο ή χρόνο. Έτσι μπορεί να ακουστεί σαν φρέσκια μια είδηση του 1928, να τηλεφωνήσει κάποιος από το 1960, να έχει ανταπόκριση με το ντεμπούτο μιας αρτίστας το 1946.

Η εκπομπή με αυτόν τον τρόπο λειτουργεί σαν ραχοκοκαλιά για να ακουστούν ιστορίες από το σήμερα, το χθες και γιατί όχι και το αύριο.

Και γιατί γυρνάτε ξανά σε αυτήν την παράσταση που ανεβάσατε πριν από 10(;) χρόνια;
Άννη: Γιατί η θεματολογία του “Αμπαζούρ” είναι πιο επίκαιρη από ποτέ και επίσης σε θέμα συνεργασίας, επικοινωνίας και δημιουργίας εγώ όσο κι αν έψαξα δεν βρήκα καλύτερα (το εννοώ).

Έλσα: Η αλήθεια είναι ότι δεν γυρνάμε, απλώς δε φύγαμε ποτέ! Από τότε που έγινε πρώτη φορά η παράσταση -όντως πριν 10 χρόνια!- ,εκτός του ότι κράτησε για τρία χρόνια, θέλαμε πάντα να τη συνεχίσουμε. Είναι έτσι φτιαγμένη η παράσταση, που αλλάζει και ανανεώνεται πάρα πολύ εύκολα. Είναι το είδος τέτοιο, είναι βαριετέ, έχει νούμερα που μπορούν να μπουν και να βγουν αναλόγως την περίσταση.

Όλα αυτά τα χρόνια, λοιπόν, βλέπουμε κάτι, συμβαίνει κάτι, ακούμε κάτι και λέμε “Α! Αυτό πρέπει να μπει στο Αμπαζούρ”. Τώρα, μπορώ να πω πολλά για να εξηγήσω το γιατί μας πήρε τόσα χρόνια να καταφέρουμε να ξαναβρεθούμε, οπότε πάρε μας μια συνέντευξη μόνο γι’ αυτό.

Τι έχετε προσθέσει και τι έχετε αφαιρέσει; Τι έχετε αλλάξει σε σχέση με τότε και πώς φαίνονται σήμερα τα κείμενα, έχουν “γεράσει καλά πχ;
Άννη: Σίγουρα έχουμε βγάλει αρκετά νούμερα που μας φαίνονται παλιά και παρωχημένα και έχουμε αλλάξει την οπτική μας σε κάποια τραγούδια. Μιλάμε για τις γυναικοκτονίες με θάρρος κάτι που στο παρελθόν δεν το κάναμε, και έχουμε προσθέσει πολλά στοιχεία πολιτικής σάτιρας.

Έλσα: Ναι, έχουμε φέρει την παράσταση πιο πολύ στο σήμερα. Εξακολουθεί να έχει ρετρό στοιχεία και νοσταλγικά τραγούδια, αλλά με πιο καθαρή συνομιλία με το σήμερα. Αυτά για τα οποία μιλάμε δεν έχουν αλλάξει, γιατί αν θες τη γνώμη μου, απασχολούν σταθερά την ανθρωπότητα εδώ και αιώνες, είναι κυρίως ο έρωτας και ο θάνατος.

Κάποια κείμενα όντως είχαν γεράσει και τους κάναμε ένα μποτοξάκι, γράψαμε φυσικά και καινούρια, αλλά αυτό που δε γερνάει ποτέ είναι τα στερεότυπα, που είναι και απαραίτητα στην κωμωδία. Τώρα, το πως θα σταθείς απέναντι σε ένα στερεότυπο, ναι, θέλει σκέψη και φρεσκάδα και νομίζουμε την έχει.

Το “Αμπαζούρ” βρίσκει έναν κόσμο καλύτερο σήμερα; Πιο ανεκτικό; Πιο συμπεριληπτικό; Ή όχι;
Άννη: Βρίσκει τον κόσμο σε μια στιγμή που κάνει μεγάλα βήματα μπροστά και άλλα τόσα προς τα πίσω. Η συμπερίληψη και η κατοχύρωση βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως πχ το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών είναι μες στα θετικά, ωστόσο δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την παγκόσμια στροφή στον συντηρητισμό και στην ακροδεξιά.

Τα κεκτημένα δικαιώματα των γυναικών πάνω στα στα σώματά τους, κυρίως στην Αμερική, σιγά σιγά χάνονται και γυρίζουμε πίσω σε σκοτεινές δεκαετίες. Είναι τρομακτικό.

Έλσα: Συμφωνώ απόλυτα. Ναι, μεν, πια ξέρουμε τι σημαίνει συμπερίληψη, γιατί πριν δέκα χρόνια ούτε τη λέξη δεν ξέραμε, αλλά έχουμε πολύ δρόμο.

Υπάρχει κάποιο σκετς που να το διαβάζατε τώρα και να είπατε ότι αυτή η κατάσταση που περιγράφει δεν έχει αλλάξει καθόλου; Καθόλου όμως, ούτε στο ελάχιστο.
Άννη: Στα νούμερά μας σχολιάζουμε με χιούμορ τα στερεότυπα που υπάρχουν για τη γυναίκα σε σχέση με την ενηλικίωσή της, το γάμο, τον έρωτα και τη ενοχοποιημένη της σεξουαλικότητα. Μέσα σε δέκα χρόνια που το ξαναπιάσαμε σαν θέμα όλο αυτό, εγώ βρίσκω ελάχιστες αλλαγές προς το καλύτερο. Νομίζω έχουμε δρόμο ακόμα.

Το νέο ελληνικό θέατρο έχει στραφεί πολύ στον ρεαλισμό. Εσείς εδώ μάλλον προτιμάτε τον σουρεαλισμό. Γιατί; Και πώς σας φαίνεται ο λεγόμενος “νεοελληνικος ρεαλισμός”;
Άννη: Εγώ δεν θέλω και πολύ τα ρεαλιστικά, έχω ρεαλισμό στο σπίτι. Προτιμώ τη μαγεία, την χρυσόσκονη, τον χορό, τη μουσική, την τρέλα και γενικά την επανατοποθέτηση μου στο χώρο και στο χρόνο ως δημιουργός και ως περφόρμερ. Μου αρέσει η κουνημένη οπτική και κάπου εκεί βρίσκω και τρόπους για να απολαμβάνω αυτό που κάνω.

Έλσα: Εμείς δεν κάνουμε ρεαλισμό, όχι. Οριακά το λες θέατρο αυτό που κάνουμε, με την έννοια ότι είναι καμπαρέ, είναι κατακερματισμένο, δεν είναι η αφήγηση μιας ιστορίας με αρχή, μέση και τέλος, οι ηρωίδες εξυπηρετούν τη στιγμή και όχι την πλοκή της ιστορίας.

Εμένα μου αρέσει ο νεοελληνικός ρεαλισμός, έχουμε συγγραφείς και ηθοποιούς με πολύ ταλέντο και ιδρώτα εκεί έξω. Έχω δει καταπληκτικές δουλειές που θαυμάζω και με εμπνέουν.

Άννη, θα έχει μπουρλέσκ χορό όπως έκανες στα “Νούμερα”; Σε έχω δει σε συνέντευξη να το λες “φεμινιστικό μπουρλέσκ”. Πώς το εννοείς αυτό;
Άννη: Η τέχνη του μπουρλέσκ τις τελευταίες δεκαετίες έχει μετακινηθεί και αφορά πια πιο πολύ τις γυναίκες. Μέσα από τα χορευτικά νούμερα ζωντανεύουν αφηγήσεις για μια τονωμένη αυτοπεποίθηση, για την αυτοδιάθεση, την αγάπη και την αποδοχή του εαυτού μας αλλά κυρίως αποενοχοποιείται η γυναικεία σεξουαλικότητα. Το γυναικείο σώμα δεν είναι πια πορνό και δεν είναι αντικείμενο του σεξ. Κάθε μπουρλέσκ περφόρμερ γίνεται υποκείμενο του σεξ και αποφασίζει εκείνη/νος/νο, πόσο θα εκθέσει από τον εαυτό της/του/το.

Για μένα το μπουρλέσκ είναι μια σπουδαία τέχνη που σε οδηγεί μέσα από τη χαρά, τη λάμψη και την εφευρετικότητα των acts και ως περφόρμερ αλλά και ως θεατής, να βρεις τα πιο λαμπερά κομμάτια του εαυτού σου και να τα απολαύσεις!

Τι ακούγατε στο ραδιόφωνο μεγαλώνοντας; Ακούτε ακόμα;
Άννη: Εγώ θυμάμαι καθόμουνα με τη γιαγιά μου και ακούγαμε παλιά τραγούδια σε ένα παλιό ραδιόφωνο που το έχω ακόμα! Και σαν έφηβη την δεκαετία του ’90, άκουγα πολύ ραδιόφωνο. Τώρα όχι τόσο πια.

Έλσα: Ως έφηβες τη δεκαετία του ’90 ακούγαμε κάθε μεσημέρι στον “Ηλέκτρα FM” της Κορίνθου, τη Βίκυ Σκούπα. Παίρναμε τηλέφωνο, ζητούσαμε τραγούδια και τα γράφαμε σε κασέτες στο κασετόφωνο. Αγνή πειρατεία της μουσικής…

Εγώ ακόμη ακούω ραδιόφωνο. Τα πρωινά που πάμε για παράσταση με τον “Μικρό Νότο”, ακούμε στο αυτοκίνητο, τον Θεόφιλο Δουμάνη, που έχει γίνει πλέον μέλος της παρέας. Όταν μαγειρεύω ακούω τρίτο πρόγραμμα και για πάρα πολλά χρόνια 10-12 άκουγα τον Κωνσταντίνο Τζούμα.

Έχει μια ιστορία αυτή η παράσταση. Καταρχάς, ήταν η αφορμή για να σας γνωρίσει ο Δεληβοριάς και να σας πάρει στην πρώτη ταράτσα που έκανε ποτέ. 
Άννη: Εγώ εκείνη τη εποχή έκανα μαθήματα μπουρλέσκ με μια υπέροχη περφόρμερ, την La Dandizette. Ο Φοίβος ταυτόχρονα έστηνε την ταράτσα του στο μυαλό του. Έψαχνε και εκείνος μια μπουρλέσκ περφόρμερ για την εντάξει στο θίασό του. Ζήτησε λοιπόν από τη δασκάλα μου να βρεθούν για να συζητήσουν και εκείνη του είπε πως θα κάνει μια εμφάνιση σε μια παράσταση που τη λένε “Αμπαζούρ”. Και τον κάλεσε. Εκείνος ήρθε και μας είδε και θυμάμαι το ίδιο κιόλας βράδυ μας είπε ότι ετοιμάζει κάτι και θα ήθελε να συνεργαστούμε.

Έλσα: Έγινε ακριβώς όπως το λέει η Άννη. Αν δεν έκανε μπουρλέσκ δεν θα ερχόταν η La Dandizette για γκεστ στο “Αμπαζούρ” και τίποτε από αυτά δε θα είχε συμβεί. Γι’ αυτό κάντε όλοι μπουρλεσκ!

Δε νομίζω ότι θα ξεχάσουμε ποτέ τη στιγμή που μπήκε μέσα ο Φοίβος. Παίζαμε, στο “Cabaret Voltaire” στο Μεταξουργείο, είχαμε αρχίσει λίγα λεπτά πριν και πάγωσε κυριολεκτικά ο χρόνος. Μάλιστα παίζαμε εκείνη την ώρα το “Αυτή που περνάει” και χόρευε η La Dandizette και ήταν εντελώς κινηματογραφικό. Και κάπως έτσι βρεθήκαμε στην πρώτη Ταράτσα σε ένα αξέχαστο καλοκαίρι.

Πώς ήταν αυτό το διάστημα πού ήσασταν χώρια; Τι έλειψε στη μία απ’ την άλλη;
Άννη: Καλά, δεν ήμασταν χώρια, φίλες είμαστε από την έκτη δημοτικού. Δηλαδή και να θέλουμε να χωρίσουμε, δεν γίνεται… Άστα…

Έλσα: Από την πέμπτη δημοτικού, να δω πότε θα το μάθεις. Σαράντα φτάσαμε.

Πόσα λεπτά χωρίς να πείτε κάτι αστείο εναντίον σας αντέχετε πάνω στη σκηνή; Γιατί λατρεύετε τόσο τον αυτοσαρκασμό;
Άννη: Εγώ δεν αντέχω πολύ να λέω σοβαρά. Μου αρέσει να με κοροϊδεύω για να έχω άλλοθι να κοροϊδεύω και την Έλσα και γιατί κάπως έτσι ξεγελάω την ματαιότητα της ζωής (ορίστε, πάρε και τη φιλοσοφία).

Έλσα: Εγώ είμαι λίγο φύτουκλας στις πρόβες αλλά ευτυχώς η Άννη και τα αγόρια με χαλαρώνουν. Γελάμε πολύ είναι η αλήθεια κι εκεί γεννιούνται οι ωραίες ιδέες. Ο αυτοσαρκασμός νομίζω είναι το χάπι για τη σοβαροφάνεια.

Έχει πολλά ελαφρά τραγούδια η παράσταση, προπολεμικά. Πού τα μάθατε αυτά εσείς, νέα κορίτσια;
Άννη: Τα βρήκαμε στο YouTube. Αν πατήσεις προπολεμικά τραγούδια, σου τα βγάζει.

Εντάξει, λίγο πιο σοβαρά μιλώντας έχουμε κάνει και κάποια έρευνα και έχουμε ψάξει τις μουσικές της εποχής εκείνης με προσοχή. Εμένα κάπως με συνεπαίρνει ο ρομαντισμός και η λυρικότητα και το υπόγειο σχόλιο στην τραγουδοποιία εκείνης της εποχής.

Έλσα: Καλά ρε Άννη, δεν ντρέπεσαι να ειρωνεύεσαι τον Κώστα Μανιάτη; Εγώ τα τραγούδια αυτά τα έμαθα από τη δραματική σχολή γιατί είναι πολύ καλό υλικό για να δουλέψεις τη φωνή σου. Ψάχνοντας έπεσα πάνω στο τραγούδι Νάνι νάνι (Το αμπαζουρ το θαλασσί) της Βέμπο που ήταν αφορμή γι’ αυτή την παράσταση και κάπως έτσι άρχισε το ψάξιμο.

Πάντως δεν έχουμε πολλά προπολεμικά πια, ίσως μόνο δύο.

Έχετε τραγούδια και σε δική σας μουσική και στίχους;
Άννη: Ναι, αρκετά δικά μου και ένα φανταστικό τραγούδι του πιανίστα μας του Ευθύμη Κούρτη.

Έλσα: Έχει γράψει η Άννη φανταστικά τραγούδια, αλλά το αγαπημένο μας είναι το “Ρεστοράν στο τέλος του Σύμπαντος”, του Ευθύμη.

Και γιατί ‘Στενός Κορσές’;
Άννη: Γιατί δέκα χρόνια μετά και ακόμα να μας ξεφορτωθείτε…

Αν βάζατε έναν διάσημο άντρα στην παρέα σας και από ντουέτο γινόσασταν… ό,τι γίνεται τέλος πάντων ένα ντουέτο που πλέον αποτελείται από τρία άτομα, ποιον θα διαλέγατε;
Άννη: Θα έκανα μουσικό τρίο με τον Ντέξτερ, για τον κόσμο Michael C. Hall, γιατί είναι αδιανόητος τραγουδιστής και ηθοποιός και έχει πολύχρονη εμπειρία στο Μπροντγουέι.

Έλσα: Κώστα θέλεις να σπείρεις τη διχόνοια; Γιατί βάζεις τρίτους ανάμεσά μας; Εγώ, από αυτούς που δε μπορούμε να έχουμε θα διάλεγα τον Τζίμη Πανούση και άσε την Άννη να πάει με τον Ντέξτερ. Θα δούμε τώρα μετά από αυτό αν θα γίνει η παράσταση. Το κρίμα στο λαιμό σου.