ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΤΡΙΔΗΣ: “ΤΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ ΑΠΛΑ ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΝΕΙ. ΟΙ ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ TIKTOK”

«Η πρώτη του εκπομπή στην Ελληνική Ραδιοφωνία ήταν το 1975 με την καθημερινή εκπομπή ΠΟΠ & ΡΟΚ CLUB, που αργότερα μετονομάστηκε σε “Από τις 4 στις 5”. Η μοναδική στο ελληνικό ραδιόφωνο που συνεχίζεται μέχρι σήμερα, από Δευτέρα έως Παρασκευή την ίδια πάντα ώρα. Ο Γιάννης Πετρίδης, ραδιοφωνικός παραγωγός ταυτισμένος με την ιστορία της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, έχει συνεργαστεί, με διαφορετικού ύφους εκπομπές, με το Δεύτερο Πρόγραμμα, το Τρίτο Πρόγραμμα αλλά και με το Kosmos, στο οποίο και συνεχίζει» αναφέρει το επίσημο βιογραφικό του, προσπερνώντας, εν τη συντομία του, πολλούς ακόμη σημαντικούς σταθμούς της πολυδεκαετούς καριέρας του, όπως το περιοδικό Ποπ & Ροκ που ίδρυσε το 1978 και τη Virgin Ελλάδας που διηύθυνε επί δύο δεκαετίες.

Προσπερνά όμως και κάτι ακόμα: Ο Γιάννης Πετρίδης στην πραγματικότητα ξεκίνησε την πορεία του ως ραδιοφωνικός παραγωγός νωρίτερα, σχεδόν δέκα χρόνια πριν από το επίσημο ντεμπούτο του στη Μεσογείων, κοντεύουν δηλαδή έξι δεκαετίες από τότε που άνοιξε πρώτη φορά το μικρόφωνο και επέλεξε τη μουσική στον αέρα του στρατιωτικού Ραδιοφωνικού Σταθμού Λαρίσης, ως σμηνίτης ακόμη τότε, αποκτώντας αμέσως φανατικό κοινό στην «άνυδρη» θεσσαλική επαρχία και λαμβάνοντας δεκάδες γράμματα από τους ντόπιους νέους – ανάμεσά τους και ο πατέρας μου που του έστειλε τόσα πολλά, προσπαθώντας μάταια να κερδίσει στους διαγωνισμούς της αγαπημένης του μουσικής εκπομπής, ώστε ο Πετρίδης τον ευχαρίστησε στέλνοντας του πίσω ένα σαρανταπεντάρι βινύλιο. 

Φυσικά του λέω την παλιά αυτή ιστορία έχοντας τον απέναντι μου -που αλλού;- στο στούντιο της ΕΡΤ που χρησιμοποιεί σήμερα για τις εκπομπές του. «Το θυμάμαι!» λέει γελώντας. «Όλα τα θυμάμαι» συνεχίζει, «αλλά ας μην πούμε τα ίδια και τα ίδια, πού γεννήθηκα, πώς μεγάλωσα, κουτσομπολιά από τη δισκογραφία κλπ. Ας μιλήσουμε για μουσική».

Σύμφωνοι.

Προτιμάς να μιλήσουμε για δίσκους και συναυλίες;
Μα γιατί να θέλω να μιλάω για τα δικά μου ιστορικά στοιχεία; 

Παρ’ όλα αυτά θα ήθελα να μου πεις τι θυμάσαι από την πρώτη σου ραδιοφωνική εκπομπή.
Και βέβαια τη θυμάμαι. Η πρώτη μου εκπομπή έγινε το 1966, όταν υπηρετούσα στη Λάρισα. Από εκεί ξεκίνησα και συνέχισα για μερικούς μήνες, μέχρι να απολυθώ. Μετά έκανα κάποια διαφημιστικά και το 1975 ξεκίνησε αυτή η εκπομπή που συνεχίζεται μέχρι και τώρα. 

Κρίνοντας από τις αφηγήσεις του πατέρα μου που ως έφηβος από τον Βόλο σε άκουγε φανατικά, αυτό που έκανες στα μέσα των 60s ήταν σαν κοσμογονία για τη νεολαία της ελληνικής επαρχίας.
Ήταν κάτι πρωτόγνωρο, δεν είχαν ξανακούσει τέτοια πράγματα. Θα σου πω πώς ακριβώς έγινε. Εγώ λοιπόν υπηρετούσα. Ήμουν γραφιάς στη στρατιά – δεν ξέρω αν λέγεται ακόμη «στρατιά» – και πήγα στον διοικητή, μαζί με ένα άλλο παιδί που ήταν τεχνικός στο σταθμό, και του είπα: Ξέρω από μουσική, θέλετε να σας κάνω μια εκπομπή; Και κάπως έτσι απλά ξεκίνησα. Δεν μου έλεγαν τι να παίξω και τι να μην παίξω. Οπότε έπαιζα εν έτει 1966 όλα αυτά που αγαπούσα: Beach Boys, The Mamas & the Papas, Beatles, Rolling Stones, πράγματα που δεν ακούγονταν τότε πολύ, μόνο από ερασιτεχνικούς σταθμούς, δεν υπήρχαν επίσημα ραδιοφωνικά προγράμματα. Ιδιαίτερα στην περιοχή της Θεσσαλίας, ποιος άλλος να τα παίξει; Άσε που πέρα από όλα αυτά τα γνωστά ονόματα που σου είπα, έπαιζα και περίεργα τραγούδια που μου άρεσαν.

Όπως;
Σου θυμίζω ότι το ’66 είναι η εποχή που αρχίζει να δυναμώνει το κίνημα της ψυχεδέλειας. Έπαιζα λοιπόν τραγούδια των Iron Butterfly ή των The Human Beinz – ένα ψυχεδελικό συγκρότημα της εποχής. Ή θυμάμαι ότι έπαιζα Grateful Dead που μόλις είχαν φτιαχτεί. Κάπως είχα βρει ένα τραγούδι και το έπαιξα. Όλα αυτά σε μια εποχή που όχι διαδίκτυο δεν υπήρχε, αλλά ούτε πληροφόρηση καλά καλά.

Πού και πώς έβρισκες τους δίσκους;
Τους έβρισκα στο Μοναστηράκι αλλά και από τους Αμερικάνους. Ξέρεις τι εννοώ όταν λέω από τους Αμερικάνους; Δεν μπορεί να ξέρεις ακριβώς.

Τους Αμερικάνους στις βάσεις, σωστά;
Ναι, αλλά πρόσεξε τι ακριβώς εννοώ. Οι Αμερικάνοι που ήταν στις βάσεις, κάποια στιγμή έπαιρναν μεταθέσεις. Έπαιρνα λοιπόν τα Νέα τότε και στις αγγελίες διάβαζα ότι στον τάδε δρόμο στη Γλυφάδα φεύγει μια οικογένεια που έχει πράγματα να πουλήσει, μεταξύ των οποίων και δίσκους. Τους οποίους δίσκους τους έδιναν μπιτ παρά, δεν τους ενδιέφερε γιατί φεύγανε. Έχω φοβερά άλμπουμ από εκείνη την εποχή. Τα έπαιρνα πάρα πολύ φθηνά. Ναι, αλήθεια, από τους στρατιωτικούς που έφευγαν. Κάθε Σαββατοκύριακο με τον Κώστα τον Ζουγρή παίρναμε τη συγκοινωνία -δεν είχαμε φυσικά αυτοκίνητο-, πηγαίναμε στη Γλυφάδα και με τα Νέα στα χέρια έψαχνα τα σπίτια. Έτσι ξεκίνησα τη δισκοθήκη μου. 

«Αποφάσισα να πω το ναι για να γυριστεί το ντοκιμαντέρ γιατί σκέφτηκα ότι θα είναι καλό να αφήσω πίσω μου κάτι σαν ημερολόγιο, γιατί δε νομίζω ότι θα κάτσω να γράψω ποτέ ένα αυτοβιογραφικό βιβλίο» μου είχες πει προ δεκαπενταετίας με αφορμή το -ντοκιμαντέρ για τη ζωή σου- “Once in a lifetime”. Ακόμα σου λείπει αυτή η όρεξη;
Όχι απλά δεν έχω την όρεξη, βαριέμαι δηλαδή, αλλά δεν θα ήθελα να το γράψω γιατί θα έπρεπε να είμαι απολύτως ειλικρινής. Δεν θα ήθελα να βγάλω στη φόρα αυτά που πραγματικά έζησα στη δισκογραφία. Μπορεί να είμαι υπερβολικός, δεν ξέρω. Αλλά σκέφτομαι ότι θα θίγονταν κάποιοι κι εγώ δεν το θέλω.

Εννοείς ότι θα θίγονταν καλλιτέχνες ή στελέχη των δισκογραφικών εταιριών;
Ναι, κυρίως τα στελέχη της λεγόμενης μουσικής βιομηχανίας.

Έχουμε σήμερα μουσική βιομηχανία στην Ελλάδα;
Τώρα πια δεν έχουμε. Δεν υπάρχει. Αν είχαμε σήμερα σοβαρή δισκογραφία σε αυτή τη χώρα θα φαινόταν στο ελληνικό τραγούδι. Πού είναι; Δεν υπάρχει δυστυχώς ελληνικό τραγούδι. Ποιο είναι δηλαδή το σημερινό ελληνικό τραγούδι; Αυτό το λαϊκοπόπ που προβάλλεται παντού;

Ποιο θα έπρεπε να είναι κατά τη γνώμη σου;
Εννοώ τη συνέχεια από τραγουδοποιούς νεότερους από τους εξής τέσσερις-πέντε: Μάλαμας, Παπακωνσταντίνου, Δεληβοριάς, Καραμουρατίδης, άντε ένας-δύο ακόμα. Αυτή η γενιά όμως είναι ήδη πολλά χρόνια στα πράγματα. Πού είναι οι επόμενοι; Που είναι οι εικοσάρηδες; Για να μην πιάσω το λαϊκό τραγούδι. Που είναι η συνέχεια των σπουδαίων λαϊκών τραγουδιστών; Σήμερα δεν υπάρχει δυστυχώς. 

Ποια ήταν κατά τη γνώμη σου η καλύτερη περίοδος της μουσικής βιομηχανίας στην Ελλάδα;
Για την ελληνική μουσική ήταν τις δεκαετίες του ’50 και του ’60, με την εμφάνιση του Χατζιδάκι και του Θεοδωράκη. Και κατόπιν πολλών ακόμη μεγάλων συνθετών και τραγουδιστών. Μαρκόπουλος, Ξαρχάκος, Σαββόπουλος, Λοΐζος, Λεοντής, Κουγιουμτζής, κ.α. Τότε έγινε η μεγάλη άνθηση του ελληνικού τραγουδιού. Με τα δικά τους τραγούδια ζούμε ακόμα. Με τον Ξαρχάκο δεν βλέπεις τι γίνεται σήμερα; 

Η γενιά μου μέσω αυτών αγάπησε το ελληνικό λαϊκό τραγούδι. Εγώ δεν άκουγα τέτοια. Αλλά όταν ο Χατζιδάκις και ο Θεοδωράκης ηχογράφησαν δίσκους με τον Μπιθικώτση και τον Καζαντζίδη, με έκαναν να ακούσω περισσότερο και να ψάξω τις μεγάλες λαϊκές φωνές. Από κει και πέρα κατά τη γνώμη μου το σπουδαίο ελληνικό τραγούδι φτάνει μέχρι τον Κραουνάκη. Εκεί τελειώνει αυτή η μεγάλη ελληνική σχολή, άντε να βάλουμε και κάποιους νεότερους τραγουδοποιούς που αναφέραμε νωρίτερα.

Όσον αφορά το ξένο τραγούδι, η μεγάλη άνθιση στην Ελλάδα έγινε το ’70 και το ’80. Άντε και το ’90. Ο κόσμος άκουσε περισσότερο αυτά που έπρεπε. Βγήκαν σωστά περιοδικά, όπως ο Ήχος και το Ποπ & Ροκ. Στις εφημερίδες υπήρχαν ενημερωμένες στήλες για τη μουσική – ενώ στα 60s υπήρχαν ελάχιστα πράγματα, ακόμα και για τους Beatles ψάχναμε να βρούμε δυο γραμμές. Επίσης οι δισκογραφικές κυκλοφόρησαν εδώ αυτά που έπρεπε. Μέχρι το ’90, τότε τελείωσε για μένα το παιχνίδι. 

Μέχρι το ’90; Αυστηρό σε βρίσκω.
Φυσικά δεν είμαι αισιόδοξος. Γιατί να είμαι; Χαίρομαι μεν να βλέπω ότι οι συναυλίες μαζεύουν κόσμο, όπως έγινε φέτος το καλοκαίρι, έχω την αίσθηση όμως ότι η μουσική πια έχει γίνει πια μόνο κάτι προς διασκέδαση και όχι ακρόαση. Δεν νομίζω ότι κάθεται σήμερα κάποιος στο σπίτι του να ακούσει προσεκτικά μουσική. Ακούει από το κινητό ενώ κάνει του κόσμου τις δουλειές και απλώς περνάει το ένα τραγούδι μετά το άλλο.

Εσύ πώς ακούς μουσική σήμερα;
Κάθε Σαββατοκύριακο ακούω τα καινούρια άλμπουμ της εβδομάδας, ακόμα κι αυτά που δεν μου αρέσουν. Πρέπει να τα ακούς και αυτά -τις ποπ επιτυχίες, τα τραπ, οτιδήποτε- για να ξέρεις τι γίνεται. Διότι αν δεν τα ξέρεις και αυτά, δεν ξέρεις την κατεύθυνση προς την οποία κινείται η μουσική. Ακούω λοιπόν όλο το Σαββατοκύριακο μέσω Spotify. Από εκεί και πέρα όμως, τη Δευτέρα και την Τρίτη, έχω ακόμα τη συνήθεια να παραγγέλνω τα τέσσερα-πέντε άλμπουμ που θέλω να έχω στη δισκοθήκη μου.

Δηλαδή πόσες ώρες ακούς συνεχόμενα μουσική το Σαββατοκύριακο;
Κοίταξε, αυτή είναι η δουλειά μου. Αυτή είναι η ευχαρίστηση μου. Ακούω μουσική συνέχεια. Πατάω play από το πρωί. Παλιότερα μάλιστα όταν ξυπνούσα το πρωί, το πρώτο πράγμα που έκανα, πριν καν πάω στην τουαλέτα, ήταν να βάλω ένα δίσκο ή CD να παίζει. Για να μη χάνω χρόνο. 

Μετά από τόσα δεκαετίες ακρόασης, πόσο χρόνο χρειάζεσαι σήμερα για να αποφασίσεις αν ένα άλμπουμ σου αρέσει ή όχι;
Τώρα πια είναι εύκολο. Δηλαδή μου είναι πιο εύκολο να καταλάβω και αν είναι καλός ο δίσκος αλλά και αν θα κάνει επιτυχία. Μπορώ να το προβλέψω ακούγοντάς το και φυσικά διαβάζοντας. Γιατί εκτός από το να ακούω, διαβάζω πολύ για τη μουσική, ξένα sites κλπ. Μπορώ λοιπόν τώρα να καταλάβω αρκετά πιο εύκολα αν ένας δίσκος είναι καλός ή όχι. Και το κρίνω όχι με τα δικά μου δεδομένα -γιατί είμαι ένας μεγάλος άνθρωπος που μεγάλωσε με μουσική άλλης εποχής- αλλά προσπαθώ να μπω στο μυαλό ενός εικοσάχρονου ή τριαντάχρονου. Θα σου πω ένα παράδειγμα. Άκουσα πριν από ένα μήνα το “Vampire” της Ολίβια Ροντρίγκο. Αμέσως, δηλαδή τη Δευτέρα το έβαλα στην εκπομπή και είπα ότι έχω πάθει ταράκουλο. Θα πει τώρα κάποιος: Κάτσε ρε Πετρίδη, σε αυτή την ηλικία παθαίνεις ταράκουλο με την Ολίβια Ροντρίγκο; Αυτό που εννοώ είναι ότι μπορώ να καταλάβω πως νιώθει ένα νέο παιδί που ακούει ένα τραγούδι. Η Ολίβια Ροντρίγκο στο πρώτο της άλμπουμ δεν μου έκανε την εντύπωση που μου έκανε, η Μπίλι Άιλις, αυτό το φοβερό κορίτσι. Αλλά το “Vampire” είναι μια ηχογράφηση που την πάει πολύ πιο μπροστά. Μου θύμισε και Wet Leg, δηλαδή το πάει προς το ροκ. Είναι ένα τραγούδι που πραγματικά χαίρομαι που έγινε επιτυχία. Όπως πάντα χαιρόμουν όταν τα καλά τραγούδια γίνονταν επιτυχίες. 

Από την άλλη βγάζω σπυριά όταν ακούω τους BTS. Είναι απλώς ένα αντίγραφο των αμερικανικών νεανικών ποπ συγκροτημάτων. Είχαμε και στην Ελλάδα κάτι τέτοιο, πώς τους λέγανε, One; Γιατί λοιπόν να μην κάνουν επιτυχία και αυτοί; Έχω ανάγκη να ακούσω αυτή τη νοτιοκορεάτικη ποπ; Εννοείται ότι δεν έχω τίποτα με τους Νοτιοκορεάτες. Αλλά εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με μια πρόταση όπως τα «Παράσιτα», που ήταν μια σπουδαία ταινία. Και δε μπορώ να μη σκέφτομαι ότι στην περίπτωση αυτής της χώρας έχουμε μια βιομηχανία του θεάματος που κατακλύζει τον πλανήτη λόγω της στενής σχέσης Νότιας Κορέας και ΗΠΑ, δηλαδή είναι σχεδόν σαν 51η Πολιτεία. Εντάξει, οι BTS έχουν κάποιο ταλέντο. Δεν είναι παιδάκια ατάλαντα. Αλλά δεν με ενδιαφέρουν. Και σίγουρα χαίρομαι όταν βλέπω να γίνονται επιτυχία τραγούδια της Ολίβια Ροντρίγκο και της Μπίλι Άιλις και όχι συγκροτημάτων εντελώς τυποποιημένων όπως οι BTS ή οι Blackpink. Παρεμπιπτόντως οι Spice Girls ήταν εκατό φορές καλύτερες από τις Blackpink. Είσαι μεγάλος, ρε Γιάννη, και ξέρεις τις Spice Girls, ένα κοριτσάκι 12 ετών σήμερα πού να τις ξέρει; θα μου πεις.

Πόσο συχνά σου συμβαίνει να ακούς ένα άλμπουμ, να μη σου αρέσει αλλά να πιστεύεις ότι είναι καλό;
Αυτό που ενδεχομένως να συμβεί είναι να μη μου αρέσει αλλά να καταλάβω γιατί γίνεται επιτυχία. Δηλαδή πρέπει να είναι κάτι πολύ δύσκολο για να πω ότι δεν μπορώ να το ακούσω αρκετές φορές. Φερ’ ειπείν δεν ξέρω αν μπορώ να ακούσω πολλή ώρα Ξενάκη. Αλλά επειδή ευτυχώς μεγάλωσα σε μια εποχή χωρίς διαδίκτυο και οι άνθρωποι που έγραφαν στα ξένα περιοδικά είχαν πολλές γνώσεις, έμαθα να απολαμβάνω τους Mahavishnu Orchestra και τον Τζον Μακλάφλιν, που είναι δύσκολος ήχος, και από την άλλη όχι μόνο τους Fleetwood Mac και τους Pink Floyd, που είναι εμπορικός καλός ήχος, αλλά ακόμα και τα πολύ απλά εμπορικά εκείνης της εποχής. 

Όπως ήταν οι Monkees;
Αυτούς δεν τους πολυχώνεψα στην αρχή γιατί ήμουν φανατισμένος οπαδός των Beatles και των Rolling Stones. Όμως αργότερα άλλαξα γνώμη. Στο τέλος των 60s, όταν τελείωσε η φούρια των Monkees, τους αποδέχτηκα πια. Γενικά αλλάζω γνώμη, δεν είμαι από αυτούς που μένουν αμετακίνητοι με το στανιό. Εσύ δεν αλλάζεις ποτέ γνώμη;

Πρόσφατα άλλαξα και με το παραπάνω βλέποντας ζωντανά τον Μπρους Σπρίνγκστιν.
Ευτυχώς! Ναι πολλοί από εσάς τους εναλλακτικούς της γενιάς σου τον σνομπάρατε γιατί είναι εμπορικός. Τον είδες τώρα και έπαθες πλάκα, ε; Ταράκουλο; Εμ βέβαια! Έπρεπε να τον είχες δει πιο πριν. Για να αλλάξει η ζωή σου πιο πριν. Δεν υπάρχει αυτό το πράγμα. Αν έπαθες τόσο μεγάλη πλάκα τώρα, φαντάσου τον νεότερο. Τον έχω δει τέσσερις φορές. Η πρώτη ήταν στο Δυτικό Βερολίνο αρχές της δεκαετίας του ’80. Η πιο πρόσφατη ήταν στη Ρώμη πριν από μερικά χρόνια.

Πίσω στα 60s ήσουν πιο φανατισμένος με τους Beatles η τους Stones;
Αν πρέπει να διαλέξω, η απάντηση είναι Beatles φυσικά. Στην πραγματικότητα όμως και οι δύο είναι το ίδιο για μένα.

Σου άρεσε η καινούργια δουλειά των Stones;
Τι να σου πω… Τις προάλλες που έβαλα το πρώτο σινγκλ (“Angry”) στην εκπομπή είπα το εξής: Ξέρουν μια δουλειά πολύ καλά και την κάνουν. Αν σκεφτεί κανείς ότι ξεκίνησαν πριν από 60 χρόνια, αξίζουν τον απόλυτο σεβασμό μας. Έβγαλαν λοιπόν κάτι που είναι η επιτομή του ήχου των Rolling Stones, δεν είναι κάτι καινούργιο. Πρόσεξε όμως κάτι. Πρόσφατα απονεμήθηκε στη Βρετανία το βραβείο Mercury, που είναι για τα ποιοτικά άλμπουμ. Ήταν υποψήφιοι οι Arctic Monkeys και η Τζέσι Γουέαρ μεταξύ άλλων. Το βραβείο δόθηκε τελικά στους Ezra Collective, ένα καινούριο γκρουπ. Ωραίος είναι ο δίσκος τους, δεν μπορώ να πω. Όμως, όπως μου συμβαίνει με τα περισσότερα καινούρια, είναι κάτι που έχω ακούσει πολλές φορές στο παρελθόν. Θέλω να πω δηλαδή ότι είναι περίεργο να κατηγορούμε τους Stones γιατί παίζουν τα ίδια και τα ίδια όταν και τα άλλα που ακούμε πάλι μοιάζουν με πράγματα που έχουν ξαναπαιχτεί στο παρελθόν. Αλήθεια, μπορείς εσύ να μου πεις κάτι που να άκουσες και να σκέφτηκες ότι ξεκινάει μια καινούργια τάση; Δεν υπάρχει κάτι τέτοιο. 

Η μόνη κοσμογονία είναι δυστυχώς αυτό που έρχεται και κατά την άποψη μου θα σημάνει την οριστική απαξίωση της μουσικής: η τεχνητή νοημοσύνη. Σήμερα υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις στην Αμερική για το αν θα πρέπει να κάνουν κατηγορία τεχνητής νοημοσύνης στα Βραβεία Grammy. Δηλαδή έχει ξεκινήσει η δουλειά. Αυτή είναι η μουσική που θα ακούγεται στο μέλλον. Τα είπε και ο καημένος ο Νικ Κέιβ. Μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να έχει τα συναισθήματα ενός τραγουδοποιού; Σκατά, είπε ο Κέιβ. Έτσι είναι. Όμως τον θεωρούν παλιομοδίτη. Όπως και εμένα και όλους όσους τα λέμε αυτά. Γιατί αυτό που έρχεται τα επόμενα δέκα χρόνια θα είναι φυσικό για ένα σημερινό έφηβο που δεν ξέρει ποιος είναι ο Νικ Κέιβ ή ο Λέοναρντ Κοέν. Δεν ξέρει ότι τα τραγούδια τους βγήκαν μέσα από την ψυχή τους. Τι ψυχή έχει η τεχνητή νοημοσύνη; 

Από τη μία λοιπόν έχουμε την επικείμενη επέλαση της τεχνητής νοημοσύνης, από την άλλη έχουμε μια ρετρολαγνεία που εκδηλώνεται και μέσα από την άνοδο ενός τόσο παλιομοδίτικου φορμάτ όσο το βινύλιο.
Ναι, υπάρχει άνοδος τα τελευταία χρόνια αλλά πρέπει να κάνουμε μια διευκρίνιση. Η άνοδος αυτή δεν είναι τόσο εξωφρενική. Τα περισσότερα αντίτυπα δίσκων βινυλίου την περσινή χρονιά, σχεδόν τα μισά, τα πούλησε η Τέιλορ Σουίφτ. Και οι BTS πούλησαν πάρα πολλά. Είναι αποδεδειγμένο ότι πολλά παιδιά που είναι οπαδοί δημοφιλών ονομάτων της ποπ μουσικής αλλά και του χιπ χοπ, παίρνουν τα βινύλια χωρίς καν να έχουν πικάπ. Προφανώς υπάρχουν και νέοι ακροατές βινυλίων που έχουν και πικάπ και απ’ όλα. Αλλά δεν ξέρω αν είναι οι περισσότεροι.

Το καλύτερο φορμάτ ποιο είναι;
Για μένα δεν έχει σημασία. Παρόλο που είναι της γενιάς μου, δεν είμαι κολλημένος με το βινύλιο. Σαν συλλέκτης χάρηκα πάρα πολύ τη δεκαετία του ’90 κάποιες εξαιρετικές εκδόσεις σε CD. Ακούσαμε πράγματα που δεν είχαν βγει στο παρελθόν ή πράγματα που δεν είχαμε προλάβει. Βγήκαν καταπληκτικές ηχογραφήσεις σε box set. Θα μου πεις ότι όλα αυτά υπάρχουν πια και στο internet, ψάξε να τα βρεις εκεί. Ναι, αλλά για μένα είναι άλλο να παίρνω στα χέρια μου το box set, να βλέπω τις πληροφορίες, να ξεφυλλίζω. Εσύ δεν το πρόλαβες αυτό, το πρόλαβε όμως ο πατέρας σου. Όταν παλιά παίρναμε ένα δίσκο των Pink Floyd, καθόμασταν η παρέα γύρω από το πικάπ και ακούγαμε ευλαβικά, σαν να βλέπαμε ταινία. Απλώς καπνίζαμε και ακούγαμε.

Το ραδιόφωνο είναι πια γερασμένο μέσο;
Δεν νομίζω ότι μπορεί να επηρεάσει πια τις καταστάσεις. Δεν είναι όμως ότι είναι γερασμένο. Καταφέρνει και ανανεώνεται. Αλλά έχω την αίσθηση ότι στη μουσική δεν παίζει πια σοβαρό ρόλο. Δεν γίνονται πια επιτυχίες από το ραδιόφωνο. Θέλω να μου πεις εσύ που κάνεις ραδιόφωνο. Δεν ισχύει αυτό που σου λέω; Κάποτε από το ραδιόφωνο γίνονταν τα χιτ. Και στην Αμερική και στην Αγγλία. Το ραδιόφωνο απλά διεκπεραιώνει πια. Οι επιτυχίες γίνονται από το TikTok. 

Ποιος είναι λοιπόν σήμερα ο ρόλος ενός ραδιοφωνικού παραγωγού σε μουσικό σταθμό, ειδικά αν έχει την ευκαιρία να κάνει εκπομπή χωρίς playlist;
Αν είναι ιδιωτικός σταθμός θα πρέπει να κάνει τις κατάλληλες επιλογές για να κρατήσει τον κόσμο και να μην πάει στον ανταγωνιστή. Ταυτόχρονα όμως πρέπει να κάνει ποιοτικές επιλογές για να περάσει στον αέρα πράγματα που δεν ακούγονται τόσο εύκολα στο TikTok, στο instagram και σε όλα αυτά. Δηλαδή να παίζει και πράγματα πιο ψαγμένα. 

Συμφωνείς με όσους υποστηρίζουν ότι το ραδιόφωνο σήμερα «κοιμάται» γιατί δεν παίζει τραγούδια του Λεξ, ο οποίος γεμίζει πια στάδια;
Όχι, δεν συμφωνώ. Πάντα συνέβαινε αυτό και σε διάφορα μουσικά είδη. Είχε παίξει, νομίζεις, το ραδιόφωνο τον Παντελίδη; Και στο εξωτερικό συμβαίνει. Πάντα υπάρχουν καλλιτέχνες που κάνουν επιτυχία και δεν τους παίζει το ραδιόφωνο. Δεν νομίζω ότι τιμούσε παλιότερα το ραφιόφωνο τον Λέοναρντ Κοέν ή τους Birthday Party. Αποκτούσαν όμως το κοινό τους. Έτσι απέκτησε το κοινό του και ο Λεξ. Δεν είναι κάτι πρωτοφανές. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν θα μπορούσε να υπάρχει έστω ένας σταθμός που να παίζει τέτοια πράγματα. 

Πώς προετοιμάζεις τις εκπομπές σου; Μπορείς να μου περιγράψεις βήμα-βήμα τη διαδικασία;
Ακούω, όπως είπα, μουσική όλο το Σαββατοκύριακο και σημειώνω τα τραγούδια που θεωρώ ότι είναι ραδιοφωνικά, ώστε να τα έχουμε έτοιμα τη Δευτέρα με τους συνεργάτες μου, γιατί δεν έχω ακόμα τους δίσκους. Δηλαδή στην πρώτη φάση ο χρόνος που χρειάζομαι είναι όλος αυτός που ακούω μουσική. Από εκεί και πέρα κάποιες εκπομπές της εβδομάδας, μαζί με του Kosmos όπου κάνω τα κινηματογραφικά, είναι ιστορικού περιεχομένου. Θα σου πω ότι αυτές δεν μου παίρνουν καθόλου χρόνο. Μόνο για να βγάλω τους δίσκους από τα ράφια. Τριγυρνάω στο σπίτι, έχω στο μυαλό μου ότι ετοιμάζω μια εκπομπή για το 1970, θα ανοίξω τα αρχεία μου για να δω ποια τραγούδια είναι εκείνης της εποχής, και το ένα μου φέρνει το άλλο. Μπορεί, ας πούμε, να δω μια ταινία εκείνης της εποχής στην τηλεόραση, να ακούσω ένα τραγούδι και να το βγάλω από το ράφι για να το παίξω. Δηλαδή μου παίρνει όλη την εβδομάδα – και τίποτα. Το μυαλό μου είναι συνέχεια εκεί. Χωρίς όμως να είναι επί τούτου εκεί. Είναι κάτι που με διατηρεί σε εγρήγορση. 

Θυμάσαι πού είναι ο κάθε δίσκος σου;
Ναι, ευτυχώς τους θυμάμαι σχεδόν όλους ακόμα. 

Πώς έχεις ταξινομημένη τη δισκοθήκη;
Έχω αλλού τα βινύλια, αλλού τα CD, όλα αλφαβητικά. Τα θυμάμαι σχεδόν όλα. Κάποια μπορεί όχι από την πρώτη στιγμή. Δηλαδή μπορεί να θελήσω να βάλω τους Wallace Collection, να μην το βρω στην αρχή, αλλά καθώς περνάει η μέρα, επειδή το μυαλό μου είναι εκεί, θα το βρω. Ελπίζω να μην πάθω κανένα Αλτσχάιμερ, αν και φαντάζομαι θα είχε φανεί μέχρι τώρα. Επειδή δουλεύει συνέχεια το μυαλό μου, ελπίζω να μην το πάθω. 

Βοηθάει και το ότι ασχολούμαι συνέχεια και με την Ιστορία, από μικρός δηλαδή. Εννοώ ασχολούμαι και μέσω της μουσικής. Με τρελαίνει η Ιστορία. Όχι μόνο του 20ου αιώνα, αλλά και παλιότερα. Πολλά από τα ταξίδια μου γι’ αυτό τα κάνω. Για να δω σημεία ιστορικά, που κάποιες φορές που έχουν σχέση με τη μουσική και άλλες όχι. 

Θα σε προσγειώσω πάλι στο ραδιόφωνο. Κινδυνεύει από το Spotify;
Νομίζω ότι αν ήταν να κινδυνέψει, θα είχε κινδυνέψει ήδη. Υπάρχει αρκετό καιρό το Spotify. Για το οποίο ακούγονται συνέχεια περίεργα πράγματα, ακόμα και για ξέπλυμα μαύρου χρήματος με τα δικαιώματα των καλλιτεχνών. Θα μου πεις παντού γίνονται αυτά. Είμαι γενικά απογοητευμένος από πολλά πράγματα στη σύγχρονη ζωή. Υποθέτω ότι και παλιότερα υπήρχαν αυτά, αλλά τώρα βγαίνουν στη φόρα. 

Κάποιοι επιμένουν ότι ένα συγκρότημα που γεμίζει στάδια είναι εξ ορισμού σημαντικό. Εγώ πιστεύω ότι μπορεί να είναι πολύ πιο σημαντικό ένα συγκρότημα που παίζει μπροστά σε δυο χούφτες άτομα, όπως είχε συμβεί για παράδειγμα με τους Sex Pistols στο ξεκίνημά τους. Εσύ τι λες;
Συμφωνώ μαζί σου. Η δημοφιλία δεν είναι πάντα συνώνυμο της σημαντικότητας. Για παράδειγμα στους Imagine Dragons που έπαιξαν πρόσφατα εδώ, βγάζεις το καπέλο για την επιτυχία που έχουν, γιατί δεν είναι στιγμιαία, αλλά συνεχόμενη. Δεν τους έχω δει επί σκηνής. Πιστεύω ότι για τη γενιά στην οποία απευθύνονται, κάνουν καλό σόου. Από την άλλη, η ιστορία έχει αποδείξει πόσο πιο σημαντικό συγκρότημα ήταν οι Birthday Party που έπαιζαν μπροστά σε 400 άτομα. 

Μπορεί να τους χωρίζουν δεκαετίες, αλλά ο ιστορικός του μακρινού μέλλοντός ποιο θα θεωρήσει πιο σημαντικό; Τους Fugazi ή τον Χάρι Στάιλς;
Οι Fugazi είναι ένα πολύ ειδικό συγκρότημα. Από εκεί και πέρα, δεν μπορώ να πω ότι είναι τόσο σημαντικός ο Χάρι Στάιλς. Είναι όμως η μουσική του σήμερα. Όσον αφορά την ποπ είναι αξιόλογος, αλλά ούτε καν Τζορτζ Μάικλ. Για το τώρα όμως δεν είναι κακός. Αν και δεν νομίζω ότι μπορεί να σταθεί η σύγκριση που κάνεις. Θα έπρεπε ίσως να πεις Χάρι Στάιλς ή Wet Leg;

Χάρι Στάιλς ή Wet Leg;
Εμένα μου αρέσει φοβερά το άλμπουμ των Wet Leg. Δεν τις έχω δει όμως live. Δεν πάω πια σε live όρθιος γιατί με πονάει η μέση μου. Πάω μόνο σε συναυλίες καθιστές. Θα πάω πχ στο Βερολίνο να δω τον Γκράχαμ Νας, θέλω να δω και τον Σούφγιαν Στίβενς, αρκεί να κάθομαι. Κι εσύ σε λίγο δεν θα μπορείς όρθιος, θα δεις. Ξέρεις πότε το κατάλαβα; Τελικά όλα τα καταλαβαίνεις σε μια στιγμή. Η πρώτη ένδειξη αυτού του πράγματος, ότι έρχεται για μένα το τέλος στις όρθιες συναυλίες, ήταν τότε που ο Ίγκι Ποπ έπαιξε στο λιμάνι και του άνοιξαν το κεφάλι (σ.σ. στο εν έτει 1996 φεστιβάλ Rock of Gods). Εκεί λοιπόν σαν παιδάκι έκανα μια περίεργη κίνηση, πήγα να ανέβω ένα φράχτη και είδα ότι δεν μπορούσα. Φυσικά συνέχισα να πηγαίνω σε συναυλίες όρθιος για πολλά χρόνια. Αλλά ιδιαίτερα από τον κορονοϊό και μετά δεν μπορώ να το κάνω.

Λέγαμε λοιπόν για τις Wet Leg. Ο δίσκος τους μου αρέσει περισσότερο από του Χάρι Στάιλς. Αλλά ποιος είμαι εγώ για να αποφασίσω ποιος θα γίνει πιο διάσημος; Δύο τραγούδια του Χάρι Στάιλς είναι πάρα πολύ ωραία. Δεν είμαι καθόλου εναντίον του. Θα σου πω τι είναι αυτό το παιδί. Είναι μια ωραία γρανίτα. Θέλουμε και τη γρανίτα στη ζωή μας κάποια στιγμή, είναι δροσιστική, εντάξει;. Αλλά δεν μπορείς να ζήσεις μόνο με γρανίτες.

Για το χιπ χοπ τι γνώμη έχεις; Μήπως είναι τελικά το σημαντικότερο είδος στην ιστορία της μουσικής, όπως μέσες άκρες διατείνονται και οι New York Times σε ένα πρόσφατο, μεγάλο αφιέρωμα με αφορμή τη συμπλήρωση 50 ετών από τη γέννησή του;
Πρώτα απ’ όλα τα 50 χρόνια από τη γέννηση του χιπ χοπ είναι μια αρλούμπα, το λέω και στις εκπομπές μου συνέχεια.

Δεν υποτίθεται ότι γεννήθηκε τον Αύγουστο του 1973, τότε που ο DJ Kool Herc έπαιξε για πρώτη φορά το “Give It Up or Turnit a Loose” του Τζέιμς Μπράουν σε δύο πικάπ επιστρέφοντας εναλλάξ τη βελόνα στην αρχή για να επαναμβάνεται διαρκώς το ρυθμικό μοτίβο του τραγουδιού;
Θα ανοίξω μια παρένθεση με κάτι που είπε μια παλιά καραβάνα, ο Άλις Κούπερ, και θα επανέλθω. Έδωσε λοιπόν μια συνέντευξη στο Stereogum και είπε: Σκεφτείτε σήμερα μια ομάδα ανθρώπων να μαζεύεται σε έναν ουρανοξύστη της Νέας Υόρκης και να αποφασίζει να δώσει μια συγκεκριμένη κατεύθυνση στη μουσική και όχι μόνο, μπορεί να πουν ακόμα και ότι οι άνθρωποι πια δεν είναι άνθρωποι αλλά γάτες, και την επομένη εκατομμύρια παιδιά θα αρχίσουν να λένε ότι είναι γάτες. Έτσι λοιπόν κάποιοι αποφάσισαν ότι φέτος το χιπ χοπ κλείνει τα 50. Πράγματι ένας DJ έκανε αυτό που λένε ότι έκανε το 1973 στο Μπρονξ. Πώς είναι δυνατόν όμως ένα είδος μουσικής να κλείνει φέτος τα 50 όταν σε όλες τις σχετικές λίστες που δημοσιεύονται το παλαιότερο τραγούδι είναι του ’79 ή του ’80; Δεν υπάρχει ένα χιπ χοπ τραγούδι μεταξύ ’73 και ’79. Γιατί λοιπόν να μην πούμε ότι το χιπ χοπ γεννήθηκε ακόμα νωρίτερα με τον Τζέιμς Μπράουν; Ή γιατί να μην πούμε ότι το rock ’n’ roll κλείνει τα 100 χρόνια επειδή υπάρχει ένα τραγούδι με τίτλο “Rock ’n’ Roll” από το 1922; Θεωρώ λοιπόν μπαρούφα όλη αυτή την κατάσταση με το χιπ χοπ. Ξέρω όμως ότι έτσι δουλεύει το σύστημα. 

Ποιο είδος μουσικής θεωρείς ότι είναι το σημαντικότερο;
Θεωρώ ότι όσο πιο παλιά, τόσο πιο σημαντικά, γιατί τα καινούργια είναι ανακύκλωση παλαιότερων ακουσμάτων. Τζαζ, μπλουζ, κάντρι, ριθμ εν μπλουζ, αυτά είναι τα πιο σπουδαία και γέννησαν το ροκ εν ρολ της δεκαετίας του ’50 και όλοι ξέρουμε τι έγινε από εκεί και πέρα. Το χιπ χοπ είναι προφανώς πολύ σημαντικό, ιδιαίτερα στην πρώτη εποχή του, όχι όπως έχει καταντήσει σήμερα, που μιλάει για κώλους και έφυγε από αυτό που πρέσβευε, την επανάσταση των μαύρων εξαιτίας όσων περνούσαν. Δες το βίντεο του “Bongo” της Cardi B και της Megan Thee Stallion. Αυτό το χιπ χοπ θέλουμε; Ε, τότε εντάξει, τι να πω.

Υπάρχει και ο Κέντρικ Λαμάρ.
Και βέβαια υπάρχουν εξαιρέσεις. Ο Κέντρικ Λαμάρ είναι η μεγαλύτερη.

Ποια η γνώμη σου για τον Jay-Z, τον μεγαλύτερο σταρ του είδους του εδώ και χρόνια;
Τον έχω σε εκτίμηση για το πώς ξεκίνησε ως μουσικός αλλά όχι για το πώς έχει εξελιχθεί. Είναι σαν μαφία και θα σου εξηγήσω τι εννοώ. Η Μπιγιόνσε είναι μια σπουδαία τραγουδίστρια και σόουγούμαν, από τις καλύτερες των τελευταίων 20 χρόνων. Αυτό είναι γεγονός, δεν αντιλέγει κανείς. Όμως το σύστημα του Jay-Z που ελέγχει όλη τη μαύρη μουσική έχει καταφέρει να έχει την Μπιγιόνσε υποψήφια τις τελευταίες δεκαετίες σε πολλές, διαφορετικές κατηγορίες των Grammy. Έχει λοιπόν σήμερα στο βιογραφικό της ότι έχει κερδίσει 32 Grammy. Αν δει κανείς με προσοχή, κανένα ή μόνο ένα είναι στις μεγάλες κατηγορίες, δηλαδή καλύτερο άλμπουμ ή τραγούδι. Όλα είναι δεύτερες και τρίτες κατηγορίες.

Δεν συμφωνείς όμως ότι το χιπ χοπ σε βάθος δεκαετιών έχει αποδειχτεί πολύ πιο «ζωντανό» και συναρπαστικό από το ροκ;
Ναι, σε αυτό δεν έχεις άδικο. Όμως και το ροκ ακόμα εδώ είναι. Επίσης δεν νομίζω ότι ειδικά τα τελευταία χρόνια εξελίσσεται το χιπ χοπ, όπως λένε στους New York Times. Καμία εξέλιξη δε βλέπω, μόνο επανάληψη, όπως συμβαίνει και με το ροκ δηλαδή. Το χιχ χοπ τώρα έχει την ηλικία που είχε το ροκ τη δεκαετία του ’90, είναι στα 40 τόσα χρόνια του. Τότε είχαμε το τελευταίο μεγάλο παρακλάδι ή αν θες υποκίνημα του ροκ, που για μένα ήταν το grunge, με όλη εκείνη τη γενιά των Nirvana, των Pearl Jam, των Alice In Chains και πολλών ακόμη γκρουπ, βάζω και τους Sonic Youth μέσα αν και προϋπήρξαν. Έγινε δηλαδή τότε μια μαζική επιβολή του ροκ ήχου. Σε αντίστοιχη κατάσταση βρίσκεται τώρα το χιπ χοπ. Θα δούμε τα επόμενα δέκα χρόνια αν θα έχει εξέλιξη ή όχι. Προς το παρόν δεν βλέπω κάτι. Υπάρχει άλλος μετά τον Κέντρικ Λαμάρ; Ο Τράβις Σκοτ; Δεν μου λέει τίποτα. Ώστε έτσι λοιπόν έγραψαν οι New York Times; Ότι το χιπ χοπ είναι το σημαντικότερο μουσικό είδος;

Και ότι καταφέρνει να παραμένει διαρκώς επίκαιρο, δημοφιλές και να εξελίσσεται.
Τότε τι να πούμε για την κάντρι; Δεν ξέρω αν το έχεις παρατηρήσει, αλλά τον τελευταίο καιρό είναι κυρίαρχη στην Αμερική. Το δημοφιλέστερο άλμπουμ της χρονιάς, να πει κάποιος στους New York Times, είναι του Μόργκαν Γουόλεν. Και είναι κάντρι. Το δεύτερο είναι της Τέιλορ Σουίφτ. Κάντρι είναι κι αυτή, δηλαδή έτσι ξεκίνησε και μετά προσχώρησε στην ποπ για να κάνει επιτυχία, και καλά έκανε, είναι πολύ ταλαντούχα αυτή η κοπέλα. Η κάντρι είναι 100 ετών. Όπως η κάντρι, έτσι και το χοπ χοπ θα είναι άλλο ένα παλιό μουσικό είδος που κατά διαστήματα θα έρχεται ένας Κέντρικ Λαμάρ. Όπως ήρθε ο Μόργκαν Γουόλεν και παρέσυρε όλη την κάντρι τώρα.

Για μένα είναι πιο σημαντικό να δούμε αν θα έρθει ένα νέο μεγάλο μουσικό κίνημα. Το χιπ χοπ είναι το τελευταίο, τόσο μεγάλο μουσικό κίνημα που παραμένει ζωντανό, σε αυτό συμφωνώ. Αλλά ξαναλέω ότι και το ροκ είναι εδώ. Δεν βγάζουν δίσκο οι Rolling Stones;

Με το χέρι στην καρδιά και άσχετα με το αν είναι καλός ή κακός ο νέος δίσκος τους, σου αρέσει που συνεχίζουν ακόμα;
Αυτός που δεν θέλω σίγουρα να βγάζει δίσκους πια είναι ο Μακάρτνεϊ. Έχω να ακούσω κάτι καλό δικό του εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Ας μην ξαναβγάλει. Και για τους Stones όχι, δεν μου πολυαρέσει, κάπως το έχουν παρατραβήξει. Αλλά και τι να κάνουμε; Αφού τα παιδιά θέλουν να συνεχίσουν. Μπορεί να πουν κάποιοι: ο Πετρίδης γιατί κάνει ακόμα εκπομπές; Δεν πειράζει, ας μη μ’ ακούν όσοι δεν θέλουν. Το λέω και στην εκπομπή. Όσοι δεν καταλαβαίνουν και δεν θέλουν να παρακολουθούν τις απόψεις που έχω για κάποια πράγματα, ας μη μ’ ακούν. Δεν θέλω να μ’ ακούν. Θέλω να με ακούν αυτοί που καταλαβαίνουν τι είδους εκπομπές κάνω. Κάποτε ο Χατζιδάκις έλεγε στις συναυλίες του: Δεν σας θέλω όλους εδώ, θέλω μόνο όσους αγαπάνε και καταλαβαίνουν πραγματικά τη μουσική μου.

Είσαι από αυτούς που πιστεύουν ότι κάποιος θα μπορούσε να ακούσει τα πάντα ανάλογα με την ώρα και τη διάθεση;
Ναι, αυτό πιστεύω. Μα κι εσύ όμως μου είπες πριν τους Fugazi; Ένα τόσο ειδικό συγκρότημα;

Πολύ σπουδαίο όμως.
Ναι, δεν διαφωνώ. Και οι Fall ήταν πολύ καλοί, παρέμειναν όμως σε ειδικά ακροατήρια. Και βλέπεις ότι υπάρχουν γκρουπ, όπως για παράδειγμα οι Cure, που καταφέρνουν να αλλάξουν πίστα. Θυμάμαι ότι όταν είχα πρωτακούσει το “Forest” είχα πάθει ντελίριο. Το είχα πάει στην Ελλαδισκ που δούλευα τότε – μην ξεχνάμε ότι παράλληλα με το ραδιόφωνο και το Ποπ & Ροκ δούλευα και σε εταιρίες δίσκων και κυκλοφόρησα πάρα πολλά πράγματα στην Ελλάδα. Και λέω λοιπόν σε μια παρέα εκεί (ας μην πω καλύτερα τα ονόματα τους): ακούστε τι μουσική έρχεται. Εκείνοι να μου λένε: Μα τι είναι αυτά τα πράγματα; Όμως εντάξει, καταλαβαίνω ότι κάποιος εκείνη την εποχή, με τα ακούσματα που είχε, δύσκολα θα «έπιανε» τους Cure. Ούτε εγώ μπορούσα να πιστέψω ότι θα γίνονταν τόσο μεγάλοι. Όμως εξελίχθηκαν. Οι Fall έμειναν κάπως κολλημένοι σε αυτό το πολύ σπουδαίο, δε λέω, που έκαναν εξαρχής. Ενώ οι άλλοι πέρασαν σιγά σιγά και σε άλλα πράγματα. Άλλο τέτοιο παράδειγμα είναι οι Depeche Mode. Πάνω απ’ όλα όμως από εκείνη την εποχή λυπάμαι πάρα πολύ που διαλύθηκαν οι Smiths. Για μένα είναι ένα από τα κορυφαία συγκροτήματα όλων των εποχών. Τώρα πια μπορώ να πω ότι το συγκρότημα που μου αρέσει περισσότερο από τη δεκαετία του ’80 είναι οι Smiths. Συνέχεια τους ακούω.

Ποιος είναι ο καλύτερος τους δίσκος;
Μ’ αρέσουν όλοι, δεν έχω καλύτερο. Όλα τα τραγούδια τους είναι τραγουδάρες.

Ανέφερες τους Smiths οπότε με αφορμή και τη συζήτηση που γίνεται για το αν πρέπει να «ακυρώσουμε» τον Μόρισεϊ εξαιτίας κάποιων δηλώσεών του, οφείλω να σε ρωτήσω: πρέπει να διαχωρίζουμε τον καλλιτέχνη από το έργο του;
Εγώ τα διαχωρίζω. Είμαι τόσο συνδεδεμένος με τόσα τραγούδια που δεν μπορώ να κάνω αλλιώς.

Άρα συνδέεσαι περισσότερο με τα τραγούδια, όχι με τους τραγουδοποιούς.
Νομίζω πως ναι.

Οπότε δεν πικραίνεσαι όταν ένας τραγουδοποιός πει ή κάνει κάτι μεμπτό;
Πικραίνομαι λίγο αλλά τι να κάνουμε, έτσι είναι η ζωή.

Μπορείς να ακούσεις δηλαδή εύκολα τα τραγούδια του Μάικλ Τζάκσον σήμερα;
Μάικλ Τζάκσον δεν ακούω εύκολα πια αλλά όχι γιατί έχουν ακουστεί γι’ αυτόν διάφορα. Απλά δεν μου ταιριάζει τώρα. Σήμερα μου ταιριάζει το “Barbarism begins at home” των Smiths πολύ περισσότερο από το “Thriller”, που είναι πάνω κάτω της ίδιας περιόδου. Κι ας μου άρεσε πολύ το “Thriller” όταν βγήκε. Ίσως περισσότερο και από τους Smiths. 

Ένοχες απολαύσεις υπάρχουν; Ή πιστεύεις ότι όλα επιτρέπονται για έναν ακροατή;
Πιστεύω ότι την έννοια των ένοχων απολαύσεων τη χρησιμοποιούν περισσότερο άνθρωποι της γενιάς σου, τέλος πάντων εσείς που επιμένετε να είστε είστε της «δύσκολης» σχολής στα ακούσματά σας. Κι έτσι λοιπόν βαφτίζετε κάτι ένοχη απόλαυση για να μπορέσετε να το ακούσετε. Γενικά άνθρωποι είμαστε, θα θελήσουμε κάποια στιγμή και κάτι που είναι σαν γρανίτα ή τσιχλόφουσκα. Προσωπικά δεν μπορώ να πω ότι έχω ένοχες απολαύσεις, όχι με τον τρόπο που το εννοείς. Θα έπρεπε να είναι χιλιάδες. Πολλά από αυτά που μου αρέσουν είναι…εφήμερα να τα πω; Αλλά μ’ αρέσουν. Στην ηλικία μου δύσκολα θα πει κάποιος ότι του αρέσει η Ολίβια Ροντρίγκο. Αλλά εγώ το λέω γιατί όντως μου αρέσει. Όπως μου άρεσαν τα ανάλογα σε κάθε εποχή. 

Εσύ λες ότι λόγω επαγγέλματος ακούς πολλά και διαφορετικά πράγματα και βρίσκεις σε αρκετά κάτι ενδιαφέρον. Όταν ένας μέσος ακροατής λέει ότι ακούει τα πάντα, μήπως τελικά δεν ακούει τίποτα;
Μάλλον έχεις δίκιο. Εμένα βγάλε με έξω. Εγώ προσπαθώ να εντοπίζω τα καλύτερα από όλα τα μουσικά στιλ. Δεν σημαίνει όμως ότι ακούω όλη τη μουσική. Δεν μου αρέσει δηλαδή ο Παντελίδης, όπως δεν μου άρεσε παλιότερα ο Βοσκόπουλος. Καταλαβαίνω όμως γιατί αρέσει στους άλλους. Αν και όσο περνάει ο χρόνος όλοι αυτοί οι διαχωρισμοί μου φαίνονται περίεργοι και βαρετοί. Από την άλλη, θα μου πεις ότι δεν είναι κακό να υπάρχουν όρια. Ιδιαίτερα τώρα, με το λαϊκό τραγούδι που υπάρχει. Ας μην πω καλύτερα ονόματα.

Έχεις μια μεγάλη και τρανή δισκοθήκη. Κάποιος που δεν έχει ούτε μισό CD αλλά ακούει διαρκώς μέσω Spotify, αγαπάει εξίσου τη μουσική; Προφανώς δεν βάζω στην εξίσωση τον οικονομικό παράγοντα, ας πούμε ότι τον προσπερνάμε.
Αν αφομοιώνει τα τραγούδια, ναι. Αυτή είναι η νέα εποχή. Δεν μπορούμε να υποχρεώσουμε ένα παιδί 20 ετών σήμερα να αρχίσει να αγοράζει δίσκους. Αν αφομοιώνεις τη μουσική όπως την αφομοιώναμε κάποτε εμείς ακούγοντας δίσκους, καλά κάνεις και την ακούς από το Spotify. Δεν ξέρω, ίσως λόγω ηλικίας να μην είμαι ο πλέον κατάλληλος να απαντήσω σε αυτό. 

Δεν σε κατακλύζει πια ένα αίσθημα ματαιότητας για τις χιλιάδες επί χιλιάδων δίσκους που έχεις στο σπίτι σου;
Ναι, φυσικά. Πέρασα καλά μαζί τους όμως. Και κυρίως με βοήθησαν να μεγαλώσω με έναν ιδιαίτερο τρόπο. Μέσα από τους δίσκους και το ψάξιμο που έκανα για να τους βρω και να τους μαζέψω επί 50 χρόνια, γνώρισα τον κόσμο. Είναι όλη μου η ζωή. Γνώρισα πόλεις, καταστήματα, ανθρώπους, όλη την Αμερική, όλη τη Βρετανία, τις αγορές στη Ρώμη, τις αγορές στο Παρίσι. Έτσι έφτιαξα τις ωραιότερες αναμνήσεις. Τα περισσότερα ταξίδια ήταν βασισμένα σε αυτά, κατάλαβες; 

Όταν σε καλούν σε ένα σπίτι, είσαι από αυτούς που το πρώτο πράγμα που κάνουν είναι να κοιτάξουν αν υπάρχει δισκοθήκη;
Όχι.

Δεν είσαι περίεργος να πάρεις έτσι μια ιδέα για το τι σόι άνθρωπος είναι ο οικοδεσπότης;
Ε, για να μ’ έχει καλέσει σπίτι του πάει να πει ότι τον ξέρω από πριν. Ξέρω αν έχει ή όχι δίσκους.

Κάποιος με πολύ καλό γούστο στη μουσική, μπορεί να είναι πολύ μεγάλος μαλάκας;
Και βέβαια μπορεί. Καλό γούστο δε σημαίνει ντε και καλά ότι είσαι καλός άνθρωπος. Μπορεί κάποιος με χάλια γούστο να είναι το καλύτερο παιδί. 

Πόσους δίσκους έχεις;
Άσ’ το αυτό. 

Γιατί δεν μου λες;
Γιατί να το πω; Τι σημασία έχει; Μπορεί να τα έχεις κι εσύ όλα στο κινητό. Οπότε τι να πω; Έχω πολλά. Πάρα πολλά. Αγοράζω ακόμα 20 άλμπουμ το μήνα.

Σε βινύλιο ή CD;
Έτσι όπως έχουν ακριβύνει τα βινύλια, από το να μην πάρω καθόλου, προτιμώ να πάρω CD. 

Γιάννη, ως αγοραστής μουσικών άλμπουμ σε φυσικά φορμάτ, προσωπικά αρχίζω να αναρωτιέμαι πού θα πάει αυτή η κατάσταση. Αξίζει δηλαδή να μετακομίσει κανείς μόνο και μόνο γιατί δεν μπορεί να σταματήσει να αγοράζει δίσκους;
Είπαμε, είναι μάταιο. Αλλά εσύ να συνεχίσεις. Άκου που σου λέω. 

Παλιά στο Ποπ Και Ροκ είχατε τη στήλη Desert Island Discs. Αν μπορούσες να έχεις ένα και μόνο ένα άλμπουμ σε ένα ερημονήσι, ποιο θα διάλεγες;
Τώρα δεν είναι πιο εύκολο να τα έχεις όλα μαζί σου ψηφιακά;

Ναι, αλλά δεν πιάνει το Spotify στο ερημονήσι, τι κάνεις;
Θα σου πω αυτό που σκέφτομαι αυτή την εποχή, στο μέλλον μπορεί να αλλάξω. Σου είπα ότι τρελαίνομαι με τους Smiths. Δεν θα έπαιρνα όμως τη best of συλλογή τους στο ερημονήσι. Θα προτιμούσα -και ξέρω ότι θα σε ξαφνιάσω τώρα- ένα δίσκο με τα καλύτερα τραγούδια του Κόουλ Πόρτερ που βγήκε τώρα σε επανέκδοση. Βάλε να ακούσεις τα τραγούδια του, πρόσεξε τους στίχους και θα καταλάβεις. Κι ας φαίνονται παλιομοδίτικα επειδή γράφτηκαν πριν από 80 χρόνια. 

Ραδιόφωνο μέχρι πότε θα κάνεις;
Όταν πιάσω τον εαυτό μου να μην τον ενδιαφέρει να ακούει τα καινούργια άλμπουμ κάθε Σαββατοκύριακο, θα σταματήσω. Θα καταλάβω ότι τελείωσε για μένα το παιχνίδι. Προς το παρόν ενδιαφέρομαι ακόμα. Οπότε συνεχίζουμε. Και την άλλη βδομάδα.

Επιμένω: Θα μου πεις τώρα πόσους δίσκους έχεις;
Πάλι τα ίδια;

Αν σταματήσω να σε ηχογραφώ;
Σταμάτα εσύ και βλέπουμε.