“ΟΥΤΕ ΣΤΡΑΤΟ ΟΥΤΕ Ι5” – ΘΟΔΩΡΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΙΔΗΣ, ΠΕΡΗΦΑΝΟΣ ΑΝΤΙΡΡΗΣΙΑΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ

Αντιρρησίας συνείδησης είναι το άτομο που αρνείται να υπηρετήσει στις ένοπλες δυνάμεις της χώρας όπου είναι πολίτης, λόγω της συνείδησής του, με βάση τις θρησκευτικές, ηθικές ή ιδεολογικές πεποιθήσεις του.

Ο Θοδωρής Διαμαντίδης, 27 ετών σήμερα, επέλεξε βάσει ιδεολογίας να αρνηθεί να πραγματοποιήσει στρατιωτική θητεία, κάνοντας εναλλακτική θητεία ως αντιρρησίας συνείδησης.

Ο ίδιος μιλά στο NEWS 24/7 για τους λόγους που τον οδήγησαν να προχωρήσει σε αυτή τη διαδικασία, προτάσσοντας τις βαθιά ειρηνιστικές πεποιθήσεις του, που δεν συμβαδίζουν με το “πνεύμα” του χακί.

Μιλά με το όνομα και το πρόσωπό του, διότι δεν έχει κανέναν απολύτως λόγο να κρύβεται ή να ντρέπεται για την επιλογή του αυτή. Αντιθέτως, είναι περήφανος που επέλεξε να πει “όχι” στον μιλιτιρισμό και τους “κανόνες ανδρισμού” του στρατού.

Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας για την άρνηση στρατιωτικής θητείας, ο Θοδωρής εμφανίστηκε μπροστά στην επιτροπή των ενόπλων δυνάμεων, δηλώνοντας με εμφατικό τρόπο τους λόγους για τους οποίους ο στρατός του προκαλεί απέχθεια. Η αίτησή του εγκρίθηκε.

Μετά την εναλλακτική θητεία του, η οποία διήρκησε 12 μήνες και ολοκληρώθηκε το περασμένο καλοκαίρι, ο ίδιος ενεργοποιήθηκε στον Σύνδεσμο Αντιρρησιών Συνείδησης, ένα δίκτυο που δημιουργήθηκε το 1988, τα μέλη του οποίου αρνούνται να ενταχτούν στον στρατιωτικό μηχανισμό, σε έναν μηχανισμό άμεσα συνδεδεμένο με την εχθρότητα και την αγριότητα.

Τέλος, μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν όσα λέει ο Θοδωρής σχετικά με τη σύνδεση των στρατών με την κλιματική κρίση, καθώς οι στρατοί ευθύνονται για το 5-7% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Κάνεις τις σπουδές σου στο Πολυτεχνείο και φτάνει η στιγμή να υπηρετήσεις στον στρατό, ενώ έχεις πάρει αναβολή προηγουμένως. Αποφασίζεις πως θα κάνεις εναλλακτική θητεία.

Κανονικά θα μου ερχόταν το χαρτί τον Ιανουάριο του 2025, αλλά επειδή ήθελα να ξεμπερδεύω και είχα αποφασίσει ότι θα κάνω αυτή τη διαδικασία, διέκοψα την αναβολή.

Εδώ, να πω ότι και πέρσι είχατε κάνει μια συνέντευξη στο NEWS 24/7 με τον Λάζαρο Πετρομελίδη, ο οποίος διώχθηκε ως ανυπότακτος. Εκείνος ξεκίνησε τη διαδικασία το 1992. Οι διάρκειες τότε στον στρατό ήταν εξωφρενικές. Πλέον, είναι πιο εύκολο.

Προσωπικά επέλεξα την εναλλακτική θητεία ως αποτέλεσμα μιας ιδεολογικής στάσης ζωής. Κατανοώ ότι το Ι5 είναι ο εύκολος δρόμος, ωστόσο, προσωπικά θέλησα να κάνω εναλλακτική θητεία και να μην ακολουθήσω αυτό τον δρόμο για δύο λόγους. Αρχικά είναι μια πολιτική πράξη για μένα και επιπλέον, σήμερα η εναλλακτική θητεία -εφόσον εγκριθεί- είναι μια διαδικασία που δεν είναι τόσο δύσκολη, όσο στο παρελθόν.

Το πιο δύσκολο κομμάτι είναι να αναγνωριστεί. Μετά κάνεις τρεις μήνες παραπάνω θητεία σε σχέση με τον στρατό. Σε στέλνουν σε ένα μέρος της Ελλάδας για να εργαστείς στον τομέα που έχεις ακολουθήσει επαγγελματικά στην ουσία, ανάλογα με τις ικανότητες και τις γνώσεις σου.

Προσωπικά ήθελα πολύ να ζήσω κάποια στιγμή της ζωής μου σε ένα νησί. Στάθηκα τυχερός σε αυτό, γιατί τελικά με έστειλαν στη Λέσβο.

Πώς κινείται η διαδικασία αρχικά;

Η διαδικασία έχει διάφορα δικαιολογητικά. Έχει και αρκετές εξαιρέσεις που δεν μπορείς να κάνεις αίτηση για εναλλακτική θητεία. Για παράδειγμα, δεν μπορείς να δηλώσεις αντιρρησίας συνείδησης αν έχεις άδεια κυνηγιού, άδεια όπλου ή αν έχεις καταδικαστεί στο παρελθόν για έγκλημα βίας ή αν εκκρεμεί εις βάρος σου δίωξη. Το τελευταίο είναι εντελώς παράλογο, γιατί μπορεί να εκκρεμεί δίωξη, αλλά αυτό δεν σημαίνει κάτι. Υπάρχει το τεκμήριο αθωότητας που είναι και το πιο ουσιαστικό.

Το έγγραφο που υποβάλεις είναι η δήλωση λόγων άρνησης στρατιωτικής θητείας. Εκεί γράφεις τους λόγους που δεν επιθυμείς να καταταχθείς στον στρατό. Αυτό το έγγραφο είναι ένα από τα δικαιολογητικά που αξιολογείται στη συνέχεια από τη στρατολογία.

Τι έγραψες σε αυτό το έγγραφο;

Οι αντιρρησίες συνείδησης προσπαθούμε να δημοσιεύουμε αυτά τα κείμενα. Είναι και από τους λόγους που θέλουμε να κάνουμε αυτή τη διαδικασία. Είναι αυτή η πολιτική πράξη που είπα παραπάνω.

Αρχικά, στο κείμενο στάθηκα στο γιατί έχω την υποχρέωση να πάω στον στρατό; Γιατί θεωρούμε δεδομένο ότι όλοι οι άνδρες θα πρέπει να πάνε σε ένα στρατόπεδο, να εκπαιδευτούν στα όπλα, να εκπαιδευτούν στον πόλεμο, να μάθουν να σκοτώνουν;

Και έτσι ξεκινάω τη δήλωσή μου, λέγοντας ότι τείνουμε να απαντάμε σε αυτές τις ερωτήσεις με στερεότυπα. Βγαίνουμε στην κοινωνία και ακούμε “θα πας στον στρατό και θα μάθεις”. Σου λένε “θα πας στον στρατό, θα μάθεις να προσέχεις τον εαυτό σου, θα μάθεις πώς να γίνεις άντρας. Θα πας στρατό για να μάθεις την πειθαρχία”. Είναι μικρογραφία της κοινωνίας.

Και αρχίζουν και καταρρίπτονται αυτά. Πόσο άντρας γίνεσαι αν φοράς μια στολή και μια ζώνη και καυλώνεις με αυτό; Αν κουβαλάς ένα όπλο και ανεβάζεις φωτογραφίες στο Facebook με άλλους άντρες με στολές; Αν δεν κοιμάσαι σωστά; Αν η ψυχολογία σου είναι χάλια για 12 μήνες;

Δεν νοιάζεται κανείς για την ψυχική σου υγεία μέσα στο στρατόπεδο, γιατί δε είναι πολύ “αντρικό” αυτό… Σου μαθαίνουν να εχθρεύεσαι τους Τούρκους, να είσαι έτοιμος να σκοτώσεις, να καταστρέψεις. Σου μαθαίνει “πειθαρχία” το να πρέπει να κρατάς το μήκος της τρίχας σου μέχρι κάποια όρια, το να στρώνεις το κρεβάτι σου με συγκεκριμένο τρόπο, το να υπακούς σε ό,τι σου λένε οι ανώτεροι, χωρίς να μπορείς να κάνεις συζήτηση; Όλα αυτά σε κάνουν άντρα;

Ξεκινάω, λοιπόν, την αίτηση με την καθημερινότητα του στρατού που μου είναι απεχθής, μια καθημερινότητα που είναι κόντρα στα περιβάλλοντα που θέλω να βρίσκομαι και κόντρα στα περιβάλλοντα που έχω μεγαλώσει, στο σχολείο, στην οικογένειά μου. Στο τι σημαίνει για μένα δημοκρατία και ισότιμη κοινωνία.

Και μετά φτάνω στο γιατί ζητάω την εναλλακτική υπηρεσία και γιατί πιστεύω ότι, ενώ λέμε ότι ήρωες είναι αυτοί που βγαίνουν στα σύνορα και φυλάνε σκοπιές, για μένα ήρωες είναι αυτοί που πήγαιναν στις φωτιές και μαγειρεύουν και δίνουν κολλύρια στους κατοίκους και σώζουν ζώα και ότι η ιδανική κοινωνική υπηρεσία για μένα θα ήταν αυτό. Αυτό θα αποκαλούσα εγώ θητεία και καθήκον.

Λέμε ότι ο στρατός είναι αναγκαίο κακό ή λέμε ότι ο στρατός υπάρχει γιατί χρειάζεται να είμαστε οχυρωμένοι αμυντικά. Αν δούμε την ιστορία του κόσμου τις τελευταίες δεκαετίες, αυτό δεν επιβεβαιώνεται. Συνεχίζουμε να έχουμε πολέμους, παρόλο που όλοι οι στρατοί λένε ότι είναι αμυντικοί.

Έχουμε πολέμους ακριβώς επειδή επιτρέπουμε στο κάθε κράτος να έχει τον δικό του στρατό και να εκπαιδεύει τους νέους ανθρώπους στο πώς θα κάνουν πόλεμο ως οργανωμένο σώμα. Αν δεν είχαμε οργανωμένα σώματα, αν δεν είχαμε εξοπλισμούς, τότε δεν θα είχαμε πολέμους.

Θα σκεφτόταν κανείς ότι όταν κάποιος στέλνει την αίτηση αυτή, θα προσπαθούσε να πείσει με πιο “ειρηνικά” επιχειρήματα. Εσύ το πήγες hard και ξεκάθαρα. Δεν σας γουστάρω, μου προκαλείτε απέχθεια. Αυτή ουσιαστικά η αίτηση δεν είναι προς αξιολόγηση;

Ναι, αυτή η αίτηση είναι προς αξιολόγηση. Υπάρχουν όντως αυτές οι δύο προσεγγίσεις. Κάποιοι μπορούν να πουν ότι η ιδεολογία μου δεν μου επιτρέπει να πάω στον στρατό. Είναι, όμως, και αρκετοί που κάνοντας την αίτηση, βρίσκουν την ευκαιρία να τα χώσουν.

Δεν αξιολογείται αρνητικά αυτό. Δεν θα σε κόψουν επειδή είσαι πολύ σκληρός απέναντί τους, ευτυχώς.

Εγώ θα σου κάνω την κλασική γραφική ερώτηση, την οποία έχεις ακούσει σίγουρα πολλές φορές. Αν δεν πας εσύ στρατό, αν δεν πάω εγώ, τότε ποιος θα πάει στρατό;

Η απάντηση που θα σου δώσω είναι η απάντηση που έδωσα και στο επόμενο στάδιο της διαδικασίας, στη συνέντευξη που γίνεται μέσα στο ΓΕΕΘΑ, στο Πεντάγωνο. Κανένας άνθρωπος στον κόσμο δεν θα έπρεπε να είναι αναγκασμένος να υπηρετήσει στον στρατό. Δεν θα έπρεπε να υπάρχουν καν ένοπλες δυνάμεις. Δεν είναι φυσιολογικό και λογικό όλο αυτό.

Μίλησέ μου για το στάδιο της συνέντευξης. Τι είπες στην επιτροπή του Πενταγώνου;

Σε αυτό το στάδιο, που είναι και το τελικό, κάνεις συνέντευξη με μια επιτροπή γνωμοδοτική. Τρεις καθηγητές, ένας νομικός σύμβουλος του κράτους και ένας νομικός σύμβουλος του στρατού.

Τότε ήταν η περίοδος που είχαμε μάθει για κάποια ποσοστά, ότι κόβανε άτομα χωρίς καμία αιτιολογία και είχα αποφασίσει να κάνω μια διαμαρτυρία στην αρχή της συνέντευξης. Έκανα ένα λεπτό σιγής και τους μοίρασα ένα φυλλάδιο.

Η Ευρωβουλή έχει βγάλει από το 1983 ψηφίσματα, ξεκαθαρίζοντας ότι η Ελλάδα πρέπει να αναγνωρίζει τους αντιρρησίες συνείδησης μόνο με την αίτησή τους και να μην τους περνά από εξέταση φρονήματος.

Ο Συνήγορος του Πολίτη έχει μιλήσει για αυτό, η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Συγκέντρωσα, λοιπόν, όλα αυτά σε ένα χαρτί Α4, τους τα μοίρασα και λέω θα κάνω ένα λεπτό σιγής ως διαμαρτυρία και μετά ξεκινάμε τη συνέντευξη.

Όταν σε ρωτάνε γιατί δεν θέλεις να κάνεις στρατιωτική θητεία και σου λένε για τους Τούρκους, η αλήθεια είναι ότι δεν σε ρωτάνε για να πάρουν κάποια απάντηση ή για να δούνε πόσο καλά το έχεις σκεφτεί. Είναι παγίδα. Γιατί αν απαντήσεις ότι θα χρησιμοποιούσες δυνητικά βία, σε κόβουν. Αυτός είναι ο σκοπός της ερώτησης. Όχι να μάθουν τι πιστεύεις.

Όταν μιλάμε για άρνηση στράτευσης, μιλάμε διεθνιστικά. Δηλαδή θέλουμε τους αντιρρησίες συνείδησης να ανθίσουν σε όλες τις χώρες. Στην Τουρκία αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει αναγνωρισμένο δικαίωμα και όσοι δεν επιθυμούν να κάνουν στρατιωτική θητεία, διώκονται.

Οπότε εμείς παλεύουμε με όλους τους νέους σε όλη την Ευρώπη, στην Τουρκία, στη Ρωσία, να αλλάξουμε αυτή την κατάσταση, να υπάρξει πλαίσιο που να επιτρέπει να μπορείς να κάνεις εναλλακτική θητεία. Στόχος είναι να καμφθεί η μιλιταρισμός σε όλες τις χώρες, σε παγκόσμιο επίπεδο.

Είναι στάνταρ τα αξιώματα της επιτροπής που κάνεις τη συνέντευξη;

Παλαιότερα ήταν χειρότερα, δηλαδή ήταν πιο πολλοί οι στρατιωτικοί, λιγότεροι καθηγητές. Δεν έχουν αλλάξει πολλά, βέβαια, και που άλλαξε η σύνθεση. Πάλι η επιτροπή είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχουμε αυτή την στιγμή στο να αναγνωριστούμε, γιατί κόβουνε αυθαίρετα.

Έχεις κάποιο ποσοστό;

Περίπου 80-200 άτομα αιτούνται κάθε χρόνο, αλλά οι περισσότεροι είναι μάρτυρες του Ιεχωβά, οπότε είναι για θρησκευτικούς λόγους. Για ιδεολογικούς λόγους ο αριθμός κυμαίνεται από 5 έως 20.

Το 2021 έκαναν αίτηση για ιδεολογικούς λόγους 12 άτομα και τους έκοψαν όλους, 100% απόρριψη. Το 2022 κόψανε τα 2/3, το 66% και τώρα το 2023 έκοψαν το 75%.

Πιο συγκεκριμένα, το 2021 έκαναν αίτηση 12 άτομα, έκοψαν και τους 12. Το 2022 έκαναν 9 άτομα και έκοψαν τους 6. Και το 2023 ήταν 4 άτομα, έκοψαν τους 3. Τον 1 τον περάσανε αφού έκανε έφεση μάλιστα.

Οπότε περνάς από την επιτροπή και σου λένε εκείνη τη στιγμή αν εγκρίθηκε ή όχι;

Όχι, η επιτροπή είναι γνωμοδοτική. Την τελική απόφαση την παίρνει ο υπουργός Εθνικής Άμυνας. Αυτό είναι περίεργο, διότι σε άλλες χώρες η διαδικασία γίνεται πιο τοπικά.

Εδώ έχουμε βάλει τον υπουργό Εθνικής Άμυνας να παίρνει τις αιτήσεις μπροστά του και να υπογράφει. Να επιβεβαιώνει τη γνωμοδότηση ή να ζητά αλλαγή της γνωμοδότησης για να επανεξεταστεί το αίτημα. Ή άντε να είναι υφυπουργός. Αλλά είναι ένας από τους δύο.

Μάλλον για τον ελληνικό στρατό είστε οι χειρότεροι, χειρότεροι και από Ι5.

Ναι, ακριβώς. Οκ, καμάρι μας!

Σε περίπτωση που δεν γίνει δεκτή η αίτηση, τότε τι κάνεις;

Έχεις πολλές επιλογές. Όσες επιλογές είχες και πριν. Κάποιοι πάνε στρατό. Κάποιοι παίρνουν Ι5. Αρκετοί φεύγουν έξω, ως ανυπότακτοι εξωτερικού. Επίσης υπάρχουν και αυτοί που κάνουν ξανά αίτηση για εναλλακτική υπηρεσία.

Νομίζω ότι περνάει πολύ στο ντούκου σήμερα το ψυχολογικό σκέλος. Μίλησέ μου για αυτό το κομμάτι, αν έχεις εικόνα.

Τον στρατό δεν τον έχω ζήσει, αλλά ξέρουμε από γνωστούς μας, από έρευνες, από διδακτορικά που έχουν γίνει, για την κατάσταση μέσα στον στρατό. Ξέρουμε για τις αυτοκτονίες μέσα στον στρατό, υπάρχουν καταγγελίες από το δίκτυο Σπάρτακος.

Είναι πολύ σπάνιο να βρεθεί κάποιος που θα ασχοληθεί με τα θέματα ψυχικής υγείας ενός οπλίτη. Είναι πολύ εύκολο να απομονωθεί ένα άτομο μέσα στο στρατόπεδο και για δώδεκα μήνες να υποφέρει.

Και φτάνουμε σε αυτό που είπε και ο Λάζαρος, ότι δεν ενδιαφέρεται το κράτος αν θα πας στρατό ή αν θα πάρεις Ι5. Το κράτος ενδιαφέρεται αν πεις δημόσια ότι δεν θα πας στρατό.

Οπότε εγκρίνεται η δική σου αίτηση. Και μετά; Τι ακολουθεί;

Μετά την έγκριση έρχεται ένα χαρτί με την τοποθέτηση. Υπάρχει μια διαδικασία που κάθε δημόσιος φορέας μπορεί να δηλώσει ανοιχτές θέσεις για αντιρρησίες συνείδησης. Οι ανοιχτές θέσεις εν τω μεταξύ είναι πολλές. Για το 2023 ήταν 1.738 ανοικτές θέσεις.

Η στρατολογία στο ΓΕΕΘΑ κάνει ένα ταίριασμα με τα πτυχία σου, την εμπειρία σου για να σε στείλει σε μια ανάλογη θέση. Δεν διαλέγεις εσύ πού θα πας και επίσης απαγορεύεται να σε στείλουν στην περιφέρεια του τόπου κατοικίας σου, το οποίο δεν έχει κάποια βάση, είναι απλά τιμωρητικό. Έχει δεχτεί παρατηρήσεις και στον ΟΗΕ η Ελλάδα για αυτό, για το γεγονός ότι δεν επιτρέπει στους αντιρρησίες συνείδησης να υπηρετήσουν στον τόπο κατοικίας τους.

Εμένα με έστειλαν στον Δήμο Μυτιλήνης. Είχε ένα πόστο για πληροφορική, που είναι ο τομέας των σπουδών μου.

Στέγη και τροφή προσφέρουν ελάχιστοι. Δηλαδή από τις 1.700 περίπου θέσεις πέρσι, μόνο 2 παρείχαν στέγη και τροφή. Διαφορετικά παίρνεις 223 ευρώ τον μήνα, που υποτίθεται είναι τα χρήματα για τα έξοδά σου. Αυτό το ποσό βγήκε το 2005, ως υπουργική απόφαση και δεν έχει αλλάξει από τότε, παρά τον πληθωρισμό και την ακρίβεια.

Αν σε απέρριπταν; Ποιο ήταν το Plan B;

Το σχέδιο σε περίπτωση απόρριψης ήταν να φύγω από την Ελλάδα και μετά να το κυνηγήσω δικαστικά. Δεν ξέρω πώς θα το έκανα, αλλά το δεύτερο πλάνο μου ήταν αυτό.

Πότε μπήκες στο ελληνικό Δίκτυο Αντιρρησιών;

Ο Σύνδεσμος Αντιρρησιών Συνείδησης δημιουργήθηκε το 1988. Μέχρι πρότινος ήταν ανενεργό και ενεργοποιήθηκε ξανά πέρσι, τον καιρό που βγήκε η συνέντευξη του Λάζαρου. Τότε ξεκινήσαμε να το ξαναστήνουμε.

Αφού ολοκλήρωσα την εναλλακτική θητεία το περασμένο καλοκαίρι και είχε αρχίσει να είναι και πάλι δραστήριος ο σύνδεσμος, ξεκίνησα να συμμετέχω και εγώ στις διαδικασίες. Συμμετείχα στις αιτήσεις για τον Συνήγορο του Πολίτη για τα θέματα διακρίσεων. Υπάρχει από το 1979 και το Ευρωπαϊκό γραφείο αντιρρησιών συνείδησης σαν συντονιστικό. Κάνουν συναντήσεις, συζητήσεις μέσα στο Ευρωπαϊκό γραφείο για να ανταλλάσσουν πληροφορίες και συμβουλές. Και πλέον είμαι ενεργός και στο Ευρωπαϊκό και στον Σύνδεσμο της Ελλάδας.

Πρόσφατα είχαμε εξελίξεις και στο Ισραήλ. Είναι ένας 18χρονος, ο Tal Mitnick, που έχει γίνει πολύ γνωστός, ο οποίος αρνείται να μπει στον στρατό και να πολεμήσει στη Γάζα. Στην Ευρώπη στηρίξαμε το δικαίωμά του να μην συμμετάσχει σε αυτή τη διαδικασία.

Το ίδιο ισχύει και για τη 18χρονη Ισραηλινή Sofia Orr, την πρώτη Ισραηλινή γυναίκα που φυλακίζεται ως αντιρρησίας συνείδησης.

Επίσης στο βόρειο τμήμα της Κύπρου έχει φουντώσει το ζήτημα του Mustafa Hurben, ο οποίος δήλωσε ότι δεν θα πάει στον στρατό. Εκεί δεν υπάρχει εναλλακτική υπηρεσία και για αυτό έγιναν σημαντικές διαδηλώσεις από Τουρκοκύπριους και Ελληνοκύπριους που πήγαν να στηρίξουν το αίτημά του.

Μετά, ένας άλλος, ο Χαλίλ Καραπασάογλου, για τον οποίο εκκρεμεί στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο η υπόθεσή του.

Είναι ωραίο να βλέπεις αυτή τη δικτύωση που έχουμε, διεκδικώντας το ίδιο δικαίωμα, με στόχο να σταματήσουν οι άνθρωποι να πηγαίνουν στον στρατό, ώσπου να μην υπάρχουν πια στρατοί.

Σίγουρα έχεις ακούσει από πολλούς πως όσα λες είναι ουτοπικά. Πως είναι πολύ δύσκολο να αλλάξει όλο αυτό το παγιωμένο σύστημα.

Παίρνουμε πολύ ελαφριά την υποχρεωτική στράτευση και το γεγονός ότι συνεχίζουμε να έχουμε στρατούς και αυξάνονται οι αμυντικές δαπάνες παγκοσμίως.

Πριν 20 χρόνια, όταν μιλούσαμε για τον μιλιταρισμό, δεν είχαμε στο κεφάλι μας την κλιματική κρίση, στην οποία ο στρατός έχει πολύ σημαντική συνεισφορά, 5 με 7 τοις εκατό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στον πλανήτη. Και αυτό αφορά μόνο τους στρατούς, όχι τις επιπτώσεις από τους πολέμους.

Αν βάλουμε μέσα τις επιπτώσεις από τους πολέμους, την καταστροφή υποδομών, τις εκτοπίσεις πληθυσμών, οι συνέπειες γίνονται ακόμα πιο πολλές.

Εμείς που μιλάμε για αφοπλισμό των στρατών είμαστε ουτοπιστές, αλλά αυτοί που λένε ότι είναι καλό να υπάρχει άμυνα και όπλα, καταστρέφουν τον πλανήτη. Έτσι θα αντιμετωπιστεί η κλιματική κρίση;

Αν πάρουμε όλους τους στρατούς από όλο τον κόσμο, φτιάχνουμε μια καινούρια χώρα, η οποία θα έχει τον τέταρτο μεγαλύτερο περιβαλλοντικό αντίκτυπο παγκοσμίως, λίγο κάτω από την Ινδία, λίγο πάνω από τη Ρωσία.

Και ένα άλλο για μένα, το πιο υπαρξιακό, σχετίζεται με την τεχνητή νοημοσύνη και τα drones, τα οποία δεν έχουν περάσει πολύ στα ραντάρ μας. Για παράδειγμα, πέρσι το Αμερικανικό Πεντάγωνο χρηματοδότησε μικρές επιχειρήσεις για να φτιαχτούν drone που μπορούν να πετάνε, να τα κατευθύνεις εσύ και να πέφτουν πάνω σε στόχους και να εκρήγνυται εκρηκτικό υλικό. Υπήρχαν ήδη από παλιά, αλλά τώρα έχουμε αυτόματο εντοπισμό στόχου στα drones και αυτόματη ρίψη.

Πέρσι έγινε η πρώτη καταγεγραμμένη επίθεση από ρωσικό drone σε ουκρανική αποθήκη. Το drone βρήκε αυτόματα την αποθήκη, χωρίς να το ελέγχει κάποιος, και έριξε μόνο του. Είχαμε στο παρελθόν αυτόματο εντοπισμό στόχου. Είχαμε στο παρελθόν αυτόματη ρίψη. Πέρσι είχαμε για πρώτη φορά και τα δύο στο ίδιο περιστατικό.

Φτάνουμε, λοιπόν, σε ένα σημείο που ο πόλεμος δεν γίνεται με τους φαντάρους, δεν γίνεται με αυτούς που πάνε και καθαρίζουν τα χόρτα, αλλά έχουμε πολύ μεγάλα χρηματοδοτικά προγράμματα που τρέχουν και συνήθως είναι στα απόρρητα κονδύλια.

Επιπλέον, επιστήμονες κάνουν μυστικές συμβάσεις μέσω πανεπιστημίων για να αναπτύξουν τέτοια οπλικά συστήματα τα οποία ξεφεύγουν από τον έλεγχό μας ως κοινωνία.

Και υπάρχει και μια μεγάλη συζήτηση στον ΟΗΕ για αυτά τα ζητήματα, αλλά όπως πάντα, ο ΟΗΕ είναι πολύ αδύναμος για να μπορέσει να ελέγξει όλα αυτά.

Ρεαλιστικό είναι να πεις ότι πρέπει να φτάσουμε στον αφοπλισμό και να ξεκινήσουμε από σήμερα. Να πούμε τέλος στις δαπάνες, τέλος στα προγράμματα με επιστήμονες.

Αν υποχρεώνουμε το κάθε άτομο να πάει στον στρατό και να ακούει όλη την προπαγάνδα για το ότι πρέπει να μάθει να εχθρεύεται τους γείτονές του, το πράγμα θα χειροτερεύει όλο και περισσότερο.

Το ζήτημα είναι να μάθουμε σε κάθε άτομο στην κοινωνία να παλεύει για την ειρήνη, μέσω της εναλλακτικής υπηρεσίας.

Αν θέλουμε να φτάσουμε κάπου, αυτός είναι ο δρόμος.