ΡΙΤΑ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ: “ΜΟΝΟΣ ΣΟΥ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΠΑΣ ΓΡΗΓΟΡΑ, ΜΑΖΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΠΑΜΕ ΜΑΚΡΙΑ”

Είναι μία από τις πιο αξιόλογες φωνές της γενιάς της και η σκηνή μοιάζει μερικές φορές να μην τη χωράει. Το τραγούδι ήταν μονόδρομος για τη Ρίτα Αντωνοπούλου που δεν χρειάστηκε να πάρει κάποια συνειδητή απόφαση για το τι θα γίνει όταν μεγαλώσει. Ειδικά όταν ο ίδιος ο Θάνος Μικρούτσικος της είπε να παρατήσει οτιδήποτε άλλο κάνει, γιατί είναι γεννημένη τραγουδίστρια.

Ο σπουδαίος Έλληνας μουσικοσυνθέτης που έφυγε από τη ζωή στις 28 Δεκεμβρίου 2019 και σφράγισε με το έργο του την ελληνική μουσική, ήταν ο μέντοράς της. Κάθε φορά που ερμηνεύει τα τραγούδια του μπαίνει σε εκείνον τον ιδιαίτερο κόσμο που έφτιαξαν μαζί όταν συγκινημένη τραγούδησε το “Άννα μην κλαις” και όταν γεννήθηκαν τα άλμπουμ “Για φωνή και ορχήστρα” και “Πάμε ξανά απ’ την αρχή”.

Άλλη μια ευκαιρία να τιμήσει το έργο του “πατέρα” της -όπως τρυφερά τον αποκαλεί – θα έχει η Ρίτα Αντωνοπούλου την Πέμπτη 30 Νοεμβρίου σε μία μεγάλη συναυλία – αφιέρωμα στον Θάνο Μικρούτσικο, υπό τον τίτλο “Τους προβολείς στήσε”. Μια συναυλία που έρχεται να μας θυμίσει πόσο βαθιά αγαπούσε το θέατρο ο εμβληματικός Έλληνας δημιουργός. Έντυσε με τη μουσική του πολλές ιστορικές θεατρικές παραστάσεις από αρχαίο δράμα ως μιούζικαλ, καμπαρέ, επιθεωρήσεις και θέατρο για παιδιά υπηρετώντας πάντα την αρχή του ότι στο θέατρο «είναι αδιάρρηκτη η σχέση μουσικής και παράστασης». 

Λίγο πριν να ανέβει στη σκηνή για αυτή την παράσταση- αφιέρωμα -τη μουσική διεύθυνση της οποίας θα έχει ο Θύμιος Παπαδόπουλος–  η Ρίτα Αντωνοπούλου άνοιξε μια μικρή πόρτα στο δωμάτιο των αναμνήσεων και μας μίλησε για τη γνωριμία με τον μεγάλο συνθέτη, τη σχέση του με το θέατρο και τη σημασία της… καθαρής συνείδησης!

Πριν από λίγες ημέρες σας ακούσαμε στην αφιερωματική συναυλία για τον Οδυσσέα Ιωάννου, όπου ενώθηκαν στη σκηνή καλλιτέχνες με ένα ιδιαίτερο “δέσιμο”. Ιστορία τελικά γράφουν οι “παρέες”;

“Όπως έλεγε κι ο Θάνος συχνά όταν τελειώναμε τις συναυλίες μας στον κόσμο, “Μόνος σου μπορείς να πας γρήγορα, μαζί μπορούμε να πάμε μακριά“. Το πιστεύω με όλο μου το είναι. Η ισχύς εν τη ενώσει κι αυτό έχει αποδειχτεί περίτρανα στην ιστορία του ανθρώπου. Ήταν υπέροχη η αίσθηση του να βρεθούμε όλοι εμείς πάνω στη σκηνή με όλον αυτό τον κόσμο κάτω από τη σκηνή. Όποιον συνάδελφο κι αν ρωτήσετε για αυτές τις δύο μέρες θα σας επιβεβαιώσει τη βαθιά συγκίνηση που νιώσαμε για αυτή μας τη σύμπραξη. Μακάρι να δίνονται τέτοιες ευκαιρίες να βρισκόμαστε όλοι μαζί πιο συχνά.”

Ξεκινήσατε γιατί θέλατε να τραγουδάτε – όπως έχετε πει – όχι να γίνετε τραγουδίστρια. Ποια η διαφορά και ποιες είναι οι πρώτες σας μνήμες από τη μουσική. Με ποια τραγούδια μεγαλώσατε;

“Έχει τεράστια διαφορά. Δε με ενδιέφερε ποτέ να γίνω τραγουδίστρια για κάποιον λόγο, δεν το ονειρευόμουν. Ίσως γιατί για μένα το τραγούδι ήταν και είναι όπως η ανάσα μου. Δεν το διαχώριζα από την ύπαρξή μου, άρα δε σκεφτόμουν να γίνω κάτι γιατί ήμουν ήδη. Το ότι τελικά το κάνω και το μοιράζομαι με τόσο κόσμο είναι πραγματική ευλογία. Συνεχίζω και τραγουδάω παντού, στο μπάνιο, στο αυτοκίνητο, όσο κάνω κάποια άλλη δουλειά…συνέχεια…έτσι ήμουν από παιδάκι. Θυμάμαι χαρακτηριστικά να μπαίνουμε στο αυτοκίνητο με τους γονείς μου και πριν βάλει μπροστά ο πατέρας μου ζητούσα απευθείας να βάλουν μουσική.

Ζούσα μέσα από τη μουσική και το τραγούδι και μέσα σε αυτό. Θυμάμαι έντονα τον δίσκο της Γλυκερίας που κρατούσε το ντέφι στο εξώφυλλο, θυμάμαι να ακούω Βιτάλη και να ανατριχιάζω, θυμάμαι να με πηγαίνει η μητέρα μου να δούμε ζωντανά Παπακωνσταντίνου με Νταλάρα, θυμάμαι την αγάπη της για τον Γιάννη Πάριο, θυμάμαι το “Καίγομαι” από το “Ρεμπέτικο” που αγαπούσε τόσο ο πατέρας μου, θυμάμαι νέο κύμα σε κασέτες στο αυτοκίνητο και μετά την δική μου ανεξαρτητοποίηση καθώς μεγάλωνα κι επέλεγα να ακούσω ξένη ροκ μουσική!”

Ήταν όντως το “Δίχτυ” και ένα ρεμπετάδικο στο Κουκάκι η αρχή των πάντων; 

“Όντως. Βραδιά εξόδου με φίλους μου στα 18 μου. Ανέβηκα να πω ένα τραγούδι, μετά είπα κι άλλο, μετά κι άλλο και μετά στο τέλος, καθώς έφευγα η υπεύθυνη του χώρου μου έδωσε έναν φάκελο με χρήματα και μου ζήτησε να πάω και την επόμενη μέρα. Έκτοτε δε σταμάτησα να δουλεύω ποτέ.”

Πώς πήρατε την απόφαση ότι το τραγούδι είναι μονόδρομος; Ποια είναι τα σημεία- ορόσημα που σας καθόρισαν καλλιτεχνικά;

“Με βοήθησε ο Θάνος Μικρούτσικος σε αυτό. Ακόμη τον θυμάμαι να χτυπάει το χέρι του πάνω στο τραπέζι που είχε στο στούντιό του όταν με είχε ρωτήσει τι θα έκανα αν εκείνος δε μου είχε πει να συνεργαστούμε και του είχα απαντήσει ότι θα συνέχιζα την πρωινή μου δουλειά…αυτό δε θα το κάνεις ποτέ μου είπε. Τέλος. Είσαι γεννημένη τραγουδίστρια και θα κάνεις μόνο αυτό. Αυτό έμεινε μέσα μου και εκείνη τη στιγμή τον πίστεψα κι έτσι πίστεψα κι εγώ σε μένα. Εκεί πήρα την απόφαση.

Η κάθε μου συνεργασία με όλους τους σπουδαίους που έγραψαν ιστορία στην ελληνική μουσική ήταν ορόσημο και σχολείο μεγάλο. Βρέθηκα δίπλα σε όλους κι αυτό είναι για μένα παράσημο μεγάλο. Απλώς η συνεργασία με τον Θάνο Μικρούτσικο για μένα ήταν φυσικά η πιο σημαντική και η πιο καθοριστική για την πορεία μου.”

Θάνος Μικρούτσικος, ένα μεγάλο κεφάλαιο της ελληνικής μουσικής και της ζωής σας. Πώς έγινε η γνωριμία σας και πώς φτάσατε στον δίσκο “Πάμε ξανά απ’ την αρχή”.

“Είχα ζητήσει από τον Γιάννη Κούτρα που τότε δούλευαν μαζί, μιλάμε για το 2006, να με έχει υπόψη του αν μάθει ότι ο Θάνος Μικρούτσικος ψάχνει για κοπέλα για το σχήμα του χειμώνα. Κάπως έτσι βρέθηκα σε μια συναυλία τους και μας σύστησε ο Γιάννης και μου έδωσε ένα ραντεβού για να με ακούσει μετά από κάποιο διάστημα. Όταν είχα πάει στο στούντιο που ανέφερα παραπάνω, έτρεμα ολόκληρη από το τρακ. Μου μίλησε αρκετή ώρα και μετά πήγε στο πιάνο κι ενώ είχα ετοιμάσει δικά του τραγούδια για να με ακούσει, μου ζήτησε να πω κάτι άλλο.

Και είπα το “Αυτή η νύχτα” μένει του Σταμάτη, αφού προερχόμουν και από τη Σπείρα. Είπα το μισό κι απλά σταμάτησε, πήρε την πίπα του και χωρίς να με κοιτάξει μου είπε: Εντάξει κορίτσι μου θα συνεργαστούμε. Δε θυμάμαι πώς αντέδρασα μπροστά του γιατί τα έχασα, αλλά όταν βγήκα από το στούντιο έβαλα τα κλάματα και θυμάμαι να είμαι στον δρόμο και να μην ξέρω ποιον να πάρω πρώτα τηλέφωνο να το πω! Την επόμενη χρονιά ήρθε η πρώτη δισκογραφική δουλειά το “Για φωνή και ορχήστρα” με την καμεράτα και το 2008 το “Πάμε ξανά από την αρχή” σε στίχους του Οδυσσέα Ιωάννου. Ούτε στα πιο τρελά μου όνειρα σας ομολογώ δεν είχα φανταστεί μια τέτοια εξέλιξη.”

Υπάρχει μία έντονη ανάμνηση με τον Θάνο Μικρούτσικο; Τι σας δίδαξε ο σπουδαίος αυτός καλλιτέχνης;

“Ήταν τόσα τα χρόνια που τι να πρωτοθυμηθώ και τι να αναφέρω. Θυμάμαι την ηχογράφηση στο Μέγαρο Μουσικής…που έβλεπα την Καμεράτα να ηχογραφεί το “Άννα μην κλαις” για να μπω εγώ στο στούντιο του Μεγάρου να το πω…και παραδίπλα ο Θάνος Μικρούτσικος που έδινε οδηγίες και ξαφνικά συνειδητοποίησα έντονα αυτό που μου συνέβαινε εκείνη τη στιγμή και δε μπορούσε να το χωρέσει το μυαλό μου.

Όλοι αυτοί οι άνθρωποι ήταν εκεί για να μπω εγώ να τραγουδήσω…το “Άννα μην κλαις”…Μικρούτσικο και Μπρεχτ και όλα τα άλλα ιστορικά τραγούδια που μου εμπιστεύτηκε σε εκείνη τη δουλειά. Έβαλα και πάλι τα κλάματα από τη συγκίνηση και προφανώς ο άνθρωπος το κατάλαβε κι απλά ήρθε κοντά μου με αγκάλιασε για λίγο έτσι όπως καθόμουν στην πολυθρόνα και ξαναγύρισε στη θέση του χωρίς να μου πει τίποτα. Ήταν ο μπαμπάς μου στη μουσική. Και σαν πατέρας με στήριξε σε όλη μου την πορεία. Τα όσα με δίδαξε δεν μπαίνουν σε προτάσεις. Ελπίζω μόνο να τον βγάζω πάντα ασπροπρόσωπο και να μην προδώσω ποτέ την πίστη που μου έδειξε.”

Τι θα ακούσουμε στην συναυλία “Τους προβολείς στήσε” στο Μέγαρο;

“Είναι μια ξεχωριστή συναυλία γιατί θα ακούσουμε τραγούδια του Θάνου που προέρχονται από θεατρικές παραστάσεις. Ο ίδιος δεν είχε κάνει ποτέ κάτι παρόμοιο, εννοώ σε μορφή παράστασης και είναι ωραίο να γνωρίζει ο κόσμος αυτή του την πλευρά πιο ολοκληρωμένα.”

Ποια η σχέση του Θάνου Μικρούτσικου με το θέατρο; Πόσο το αγαπούσε και πώς συνέθετε;

“Αγαπούσε πολύ το θέατρο. Όποιος τον έχει δει και πάνω στη σκηνή ξέρει πως κι ο ίδιος ήταν και λίγο ηθοποιός. Είχε αυτή τη στόφα. Ο Θάνος Μικρούτσικος συνέθετε πάνω στα λόγια. Οι ιστορίες των στίχων πάντα οδηγούσαν τη μελωδία του κι η μελωδία του γεννιόταν για να τις υπηρετεί στον έπακρο βαθμό ακόμη κι αν χρειαζόταν να βγει από νόρμες και φόρμες και να παρακάμψει κανόνες για να εξυπηρετήσει την ιστορία που ήθελε να πει ο στίχος. ”

Παράλληλα εμφανίζεστε με τους Ρεβάνς σε ένα πρόγραμμα “που αφυπνίζει, ξεσηκώνει, εμψυχώνει, συγκινεί και γιατρεύει”. Υπάρχουν τραγούδια που μπορούν να σου αλλάξουν τη ζωή; Ποια είναι αυτά για εσάς; (πχ το Άσμα Ασμάτων είναι ένα από αυτά;

“Η παράσταση με τους Ρεβάνς είναι πολύ σημαντική για μένα. Καταθέτουμε την ψυχή μας και τη θέση μας ως άνθρωποι στο σημερινό κόσμο. Υπάρχουν τραγούδια που μπορούν να σε επηρεάσουν, να σε εμψυχώσουν, να σε δυναμώσουν, να σε συγκινήσουν, να σε παροτρύνουν και τόσα άλλα…δε νομίζω ότι μπορεί να σου αλλάξει τη ζωή ένα τραγούδι. Μπορεί σίγουρα να στη χρωματίσει κι αυτό δεν είναι διόλου ασήμαντο. Έχω πολλά τραγούδια που με έχουν με έναν τρόπο επηρεάσει βαθιά στην πορεία μου. Σίγουρα το “Άσμα Ασμάτων” που αναφέρατε ή ο “Μικρόκοσμος” ή και το “Θα μεγαλώνω”. Κάποια τραγούδια είναι μαγικά κι είμαστε τόσο τυχερός λαός που τα έχουμε στη διάθεσή μας!”

Η μουσική συνιστά πολιτική θέση για εσάς; Μπορεί να αλλάξει, να μετατοπίσει τους ανθρώπους;

“Η μουσική ήταν και είναι πάντα συνοδοιπόρος κάθε κοινωνικοπολιτικής συγκυρίας στην ιστορία, ειδικά της Ελλάδας. Αν παίρνω θέση το κάνω μέσα από τη δουλειά μου και το θεωρώ πολύ έντιμο. Ό,τι θέλω να πω το λέω με τις παραστάσεις μου. Η μουσική και το τραγούδι που υπηρετούμε είναι παιδεία. Είναι θεραπεία. Είναι δύναμη. Όταν μοιράζεται, ναι μπορεί να μετατοπίσει ανθρώπους. Είναι ισχυρή πολύ. ”

Με ποιους τρόπους άλλαξε η κοσμοθεωρία σας όταν αποκτήσατε την κόρη σας, τη Φαίδρα;

“Καθολικά. Αλλάζει όλη σου η θεώρηση για τον κόσμο. Αλλάζει το κέντρο σου. Δεν είσαι πια εσύ το κέντρο…είναι ένα άλλο πλάσμα που σε έχει ανάγκη. Αποκτάς φοβίες που δεν είχες. Αλλά και πρωτόγνωρα συναισθήματα αγάπης που δε μπορεί παρά να σε κάνουν καλύτερο άνθρωπο. Είμαι εγώ πριν τη Φαίδρα και εγώ μετά τη Φαίδρα…με προτιμώ μετά.”

Πόσο εύκολο είναι στη σύγχρονη εποχή να ακολουθείς αυτό που έχεις μέσα σου και να μένεις σταθερός στις απόψεις σου;

“Δεν είναι απλό. Αλλά για να είμαι απολύτως ειλικρινής αν είσαι μέσα σου ξεκάθαρος και ξέρεις που πατάς, πού βρίσκεσαι, ποια είναι η αλήθεια σου και τι πιστεύεις, είναι και απλό γιατί δεν υπάρχει κάτι άλλο να γίνει. Είσαι αυτό που είσαι, είτε ταιριάζεις με το σύνολο είτε όχι. Και μόνος σου να μείνεις που λέει ο λόγος, πάλι καλά θα είσαι γιατί θα είσαι στέρεος και με καθαρή συνείδηση στο τέλος της ημέρας.”